Badania nad metodą oznaczania rtęci w wybranych elementach środowiska

Od kilkunastu lat w analizie śladowych i ultraśladowych stężeń rtęci w różnych elementach środowiska dokonuje się ogromny postęp. Rozwój ten przejawia się przede wszystkim we wzroście czułości metod analitycznych, jak również w zakresie analizy specjacyjnej rtęci. Jest to jednak związane z nieustanną walką przeciwko otrzymywaniu „przygodnych” wyników obarczonych znacznymi błędami różnego rodzaju. W wielu wypadkach ęzułość zwykle stosowanych metodyk i technik analitycznych nie jest wystarczająca dla próbek środowiskowych. Walidacja metody oznaczania jest konieczna, choć nie zawsze możliwa z powodu braku materiałów odniesienia. Nawet gdy materiały odniesienia są dostępne, stanowią one tylko jeden aspekt kontroli jakości oznaczeń. W niektórych przypadkach stężenia są tak ekstremalnie niskie (np. w powietrzu czy w wodzie), że nawet wysublimowana aparatura nie gwarantuje dobrego wyniku, ponieważ ten zależy nie tylko od używanego systemu detekcji. Na rzetelność wyniku ma wpływ całość procedury analitycznej z włączeniem etapu pobierania próbki, sposobu jej przechowywania jak i obchodzenia się z nią w laboratorium W przypadku rtęci postęp w zakresie analizy tego metalu umożliwia przede wszystkim oszacowanie antropogenicznego wpływu na cykl rtęci w przyrodzie oraz poznanie rodzaju i kinetyki jej przemian w środowisku, dla przewidywania następstw jęj emisji. Globalne modele krążenia rtęci identyfikują mokrą i suchą depozycję rtęci oraz odparowywanie rozpuszczonej gazowej rtęci z oceanów i lądów jako kluczowe dla krążenia i losów rtęci na powierzchni Ziemi. Obecne oszacowania wskazują, że istnieje dodatni bilans w transporcie rtęci ze środowisk lądowych do oceanów oraz że stężenie rtęci w głębi oceanów wzrasta o kilka procent rocznie. Z tej też przyczyny bioakumulacja rtęci w rybach i ssakach morskich jest obecnie szeroko rozpowszechnionym problemem zdrowotnym, z powodu wpływu rtęci, a w szczególności metylortęci, na zdrowie organizmów znajdujących się na najwyższych poziomach troficznych, zarówno człowieka jak i zwierząt. Ważnego znaczenia nabrała możliwość oceny poziomu narażenia na rtęć przy wykorzystaniu próbek materiału biologicznego głównie moczu i krwi. Próbki płynów fizjologicznych są bardzo dobrym materiałem do dokonania takiej oceny. Posiadają jednak bardzo skomplikowaną, organiczną matrycę i najczęściej nie jest możliwe bezpośrednie oznaczanie analitu. Rtęć oraz jej związki włączone są obecnie na listę najbardziej niebezpiecznych substancji dla organizmów żywych. Problemowi jej emisji, redystrybucji oraz wpływu na zdrowie poświęconych zostało już wiele opracowań. Wśród nich na pierwszy plan wysuwa się raport Agencji Ochrony Środowiska Stanów Zjednoczonych dla Kongresu Amerykańskiego, w którym dokonano oceny wielkości emisji rtęci w zależności od rodzaju przemysłu, wpływu na zdrowie i środowisko tej emisji oraz możliwości i koszty jej kontroli. Również amerykańska regulacja dotycząca czystości powietrza (Clean Air Act Amendmends) wymaga oszacowania ryzyka zdrowotnego dla ludzi oraz dzikiej przyrody spowodowanego przez emisję rtęci. W Dyrektywie Unii Europejskiej EC/62/96, która dotyczy oceny i zarządzania jakością otaczającego powietrza, rtęć wymieniana jest w grupie zanieczyszczeń powietrza, dla których przewiduje się wprowadzenie systematycznego monitoringu Problemu tego dotyczy specjalny raport (Ambient Air Pollution by Mercury. Position Paper), którego celem jest wsparcie przygotowań odpowiednich uregulowań prawnych w tym zakresie. Ryzyko zdrowotne, w odniesieniu do spożywania zanieczyszczonych rtęcią ryb, obejmują regulacje prąwne wprowadzone przez 30 stanów Ameryki Północnej oraz Kanadę, kraje Skandynawskie jak również Światową Organizację Zdrowia, Food and Drug Administration (FDA) i wiele innych krajów i agencji rządowych. Wiele organizacji i programów włączyło rtęć na listę pierwszoplanowych zanieczyszczeń środowiska. W 2004 roku w stolicy Słowenii Lublanie odbyła się już siódma międzynarodowa konferencja poświęcona rtęci jako zanieczyszczeniu globalnemu („Mercury as a Global Pollutant”). Objęła 650 prezentacji i zgromadziła prawie 1000 ekspertów z pięćdziesięciu krajów. Ta międzynarodowa seria konferencji została zapoczątkowana w 1990 roku w Szwecji. Słoweńska konferencja była przygotowana w kraju, który posiadał drugą największą kopalnię rtęci na świecie. Kopalnia ta, która mieściła się w miejscowości Idrija, była użytkowana przez 500 lat aż do lat osiemdziesiątych XX wieku. Na konferencji oprócz grup tematycznych jakimi były wspomniana kopalnia rtęci w Idrija, zanieczyszczenie rtęcią powodowane przez przemysł ciężki, globalne krążenie rtęci i jej wpływ na odległe północne ekosystemy, poruszono narastający problem zanieczyszczenia rtęcią przez kopalnie złota w krajach rozwijających się. Wskazuje się, że aby uniknąć poważnych problemów w przyszłości już teraz należy znacznie ograniczyć emisję rtęci, prowadzić badania z zakresu jej fizycznochemicznych przemian w środowisku oraz kontrolować jej stężenia w jego elementach

