The Social Dimension of Architecture: The Example of the Cathedral of Notre Dame and the Grande Arche de la Fraternité in Paris

Katedra Notre Dame i Wielki Łuk Braterstwa są ikonicznymi budowlami Paryża, stanowiącymi o jego tożsamości architektonicznej, urbanistycznej i kulturowej. Wymiar społeczny budowli wykracza poza konkretne, przypisane im funkcje, materialne formy istniejące w krajobrazie oraz wpływ, jaki wywierają na najbliższe otoczenie i strukturę przestrzenną miasta. W artykule potwierdzono tezę, że zarówno średniowieczna świątynia rzymskokatolicka, jak i siedziba administracji współczesnego świeckiego państwa, mimo istotnych różnic na poziomie znaczeń symbolicznych i czasu powstania, wykazują zdolność integrowania wspólnoty mieszkańców wokół budowli- symboli. Mogą też bezkonfliktowo współistnieć i uzupełniać się jako ważne elementy witalnej, heterogenicznej miejskiej przestrzeni publicznej, do której użytkowania demokratyczne prawo i dostęp ma cała wspólnota obywateli. W badaniach zastosowano metodę historyczno-interpretacyjną wspartą aparatem pojęciowym krytycznej teorii miejskiej czerpiącej inspiracje z pism Henri Lefebvre’a dotyczących prawa do miasta i produkcji przestrzeni.The Cathedral of Notre Dame and the Grande Arche de la Fraternité are iconic buildings of Paris, constituting its architectural, urban and cultural identity. The social dimension of the buildings goes beyond the specific functions assigned to them, the material forms existing in the landscape and the impact they have on the immediate surroundings and spatial structure of the city. The article confirms the thesis that both the medieval Roman Catholic temple, and the seat of the administration of the modern secular state, despite significant differences in the level of symbolic meanings and the time of their construction, demonstrate the ability to integrate the community of residents around the symbolic buildings. They can also coexist without conflict and complement each other as important elements of a vital, heterogeneous urban public space, to the use of which the entire community of citizens has a democratic right and access. The research uses the historical-interpretative method supported by the conceptual apparatus of the critical urban theory drawing inspiration from the writings of Henri Lefebvre on the right to the city and the production of space

Human rights in the era of emerging epigenome editing technologies

Genome and epigenome editing technologies have been hailed as the most revolutionary discoveries in the natural and medical sciences. These achievements were confirmed by the 2020 Nobel Prize in chemistry. In contrast to genome editing, epigenetic regulation involves controlling the particular expression of a gene by modifying chromatin components without altering the genome nucleotide sequence. Despite many promising results and applications, the effects of epigenome editing interventions are not fully known. For example, potential irrevocable and transgenerational events are possible and might be heritable. Other concerns include the risk of using or misusing this technology in agriculture and, the military as well as using it with or without other treatments to alter human health and body. Despite ongoing debate and studies on human genome editing, especially germline, the discussion regarding human rights and the ethics of epigenome editing for different applications is at a relatively early stage and therefore sparse. Furthermore, in the context of possible infringements on human dignity and integrity, critical consideration is warranted as to whether the uses of these technologies are acceptable or should be banned in some countries. The first part of this article presents a short review of the epigenome versus genome editing field. Particular emphasis is placed on epigenome editing advances and threats, to draw open questions in epigenetic human rights status and regulation. The second part presents the analyses of international human rights law with other possible normative law acts that can influence the status of epigenome editing technologies, mostly in Europe. Their strengths and limitations are highlighted, to present raised open questions and gaps in the last part. The normative question is whether the existing international law regulations are sufficient to address a wide number of implications and to protect human rights in the face of this emerging technology. Furthermore, some gaps and flaws are pointed out in current regulation policy, as regards epigenetic editing. Accordingly, this study aims to present further guidance and questions by exploring the implications of the human rights framework for research and the application of epigenome editing. This article then lays down the landscape in the possible approaches of genome editing under human rights law – and argues that new regulations or updated international standards are needed, in combination with the institutional framework. Lastly, the concluding section situates this study’s findings within the relevant epigenome editing context

Diébédo Francis Kéré: architect activist

Architektura społeczna oparta na potrzebach i oczekiwaniach lokalnych społeczności, odpowiadająca naturalnym warunkom środowiska, czerpiąca inspiracje z tradycji miejsca i doświadczeń budowlanych wypracowanych przez pokolenia to cechy charakteryzujące twórczość architekta Diébédo Francisa Kéré. Artykuł ma na celu przedstawienie doświadczeń architekta w budowaniu świadomości lokalnej społeczności jako ważnego czynnika przynależności do miejsca i sposobów kształtowania architektury. Jako metodę wykorzystano analizę wybranych przykładów realizujących cechy architektury świadczące o aktywności społecznej mieszkańców zmierzającej do poprawy ich życia. Zamiarem artykułu jest ukazanie świadomego edukacyjnego działania architekta jako czynnika integracji społecznej, ochrony dziedzictwa kulturowego sztuki budowlanej Afryki i rozwoju myśli architektonicznej.Francis Kérés work is defined by a socially engaged architecture that responds to the needs and expectations of local communities, respects natural environmental conditions, and draws deeply from local traditions and generations of building expertise. This article explores Kéré’s methodology in fostering local community awareness as a crucial component in cultivating a sense of belonging. Through selected works, the article showcases how architecture can promote the active engagement of residents in improving their quality of life. The author highlights Kérés intentional, educational effort as a prominent aspect of social integration, the preservation of Africa’s cultural heritage in building arts, and the advancement of architectural discourse

