Bønder i pestens tid: Landbrug, godsdrift og social konflikt i senmiddelalderens islandske bondesamfund

Denne afhandling handler om det islandske bondesamfund mellem pest og reformation, d.v.s. den anden pest i 1494 og reformationen 1550. For at sætte perspektiv på dette samfunds struktur bruges forskningsresultater fra andre samfund i Nordvesteuropa i samme periode, islandske kilder fra hele perioden 1300-1700 i forskelligt omfang – i nogle tilfælde helt fra 1100-1300 – men kernen i kildegrundlaget er det islandske diplomatarium 1475- 1570. En vigtig forudsætning for en forståelse for dette samfund er en klar billede af hvordan det islandske bondesamfund så ud i det 14. århundrede, og hvilke forandringer pesten 1402-1404 forvoldte i dette samfund

Advancements in site-directed incorporation of rigid spin-labels into nucleic acids

Rafeindasegullitrófsgreiningu (e. Electron Paramagnetic Resonance, EPR) er reglubundið beitt í rannsóknum á byggingu og hreyfingu kjarnsýra til að fá upplýsingar um starfsemi þeirra og hlutverk. Innleiðing meðseglandi kjarna á ákveðinn stað í kjarnsýrum er nauðsynleg fyrir EPR mælingar og er það gert með aðferð sem kallast staðbundin spunamerking. Þessi doktorsritgerð lýsir betrumbótum á staðbundinni spunamerkingu á kjarnsýrum með notkun stífra spunamerkja. Fyrsti hluti ritgerðarinnar lýsir þróun á aðferð til verndunar nítroxíð stakeinda til að koma í veg fyrir afoxun þeirra þegar spunamerktar kjarnsýrur eru útbúnar með efnasmíði. Notast var við bensóylverndað hýdroxylamín til verndunar á nítroxíðinu. Þessi aðferð var notuð til að innleiða stífa spunamerkið Ç inn í DNA kjarnsýrur og lofar góðu sem almenn aðferð til þess að innleiða spunamerki í kjarnsýrur með fosfóramíðít efnasmíði. Í öðrum hluta ritgerðarinnar er efnasmíði á spunamerkjunum EÇ og EÇm lýst, en bæði eru stöðug við afoxandi aðstæður. Þessi spunamerki eru ætluð til notkunar við innan-fruma EPR mælingar á kjarnsýrum. Bæði spunamerkin eru stíf, sem gerir mögulegt að fá nákvæmar upplýsingar um byggingu og hreyfingu kjarnsýra með EPR. EÇ var innleitt í DNA og EÇm í RNA með kjarnsýruefnasmíði. EÇm afoxaðist að hluta til á meðan á RNA smíðinni stóð en þá afoxun var unnt að koma í veg fyrir með fyrrnefndri bensóyl verndun nítroxíðsins. Sýnt var fram á að EÇ og EÇm breyttu ekki byggingu DNA og RNA tvíliða. Þriðji hluti ritgerðarinnar lýsir efnasmíðum á o-bensókvinón afleiðum af ísóindólíni og þéttingu þeirra með o-fenýlentvíamínum til að mynda ísóindólín-fenasín afleiður. Í kjölfarið voru þær oxaðar í fenasín-tví-N-oxíð nítroxíð og kannað hvort unnt væri að nota þær til spunamerkinga án samgildra tengja á tvístrendum DNA og RNA kjarnsýrum sem innihalda basalausar stöður. Ósetið fenasín-N,N-tvíoxíð tetrametýlísóindólín nítroxíð sýndi mikla sækni í basalausa stöðu í DNA á móti basanum C.Electron paramagnetic resonance (EPR) spectroscopy is routinely used to study the structure and dynamics of nucleic acids to obtain information about their functions. Incorporation of a paramagnetic center into nucleic acids is necessary prior to EPR measurements. This doctoral dissertation focuses on improvements in nitroxide spin-labeling of nucleic acids for structure determination using rigid spin labels. The first part of this thesis describes the development of a protecting group strategy for nitroxide radicals to circumvent their reduction during the chemical synthesis of DNA. Specifically, a benzoylated hydroxylamine was used as a protected form of the nitroxide. This method was used to incorporate the rigid spin label Ç into DNA oligonucleotides and represents a general strategy for spin labeling nucleic acids using the phosphoramidite method. In the second part of the thesis, the synthesis of the reduction-resistant spin labels EÇ and EÇm is described, nitroxides that will facilitate application of EPR spectroscopy for the investigation of nucleic acids within cells. Both labels possess rigidity for extracting detailed information about structure and dynamics by EPR. EÇ and EÇm were incorporated into DNA and RNA, respectively, by oligonucleotide synthesis. Partial reduction of EÇm during RNA synthesis was observed but was circumvented by using the aforementioned benzoyl protecting group strategy. EÇ and EÇm were shown to be non-perturbing of duplex DNA and RNA structures, respectively. The third part of this thesis describes the synthesis of o-benzoquinone derivatives of isoindoline and their condensation with o-phenylenediamines to form isoindoline-phenazines. Subsequent oxidation gave phenazine-di-N-oxide radicals that were evaluated for noncovalent spin-labeling of duplex DNA and RNA containing abasic sites. No specific binding was observed for RNA, but an unsubstituted phenazine-N,N-dioxide tetramethyl isoindoline nitroxide showed high binding affinity and specificity towards abasic sites in duplex DNA opposite to C