Zanik stanowisk rozrodczych kumaka nizinnego (Bombina bombina) na terenie Powiśla Łomiankowskiego

Field surveys for the Fire-bellied toad Bombina bombina were conducted in spring and summer 2013 and 2014. The study area is located in the Vistula River valley, north of Warsaw in Mazovia, central Poland. The area is of a high natural value and partially overlaps with two Natura 2000 areas: the Kampinos section of the Vistula River valley (PLH 140029) and the Middle Vistula River valley (PLB 140004). Two breeding sites of Fire- -bellied toads were detected in the vicinity of river dikes, including one in an ephemeral pond located in the flooded part of the river valley. The results document the decrease in number of breeding sites of the species. The surviving two local populations of Fire-bellied toads are endangered with illegal dumping of construction debris and the close vicinity of motocross track. To reduce the risk of extinction of local populations of Fire-bellied toads in Vistula valley, the authors discuss the proposition to enlarge existing Natura 2000 areas

Zaburzenia napełniania lewej i prawej komory po zawale serca i ich relacja do tolerancji wysiłku fizycznego oraz stężenia peptydów natriuretycznych - obserwacja roczna

Wstęp: Ukazało się wiele prac dokumentujących przebudowę i dysfunkcję skurczową lewej komory serca (LV) u chorych po zawale serca (MI), znacznie mniej badań dotyczy funkcji rozkurczowej LV i prawej komory (RV) u tych osób. Celem pracy była ocena napełniania LV i RV oraz ich relacja do tolerancji wysiłku fizycznego i stężenia peptydów natriuretycznych u pacjentów po MI. Materiał i metody: Badanie echokardiograficzne wykonane metodą Dopplera oceniające wskaźniki napełniania obu komór wykonywano w spoczynku i po wysiłku fizycznym na bieżni ruchomej u 13 chorych po zawale ściany przedniej i u 21 osób po zawale ściany dolnej serca (5 razy w ciągu roku po MI). Stężenie ANP i BNP oznaczano metodą radioimmunologiczną w warunkach podstawowych i po wysiłku fizycznym. Grupę kontrolną stanowiło 31 zdrowych ochotników. Wyniki: Wskaźniki napełniania LV i RV wskazują na istotnie większe upośledzenie napełniania komór u chorych po zawale ściany przedniej serca w porównaniu z pacjentami z zawałem ściany dolnej, jak i grupą kontrolną. Zmianą o największym znaczeniu jest skrócenie czasu deceleracji wczesnego napływu mitralnego LV i RV (szczególnie u chorych po zawale ściany przedniej). Wykazano obecność ujemnej korelacji między stopniem uszkodzenia funkcji rozkurczowej obu komór a tolerancją wysiłku fizycznego. Stężenia ANP i BNP były istotnie wyższe u chorych z zawałem ściany przedniej serca w porównaniu z pacjentami z zawałem ściany dolnej i korelowały ze wskaźnikami funkcji rozkurczowej LV i RV. Wnioski: U osób po MI zaburzenia funkcji rozkurczowej komór serca występują niezależnie od ich prawidłowej funkcji skurczowej. Zaburzenia napływu krwi do obu komór serca są bardziej nasilone u chorych z zawałem ściany przedniej serca w porównaniu z pacjentami z zawałem ściany dolnej. Upośledzenie tolerancji wysiłku fizycznego jest proporcjonalne do zaburzeń funkcji rozkurczowej komór serca. Silna korelacja między wskaźnikami napełniania komór serca a stężeniem peptydów natriuretycznych w surowicy krwi wskazuje na istnienie związku między dysfunkcją rozkurczową komór serca a aktywnością neurohormonalną po MI. (Folia Cardiol. 2003; 10: 143–152