“Believe your chart but don’t ignore your nose” John Reid

Contrary to the past when in addition to chart analysis out of chart information such as: case data, examinees behavior clues, and alike, were factored into the decision-making process of a polygraph test conclusion, today’s approach render the decision based ONLY on numerical scoring analysis i.e., quantifying numerically the differences in the physiological responses between the relevant question and the comparison question. This article suggests that due to test’s complexity along with the numerical analysis inherent weaknesses, that affect the decisions outcomes examiners should engage their intuition, which was found to be an accumulated subconscious information gained over life experience, as a quality observer mean in their decision- making process

Consumer bankruptcy and depression

Niniejsze opracowanie dotyczy problematyki związku dwóch strukturalnych plag XXI wieku: nadmiernego zadłużenia i depresji. Jak wynika z prowadzonych badań, istnieje ścisły związek pomiędzy niewypłacalnością (problemami finansowo-bytowymi) a depresją. W opracowaniu analizowana jest – w świetle prawa polskiego – problematyka osoby chorej na depresję w kontekście postępowania o ogłoszenie upadłości, postępowania upadłościowego po ogłoszeniu upadłości, ustalenia planu spłaty i oddłużenia. Praca powstała z uwzględnieniem metody formalno-dogmatycznej, własnej praktyki prawniczej i wywiadu. Wyniki badań pokazują, że z jednej strony uczestnicy postępowań upadłościowych nadużywają argumentu dysfunkcji zdrowia psychicznego, a z drugiej strony problem depresji nie jest w zasadzie brany pod uwagę w praktyce sądów upadłościowych. Wnioskiem z rozważań jest konieczność przeprowadzenia kampanii informacyjnej adresowanej do organów postępowania upadłościowego.This study examines the relationship between two structural plagues of the twenty-first century: excessive debt and depression. According to research, there is a close relationship between insolvency and depression. The study analyzes – in the light of Polish law – the issue of a person suffering from depression in the context of bankruptcy proceedings, bankruptcy proceedings after bankruptcy is announced, and establishing a repayment plan and debt relief. The work was created based on the formal-dogmatic method, my own legal practice, and an interview. The research results show that, on the one hand, participants in bankruptcy proceedings abuse the argument of mental health dysfunction. On the other hand, the problem of depression is generally not taken into account in the practice of bankruptcy courts. The conclusion of the considerations is the need to conduct an information campaign addressed to bankruptcy proceedings authorities

Compensatory liability for so-called hospital infections

W artykule przedstawiono definicję ustawową zakażenia szpitalnego, odniesiono się do stosownych danych statystycznych oraz przeanalizowano część dorobku doktryny i orzecznictwa. W rozważaniach skupiono się na podstawach odpowiedzialności cywilnej (odszkodowawczej) za zakażenia szpitalne, czyniąc to w odniesieniu do art. 415, 416 i 430 k.c. Zwracając uwagę na takie aspekty jak reżimy odpowiedzialności kontraktowej i deliktowej, związku kauzalnego, domniemań oraz winy anonimowej (bezimiennej), omówiono materię stanowiącą przedmiot artykułu.The article entitled Compensatory liability for so-called hospital infections presents the statutory definition of a hospital infection, refers to relevant statistical data and analyzes part of the doctrine and case law. The author focuses his considerations on the foundations of civil (compensatory) liability for hospital infections, referring to art. 415, 416 and 430 of the Civil Code. Drawing attention to such aspects as the regimes of contractual and tortious liability, causal connection, presumptions and anonymous (nameless) guilt, he discusses the subject matter of the article

Advertising by physicians and dentists – legal and ethical aspects

1 stycznia 2025 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu etyki lekarskiej (KEL), która wprowadziła zmiany dotyczące kwestii reklamy oraz posługiwania się przez lekarzy i lekarzy dentystów informacją o oferowanych usługach, m.in. w mediach społecznościowych. W artykule dokonano przeglądu najważniejszych zagadnień związanych z problematyką reklamy w kontekście wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty, skupiając się na aspektach prawnych oraz etycznych. Analiza dotyczy zarówno obecnego stanu prawnego (prawo krajowe oraz dyrektywy unijne), jak i zmian zachodzących w wybranych dokumentach polskiej deontologii lekarskiej na przestrzeni dziejów. W artykule przedstawiono ponadto wyniki badania opinii lekarzy odnośnie do nowelizacji KEL w kontekście usunięcia bezpośredniego zakazu reklamy oraz możliwości wypowiedzi lekarzy w mediach społecznościowych.On 1 January 2025, an amendment to the Code of Medical Ethics (KEL) came into force, introducing changes to the issue of advertising and the use by doctors and dentists of information about the services they offer, including in social media. This article provides an overview of the main issues related to advertising in the context of medical and dental practice, focusing on legal and ethical aspects. The analysis concerns both the current legal status (national law and EU directives) and the changes that have occurred in selected documents of Polish medical deontology throughout history. The article also presents the results of a survey of doctors’ opinions on the amendment of the KEL in relation to the removal of the direct ban on advertising and the possibility of doctors’ statements in social media