Geðklofahópurinn : samstarfsverkefni geðhjúkrunarfræðinga og fólks með geðklofa

Neðst á síðunni er hægt að nálgast greinina í heild sinni með því að smella á hlekkinn Skoða/Opna(view/open)Almennt er álitið að geðklofi sé einhver alvarlegasti geðsjúkdómurinn og jafnframt er hann tiltölulega algengur miðað við aðra geðsjúkdóma. Talið er að u.þ.b. 1% mannkyns þjáist af geðklofa. Margir þeirra sem eru öryrkjar vegna geðraskana eru það vegna geðklofa. Fyrir tæpum 5 árum ákváðu 2 notendur geðheilbrigðisþjónustunnar vegna geðklofa að reyna að koma á fót sjálfshjálpar- eða stuðningshópi fyrir fólk með þessa fötlun. Annað þeirra tók málið upp á aðalfundi Geðhjálpar. Fundurinn fól þáverandi sálfræðingi Geðhjálpar að hefja slíka starfsemi í samvinnu við málshefjandi. Síðan þá hefur sjálfshjálpar- og stuðningshópur fyrir fólk með geðklofa: Geðklofahópurinn verið starfandi í húsnæði Geðhjálpar á Túngötu 7. Fundir hópsins eru öllum opnir sem hafa fengið geðklofa. Fundað er einu sinni í viku kl. 13.30 til 14.30 á föstudögum. Hópnum til stuðnings eru 2 geðhjúkrunarfræðingar sem starfa við heimageðhjúkrun á vegum geðsviðs Landspítalans. Það sem sagt er á fundunum er trúnaðarmál. Fundarmenn ræða það ekki annarstaðar né heldur hverjir sækja fundina. Markmið fundanna er að auka samkennd og lífsgæði þátttakenda með því að skiptast á reynslusögum og þiggja ráð og stuðning hver hjá öðrum. Einnig að vinna gegn fordómum en eigin fordómar eru oft verstir af því að þeir hitta bæði viðkomandi sjálfan fyrir og þjáningarsystkini hans. Það er einfaldlega órökrétt að skammast sín fyrir eitthvað sem viðkomandi getur ekkert gert að og fær ekki breytt. Að koma á fund með lífsverkefni sín og veikindi og blanda geði við aðra með sömu reynslu bætir sjálfsmyndina og eflir heilsuna. Notendur og hjúkrunarfræðingar sem hafa starfað saman í Geðklofahópnum vilja með þessari grein miðla til annarra sem málið varðar af jákvæðri reynslu sinni af samstarfinu í hópnum. Í greininni eru færð rök fyrir og lýst notagildi og gagnsemi sjálfshjálpar- og stuðningshópa fyrir fólk með langvinna geðsjúkdóma. Umfjöllunin er byggð á því sem notendur hafa skrifað um málefnið og fræðilegum forsendum heilbrigðisvísinda. Þá er fjallað um hvernig stuðningur við slíka hópa fellur að starfssviði og hlutverki geðhjúkrunarfræðinga. Það er gert út frá reynslu hjúkrunarfræðinga og út frá fræðilegri þekkingu. Loks er fjallað sérstaklega um reynslu af starfi Geðklofahópsins og sagðar dæmisögur úr starfi hópsins

High prevalence of overweight and obesity among 6-year-old children in Finnmark County, North Norway

This is the peer reviewed version of the following article: Kokkvoll, A., Jeppesen, E., Juliusson, P. B., Flægstad, T. and Njølstad, I. (2012), High prevalence of overweight and obesity among 6-year-old children in Finnmark County, North Norway. Acta Paediatrica, 101: 924–928, which has been published in final form at http://dx.doi.org/10.1111/j.1651-2227.2012.02735.x. This article may be used for non-commercial purposes in accordance With Wiley Terms and Conditions for self-archivingAim:  The aim was to determine the prevalence of overweight and obesity among 6-year-old children in Finnmark, the northernmost county of Norway. Methods:  This is a survey of 1774 children born during 1999 and 2000 from 18 of 19 child healthcare centres in Finnmark. Body mass index data extracted retrospectively in 2007 from health records at the age of 6 years were compared with international definitions of over- and underweight. The prevalence figures were further compared with socio-demographic figures on municipality level. Results:  Overall, 19% of the children were classified as overweight or obese; 5% were classified as obese. The prevalence of overweight and obesity was higher among girls (22%) than among boys (16%) (p < 0.01). The prevalence of underweight was 8% among both girls and boys. Despite large variations in the prevalence of overweight and obesity between municipalities (9–35%), no association was found with municipality figures on socio-demographic factors. Conclusion:  In the northernmost county Finnmark, the prevalence of overweight including obesity among 6-year-old children was somewhat higher than in previous surveys from Norway, especially among girls.acceptedVersio