Utjecaj kronične istodobne izloženosti olovu, kadmiju i manganu na oksidativni stres u jetri i srcu štakora

The aim of this study was to assess the effects of chronic combined exposure to low, environmental doses of Cd, Pb, and Mn on oxidative stress in the liver and heart of rats and on their liver function parameters. Male Wistar rats were divided randomly into eight groups. For nine months controls were receiving drinking water alone, whereas the exposed groups were receiving drinking water with Pb (0.2 mg L-1), Cd (1 mg L-1), and Mn (2 mg L-1) alone or in combinations. Malondialdehyde (MDA) significantly increased in both heart and liver of the animals after combined exposure to metals. Heart MDA correlated with blood Cd, Pb, and Mn and liver MDA with blood Cd. Aspartate aminotransferase (AST) activity and bilirubin concentration also increased significantly in the animal group exposed to all three metals and correlated positively with blood Cd, Pb, and Mn. Our study has confirmed the synergistic effect of the Cd, Mn, and Pb combination on the increase in heart MDA. A similar synergy was observed for Pb+Mn in the increase of serum alanine aminotransferase (ALT) activity as an indicator of liver function.Cilj je ovog istraživanja bio ocijeniti učinke kronične izloženosti kombinaciji Cd, Pb i Mn u niskim dozama kakve su u okolišu na oksidativni stres u jetrima i srcu štakora te na pokazatelje jetrene funkcije. U tu smo svrhu mužjake Wistar štakora nasumce podijelili u osam skupina, od kojih je kontrolna pila čistu vodu, a izložene skupine vodu pomiješanu s olovom (0,2 mg L-1), kadmijem (1 mg L-1) i manganom (2 mg L-1), zasebno ili u kombinacijama. Koncentracija malondialdehida (MDA) značajno se povećala u oba organa životinja izloženih kombinacijama metala. Srčani MDA korelirao je s razinama kadmija, olova i mangana u krvi, a jetreni MDA s razinom kadmija u krvi. Aktivnost aspartat aminotransferaza (AST) i koncentracije bilirubina također su bile značajno povišene u skupini izloženoj svim trima metalima te su korelirale s razinama kadmija, olova i mangana u krvi. Rezultati istraživanja potvrdili su da zajedno ova tri metala djeluju na povećanje MDA u srcu. Slična je sinergija zamijećena i između olova i mangana s obzirom na povećanje razine alanin aminotransferaze (ALT) u serumu, koji je pokazatelj jetrene funkcije

Mucormycosis: an emerging disease?

ABSTRACTMucormycosis is the third invasive mycosis in order of importance after candidiasis and aspergillosis and is caused by fungi of the class Zygomycetes. The most important species in order of frequency is Rhizopus arrhizus (oryzae). Identification of the agents responsible for mucormycosis is based on macroscopic and microscopic morphological criteria, carbohydrate assimilation and the maximum temperature compatible with its growth. The incidence of mucormycosis is approximately 1.7 cases per 1000 000 inhabitants per year, and the main risk-factors for the development of mucormycosis are ketoacidosis (diabetic or other), iatrogenic immunosuppression, use of corticosteroids or deferoxamine, disruption of mucocutaneous barriers by catheters and other devices, and exposure to bandages contaminated by these fungi. Mucorales invade deep tissues via inhalation of airborne spores, percutaneous inoculation or ingestion. They colonise a high number of patients but do not cause invasion. Mucormycosis most commonly manifests in the sinuses (39%), lungs (24%), skin (19%), brain (9%), and gastrointestinal tract (7%), in the form of disseminated disease (6%), and in other sites (6%). Clinical diagnosis of mucormycosis is difficult, and is often made at a late stage of the disease or post-mortem. Confirmation of the clinical form requires the combination of symptoms compatible with histological invasion of tissues. The probable diagnosis of mucormycosis requires the combination of various clinical data and the isolation in culture of the fungus from clinical samples. Treatment of mucormycosis requires a rapid diagnosis, correction of predisposing factors, surgical resection, debridement and appropriate antifungal therapy. Liposomal amphotericin B is the therapy of choice for this condition. Itraconazole is considered to be inappropriate and there is evidence of its failure in patients suffering from mucormycosis. Voriconazole is not active in vitro against Mucorales, and failed when used in vivo. Posaconazole and ravuconazole have good activity in vitro. The overall rate of mortality of mucormycosis is approximately 40%

