Zaburzenia czynności tarczycy i występowanie przeciwciał przeciwtarczycowych w dużej polskiej populacji losowo wybranych osób w podeszłym wieku - wyniki wieloośrodkowego przekrojowego badania “PolSenior”

Introduction: Data on the thyroid function of a randomly chosen elderly population was collected during a multicentre study performed in Poland (PolSenior) in 2007-2010. Material and methods: The population of 4,190 participants under study was divided into six age subgroups of > 65 to > 90 years of age and a younger group aged between 55 and 59 years. Assessment of thyroid function was based on hormonal measurements. Results: Concentrations of both TSH and fT4 were significantly higher in females than in males. No differences in TSH and fT4 concentrations between different age groups were found. Thyroid dysfunction was revealed in more than10% of participants, hypothyroidism in 7.95%, and hyperthyroidism in 2.95%. Both types of dysfunction were more prevalent in women, and in more than 80% both dysfunctions were subclinical. In 1,542 participants, concentrations of TPOAb were measured. Increased TPOAb was revealed in 19% of the cohort and the prevalence of thyroid autoimmunity was higher in women and also more often found in participants with hypothyroidism. Conclusions: Cross sectional survey revealed thyroid dysfunctions in over 10% of non selected elderly population. No age related differences were found in TSH concentrations, TPOAb positivity and prevalence of thyroid dysfunctions. (Endokrynol Pol 2012; 63 (5): 346-355)Wstęp: Podczas wieloośrodkowego badania przeprowadzonego Polsce w latach 2007-2010 (PolSenior) zgromadzono dane dotyczące czynności tarczycy w wybranej losowo populacji w podeszłym wieku. Materiał i metody: Grupa badana licząca 4190 uczestników została podzielona na sześć podgrup w wieku od > 65 lat do > 90 i jedną podgrupę młodszych uczestników między 55. a 59. rokiem życia. Czynność tarczyc określano na podstawie wyników oznaczeń hormonalnych. Wyniki: Stężenia TSH i fT4 były znamiennie wyższe u kobiet niż u mężczyzn. Nie wykazano różnic w stężeniach obydwu tych hormonów między grupami wiekowymi. Zaburzenia czynności tarczycy stwierdzono u ponad 10% badanych, niedoczynność u 7, 95%, a nadczynność - u 2,95%. Obydwa typy dysfunkcji były częstsze u kobiet. W ponad 80% zaburzenia czynności tarczyc miały charakter utajony. U 1542 uczestników oznaczono stężenia TPOAb. Podwyższone wartości - marker autoimmunologicznej choroby tarczycy stwierdzono u 19% tej populacji. Podwyższone TPOAb stwierdzano częściej u kobiet niż u mężczyzn, najczęściej w grupie osób z hipotyreozą. Wnioski: Zaburzenia czynności tarczycy stwierdzono u 10% losowo wybranych osób w podeszłym wieku. Nie stwierdzono zależnych od wieku różnic w stężeniach TSH ani w częstości występowania przeciwciał TPOAb i dysfunkcji tarczycy. (Endokrynol Pol 2012; 63 (5): 346-355

The reference values of sex hormones and SHBG serum levels in subjects over 65 years old — The PolSenior Study

Wstęp: W ostatniej dekadzie wzrasta przewidywana długość życia społeczeństw. W Polsce brak danych o stężeniach hormonów płciowych (SH) u starzejących się osób. Celem naszej pracy było przedstawienie wartości referencyjnych SH w grupie osób uczestniczących w badaniu PolSenior w zależności od płci, wieku i czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego (CVDRFs). Materiał i metody: Badania wykonano u 4352 osób (2168 mężczyzn i 2088 kobiet) w wieku od 55. do powyżej 90. roku życia, podzielonych na 5-letnie przedziały wieku. Osoby na przedpolu starości (wiek 55–59 lat) stanowiły grupę referencyjną. Oznaczano testosteron całkowity (TT), estradiol całkowity (TE2) i DHEAS metodami RIA, FSH i SHBG metodą IRMA wyliczono wskaźniki wolnych androgenów (FAI) i estrogenów (FEI). Odsetek tłuszczu ciała (%BF) oznaczano metodą bioimpedancji. CVDRFs analizowano w odniesieniu do wartości ciśnienia tętniczego oraz biochemicznych (stężenie glukozy, HDL i triglicerydów) i antropometrycznych (obwód talii) składowych zespołu metabolicznego. Wyniki: Prawie 20% mężczyzn miało stężenia TT poniżej normy, 78,2% w zakresie norm a 1,8% powyżej górnego zakresu normy. Stężenia TE2 poniżej normy dla kobiet po menopauzie miało 94,6% kobiet. Wiek i liczba CVDRFs istotnie zmieniały stężenia SH za wyjątkiem TE2 u mężczyzn i FSH i TT u kobiet. BMI i %BF istotnie wpływało na większość oznaczanych hormonów niezależnie od wieku. Wnioski: Przedstawiono wartości referencyjne dla stężeń SH u mężczyzn i kobiet od 65. do powyżej 90. roku życia. Nasze badania sugerują, że wartości referencyjne przedstawione w 5. letnich przedziałach wieku wydają się bardziej precyzyjne niż dla całej populacji powyżej 60. roku życia. Ich przydatność kliniczna zwiększa się, jeśli uwzględni się liczbę CVDRFs oraz BMI i %BF. (Endokrynol Pol 2013; 64 (2): 82–93)Introduction: Over the last decade, average life expectancy has continuously increased. There has been no data on normal sex hormone (SH) levels in a Polish elderly population. In this study, we assessed SH in the PolSenior cohort to determine normal reference ranges in relation to gender, age, and cardiovascular disease risk factors (CVDRFs). Material and methods: The study was performed with 4,352 participants (2,168 men and 2,088 women), aged from 55 to over 90 years, stratified in five-year age groups. Pre-elderly subjects (55–59 years of age) served as the reference group. We assessed total testosterone (TT), estradiol (TE2) and DHEA-S (by RIA) SHBG and FSH (by IRMA) and calculated free androgen and free estrogen indices (FAI and FEI). Percentage body fat (%BF) was measured by bioelectric impedance analysis. The CVDRFs assessment included blood pressure and biochemical (blood glucose, high-density lipoproteins, triglycerides) and anthropometric (waist circumference) components of the metabolic syndrome. Results: TT was low in 19.9%, normal in 78.2%, and high in 1.8% of men. TE2 was low in 94.6% of women. Age and CVDRFs significantly influenced values of SHBG, FSH, TT, FAI, FEI, and DHEA-S in men, while in women values of FSH, TT and TE2 did not change. BMI and %BF affected SH regardless of the age groups and CVDRFs. Conclusions: Our findings suggest that the reference ranges stratified by the five-year age bands seem more accurate than those given for the overall population over 60 years of age. The clinical relevance of these reference ranges increases when they are considered in relation to CVDRFs, BMI and %BF. (Endokrynol Pol 2013; 64 (2): 82–93