European Works Councils Experiences

In September, 2011 there was 15th anniversary of the implementation of the first EU directive creating European Works Councils (EWCs). This is also the year when the new version of the directive was put in force, i.e. Directive 2009/38/EC. EWCs are a form of indirect employee participation on European level which guarantees workers the right to information and consultation. The employees' representatives of all undertakings of transnational company were given the opportunity to voice their opinion about the decisions to be made by central management of the company. In this article three major topics are discussed: the role of European Works Councils in EU countries, the range of these institutions of employee participation on European level and changes in EWCs' functioning introduced by the new EWC directive. The main aim of the paper is to present diverse patterns of these institutions as well as to attempt the evaluation of EWCs effectiveness and their influence on the system of industrial relations in Europe.We wrześniu 2011 r. minęła 15 rocznica wejścia w życie pierwszej unijnej dyrektywy powołującej Europejskie Rady Zakładowe (ERZ). W tym roku także zaczęła obowiązywać nowa wersja tej regulacji, tzn. dyrektywa 2009/38/EC. ERZ są formą reprezentacyjnej partycypacji pracowniczej na poziomie europejskim, która gwarantuje pracownikom prawo do informacji i konsultacji. Reprezentanci załogi otrzymali możliwość wyrażania swoich opinii o projektowanych decyzjach centralnego kierownictwa przedsiębiorstwa transnarodowego, które odnoszą się do pracowników we wszystkich zakładach tego przedsiębiorstwa. Niniejszy artykuł koncentruje się trzech głównych obszarach: roli Europejskich Rad Zakładowych w krajach UE, zasięgu tych instytucji partycypacji na poziomie europejskim i zmianach w funkcjonowaniu ERZ spowodowanych wprowadzeniem nowej dyrektywy. Głównym celem artykułu jest przedstawienie różnych rodzajów tych instytucji oraz próba oceny efektywności ERZ i ich wpływu na system stosunków przemysłowych w Europie

Prawnopracowniczy status członka zarządu spółki kapitałowej w kontekście dwoistości norm prawa pracy i prawa handlowego

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperNiniejsze opracowanie stanowi kompleksową analizę treści stosunku pracy członka zarządu oraz pozycji prawnej, jaka jest wykreowana w stosunku do członka zarządu na podstawie norm prawa pracy. U źródeł monografii leżą zainteresowania naukowe autora i prowadzona praktyka adwokacka, w czasie której niejednokrotnie dostrzegano praktyczne wątpliwości i pytania dotyczące zatrudniania członka zarządu. Autor dostrzega specyfikę stosowania – w odniesieniu do członka zarządu – instytucji prawa pracy, właśnie biorąc pod uwagę szczególną pozycję, jaką członek zarządu zajmuje w spółce (np. specyficznie ujęty aspekt podporządkowania). Książka nie podejmuje tych kwestii, które dla członka zarządu regulowane są w taki sam sposób, jak dla każdej innej grupy pracowników. Autor też pomija kwestie oczywiste, jak możliwe do wykorzystania dla członka zarządu podstawy nawiązania stosunku pracy. Analizie poddane zostały tylko te instytucje, których praktyczne funkcjonowanie wyraża się w określonej specyfice, determinowanej pełnieniem funkcji członka zarządu. Z naukowego (teoretycznoprawnego) punktu widzenia, książka stanowi całościową analizę wzajemnego przenikania się norm prawa spółek z normami prawa pracy. Autor, dokonując analizy stosunków prawnych łączących członka zarządu ze spółką wykazuje, że zatrudnienie członka zarządu w ramach stosunku pracy determinuje jego szczególną pozycję wobec spółki, wynikającą z zastosowania funkcji ochronnej prawa pracy. Z praktycznego punktu widzenia opracowanie może stanowić odpowiedź na problemy powstające przy zatrudnianiu członka zarządu oraz w trakcie łączącego strony stosunku pracy. Zarysowane w opracowaniu kwestie mogą stanowić praktyczną pomoc zarówno dla zatrudniającej spółki, jak i dla członka zarządu będącego pracownikiem

Przesłanki zasądzenia odszkodowania w miejsce przywrócenia do pracy w judykaturze Sądu Najwyższego

