Legal paternalism and the identity of Polish legal culture

The project was financed by National Science Centre Poland (decision no. DEC-2012/05/B/HS5/01111)

Elections to the Polish Senate : demands de lege ferenda

Artykuł koncentruje się na reformie polskiego Senatu. Główną zaletą dwuizbowego parlamentu jest możliwość stworzenia odmiennego układu sił politycznych w obu izbach. Dzięki czemu Senat może pełnić funkcję „izby refleksji”. Tymczasem obecne połączenie wyborów do Sejmu i Senatu sprawia, iż partia wygrywająca wybory do Sejmu wygrywa także wybory do drugiej izby. Należy więc zastanowić się nad oddzieleniem wyborów do obu izb parlamentu i zmianą ordynacji wyborczej do Senatu. Zmiany te powinny prowadzić do przekształcenia Senatu w „izbę regionów”, co przełoży się również na wzrost jego znaczenia. Ponadto pozwoli to mieszkańcom regionów z mniejszą liczbą ludności uzyskać większy wpływ na bieżącą politykę.The article focuses on the reform of the Polish Senate. The main advantage of a bicameral parliament is the possibility of gaining dominance by different political parties in both chambers. Thanks to that the Senate can act as so called „chamber of reflection”. Meanwhile in Poland combination of elections to the Sejm and the Senate makes the party winning the elections to the Sejm also winning the elections to the Senate. Therefore it is necessary to consider the separation of the elections to this two chambers of parliament as well as change of the electoral law to the second chamber. These changes should lead to the transformation of the Senate to the „chamber of regions”. Thus strengthening the importance of the Senate which will begin to perform the functions of the „chamber of reflection”. Moreover thanks to the modifications suggested inhabitants of regions with less population will obtain greater impact on current politics

Sejmy walne w latach 1588-1598 i ich dorobek ustawodawczy

"Lata 1588-1598 to pierwsze dziesięciolecie rządów Zygmunta III Wazy. Sejmy zbierają się wówczas z dużą częstotliwością, zgodnie jednak z ówczesnym prawem. Artykuły henrykowskie przewidywały bowiem obowiązek zwołania sejmu nie tylko co dwa lata, lecz tak często, jak wymagał tego interes państwa. Powody były w owym czasie rozmaite. Sejm 1589 r. zebrał się, gdyż obowiązek jego zwołania został wpisany do recesu sejmu koronacyjnego. Następne obradowały ze względu na potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa państwa. Dwukrotnie również król zwoływał sejm w celu uregulowania wszelkich niezbędnych spraw przed swoim odjazdem do Szwecji, zaplanowanym na 1593 oraz 1598 r. Na pierwsze dziesięciolecie rządów Zygmunta III Wazy przypada zatem 10 sejmów. W każdym kolejnym roku, z wyjątkiem 1594 r., dochodzi do zwołania sejmu walnego."(...

The socio-political characteristics and parliamentary activity of female MPs in the Polish People’s Republic Sejm of the second term (1957–1961)