The limits of self-sacrifice by medical professionals

Narażenie zawodowe wprost powiązane jest z prawem do odmowy przez osoby wykonujące zawody medyczne wykonania pracy niebezpiecznej. Występuje tutaj związek formalny, zgodnie z zasadą szczegółowości, z regulacjami ustaw dotyczących poszczególnych zawodów medycznych. Problem zawiera się bowiem w zakresie wyłączenia prawa personelu medycznego do odmowy wykonania pracy niebezpiecznej, a więc w takim narażeniu zawodowym, w warunkach którego dochodzi już do narażania własnego życia i zdrowia, „poświęcania” samego siebie, pomimo że nadal aktualny wydawać się może obowiązek ratowania życia pacjenta nawet w warunkach urągających podstawowym przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy. Wykładnia judykatury, a także wykładnia doktrynalna, skłaniają się do relatywizacji obowiązku ratowania życia i zdrowia drugiego człowieka (pacjenta) w sytuacji bezpośredniego, nieuchronnego zagrożenia życia i zdrowia osoby wykonującej zawód medyczny. Jest to słuszne rozumowanie, choć jednocześnie wymaga wypracowania kierunkowych procedur postępowania, metod oceny czy określonych wytycznych.Occupational exposure is directly related to the right of people performing medical professions to refuse to perform dangerous work. There is a formal connection here, in accordance with the principle of detail, with the regulations of the acts concerning individual medical professions. The problem lies in the scope of excluding the right to refuse to perform dangerous work of medical personnel, i.e. in such occupational exposure, in conditions of which one already risks one’s own life and health, ‘sacrificing’ oneself, despite the fact that the obligation to save the patient’s life may still seem relevant even in conditions that violate basic occupational health and safety regulations and principles. The interpretation of the case law, as well as the doctrinal interpretation, tends to relativize the obligation to save the life and health of another person (patient) in a situation of direct, imminent threat to the life and health of a person performing a medical profession. This is correct reasoning, although at the same time it requires the development of directional procedures, assessment methods or specific guidelines

Comments on the Act of 10 December 2020 on the profession of pharmacist regarding places and forms of professional activity of pharmacists

Wykonywanie zawodu farmaceuty w powszechnej świadomości niemal automatycznie łączone jest z apteką, zwłaszcza apteką ogólnodostępną. Dodatkowo w języku potocznym określenia „farmaceuta” i „aptekarz” traktowane są synonimicznie. Tymczasem zagadnienia związane z wykonywaniem zawodu przez farmaceutów są znacznie bardziej złożone, zarówno w zakresie samych czynności zawodowych, form, jak i miejsc, w których te działania mogą być wykonywane. W artykule podjęto krytyczną refleksję nad możliwością wykonywania przez farmaceutów niektórych działań zawodowych, także poza strukturami apteki czy hurtowni farmaceutycznej.The general public tends to associate the profession of pharmacist almost automatically with a pharmacy, especially a public one. Furthermore, in common speech, the terms ‘pharmacist’ and ‘chemist’ are used interchangeably. However, issues related to the profession of pharmacist are much more complex, both in terms of the professional activities themselves and the forms and places where these activities can be performed. The article provides a critical reflection on the potential for pharmacists to undertake specific professional activities beyond the conventional pharmacy or pharmaceutical wholesaler framework

Upcycling Potato Juice Protein for Sustainable Plant-Based Gyros: A Multidimensional Quality Assessment

Copyright: © 2025 by the authors. Licensee MDPI, Basel, Switzerland. This article is an open access article distributed under the terms and conditions of the Creative Commons Attribution (CC BY) license (https://creativecommons.org/license s/by/4.0/).The growing demand for sustainable, nutritionally adequate plant-based foods has driven innovation in meat analogues. This study presents a novel approach to upcycling potato juice protein—a by-product of starch production—into plant-based gyros (PBG) enriched with iron and dietary fiber. Four formulations (PBG1-PBG4) were developed using a blend of potato, rice, wheat, and pea proteins, and fortified with either ferritin-rich sprout powder or ferrous sulfate. Comprehensive analyses were conducted to assess nutritional composition, mineral content, glycoalkaloid safety, antioxidant activity, texture, water mobility, sensory appeal, and microbiological stability. All variants met high-protein labeling criteria and exhibited favorable fiber and mineral profiles. In vitro digestion significantly enhanced antioxidant bioaccessibility, particularly phenolic acids. Sensory evaluations favored ferritin-enriched variants, which also demonstrated superior texture and consumer acceptance. Microbiological assessments confirmed safety for up to 10 days under refrigeration. These findings highlight the potential of potato juice protein as a sustainable, functional ingredient in next-generation plant-based meat analogues