THE DEVELOPMENT OF THE BANKING SYSTEM IN POLAND DETERMINED BY THE PROCESSES OF ADJUSTMENT TO THE NORMATIVE AND TECHNOLOGICAL STANDARDS OF THE EUROPEAN UNION AND CONTEMPORARY PROCESSES OF ECONOMIC AND INFORMATIONAL GLOBALIZATION

Obecne procesy globalizacji ekonomiczno-informacyjnej związane są głównie z sukcesywnie postępującą integracją rynków finansowych, rozwojem technologii teleinformatycznych i internetowych. Postępująca od lat 70. liberalizacja przepływów kapitałowych zdeterminowana była wieloma czynnikami ekonomicznymi i politycznymi, w tym modyfikacją międzynarodo-wego systemu walutowego. Do głównych determinantów globalizacji ekonomiczno-informacyjnej zalicza się takie procesy jak liberalizacja przepływów kapitałowych, deregulacja międzynarodowych rynków finansowych i postęp w dziedzinie technologii teleinformatycznej. Procesy te stanowiły sprzyjające uwarunkowania dla odbudowy rynkowego systemu finanso-wego, w tym bankowego w Polsce w latach 90. ubiegłego wieku. Od początku transformacji systemowo-gospodarczej jaka dokonywała się w Polsce od 1989 roku prowadzono odbudowę systemu bankowego oraz instytucji rynku kapitałowego, w tym instytucji Giełdy Papierów Wartościowych w warunkach rynkowych z uwzględnieniem otwarcia gospodarki na kapitał zagraniczny. Zagraniczne korporacje finansowe przejmując krajowe podmioty bankowe w Polsce wprowadzały swoje nowoczesne technologie transakcyjne, teleinformatyczne i nowe standardy zawierania transakcji finansowych. Procesy te stanowiły główne determinanty glo-balizacji ekonomiczno-informacyjnej jaka od lat 90. dokonywała się w Polsce.The current processes of economic and information globalization are mainly related to the successively progressing integration of financial markets, the development of ICT and Internet technologies. The liberalization of capital flows, progressing since the 1970s, was determined by many economic and political factors, including the modification of the international mone-tary system. The main determinants of economic and information globalization include such processes as liberalization of capital flows, deregulation of international financial markets and progress in the field of ICT. These processes constituted favorable conditions for the reconstruction of the market financial system, including the banking sector in Poland in the 1990s. Since the beginning of the systemic and economic transformation that has been taking place in Poland since 1989, the banking system and capital market institutions have been rebuilt. It referred to the Warsaw Stock Exchange market institutions, taking into account the opening of the economy to foreign capital. Foreign financial corporations taking over domestic banking entities in Poland have introduced their modern transactional and teleinformation technologies and new standards for entering into financial transactions. These processes were the main determinants of economic and information globalization that has been made in Poland since the 1990s

The effects of biodiesel and its blends with diesel oil on the emission of volatile aromatic hydrocarbons

Background: In recent times, the emphasis is placed on the use of renewable fuels as well as biodiesel as an attractive alternative to conventional diesel fuel. Due to the fact that the impact of biodiesel on various chemical compounds exhaust emissions is not completely characterized, we have evaluated the emissions of volatile aromatic hydrocarbons in relation to biodiesel content in conventional diesel fuel. Material and methods: In the study we have assessed the emission of benzene, toluene, ethylbenzene and xylens during New European Driving Cycle NEDC for a passenger car with a diesel engine using the following fuels: 100% diesel fuel (B0), 100% rapeseed methyl esters (B100), 7, 15 and 30% rapeseed methyl esters in diesel fuel (B7, B15, B30), and 30% hydrotreated vegetable oil in diesel fuel (HVO30). Results: Among all determined compounds, benzene and toluene were emitted in the largest quantities. Higher emissions were determined during urban driving cycle then during extraurban driving cycle. A clear trend was observed when along with increasing amount of added rapeseed methyl esters the emission increased. However, additive of HVO decreased the emission of the most volatile aromatic compounds even when compared to conventional diesel fuel. During extra-urban driving cycle the emission was significantly lower and comparable for most fuels tested. Nevertheless in the context of conventional diesel fuel, lower emission for fuels with biodiesel was observed. Conclusion: The results have indicated the increase in benzene and toluene exhaust emissions mostly during urban driving cycle and its decrease during extra-urban driving cycle in NEDC test with increasing content of fatty acids methyl esters in diesel fuel. The emission in urban cycle was probably influenced by cold-start condition during this cycle. Generation of volatile aromatic hydrocarbons may be related to higher density of fuel with biodiesel in comparison to density of diesel oil or higher amount of unsaturated bounds in these fuels. Additives of HVO to diesel fuel appeared to be very effective on exhaust emission of aromatic hydrocarbons