The article presents the power o f labour courts to award compensation as a substitute for re-establishing employment contracts. The author indicates the legal institutions that allow the labour court to execute the competence mentioned above, contained in the provisions of labour law and the provisions of civil procedure. The article studies the premises that must occur to make the legal mechanism of awarding such compensation practical. As interpretation of such premises may vary, the author cites the judgement of the Supreme Court to show what they practically mean

Fa évgyűrű analízis módszerének ismertetése és alkalmazása: környezetgeokémiai vizsgálatok Ajka városában és környékén

Az ember évezredek óta tartó természetátalakító tevékenységének lenyomatai számos helyen megjelennek környezetünkben, így a fák évgyűrűiben is. Régóta ismeretes, hogy a fa évgyűrűk növekedését befolyásolják a különböző klimatikus hatások és a fő éghajlati tényezők változása nyomon követhető a gyűrűk fejlődéséből, így hosszú időre visszamenőleg képet kaphatunk a klímaváltozásokról (FRITTZ, 1976). Számos szerző kimutatta, hogy a levegő szennyezése is befolyásolhatja – növelheti vagy csökkentheti – a gyűrűk vastagságát (BENOIT ET AL., 1982; THOMPSON, 1981; FOX ET AL., 1986). Mivel a népesség egyre nagyobb hányada él városokban, vagy azok környékén, ezért az ilyen területek állapotának (és változásának) felmérése fontos feladat. Az ENSZ jelentése szerint 2010-ben Magyarország népességének (9 984 ezer fő) 68 %-a élt városi környezetben (ENSZ, 2011). A dolgozat munkahipotézise, hogy a fák a környezetükből képesek beépíteni a szennyező elemeket az évgyűrűikbe, így azok vizsgálatával képet kaphatunk az elmúlt évtizedek ipari tevékenységének a környezetre gyakorolt hatásáról. A dolgozat célja a dendrokémia alkalmazhatóságának bemutatása. A vizsgált terület Ajka és környéke, amely a korán kezdődő iparosodás (19. század vége) és városiasodás következtében a huszadik század végére az egyik legszennyezettebb magyarországi ipari várossá vált. Bár a legtöbb ipari tevékenység mára már lecsökkent, leállt, vagy korszerűbbé vált, a közel másfél évszázados szénbányászat, az erre épülő hőerőművek, a timföld- és az üveggyár üzemelése jelentős környezeti ujjlenyomatot hagyott maga után. A városban található - és a mintavételezés szempontjából megfelelő - fákon kívül két, városon kívüli helyszínen történt mintavétel. Az uralkodó szélirány felől, Ajkától északnyugatra található a Devecseri Széki-erdő Természetvédelmi Terület (az innen gyűjtött minták még mentesek a városi levegő szennyező hatásaitól). Továbbá az Ajka-Csingeri Parkerdő (amely Ajkától délnyugatra található) fái az iparvároson áthaladó szennyezett levegőn nevelkedtek. A dolgozatban ismertetem a fák környezetgeokémiai szempontból fontos tulajdonságait, a dendrokémiai vizsgálati módszerek lényegét, a mintavételezés előkészítését és folyamatát, valamint a mintaelőkészítés lépéseit

The effects of question formulation and information content on the accuracy of eyewitness recall in light of "script theory"

The reported study is part of an empirical project examining the effects of a chosen interviewing method, including the formulation and information content of questions, on an honest eyewit-ness recall. An experiment was carried out on 130 subjects. 50 subjects described how they imagine a typical car robbery and the remaining 80 were divided into two groups. Both groups watched the same film clip of a brazen car robbery. Subsequently, each group was asked a dif-ferent set of questions about the film. The main purpose of this study was the analysis of the impact of scripts and misinformation on witnesses’ recall of an event. The findings of this study may prove particularly useful for interviewers who are committed to eliminating mistakes from witness statements. || Prezentowane w niniejszym artykule badania są częścią projektu badawczego, dotyczącego wpływu dobranej metody przesłuchania na poprawność relacji świadków szczerych, w tym również wpływu sposobu formułowania pytań oraz ich zawartości informacyjnej na relacje świad-ków szczerych. Przedstawiony w niniejszym artykule eksperyment został przeprowadzony na grupie 130 osób. 50 osób zostało poproszonych o opisanie tego, w jaki sposób wyobrażają sobie typową kradzież z samochodu; z kolei pozostałych 80 probantów podzielono na dwie grupy. Każdej z dwóch grup zaprezentowano ten sam krótki materiał filmowy przedstawiający kradzież z samochodu. Następnie każdej z grup na dwa różne sposoby zadano pytania dotyczące obej-rzanego materiału filmowego. Głównym celem przeprowadzonego eksperymentu była analiza wpływu schematów poznawczych oraz dezinformacji zawartej w pytaniach na relacje świadków o zdarzeniu. Ustalenia dokonane na podstawie przeprowadzonych badań mogą okazać się przy-datne dla przesłuchujących w celu eliminowania błędów w relacjach świadków

