61 research outputs found

    Patrimonialización de la naturaleza en la comunidad valenciana. Espacios, ironías y contradicciones

    Get PDF
    Detrás de la multiplicación de espacios protegidos hay, por un lado, una política insostenible que busca justificarse con datos y cifras de humo y, por otro, una visión simplista y reduccionista de lo ecológico que sitúa lo cultural frente a lo natural. Para analizar dicha problemática, en esta comunicación se trata de ver la lógica que esconde la declaración de los espacios naturales en la Comunidad Valenciana en los últimos años, así como los discursos que la sustentan ya que estamos ante una comunidad donde han proliferado la declaración de espacios protegidos al mismo tiempo que se llevaba a cabo una política urbanizadora brutal

    A percepción social do cambio climático na Comunidade Valenciana

    Get PDF
    [Resumo] A Estratexia Calenciana ante o Cambio Climático (EVCC) é o instrumento de acción pública da Generalitat Valenciana para definir e coordinar as accións de mitigación e adaptación a este fenómeno. A EVCC avanza un conxunto de 125 disposicións estruturadas en 8 áreas de actuación, entres as cales establece un conxunto de medidas de información, comunicación, formación e cooperación cidadá, instrumentos clave para lle transmitir á sociedade a complexidade, relevancia e urxencia deste problema e concienciala da necesidade de que individuos e grupos adopten comportamentos e estilos de vida que reduzan significativamente as emisións de gases de efecto invernadoiro. Non cabe dúbida de que para enfocar esta tarefa con rigor e eficacia é preciso caracterizar, antes de máis, a cultura común –a representación social– que sobre o cambio climático está a conformarse na sociedade valenciana. Son, con efecto, os coñecementos, as percepcións, as teorías implícitas, as valoracións e os hábitos socialmente interiorizados os elementos sobre os que haberá que traballar para lograr os cambios desexados na xestión dos vectores humanos que interveñen no desaxuste do clima. Neste sentido, a Consellería de Medio Ambiente, Auga e Urbanismo da Generalitat Valenciana, en colaboración co Departamento de Socioloxía e Antropoloxía Social da Universidade de Valencia, realizou unha investigación sobre a percepción social do cambio climático na sociedade valenciana. É o seu obxectivo: aproximarse ao grao de coñecemento, ás concepcións, representacións sociais, actitudes, valoracións e hábitos socialmente interiorizados a respecto deste problema. Este artigo constitúe unha síntese parcial desta investigación.[Abstract] Valencia strategy in view of climate change (VECC) is the Generalitat Valenciana instrument to coordinate adaptation to this phenomenon and define other mitigation actions. VECC comprises of a group of 125 arrangements structured within 8 different fields to set up information measurements, communication, training and public cooperation. These are essential instruments to inform society of the complexity, importance and urgency on adequate behaviour and life styles to bring down greenhouse gases emissions. It is necessary to typify the social representation of global warming within Valencia society and give this task an efficient and precise approach. Knowledge, perceptions, implicit theories, evaluations and social habits are the elements to work on in order to achieve management changes on human factors which take part in the climate imbalance. Environment, Water and Urbanism Ministry of the Generalitat Valenciana, in partnership with the Department of Sociology and Social Anthropology in Valencia University, carried out research on the social perception of climate change within Valencia society. The purpose and summary of the study is gathered on this article

    Los mapas geopolíticos de la Unesco: entre la distinción y la diferencia están las asimetrías. El éxito (exótico) del patrimonio inmaterial

