Artvin il merkezinin heyelan duyarlılık haritalarının üretilmesi

Heyelanlar, tüm Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de can ve mal kayıplarına neden olan doğal afetlerin başında gelmektedir. Ülkemizde son 50 yılda meydana gelen doğal afetler incelendiğinde, heyelanların %45’lik oranla en sık gerçekleşen doğal afet olduğunu görmekteyiz. Heyelan afeti için yapılan değerlendirmede tüm illerimizin heyelandan belirli derecelerde etkilendiği görülmektedir. Heyelanların sebep olduğu sosyal ve ekonomik kayıplar etkili bir planlama ve yönetimle azaltılabilmektedir. Bunun için, yerleşim alanlarının seçimi, alt yapı çalışmaları ve diğer mühendislik yapılarının inşasında jeolojik ve jeoteknik amaçlı arazi ve laboratuvar çalışmaları yapılarak, değişik bilgileri içeren haritalar hazırlanmaktadır. Bu çerçevede hazırlanan jeolojik tabanlı en önemli haritalardan birisi de duyarlılık haritalarıdır. Duyarlılık haritaları, geçmişte meydana gelen heyelan, sel, deprem ve volkan patlaması gibi doğal afetlerin gelecekteki oluşumlarının tahmin edilmesine olanak sağlayan bilgileri içerir. Bu noktadan hareketle, heyelan duyarlılık haritalarının temel amacı, heyelanlar açısından riskli ve tehlikeli alanları tespit ederek heyelanların etkilerini azaltmaktır. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile heyelan duyarlılık haritalarının üretilmesinde çeşitli metotlar kullanılmaktadır. Literatürde yaygın olarak kullanıldığı tespit edilen metotlar; frekans oranı metodu, lojistik regresyon ve bayes olasılık modelidir. Bu projede de, basit ve anlaşılır bir olasılık modeline sahip olmaları, doğru sonuçlar sağlamaları ve uygulamalarının kolay olmaları nedeniyle adı geçen üç metot kullanılarak, Artvin il merkezinin heyelan duyarlılık haritaları üretilmiştir. Duyarlılık analizlerinde; yükseklik, eğim, bakı, eğrilik, litoloji, arazi örtüsü, topoğrafik nemlilik indeksi, toprak derinliği, yola ve akarsuya yakınlık parametreleri dikkate alınmıştır. Üretilen haritaların güvenilirliğini test etmek için duyarlılık haritaları kontrol veri seti ile karşılaştırılmış ve bayes olasılık modeline göre üretilen duyarlılık haritasının diğerlerine göre daha doğru sonuç verdiği tespit edilmiştir

Production of landslide susceptibility maps using bayesian probability theorem

Bayes Teoremi, bir olayın gerçekleşme olasılığı ile ilgili öncül olasılık beklentilerinin, olayın gerçekleşmesi durumunda elde edilen yeni bilgilerle güncelleştirilerek, soncul olasılıkların bulunmasını sağlayan bir olasılık teoremidir. Buna göre, bir bölgenin heyelan duyarlılığının tahmin edilmesi istendiğinde, bazı olası durumların belirlenmesi gerekir. Bunun için, seçilen çalışma alanında heyelan olayıyla ilgili şu durumların var olabileceği açıktır. Seçilen alan gerçekten heyelan alanı olabilir ve bu alanla ilgili iki tahmin (burada tekrar heyelan olacağı veya olmayacağı) yapılabilir. Seçilen alan, gerçekte heyelan alanı olmayabilir ve bu alan için de gelecekle ilgili iki tahmin söz konusudur. Bu durumları olasılık önermeleri şeklinde ifade etmek için koşullar kullanılır. Örneğin, seçilen alanın, geçmiş deneyimlere göre heyelan alanı olması durumunda, gelecekte de heyelan olma olasılığı P(A|H) nedir? Seçilen alanının geçmiş deneyimlere göre heyelan alanı olmaması durumunda, gelecekte heyelan olma olasılığı P(A|(notH) nedir? Seçilen alanın geçmiş deneyimlere göre heyelan alanı olması durumunda, gelecekte heyelan olmama olasılığı P(notA|H) nedir? Bu olasılıkları, olasılık aksiyomlarına uygun olarak birlikte değerlendirerek soncul olasılık değerleri Bayes Teoremi ile hesaplanabilmektedir. Seçilen alanın gelecekte heyelanla karşılaşacağını öngören tahminler pozitif bir ağırlıkla, tersi ise negatif bir ağırlıkla ifade edilebilir. Bu yaklaşıma “weights of evidence” model adı verilir. Bu çalışmada, söz konusu olasılık modeli kullanılarak Artvin ili Merkez ilçesinin heyelan duyarlılık haritası üretilmiştir. Duyarlılık analizinde jeoloji, yükseklik, eğim, bakı, eğrilik (plan ve profil eğriliği), toprak derinliği, topografik nemlilik indeksi, arazi örtüsü, yola ve akarsuya yakınlık parametreleri kullanılmıştır. Üretilen duyarlılık haritası, “duyarsız, düşük, orta, yüksek ve çok yüksek derecede duyarlı” alanlar olmak üzere 5 şekilde sınıflandırılmıştır. Heyelan duyarlılık haritasının güvenilirliğini test etmek için heyelan envanter haritasında yer alan ve kontrol amacıyla analizlere dahil edilmeyen heyelan alanları duyarlılık haritası ile karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak, üretilen heyelan duyarlılık haritasının kontrol heyelanları ile %94.56 oranında uyumlu olduğu tespit edilmiştir.Bayesian theorem is a probability model which provides posterior probabilities of an event by updating the prior probabilistic expectations of that event. According to this definition, when the risk of any landslide event is desired to be found, some probable situations must be defined accordingly. Suppose that a field is chosen for the landslide risk assessment, and then two distinct situations may exist. The chosen field may actually be a landslide region or not a landslide region based on the past experiences. For each of these two distinct cases one may propose only two independent guesses. These probable situations including independent guesses should be expressed by means of valid probability propositions. Conditional structures may be used for expression of the propositions as follows: “If the chosen field be assessed is from an actual landslide region, what is the probability of the future landslide occurrence for this field P(A|L)?”. “If the chosen filed is not from an actual landslide area, what is the probability of the future landslide occurrence for it P(A|notL)?”. “If the chosen field is from actual landslide region, what is the probability of non-occurrence of the landslide for this field P(notA|L)?”. These probabilities may be evaluated with the probability axioms and the posterior probabilities required for the final decision may be computed with Bayesian theorem. The positive guesses which strongly expects a landslide for the future may be expressed by a positive weight factor and the negative guesses by a negative weight factor. This approach is called the “weights of evidence” model. The landslide susceptibility map presented in the paper has been developed with the mentioned methods.The geological formation of the region, altitude, slope, aspect, curvature (plan and profile curvature), soil depth, topographic wetness index, lans cover, road and stream distance parameters have been considered in the landslide susceptibility evaluation. The susceptibility map has been classified into 5 risky areas: the “non-susceptible, low, moderate, high and very high susceptible” areas. The landslide inventory map and the landslide susceptibility map have been compared to each other, in order to test the reliability of the produced landslide susceptibility map. As a result, it has been ascertained that the produced landslide susceptibility map is consistent with the control landslides with 94.56% percentage in total