Zakres przedmiotowy odpowiedzialności członka korpusu służby cywilnej za naruszenie obowiązków służbowych

"Punktem wyjścia dla rozważań prowadzonych w niniejszym opracowaniu jest kwestia odpowiedzialności organu władzy publicznej za wyrządzenie szkody obywatelowi. Oczywiście wobec osoby trzeciej (podmiotu zewnętrznego) odpowiedzialność za błąd urzędnika ponosi dany organ. Jednakże odpowiedzialność za wyrządzenie szkody winna ulec dalszemu spersonalizowaniu – ustaleniu osoby odpowiedzialnej za wyrządzenie szkody."(...

Strój w czeskim piśmiennictwie parenetycznym XVI i XVII wieku

The aim of the article is to present the views of Czech preachers and moralists of the 16th and 17th centuries regarding the costumes of that time. In their works, the authors criticized the excessive care of the Czechs about the appearance, which they interpreted as a sign of pride and vanity. They did not agree to the demolition of existing patterns and rules regarding dress. They expressed the belief that each person should be dressed in accordance with his or her place in society. They stigmatized the imitation of foreign fashions because they saw it as a threat to Czech national identity. Particularly much space in parenetic works was devoted to women’s costumes. Moralists emphasized that a woman dressed up had a stronger effect on men and made it easier for them to commit the sin of sensuality. The parenetic writings in question were motivational in nature, serving to shape desirable attitudes and behavior.Celem artykułu jest zaprezentowanie poglądów czeskich kaznodziejów i moralistów XVI i XVII wieku na temat ówczesnych strojów. Na kartach swoich dzieł autorzy krytykowali nadmierną dbałość Czechów o wygląd zewnętrzny, którą interpretowali jako przejaw pychy i próżności. Nie zgadzali się na burzenie istniejących schematów i obowiązujących zasad dotyczących stroju. Wyrażali przekonanie, że każdy człowiek powinien być ubrany zgodnie ze swoim miejscem w społeczeństwie. Piętnowali naśladowanie zagranicznych mód, ponieważ widzieli w tym zagrożenie dla czeskiej tożsamości narodowej. Szczególnie dużo miejsca w dziełach parenetycznych poświęcano strojom niewiast. Moraliści podkreślali, że kobieta wystrojona silniej działa na mężczyzn i ułatwia im popełnianie grzechu zmysłowości. Omawiane pisma parenetyczne miały charakter motywacyjny, służyły kształtowaniu pożądanych postaw i zachowań

The role and the importance of social capital in the green transition of an industrialized region during crisis economy

PURPOSE: The objective of the presented study is to diagnose the readiness of Polish society for a "green" economic transition.DESIGN/METHODOLOGY/APPROACH: The primary research methods applied in this article are analyzing domestic and foreign subject literature, strategic documents, and available statistical data. In order to better illustrate the issue of the social capital significance for the "green" transition, a survey was used among the inhabitants of the Silesian Province. The survey was conducted as part of the statutory research of the Department of Social and Economic Policy at the University of Economics in Katowice at the turn of 2019/2020. Using the questionnaire survey method, the study was carried out by a specialized research unit of the University of Economics in Katowice: Research and Development Centre. It was conducted based on a sample of 300 inhabitants of the province.FINDINGS: The survey performed among the inhabitants of the Silesian Province allowed for assessing the current level of environmental awareness. Analyzing the research results, it can be concluded that nature, as an essential value, exists in the minds of the inhabitants of the Silesian Province. Nonetheless, this awareness is not necessarily related to the readiness to act for the benefit of nature protection. The indicated state of affairs is a vital challenge in terms of environmental education of the province's inhabitants under study, especially in the implementation of the Regional Just Transition Plan for the Silesian Province 2030.PRACTICAL IMPLICATIONS: The results of research and analyses presented in the article may be helpful in the context of the implementation of green transition programs in Poland, especially the Regional Just Transition Plan for the Silesian Province 2030.ORIGINALITY/VALUE: So far, the issues discussed in this study (especially about the Silesian Province) have not been the subject of broader interest in the economic literature. The research results shown in the text have not been previously published.peer-reviewe