Autorka koncentruje się na analizie cech socjopolitycznych i kierunkach aktywności parlamentarnej posłanek zasiadających w Sejmie PRL II kadencji (1957–1961). Z jednej strony celem badań jest charakterystyka posłanek z uwzględnieniem takich kryteriów, jak wiek, wykształcenie, zawód, orientacja polityczna, a także przynależność do klubów i kół poselskich. Z drugiej zaś przeanalizowano obszary aktywności w wybranych komisjach parlamentarnych, składane interpelacje oraz zagadnienia poruszane w przemówieniach sejmowych. Autorka chciałaby częściowo wypełnić lukę w najnowszych badaniach nad historią kobiet w okresie PRL. W sferze metodologii odwołano się do krytycznej analizy treści. Podstawę źródłową stanowią biuletyny prasowe, sprawozdania stenograficzne z posiedzeń sejmu oraz dokumenty zgromadzone w archiwach.The author focuses on analysing socio-political characteristics and trends in the parliamentary activity of female MPs serving in the Polish People’s Republic Sejm of the second mandate (1957–1961). On the one hand, her research aims at characterising those MPs taking into account such criteria as age, education, profession, political orientation as well as membership in political groups and circles. The other aspect of the research concerns the areas of their activity in selected parliamentary committees, the parliamentary questions they submitted and the subjects raised by them in parliamentary speeches. The author seeks, if only partially, to fill the gap in most recent studies of women’s history in the period of the Polish People’s Republic (PPR). In terms of methodology, critical content analysis is used. The source base is press bulletins, stenographic transcripts of Sejm sittings and archive [email protected] Chrobaczyńska-Plucińska – doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce, adiunkt w Instytucie Politologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Katedra Doktryn Politycznych i Edukacji Obywatelskiej. Rozprawa doktorska pt. „Düce – Führer – Caudillo. Obraz wodza w polskiej prasie politycznej dwudziestolecia międzywojennego (1918–1939)”, obroniona w 2009 r., promotor prof. dr hab. Andrzej Jaeschke, recenzenci: prof. dr hab. Grzegorz Mazur, prof. dr hab. Krzysztof Urbański. Zainteresowania naukowe koncentrują się wokół historii współczesnej myśli politycznej, systemów politycznych, konstytucjonalizmu, trajektorii biograficznych oraz najnowszej historii Polski. Ich efektem są dwie autorskie monografie będące wynikiem prowadzonych badań nad zagadnieniem faszyzmu i totalitaryzmu, artykuły naukowe, biogramy oraz recenzje.Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w KrakowieArchiwum Akt Nowych w Warszawie.Jaszczukowa, Maria. „Sprawozdania stenograficzne – KRN (SSKRN)”, pos. 9, 29.12.1945–3.01.1946, 273-274.Kancelaria Rady Państwa w Warszawie„Sprawozdanie z działalności Komisji Wymiaru Sprawiedliwości Sejmu II kadencji”, (Warszawa : Biuro Sejmu, Wydział Prasowy, 1961).„Sprawozdanie z działalności sejmowej Komisji Oświaty i Nauki w okresie II kadencji Sejmu PRL”, (Warszawa : Biuro Sejmu, Wydział Prasowy, 1961).„Sprawozdanie z pracy Sejmowej Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej”, (Warszawa : Biuro Sejmu, Wydział Prasowy, 1961).„Sprawozdanie z pracy Sejmowej Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy w okresie II Kadencji”, (Warszawa : Biuro Sejmu, Wydział Prasowy, 1961).Bardach, Juliusz (red.). Dzieje sejmu polskiego, (Warszawa : Wydawnictwo Sejmowe, 2011). ISBN 978-83-7666-020-2.Chrobaczyńska-Plucińska, Edyta. „Posłanki w organach ustawodawczych 1944/45–1956. Cechy socjopolityczne i aktywność poselska”, w: Łukasz Tomczak, Katarzyna Zawadzka (red.), Kobiety w wyborach. Wybory kobiet, [w druku].Chrobaczyńska-Plucińska, Edyta. „Równouprawnienie płci w debacie parlamentarnej Sejmu Ustawodawczego 1947–1952. Zarys problemu”, w: Julita Czernecka, Krystyna Dzwonkowska-Godula (red.), Kobiecość i męskość w publicznym dyskursie, społecznych praktykach i indywidualnych doświadczeniach, Seria wyd. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, nr 70, (Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2019), 17-38. ISSN 0208-600X.Ćwik, Urszula. „Wybory parlamentarne i wybory do rad narodowych w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej na łamach «Kobiety i Życia» (do 1989 roku)”, w: Małgorzata Dajnowicz, Adam Miodowski (red.), Polityka i politycy w prasie XX i XXI wieku, (Białystok : Wydawnictwo Humanica, 2016), 328-337. ISBN 978-83-946177-0-7.Fidelis, Małgorzata, Jaszczurowska, Maria. Kobiety, komunizm i industrializacja w powojennej Polsce, (Warszawa : Wydawnictwo W.A.B, 2015). ISBN 978-83-280-1532-6.Fuszara, Małgorzata. Kobiety w polityce, (Warszawa : Wydawnictwo Trio, 2006). ISBN 83-7436-065-8.Grabowska, Magdalena. Zerwana genealogia. Działalność społeczna i polityczna kobiet po 1945 roku a współczesny polski ruch kobiecy, (Warszawa : Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2018). ISBN 978-83-7383-931-1.Janiuk, Jerzy. „Gruźlica w okresie Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego w teorii i praktyce medycznej (cz. 1)”, Medycyna Nowożytna, t. 16, z. 1-2, 2010, 31-81. ISSN 1231-1960.Jarska, Natalia. „Kobiety w PZPR 1948–1956. Paradoksy mobilizacji politycznej kobiet w stalinizmie”, w: Ewa Chabros, Agnieszka Klarman (red.), Kobiety „na zakręcie” 1933–1989, (Wrocław : Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2014). ISBN 978-83-61631-40-8.Jarska, Natalia. „Krótki kurs historii «kobiet». Kobiety w języku partii komunistycznej w Polsce 1945–1989”, Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały, nr 15, 2017, 241-259. ISSN 2450-8357.Jarska, Natalia, Perkowski, Piotr. „Droga do władzy? Kobiety w PZPR 1948–1989”, Pamięć i Sprawiedliwość, nr 27, 2016, 231-246. ISSN 1427-7476.Mołdawa, Tadeusz. Sejm Polskiej Rzeczpospolitej [!] Ludowej, (Warszawa : Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987). ISBN 83-03-01785-3.Mrozik, Agnieszka. „Poza nawiasem historii (kobiet), czyli po co nam dziś komunistki”, Wakat On-line, nr 3, 2014. ISSN 1896-6950.Mrozik, Agnieszka. „Wywołać z milczenia. Historia kobiet w PRL-u – kobiety w historii PRL-u”, Teksty Drugie : teoria literatury, krytyka, interpretacja, nr 4, 2011, 112-119. ISSN 0867-0633.Niewiadomska-Cudak, Małgorzata. Kobiety w polskich organach kolegialnych w latach 1919–2011, (Toruń : Wydawnictwo Mado, 2013). ISBN 978-83-62942-33-6.Ossowski, Piotr. Czerwona Michalina. Michalina Tatarkówna-Majkowska. Prządka – działaczka – łodzianka, (Łódź : Księży Młyn, 2017). ISBN 978-83-7729-403-1.Siemieńska, Renata. Płeć, zawód, polityka. Kobiety w życiu publicznym w Polsce, (Warszawa : Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii, 1990).Zakrzewska, Janina, Mołdawa, Tadeusz, Ajnenkiel, Andrzej (red.). Historia sejmu polskiego, t. 3: Polska Ludowa, (Warszawa : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989). ISBN 83-01-04993-6.Zielonka, Tadeusz M. „Epidemiologia gruźlicy w Polsce – implikacje w praktyce lekarza rodzinnego”, Forum Medycyny Rodzinnej, t. 10, nr 1, 2016, 25-33. ISSN 1897-3590.https://biblioteka.sejm.gov.pl/2(7)597