    Get PDF
    Immaterial Heritage is a political category that is both confusing and contradictory. The democratization and universalization of Cultural Heritage have made the latter more profuse and have led to its increased importance. Even so, and despite its current levels of protagonism, its construction responds not only to outmoded parameters but also to a global exercise in apparent symmetry. In other words, things do not appear to have changed significantly from Colonialism to the new Imperialism. So it is safe to say that we are now privy to a “re-christening” of what was formerly referred to as “folklore”. And in this change in the conception of heritage we have gone from putting the accent on distinction to placing it on difference; from the pursuit of conservation to the need for safeguarding; from underscoring results to emphasizing process; from confining ourselves to a political-scientific definition to the will to underline participation and community. This article sets out to approach the normalized niche of Immaterial Heritage, looking at its institutionalization, its discourse and its uniform practice. To do so, we will carry out a conceptual analysis as a framework aimed at constructing it and placing it on a particular geopolitical map.El patrimonio inmaterial es una categoría política confusa y contradictoria. La democratización y universalización del patrimonio cultural ha permitido su profusión y revalorización. Ahora bien, pese a su actual protagonismo, su construcción responde tanto a las viejas demarcaciones de antaño como a un ejercicio globalizado de simetrías aparentes. Es decir, del colonialismo al nuevo imperialismo parece que las cosas no han cambiado sustancialmente. Así, podemos afirmar que hemos asistido a un ‘re-bautizo’ de lo antes llamado científicamente ‘folck-lore’. Y en ese cambio de la concepción patrimonial hemos pasado: de poner el acento en la distinción a poner el énfasis en la diferencia; de la perseguida conservación a la necesidad de la salvaguardia; del acento en el resultado al énfasis en el proceso; del confinamiento político-científico de la definición a la voluntad de subrayar la participación y la comunidad. En este artículo pretendemos acercamos al nicho normalizado del patrimonio inmaterial, atendiendo a su institucionalización, discurso y praxis hegemónica. Para ello realizaremos un análisis conceptual como marco para atender a su edificación y su plasmación en un particular mapa geopolítico

    Antropología de la Conservación en España. Balance y perspectivas

    Get PDF
    En este artículo presentamos un balance de la Antropología de la Conservación en el Estado español. Durante las últimas décadas, la protección de los espacios naturales ha aumentado de una manera exponencial en todo el mundo. A la vez que se extendía esta patrimonialización de la naturaleza, los trabajos etnográficos sobre las áreas protegidas han ido ganando terreno dentro de la disciplina y, en particular, en el campo de la Antropología Ambiental. La mencionada bibliografía ha puesto de relieve los múltiples aspectos derivados de las nuevas políticas territoriales de regulación, apropiación y mercantilización de la 'naturaleza'. En este trabajo realizamos una revisión exhaustiva de la producción generada a raíz de este interés por las áreas protegidas en nuestro país subrayando sus principales aportaciones, características y debilidades. De este modo pretendemos reflexionar acerca de su continuidad, con el fin de evitar la mera reiteración y favorecer el avance en sus resultado

    De huertas y barracas a galaxias faraónicas. Percepciones sociales sobre la mutación de la ciudad de Valencia