The extent of digital exclusion of seniors in Poland’s in terms of their use of social services in an era of demographic aging

Cel – Celem niniejszego opracowania jest diagnoza zakresu wykluczenia cyfrowego seniorów w Polsce, szczególnie w kontekście korzystania przez nich z usług społecznych, oraz przegląd prawa socjalnego i programów rządowych pod kątem zapobiegania wykluczeniu cyfrowemu seniorów. Metoda badań – Metody badawcze wykorzystane w trakcie przygotowywania przedmiotowego opracowania to analiza krajowej i zagranicznej literatury przedmiotu, analiza danych statystycznych dotyczących poruszanej materii oraz metoda dogmatyczno-prawna. Wnioski – Przeprowadzona analiza wykazała trzy główne problemy, które uniemożliwiają skuteczne korzystanie przez seniorów z usług społecznych za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych. Po pierwsze jest to nikły zakres wykorzystania nowoczesnych mediów przez seniorów, po drugie niedopasowanie e-administracji do możliwości jej wykorzystania przez seniorów oraz, po trzecie, brak odpowiednich rozwiązań systemowych, które mogłyby wspomniane problemy rozwiązać. Oryginalność / wartość / implikacje / rekomendacje – Identyfikacja głównych czynników, które uniemożliwiają seniorom korzystanie z usług społecznych wspieranych przez technologie informacyjno‑komunikacyjne.Purpose – The purpose of this study is to diagnose the extent of digital exclusion of seniors in Poland, especially in the context of their use of social services, and to review social law and government programs in terms of preventing digital exclusion of seniors. Research method – The research methods used in the preparation of the study in question are the analysis of domestic and foreign literature on the subject, the analysis of statistical data on the matter in question and the dogmatic‑legal method. Results – The analysis carried out revealed three main problems that prevent seniors from effectively using social services through information and communication technologies. First is the scant use of modern media by seniors, second is the mismatch between e-government and the possibility of its use by seniors, and the third is the lack of appropriate solutions that could solve the aforementioned problems. Originality / value / implications / recommendations – Identification of the main factors that prevent seniors from benefiting from social services supported by ICT.Artykuł powstał w ramach pierwszego etapu realizowanego w Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach projektu badawczego Beyond Barriers „Cyfrowa gospodarka – modelowe podejście do wspierania inkluzji cyberwykluczonych osób starszych w korzystaniu z usług społecznych dostarczanych w postpandemicznym świecie przez podmioty zarządzania publicznego z użyciem ICT”. Artykuł finansowany w ramach interdyscyplinarnego projektu badawczego Beyond Barriers: „Cyfrowa gospodarka modelowe podejście do wspierania inkluzji cyberwykluczonych osób starszych w korzystaniu z usług społecznych dostarczanych w postpandemicznym świecie przez podmioty zarządzania publicznego z użyciem ICT”.Marzena Czarnecka: [email protected] Kelm: [email protected]ław Koczur: [email protected] Czarnecka - Uniwersytet Ekonomiczny w KatowicachHanna Kelm - Uniwersytet Ekonomiczny w KatowicachWiesław Koczur - Uniwersytet Ekonomiczny w KatowicachBatorski D., 2009, Wykluczenie cyfrowe w Polsce, „Społeczeństwo Informacyjne. Studia Biura Analiz Kancelarii Sejmu”, nr 3(19), s. 223–249.Decyzja Urzędu Nadzoru EFTA nr 34/10/COL z dnia 3 lutego 2010 r. zmieniająca po raz 79. zasady proceduralne i merytoryczne w dziedzinie pomocy państwa poprzez dodanie nowego rozdziału w sprawie stosowania przepisów dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do