Zagraniczne echa wyborów do Sejmu PRL z 20 stycznia 1957 roku

Tekst traktuje o zagranicznych echach wyborów sejmowych w PRL z 1957 roku. W bloku wschodnim kampania wyborcza i same wybory budziły niepokój, ponieważ pojmowano je jako ciąg dalszy przemian polskiego Października. Stąd też, pozytywne dla władz z Warszawy wyniki głosowania, przyjęto z widoczną ulgą, podkreślając wagę wyborczego sukcesu PZPR. Inaczej wybory sejmowe w PRL interpretowano w innych państwach komunistycznych – Jugosławii i Chinach, dla których najistotniejsze w tym kontekście były własne interesy polityczne. Z kolei główne państwa Zachodu odbierały wydarzenia 1956 r. w Polsce, w tym wybory, przez głębszy pryzmat ówczesnych stosunków z blokiem wschodnim. Wyniki polskiego głosowania tłumaczono w kategoriach możliwości uzyskania większego marginesu swobody w relacjach PRL z ZSRR.The article discusses the foreign echoes of the parliamentary elections in the Polish People’s Republic in 1957. The electoral campaign and the elections themselves aroused concern throughout the Eastern Bloc, as they were interpreted as a continuation of the Polish October Revolution. The outcome of the vote, which proved satisfying for the authorities in Warsaw, was received with obvious relief; the importance of the electoral success of the Polish United Workers’ Party was strongly emphasised. But some communist governments, namely those of Yugoslavia and China, demonstrated a different attitude, as they interpreted these results in the light of their own political interests. At the same time, major Western countries perceived the Polish events of 1956, including the elections, in a wider context of current relations with the Eastern Bloc. The results of the vote were cited as an opportunity for Poland to obtain a greater margin of liberty in its cooperation with the USSR

The Government of Marian Zyndram-Kościałkowski october 13, 1935 – May 15, 1936 : the first cabinet appointed during the period of force of the april constitution