    Get PDF
    Valencia se ha convertido en una metrópolis clónica glocalizada gracias a un espectacular crecimiento que se ha articulado sobre grandes proyectos urbanísticos y eventos mediáticos. Con ellos, el gobierno municipal, con el apoyo del autonómico, ha tratado de ocupar una posición favorable en el mercado de las ciudades orientadas estratégicamente al turismo cultural y de entretenimiento. El objetivo de este artículo es realizar una aproximación a la huella que han dejado estas transformaciones en las representaciones que de Valencia se hacen sus ciudadanos. Ofreceremos una panorámica de los elementos básicos que conforman las diferentes percepciones y expectativas sociales sobre la ciudad. La representación que de ella tienen toma un carácter bipolar al combinarse la valoración positiva de esos proyectos con la crítica, al mismo tiempo, al faraonismo que existiría tras ellos. Además, en sus discursos se evidencian las fracturas y facturas que el nuevo modelo urbano deja tras de sí. Primero, existirían fracturas económico-sociales derivadas de un paradigma no pensado para los ciudadanos que acrecientan la desigualdad y la fragmentación social. Del mismo modo, existirían también fracturas simbólico-identitarias al haberse arrasado con la huerta y la barraca, símbolos del tradicional regionalismo valenciano. En segundo lugar, las facturas, presentes y futuras, se hacen evidentes en una fórmula donde se socializan las pérdidas y se privatizan los beneficios. Tanto la bipolaridad que hemos observado en el discurso de los ciudadanos como su análisis sobre esas fracturas y facturas resultan coherentes y coincidentes con el análisis del urbanismo de principios del siglo XXI realizado por diversos teóricos.Spectacular growth based on large-scale town planning projects and media events has turned Valencia into a glocalized, cloned metropolis. The local government, with the support of the regional government, has used these factors in an attempt to position Valencia favorably in the market for countries geared strategically towards cultural tourism and leisure and entertainment. This article looks at the footprint left behind by these transformations on the way that the city's inhabitants represent their city. We offer a broad view of the basic elements that make up the range of perceptions and social expectations of Valencia. The way the city is represented is bipolar in character insofar as these projects are welcomed yet criticized for the excessive aspirations to monumentality that lie behind them. Citizens' statements reveal the divisions and the costs that the new urban model is leaving behind. Firstly, the social and economic divisions arising from a paradigm that does not take the citizen into account and serves to increase social inequalities and fragmentation. And secondly, the divisions in terms of symbolism and identity, given that the traditional cultivated lands (huertas) and the traditional rural homes (barracas), two symbols of traditional regionalism in Valencia, have been completely swept aside. Secondly, both present and future costs are evident in a formula that socializes losses and privatizes gains. Both the bipolarity observed in citizens' opinions and statements and their analysis of these divisions and costs turn out to be coherent and coincide with the views and analysis on early 21st century town planning as expressed by a number of theorists

    Heritage and knowledge: apparatus, logic and strategies in the formation of heritage

    Get PDF
    Heritage as a category reflects diverse political positions. All heritagisation processes imply the creation of hierarchies, selection, ranking, and categorization of what is worthy or unworthy of being heritage, and all heritage creation involves certain disciplinary processes that confer legitimacy. As a modern invention, heritage was built on two closely-related cornerstones: the distinction between nature and culture and the difference between normalized knowledge and marginal knowledge. As a result, refining processes were applied which became strategies to legitimise political domination. In this paper the constituent process of heritage creation and its links to normative knowledge are analysed, illustrating the various relationships between types of knowledge in the heritagisation process with the case of the Albufera Natural Park in Spain. A particular focus is placed on the processes that affect territories and natural resources, modifying the material conditions of the local population. Beyond giving rise to a mere acceptance of imposed expert knowledge, the analysed dynamics reveal the responsiveness of the local actors, as they make use of this knowledge in the context of a counter-hegemonic discourse

    De parques y naturalezas : enunciados, cimientos y dispositivos

    Get PDF
    [email protected] nuestra perspectiva, los parques naturales presentan, tanto una oportunidad para reflexionar sobre los cimientos ideológicos de nuestra práctica cultural, como una invitación para poner en entredicho las políticas conservacionistas “neoliberales” presentadas y revestidas como ecológicas. Las áreas protegidas son un campo complejo de análisis, llevan procesos asociados de territorialización y desterritorialización, de homogeneización e hibridación, de terciarización, regulación y reurbanización, dentro de lo que se ha venido denominando la globalización. En este artículo abordamos la compleja expresión de los parques naturales. Para ello, nos acercaremos a las múltiples dimensiones de lo “natural”, centrándonos en la política. Atenderemos a los dispositivos de configuración y legitimación de los espacios naturales como un primer marco de análisis y nos aproximaremos a la etnografía producida en nuestro país con el objeto de ver los procesos con los que se identifican hoy en día. Por último, planteamos los retos a los que se enfrentan las áreas naturales y el papel de la antropología como disciplina en este campo.This article takes the view that natural parks are as much an opportunity to pause for reflection on the ideological foundations of the way we live our culture, as they are an invitation to cast doubt on neoliberal conservationist policies dressed up as ecologicallyminded ones. Protected areas make for difficult analysis. They entail processes that are associated to territorialization and de-territirialization, to homogenization and crossbreeding, to tertiarization, regulation and re-urbanization, and so on, within what has come to be known as globalization. This way of exercising power leads to the regulation of nature through a variety of ways of mercantilization. This article looks at the complex expression of natural parks. To do so, we have approached the multiple dimensions of the “natural”, focusing particularly on the political dimension. We have paid special attention to the mechanisms of configuration and legitimization of natural spaces, such as in the first framework of analysis, and we approach the ethnography produced in our country with the aim of looking at the processes with which they are identified nowadays. Finally, we consider the challenges facing natural areas and the role of anthropology as a discipline in this field