szybkiego wdrażania sieci szerokopasmowych, 2011, https://eur‑lex.europa.eu/legal‑content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:E2010C0034&from=DE [data dostępu: 10.03.2023].E‑Inclusion: New Challenges and Policy Recommendations, 2005, Kaplan D. (red.), eEurope Advisory Group, https://generationen.oehunigraz.at/files/2012/09/kaplan_report_einclusion_final_version.pdf [data dostępu: 10.03.2023].Grewiński M., 2021, Usługi społeczne we współczesnej polityce społecznej. Przegląd problemów i wizja przyszłości, Wydawnictwo Elipsa, Warszawa.Grewiński M., Lizut J., 2021, Idea, definicje i teoretyczne aspekty deinstytucjonalizacji w polityce społecznej, [w:] Deinstytucjonalizacja w polityce społecznej. Szanse i zagrożenia. Wydawnictwo Spatium, Warszawa.GUS, https://stat.gov.pl [data dostępu: 10.03.2023].Jedlińska R., 2018, Wykluczenie cyfrowe w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej, „Ekonomiczne Problemy Usług” 2018, nr 2, s. 225–236.Jasiński A.M., Bąkowska A., 2021, Czy seniorzy są wykluczeni cyfrowo? Analiza potrzeb osób starszych w zakresie wsparcia informacyjnego, „Rozprawy Społeczne” 2021, t. 15(1), s. 48–59.Miemiec M., 2020, Centrum Usług Społecznych jako forma organizacyjna administracji świadczącej, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, nr 3978, s. 501–514.Norris P., 2001, Digital Divide: Civic Engagement, Information Poverty, and the Internet Worldwide, Cambridge University Press, Cambridge.Polska w drodze do globalnego społeczeństwa informacyjnego, 2002, Cellary W. (red.), UNDP, Warszawa.Program Wieloletni na rzecz Osób Starszych Aktywni+ na lata 2021–2025, 2020, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.Rocznik demograficzny 2021, 2021, GUS, Warszawa.Strategia rozwoju usług społecznych, polityka publiczna do roku 2030 (z perspektywą do 2035 r.), https://zpp.pl/storage/library/2022-01/bb770edc74b07865e197d7c-3d273482a.pdf [data dostępu: 10.03.2023].Sytuacja osób starszych w Polsce w 2019 roku, 2020, GUS, Warszawa.Sytuacja osób starszych w Polsce w 2020 roku, 2021, GUS, Warszawa.Ura E., 2020, Realizacja usług społecznych przez gminę, „Studia Iuridica”, nr 85, s. 174–192.Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Dz.U. z 2022 r., poz. 1327 ze zm.Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r., Prawo zamówień publicznych, Dz.U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, Dz.U. z 2022 r., poz. 633 ze zm.Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych, Dz.U. z 2019 r, poz. 1818.van Dijk J., The Digital Divide, 2020, John Wiley & Sons.Venkatesh V., Morris M.G., Davis G.B., Davis F.D., User Acceptance of Information Technology: Toward a Unified View, 2003, „MIS Quarterly”, Vol. 27(3), s. 425–478.Wykluczenie cyfrowe podczas pandemii. Dostęp oraz korzystanie z internetu i komputera w wybranych grupach społecznych, 2021, Federacja Konsumentów, Warszawa.Wykorzystanie technologii informacyjno‑komunikacyjnych w jednostkach administracji publicznej, przedsiębiorstwach i gospodarstwach domowych, 2021, GUS, Warszawa.Zdalne świadczenie usług publicznych, 2020, Kubalski G. P. (red.), Wydawnictwo Związek Powiatów Polskich, Warszawa.www 1, www.britannica.com [data dostępu: 1.08.2022].www 2, www.cs.stanford.edu [data dostępu: 1.08.2022].www 3, www.stats.oecd.org [data dostępu: 30.07.2022].www 4, www.ec.europa.eu [data dostępu: 1.08.2022].www 5, https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/desi [data dostępu: 10.08.2022].www 6, kim.gov.pl [data dostępu: 20.06.2022].www 7, https://ec.europa.eu/eurostat/data/database [data dostępu: 10.06.2022].www 8, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ISOC_CI_IN_H/default/table?lang=en [data dostępu: 10.03.2023].1(111)8910