Model of the Performance Based on Artificial Intelligence–Fuzzy Logic Description of Physical Activity

The aim of the study was to build a fuzzy model of lower limb peak torque in an isokinetic mode. The study involved 93 male participants (28 male deaf soccer players, 19 hearing soccer players and 46 deaf untraining male). A fuzzy computational model of different levels of physical activity with a focus on the lower limbs was constructed. The proposed fuzzy model assessing lower limb peak torque in an isokinetic mode demonstrated its effectiveness. The novelty of our research lies in the use of hierarchical fuzzy logic to extract computational rules from data provided explicitly and then to determine the corresponding physiological and pathological mechanisms. The contribution of our research lies in complementing the methods for describing physiology, pathology and rehabilitation with fuzzy parameters, including the so-called dynamic norm embedded in the model

Zawartości metali ciężkich w mchach narażonych na działanie pyłu atmosferycznego po erupcji wulkanu Eyjafjallajökull

Background: Volcanic ash, which is ejected during volcanic eruptions, flies in the air and spreads by the wind over large distances. It is a magmatic source and as such may contain heavy metals. The aim of the study was to carry out investigation on heavy metal content: Pb, Cd, Zn, Fe, Mn, Cu and Cr in samples of moss bags exposed to atmospheric dust containing volcanic ash in Sosnowiec (Poland) after eruption of Eyjafjallajökull volcano in Iceland. Materials and methods: Samples have been exposed to atmospheric dust after volcanic eruption for 2 months, and were mineralised in 70% HNO3 and 30% H2O2. The content of Pb and Cd was analysed by atomic absorption spectrometry with electrothermal atomization (ETAAS) and Zn, Fe, Mn, Cu, Cr by atomic absorption spectrometry with flame atomization (FAAS). Results: During the experiment the content of lead in samples of moss increased by 54,9 μg/g, cadmium by 3,41 μg/g, manganese by 150 μg/g, iron by 6,09 mg/g, zinc by 514 μg/g, copper by 20,77 μg/g and chromium by 6,99 μg/g. Conclusions: In Sosnowiec the comparable increase of metal content was from several to 41 times higher than in the areas not exposed to volcanic ash. It indicates that volcanic ash can be a potential source of heavy metals in the environment and, consequently, affect our health.Wstęp: Pył atmosferyczny, który jest wyrzucany podczas erupcji wulkanów, długo unosi się w powietrzu i rozprzestrzenia na duże odległości przy udziale wiatru. Jest pochodzenia magmowego, więc może zawierać metale ciężkie. Celem pracy było zbadanie zawartości metali ciężkich: Pb, Cd, Zn, Fe, Mn, Cu i Cr w próbkach mchu narażonych na działanie pyłu wulkanicznego opadającego na ziemię. Materiał i metody: Mchy były wystawione na działanie pyłu atmosferycznego po erupcji wulkanu przez }2 miesiące. Próby były mineralizowane kwasem azotowym i nadtlenkiem wodoru. Zawartość Pb i Cd oznaczono za pomocą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z elektrotermiczną atomizacją, a Zn, Fe, Mn, Cu i Cr za pomocą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu. Wyniki badań: Podczas przeprowadzenia doświadczenia zawartość ołowiu w mchach zwiększyła się o 54,9 μg/g, Cd o 3,41 μg/g, Mn o 150 μg/g, Fe o 6,09 mg/g, Zn o 514 μg/g, Cu o 20,77 μg/g oraz Cr o 6,99 μg/g. Wnioski: W Sosnowcu stwierdzono od kilku do kilkudziestu razy wyższe przyrosty zawartości oznaczanych metali niż w porównywanych miejscach, co wskazuje, iż pył wulkaniczny może być potencjalnym źródłem metali ciężkich w środowisku, a w konsekwencji wpływać na nasze zdrowie