The Marian Zyndram-Kościałkowski Government, was the first appointed cabinet after the entry into force of the April constitution of 1935. Deputy Prime Minister Eugeniusz Kwiatkowski played a decisive role in many of the government’s economic cases. The government concentrated on the economic recovery of the country. A certain economic recovery took place in the agricultural sector; a rise in the prices of plants grown for industrial purposes was registered, as well as of animals, and, from the spring of 1936, cereal crops. After a certain stagnation, the department of agriculture hastened the completion of agricultural reform. As a result of the rise in the incomes of agricultural producers and the increases in purchases of manufactured goods by the population of the villages, a growth in industrial manufacturing accelerated automatically. Apart from that the Council of Ministers decided to introduce a reform of the income tax system (including the extraordinary payroll tax), as a measure to increase the income of the state treasury. This brought additional earnings of 288 m PLN into the state treasury. The budget balance for 1935/1936 amounted to a deficit of 263 m PLN, but the budget for the following year was drawn up in such a way that the deficit was liquidated entirely (!) since the cuts in expenditures, and the limited reform of taxes made up for more than 100 m PLN. The government’s announcements of anticipated rapid improvements in the economic situation of the society in the autumn of 1935 turned out to be a big mistake. When the expected recovery failed to materialize, a wave of protests poured over the country in the spring of 1936. Admittedly, the government, through increased taxes and quite drastic cuts in state expenditures, succeeded in reducing the country’s budget deficit, but it simultaneously produced universal dissatisfaction in the society which had to incur serious costs due to such policies. As a result, in spite of the growth in industrial production and a reduction in unemployment, the population started withdrawing its deposits on a large scale, and exchanging them for gold and foreign currencies. In the spring of 1936 the government implemented a ban on the transport of mottos, as well as one on trade in foreign currencies and gold. It also put sharp restrictions on the exchangeability of Polish currency into gold and mottos, and suspended the transfer of foreign loans. All these measures were admittedly necessary, but they came too late to save the country from hemorrhaging foreign exchange. In commercial litigation cases, however, this was the first government to overcome a profound economic crisis

MARSHAL OF THE SEJM AS A CONSTITUTIONAL BODY OF THE STATE

This article aims to examine more closely the functioning of the office of Marshal of the Sejm in Poland. Presented as one of the research methods namely, historical-legal, it aims to show the evolution of the office of the Marshal in Poland. The paper also presents the legal status of the Marshal of the Sejm, his functions, and the powers of Parliament. Owing to the large spectrum of the subject we chose only those issues that most clearly show the Marshal of the Sejm as a constitutional body

Ян Ласький та перші спроби кодифікації права в Польському Королівстві

Метою даного дослідження є ознайомлення українського читача з першими двома періодами біографії одного з найвідоміших реформаторів Польського Королівства, великого коронного канцлера та згодом примаса Польщі Яна Ласького (до 1510 р.). У статті розглянуто питання про освіту, мовні компетенції Яна Ласького, початок його професійної діяльності, участь у реформуванні Речі Посполитої на початку XVI ст., його роль у житті держави. Розглянуто історію скликання, склад та роботу Радомського вального сейму, прийняті на ньому конституції, в тому числі конституцію Nihil novi, підтвердження Каліського статуту, а також затвердження на сеймі ідеї кодифікації прав Польського Королівства, що було доручено Яну Лаському як великому коронному канцлеру, також проаналізовано значення цієї кодифікації для подальшої історії Корони. Також розглянуто історію публікації Статуту Ласького, його оформлення, основні положення і значення для кодифікації прав Польської Корони, зокрема для кодифікації міського німецького права. Проаналізовано дискусії про авторство другої частини Статуту, яка стосується норм міського права. Незважаючи на великий внесок Яна Ласького в розвиток польської держави, постать його є доволі неоднозначною, в сучасній історіографії дискусії навколо даного питання тривають.The aim of this study is to introduce the Ukrainian reader to the first two periods (up to 1510) of the biography of one of the most famous reformers of the Polish Kingdom, the Grand Chancellor of the Crown and later Primate of Poland, Jan Łaski. The issues of Łaski’s education, language competencies, beginning of his professional activity, his part in the reformation of the Polish Commonwealth in the early 16th century, and his role in public life are considered in the article. The author discusses the history of convocation, composition and activity of the general Sejm in Radom (1505), the constitutions adopted by it, including the Nihil Novi constitution, the confirmation of the Statute of Kalisz, approving the idea of law codification in the Kingdom of Poland, that was entrusted to Jan Łaski as the Grand Chancellor of the Crown, and the importance of this codification for the subsequent history of the Polish Crown. The article traces the history of the publication of the Łaski’s Statute, analyses its design, its main provisions, its importance for the codification of law in the Polish Crown, including the codification of German town law. The debate about the authorship of the Statute’s second part concerning the rules of town law is also considered. Despite the great contribution of Jan Łaski to the Polish state development, his figure remains quite controversial. The debate around the issue in contemporary historiography is still continuing