Single nucleotide polymorphisms in adiponectin and its receptors’ genes as potential risk factors for coronary artery disease in type 2 diabetes mellitus – an up-to-date overview

Introduction: Type 2 diabetes mellitus (T2DM) is a chronic metabolic disease with still growing incidence among adults and young people worldwide. Patients with T2DM are more susceptible to develop coronary artery disease (CAD) than non-diabetic individuals. Several pre-clinical and clinical studies suggested that adiponectin, a pleiotropic hormone with anti-atherogenic, anti-inflammatory, and insulin-sensitizing properties, may be a molecular link between metabolic and cardiovascular diseases.   Aim of the study: This article summarizes the current knowledge on single nucleotide polymorphisms (SNPs) within the adiponectin and its receptors’ genes on the risk of CAD in patients with T2DM. Description of knowledge: Adiponectin, the most abundant circulating adipocytokine, is encoded by the Acrp30/adiponectin gene on chromosome 3q27, which constitutes a region specific for obesity-related metabolic syndrome. A genetic deficit of this adipokine may be responsible for the increased risk of CAD both in the general population and T2DM subjects. The results of recent years’ studies highlight that SNPs at the adiponectin locus, +45 T>G and +276 G>T as well within its two receptors, are determinants of early onset atherosclerosis in individuals with T2DM. Conclusions: SNPs in ADIPOQ, ADIPOR1 and ADIPOR2 may modify the risk of CAD in the group of patients with T2DM. SNP +45 and SNP +276 seem to be attractive, molecular markers for identification of diabetic individuals at especially high risk of CAD. The discovering of their exact mechanisms may result in novel screening options as well as diagnostic process and treatment scheme. Therefore, further research is required to determine the effects of adiponectin and its receptors’ polymorphisms and their roles in the pathogenesis of obesity-related metabolic diseases

Pierwszy polski periodyk dla dzieci i młodzieży

Autorka opisuje pierwszy polski periodyk dla dzieci i młodzieży wydawany w XIX w. Ponadto zwraca uwagę na rolę czasopisma, które podejmowało uniwersalne, ponadczasowe wartości, takie jak: miłość, koleżeństwo, szacunek dla rodziców i starszych, szacunek i poświęcenie dla drugiego człowieka, wyrozumiałość, tolerancja, oddanie, ofiarność, uczynność. Uświadamiało społeczeństwu potrzebę istnienia czasopisma przeznaczonego dla tej grupy wiekowej, zwracało uwagę na walkę o czystość języka ojczystego, kultywowanie „narodowych wspomnień” oraz propagowanie tzw. „swojszczyzny”.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Wpływ postępu technologicznego na komunikację we wspołczesnym globalnym społeczeństwie informacyjnym

Dabrowska, Joanna. The impact of technological progress on communication in the contemporary global information societ

Pituitary gland imaging - review of the literature

Introduction: is an endocrine gland located upon the hypophysial fossa of the sphenoid bone in the center of the middle cranial fossa and is surrounded by a small bony cavity (sella turcica). Radiological procedures are playing essential role in present diagnostic of pituitary gland. Pituitary tumours can now be visualized more accurately due to continued improvements in magnetic resonance imaging (MRI) techniques with gadolinium enhancement. Aim of the study: This article summarizes the current knowledge about radiological imaging of pituitary gland and in particular MRI scan procedures. In this paper we also want to show how the imaging of the pituitary gland looked like in the past and nowadays. Description of knowledge: Diagnostic procedures play primary role in present diagnosis and treatment of pituitary gland and sella turcica tumours. It is crucial for further diagnostic procedures to locate the tumour its size and margins. Currently magnetic resonance imaging is the more important examination just after the laboratory results. That modality easily shows exact location and tumours smaller than 1 cm. Radiological differentiation of lessions wouldn’t be possible without contrast agents. The latest MRI study protocols involve dynamic and delayed sequences for better visualisation and differential diagnostic. Conclusions: During the years radiological techniques evolved and gave us the perfect tool to visualize the pituitary gland and its pathologies