Parental psychological distress associated with COVID-19 outbreak: A large-scale multicenter survey from Turkey

Aims: Pandemics can cause substantial psychological distress; however, we do not know the impact of the COVID-19 related lockdown and mental health burden on the parents of school age children. We aimed to comparatively examine the COVID-19 related the stress and psychological burden of the parents with different occupational, locational, and mental health status related backgrounds. Methods: A large-scale multicenter online survey was completed by the parents (n = 3,278) of children aged 6 to 18 years, parents with different occupational (health care workers—HCW [18.2%] vs. others), geographical (İstanbul [38.2%] vs. others), and psychiatric (child with a mental disorder [37.8%]) backgrounds. Results: Multivariable logistic regression analysis showed that being a HCW parent (odds ratio 1.79, p <.001), a mother (odds ratio 1.67, p <.001), and a younger parent (odds ratio 0.98, p =.012); living with an adult with a chronic physical illness (odds ratio 1.38, p <.001), having an acquaintance diagnosed with COVID-19 (odds ratio 1.22, p =.043), positive psychiatric history (odds ratio 1.29, p <.001), and living with a child with moderate or high emotional distress (odds ratio 1.29, p <.001; vs. odds ratio 2.61, p <.001) were independently associated with significant parental distress. Conclusions: Parents report significant psychological distress associated with COVID-19 pandemic and further research is needed to investigate its wider impact including on the whole family unit. © The Author(s) 2020

Yumurtacı tavuk rasyonlarına ilave edilen karabiber (Piper nigrum) ve zerdeçal (Curcuma longa L.) tozunun performans ve yumurta kalitesine etkileri

The present study was initiated to determine whether dietary supplemental black pepper and turmeric powder affect performance and egg quality of Brown laying hens. The birds were fed basal diets (control group), black pepper (1.5 g/kg), turmeric powder (1.5 g/kg) and black pepper (0.75 g/kg) + turmeric powder (0.75 g/kg) supplemented diets. The results obtained at the end of the seven weeks period showed that black pepper and turmeric powder affected egg strength and yolk colour score of “a” of the birds and also the yolk colour score of “b” and albumen pH tended to slightly improv

Prevalence of cervical cytological abnormalities in Turkey

Objective: To evaluate retrospectively the prevalence of cervical cytological abnormalities in patient records obtained from healthcare centers in Turkey. Method: Demographic characteristics and data on cervical cytological abnormalities were evaluated from patients who underwent flap tests in healthcare centers in 2007. Results: Data were collected from 33 healthcare centers totaling 140 334 patients. Overall, the prevalence of cervical cytological abnormalities was 1.8%; the prevalence of ASCUS, ASC-H, LSIL, HSIL, and AGC was 1.07%, 0.07%, 0.3%, 0.17%, and 0.08%, respectively. The prevalence of preinvasive cervical neoplasia was 1.7% and the prevalence of cytologically diagnosed invasive neoplasia was 0.06%. Conclusion: The abnormal cervical cytological prevalence rate in Turkey is lower than in Europe and North America. This might be due to sociocultural differences, lack of population-based screening programs, or a lower HPV prevalence rate in Turkey