    Moors and Christians: from a festive battle to a discursive one

    Get PDF
    Hace poco más de un año se acordaba en España admitir a trámite en el Congreso de los Diputados la proposición no de ley del Grupo Parlamentario Popular relativa a la proclamación de las "fiestas de moros y cristianos" como obras maestras del patrimonio oral e inmaterial de la humanidad. La solicitud se contextualiza en la democratización y universalización que el patrimonio ha experimentado y se explica por la vertiente cada vez más mercantilista de los procesos de patrimonialización. En el caso que nos ocupa la presentación estuvo envuelta en una interesante discusión política sobre la "tradición", la "libertad" y la "amenaza". Este artículo analiza la polémica sobre estas fiestas y su propuesta como patrimonio inmaterial.Just over a year ago in Spain, the parliament accepted a motion for debate sine die tabled by the Spanish conservative political party, the Partido Popular, concerning the declaration of the “Moros y cristianos” (Moors and Christians) festivals a Masterpiece of the Oral and Intangible World Heritage. The request should be seen in the context of the process of democratisation and universalization that heritage has undergone, and can be explained by the increasingly more commercial aspect of the process of turning activities into heritage. In the case that concerns us, the presentation of the motion gave rise to an interesting political debate over tradition, freedom, and threat. This article analyses the controversy surrounding these festivals and the proposal that they should be declared Intangible World Heritage.Grupo de Investigación Antropología y Filosofía (SEJ-126). Universidad de Granad

    El oficio de la resistencia. Salvem y Viu al Cabanyal como formas de contención del urbanismo neoliberal

    Get PDF
    This article puts the spotlight on the resistance being displayed in the face of the expropriation and gentrification process currently affecting Valencia’s Cabanyal district (Spain). El Cabanyal is a district that has been left to the whim of town planners wielding megaproject/events cloaked in high-sounding rhetoric proclaiming excellence and competiveness. Specifically, we shall be looking closely at «Salvem el Cabanyal» as a response to the execution of the new Town Planning Plan, and «Viu al Cabanyal» as a means of putting a halt to progressive degradation. Salvem, a platform comprising several different entities, enjoys the support of an array of political, academic and social groupings at the local, national and international levels. This movement tables both classic demands (legal and administrative) and newer, more creative and imaginative ones loaded with symbolic content. Viu, for its part, sets out to inject dynamism into the district by attracting new residents, particularly young people. The fact that these efforts are scoring considerable success reflects the vitality and ability to come up with alternatives being displayed by the local residents.En este artículo se presenta la resistencia ante el proceso de expropiación y gentrificación del Cabanyal (Valencia), un barrio que ha quedado a merced de los megaproyectos-eventos de la ciudad amparados en la retórica de la excelencia y la competitividad. En concreto, analizaremos Salvem el Cabanyal como respuesta a la amenaza de ejecución de un nuevo plan urbanístico y Viu al Cabanyal como estrategia para frenar la degradación. En el caso de Salvem, la plataforma está conformada a partir de distintas entidades y cuenta con numerosos apoyos políticos, académicos y sociales, locales, nacionales e internacionales. El movimiento se caracteriza por llevar a cabo tanto reivindicaciones clásicas (judiciales y administrativas) como nuevas formas reivindicativas caracterizadas por la creatividad y la imaginación y por su alto contenido simbólico. Por su parte, Viu tiene como objetivo dinamizar al barrio trayendo población nueva, sobre todo, joven. El éxito de estas iniciativas es indicativo de la vitalidad y alternativas que promueven los vecinos del barrio
    corecore