Wartości uniwersalne pedagogii Klementyny Tańskiej-Hoffmanowej

Artykuł przypomina postać Klementyny z Tańskich Hoffmanowej (1798- 1845) – pierwszej pisarki na gruncie polskim, która stworzyła bogaty księgozbiór dla szerokiego grona odbiorców w języku polskim – czasopisma i książki dla dzieci, powieści dla młodzieży i dorosłych. Twórczość Hoffmanowej wzbogacała pamięć małych czytelników wiadomościami z dziejów polskich, wzbudzała umiłowanie ojczystej mowy, poznawanie przeszłości kraju, uwielbienie ważnych postaci ukazanych w szerokim tle historycznym oraz zawierała szereg wskazówek pedagogicznych, kierowanych do rodziców i wychowawców. Pisarka narzuciła opinii publicznej jasno sprecyzowany ideał wychowawczy dla kobiet i przedstawiła odpowiedni dla nich program naukowy. W jej utworach i współczesny Polak znajdzie wartości ponadczasowe: wskazówki prawdziwego patriotyzmu, kult języka i kultury narodowej, znaczenie wychowania rodzinnego i społecznego, a także takie przesłania, jak: miłość, koleżeństwo, szacunek dla rodziców i starszych, wyrozumiałość, oddanie, poświęcenie, ofiarność, uczynność.dr JOANNA ELŻBIETA DĄBROWSKA – doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, adiunkt w Katedrze Historii Wychowania na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku. Jej zainteresowania naukowe rozwijały się od współczesnych problemów opieki nad dzieckiem i kształcenia nauczycieli w kierunku badań nad historycznymi korzeniami tych zagadnień w polskiej myśli pedagogicznej. Jest członkiem Towarzystwa Historii Edukacji, Polskiego Towarzystwa Dysleksji oraz Podlaskiego Oddziału Polskiego Komitetu Światowej Organizacji Wychowania Przedszkolnego OMEP. Autorka licznych publikacji z zakresu dziejów oświaty i kultury, m.in. na łamach „Przeglądu Historyczno-Oświatowego”, „Kultury i Edukacji”, „Biuletynu Historii Wychowania”, współredaktorka pracy zbiorowej Patriotyzm a wychowanie. W 2008 roku opublikowała dysertację poświęconą pierwszej kobiecie w Polsce utrzymującej się z pióra pt. "Klementyna. Rzecz o Klementynie z Tańskich Hoffmanowej. Organizator warsztatów i szkoleń przeznaczonych dla osób zainteresowanych alternatywnymi metodami pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym".University of BialystokAwienarius N., Warszawskija wospominanija, „Istoriko-litieraturnyj żurnal” R. 24 (1904).Bibliografia literatury polskiej, Nowy Korbut, Warszawa 1971, v. VI.Borkowska G., Cudzoziemki. Studia o polskiej prozie kobiecej, Warszawa 1996.Chmielowski P., Klementyna z Tańskich Hoffmanowa. Zarys biograficznopedagogiczny, Petersburg 1899.Dąbrowska J. E., Klementyna. Rzecz o Klementynie z Tańskich Hoffmanowej, Białystok 2008.Estreicher K. (ed.), Bibliografia polska XIX stulecia, Kraków 1972, v. X.Fénelon François de Salignac de la Mothe, O wychowaniu młodzieży płci żeńskiéy Przez Fénelona Arcybiskupa Kamerackiego. Dzieło po wielu wydaniach, na nowo roku 1818 w Paryżu przedrukowane. Przez Modesta Watta Kosickiego na język polski przełożone, Warszawa – Suwałki 1823.Hoffmanowa K., Amelia Matką. Dzieło za dalszy ciąg Pamiątki po dobrej Matce służyć mogące przez tęż samą Autorkę, Warszawa 1822-1824.Hoffmanowa K., Biografie znakomitych Polaków i Polek, [in:] Wybór pism Klementyny z Tańskich Hofmanowéy, Wrocław 1833, v. IV.Hoffmanowa K., Jan Kochanowski w Czarnolesie. Obrazy z końca szesnastego wieku przez Autorkę Karoliny, Lipsk 1842.Hoffmanowa K., Krystyna przez Autorkę Karoliny, Lipsk 1841.Hoffmanowa K., Listy o wychowaniu, i różne w tym przedmiocie wyiątki, [in:] Wybór pism Klementyny z Tańskich Hofmanowéy, Wrocław 1833, v. IX.Hoffmanowa K., Notatki. Przez Klementynę z Tańskich Hoffmanową, Warszawa 1851.Hoffmanowa K., O powinnościach kobiét, [in:] N. Żmichowska (ed.), Dzieła Klementyny z Tańskich Hofmanowéj, Warszawa 1876, v. IX.Hoffmanowa K., Pamiątka po dobréj matce, [in:] N. Żmichowska (ed.), Dzieła Klementyny z Tańskich Hofmanowéj, Warszawa 1876, v. VIII.Hoffmanowa K., Pamiętniki Klementyny z Tańskich Hoffmanowey, [in:] Pisma pośmiertne Klementyny z Tańskich Hoffmanowey, Berlin 1949, v. II.Hulewicz J., Sprawa wyższego wykształcenia kobiet w Polsce w wieku XIX, Kraków 1939.Nitowski J., Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, ”Przegląd Pedagogiczny” 23 (1898).Polski Słownik Biograficzny, Ossolineum 1961.Pruszakowa S., Rozrywki dla młodocianego wieku, Warszawa 1856.Śleczkowska M., Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Kraków 1898, v. I.Śniadecki J., O fizycznym wychowaniu dzieci, ”Dziennik Wileński” 5-7 (1805).Świętochowski A., O średniem wykształceniu kobiet, ”Przegląd Tygodniowy” 15, 19 (1873).Tańska K., Pamiątka po dobréy matce czyli ostatnie iéy rady dla córki, Warszawa 1819.Tańska K., Szczegółowa instrukcya względem sposobu dawania nauk po pensyach i szkołach wyższych płci żeńskiéy, Warszawa 1826.Ustawy Komissyi Edukacyi Narodowej dla stanu akademickiego i na szkoły w krajach Rzeczypospolitej przepisane, Warszawa 1783.271-28414/127128