A probabilistic geologic model of the Krafla geothermal system constrained by gravimetric data

Publisher's version (útgefin grein).The quantitative connections between subsurface geologic structure and measured geophysical data allow 3D geologic models to be tested against measurements and geophysical anomalies to be interpreted in terms of geologic structure. Using a Bayesian framework, geophysical inversions are constrained by prior information in the form of a reference geologic model and probability density functions (pdfs) describing petrophysical properties of the different lithologic units. However, it is challenging to select the probabilistic weights and the structure of the prior model in such a way that the inversion process retains relevant geologic insights from the prior while also exploring the full range of plausible subsurface models. In this study, we investigate how the uncertainty of the prior (expressed using probabilistic constraints on commonality and shape) controls the inferred lithologic and mass density structure obtained by probabilistic inversion of gravimetric data measured at the Krafla geothermal system. We combine a reference prior geologic model with statistics for rock properties (grain density and porosity) in a Bayesian inference framework implemented in the GeoModeller software package. Posterior probability distributions for the inferred lithologic structure, mass density distribution, and uncertainty quantification metrics depend on the assumed geologic constraints and measurement error. As the uncertainty of the reference prior geologic model increases, the posterior lithologic structure deviates from the reference prior model in areas where it may be most likely to be inconsistent with the observed gravity data and may need to be revised. In Krafla, the strength of the gravity field reflects variations in the thickness of hyaloclastite and the depth to high-density basement intrusions. Moreover, the posterior results suggest that a WNW–ESE-oriented gravity low that transects the caldera may be associated with a zone of low hyaloclastite density. This study underscores the importance of reliable prior constraints on lithologic structure and rock properties during Bayesian geophysical inversion.Icelandic Centre for Research. This study was funded by Technical Development Fund of the Research Center of Iceland (RANNÍS—Grant Number 175193-0612 Data Fusion for Geothermal Reservoir Characterization).Peer Reviewe

Fødselsstatistikken 2019

Source at https://www.fhi.no/.Hoveddelen av dataene fra Medisinsk fødselsregister (MFR) for 2019 ble publisert i juni i år. Data om mors helse før og under svangerskapet samt data fra nyfødtavdelingene er publisert nå i desember og er tilgjengelig i vår statistikkbank. MFR har i år pga. den pågående pandemien også hatt en ekstrapublisering med et utvalg av variabler for 2020 data. Sjekk våre nettsider for mer informasjon om dette

COVID-19 in pregnancy—characteristics and outcomes of pregnant women admitted to hospital because of SARS-CoV-2 infection in the Nordic countries

cited By 0Introduction Population-based studies about the consequences of SARS-CoV-2 infection (COVID-19) in pregnancy are few and have limited generalizability to the Nordic population and healthcare systems. Material and methods This study examines pregnant women with COVID-19 in the five Nordic countries. Pregnant women were included if they were admitted to hospital between 1 March and 30 June 2020 and had a positive SARS-CoV-2 PCR test Results In the study areas, 214 pregnant women with a positive test were admitted to hospital, of which 56 women required hospital care due to COVID-19. The risk of admission due to COVID-19 was 0.4/1000 deliveries in Denmark, Finland and Norway, and 3.8/1000 deliveries in the Swedish regions. Women hospitalized because of COVID-19 were more frequently obese (p < 0.001) and had a migrant background (p < 0.001) compared with the total population of women who delivered in 2018. Twelve women (21.4%) needed intensive care. Among the 56 women admitted due to COVID-19, 48 women delivered 51 infants. Preterm delivery (n = 12, 25%, p < 0.001) and cesarean delivery (n = 21, 43.8%, p < 0.001) were more frequent in women with COVID-19 compared with women who delivered in 2018. No maternal deaths, stillbirths or neonatal deaths were reported. Conclusions The risk of admission due to COVID-19 disease in pregnancy was low in the Nordic countries. A fifth of the women required intensive care and we observed higher rates of preterm and cesarean deliveries. National public health policies appear to have had an impact on the risk of admission due to severe COVID-19 disease in pregnancy. Nordic collaboration is important in collecting robust data and assessing rare outcomes.Peer reviewe

Reflexions sobre l'educació ambiental a Sant Cugat

Presentació que va acompanyar la presentació oral sobre reflexions de l'educació ambiental a Sant Cugat a la 1º Jornada d'Educació Ambiental d'aquest municipi titulada "Els reptes de l'educació per la sostenibilitat"