Dzieje Suwałk w biografiach spisane

Review: Suwalski słownik biograficzny, t. 1, pod red. T. Budrewicza, M. Ambrosiewicza i J. Brzozowskiego, Muzeum Okręgowe w Suwałkach, Suwałki 2021.Rec.: Suwalski słownik biograficzny, t. 1, pod red. T. Budrewicza, M. Ambrosiewicza i J. Brzozowskiego, Muzeum Okręgowe w Suwałkach, Suwałki 2021

SOURCES AND DETERMINANTS OF CASH HOLDINGS IN THE AGRICULTURE OF CENTRAL AND EASTERN EUROPE COUNTRIES AND THE PERSPECTIVE OF THE FINANCIAL SECURITY OF POLISH FARMS

Ensuring business continuity requires maintaining financial liquidity and a certain level of cashholdings. This also applies to farms whose owners obtain funds from various sources, includingforeign capital. For this reason, the study aimed to identify sources and determine cash resourcesin farms in Central and Eastern European countries that are in the EU. Additionally, based ondetailed data from Polish farms, we assessed and compared the importance of cash holdings infarms characterised by a high level of financial security and those for which we identify thebankruptcy risk. Data for the research is from the Farm Accounting Data Network (FADN) databasefor 2013-2018 (for all the EU countries we consider). In the analysis touching upon bankruptcy riskin Polish farms, we used data from FADN-PL for 2010-2018. In the study, we used the panel method– weighted least squares method (WLS). We applied the dynamic approach to calculate the cashholdings. Inferences from our study indicate that budget support for farmers and sales value perfarm are the main sources and determinants of cash holdings in farms in New Member State of theEU. It should be underlined that the influence of budget support on cash holdings in Polish farmswas weaker than in other surveyed countries. Moreover, it was found that the level of indebtednesswas also an important factor that impacted cash holdings. On Polish farms, the impact of the debtlevel on cash holdings was negative, and in other countries – positive.The added value of work is identifying factors that affect cash holdings changes, so it is a dynamicapproach to cash holdings

Limited Spaces and Attempts of Their Extension Among Children with Special Educational Needs. Social Participation of Young People Educationally Neglected and Criminally Demoralized

The problem of the educational needs of students in educational and rehabilitation institutions and the relationship between social maladjustment and school failures is an important theoretical and practical issue. For a long time, the Polish system of education of children and youth has been subjected to criticism. It has been claimed that the curriculum is intended for talented individuals, who usually receive additional support, for example in the form of participation in extracurricular activities or support offered directly from their parents. The maladjusted students in educational and rehabilitation institutions are far worse off. Their school failures, learning difficulties,as well as behavior at variance with acceptable social norms, lack of parents’ interest, upbringing in pathological or dysfunctional family or even conflictwith the law are the accumulation of specificfactors and needs to be met. The professional way of working with this type of youth therefore requires comprehensive studies, which on the one hand offset educational deficitsand on the other hand focus on rehabilitation interactions. The anticipated effect of this kind of holistic approach is the active social participation of a juvenile following a change in behavior (refraining from deviant behavior) and an explicit willingness to develop a specific competence aiming at life stabilizatio

Adiponectin as novel biomarker of endothelial dysfunction in insulin resistance and obesity – a narrative review

Introduction: Obesity is a chronic fatal disease with still growing incidence among children, adolescents, and adults worldwide. The subclinical inflammatory process together with hipoadiponectinemia may lead to the development of various comorbidities, including cardiovascular complications. That is why, the relationship between adipose tissue activity, obesity, insulin resistance, and endothelial function is in high interest and an object of extensively studies.Aim of the study: This article summarizes the current knowledge on the anti-atherogenic effects of adiponectin and its properties to improve endothelial function in obesity-related insulin resistance.Description of knowledge: Adiponectin, an adipose tissue-derived pleiotropic hormone with anti-inflammatory, anti-atherogenic, anti-diabetic, and insulin-sensitizing actions, is not only engaged in modulation of type 2 diabetes mellitus, hypertension or coronary artery disease, but the latest researches highlight its role in improving vascular wall integrity. It affects complex signaling pathways in endothelial cells and influence inflammatory responses in the subendothelial space. Pre-clinical and clinical studies suggest that agents leading to increase in adiponectin levels, simultaneously contribute to decrease insulin resistance, and improve endothelial dysfunction.Conclusions: Adiponectin may be a predictive factor of endothelial dysfunctionality and vascular remodeling development in the group of patients with overweight, obesity, and insulin resistance. Discovering pharmacological agents and non-pharmacological interventions that increase the level of circulating adiponectin will become novel and innovative therapeutic strategy to ameliorate obesity-related comorbidities. Therefore, further studies are required to determine the exact role of adiponectin in the pathogenesis of metabolic diseases