125 research outputs found
On cordial labeling of hypertrees
Let be a vertex labeling of a hypergraph
. This labeling induces an~edge labeling of defined by
, where the sum is taken modulo . We say that is
-cordial if for all the number of vertices with
label differs by at most from the number of vertices with label and
the analogous condition holds also for labels of edges. If admits a
-cordial labeling then is called -cordial. The existence of
-cordial labelings has been investigated for graphs for decades.
Hovey~(1991) conjectured that every tree is -cordial for every .
Cichacz, G\"orlich and Tuza~(2013) were first to investigate the analogous
problem for hypertrees, that is, connected hypergraphs without cycles. The main
results of their work are that every -uniform hypertree is -cordial for
every and that every hypertree with or odd is -cordial.
Moreover, they conjectured that in fact all hypertrees are -cordial. In this
article, we confirm the conjecture of Cichacz et al. and make a step further by
proving that for every hypertree is -cordial.Comment: 12 page
Mod/Resc Parsimony Inference
We address in this paper a new computational biology problem that aims at
understanding a mechanism that could potentially be used to genetically
manipulate natural insect populations infected by inherited, intra-cellular
parasitic bacteria. In this problem, that we denote by \textsc{Mod/Resc
Parsimony Inference}, we are given a boolean matrix and the goal is to find two
other boolean matrices with a minimum number of columns such that an
appropriately defined operation on these matrices gives back the input. We show
that this is formally equivalent to the \textsc{Bipartite Biclique Edge Cover}
problem and derive some complexity results for our problem using this
equivalence. We provide a new, fixed-parameter tractability approach for
solving both that slightly improves upon a previously published algorithm for
the \textsc{Bipartite Biclique Edge Cover}. Finally, we present experimental
results where we applied some of our techniques to a real-life data set.Comment: 11 pages, 3 figure
The Montana Kaimin, January 13, 1942
Student newspaper of the University of Montana, Missoula.https://scholarworks.umt.edu/studentnewspaper/2979/thumbnail.jp
Modélisation des comportements de recherche basé sur les interactions des utilisateurs
Les utilisateurs de systèmes d'information divisent normalement les tâches en une séquence de plusieurs étapes pour les résoudre. En particulier, les utilisateurs divisent les tâches de recherche en séquences de requêtes, en interagissant avec les systèmes de recherche pour mener à bien le processus de recherche d'informations. Les interactions des utilisateurs sont enregistrées dans des journaux de requêtes, ce qui permet de développer des modèles pour apprendre automatiquement les comportements de recherche à partir des interactions des utilisateurs avec les systèmes de recherche. Ces modèles sont à la base de multiples applications d'assistance aux utilisateurs qui aident les systèmes de recherche à être plus interactifs, faciles à utiliser, et cohérents. Par conséquent, nous proposons les contributions suivantes : un modèle neuronale pour apprendre à détecter les limites des tâches de recherche dans les journaux de requête ; une architecture de regroupement profond récurrent qui apprend simultanément les représentations de requête et regroupe les requêtes en tâches de recherche ; un modèle non supervisé et indépendant d'utilisateur pour l'identification des tâches de recherche prenant en charge les requêtes dans seize langues ; et un modèle de tâche de recherche multilingue, une approche non supervisée qui modélise simultanément l'intention de recherche de l'utilisateur et les tâches de recherche. Les modèles proposés améliorent les méthodes existantes de modélisation, en tenant compte de la confidentialité des utilisateurs, des réponses en temps réel et de l'accessibilité linguistique. Le respect de la vie privée de l'utilisateur est une préoccupation majeure, tandis que des réponses rapides sont essentielles pour les systèmes de recherche qui interagissent avec les utilisateurs en temps réel, en particulier dans la recherche par conversation. Dans le même temps, l'accessibilité linguistique est essentielle pour aider les utilisateurs du monde entier, qui interagissent avec les systèmes de recherche dans de nombreuses langues. Les contributions proposées peuvent bénéficier à de nombreuses applications d'assistance aux utilisateurs, en aidant ces derniers à mieux résoudre leurs tâches de recherche lorsqu'ils accèdent aux systèmes de recherche pour répondre à leurs besoins d'information.Users of information systems normally divide tasks in a sequence of multiple steps to solve them. In particular, users divide search tasks into sequences of queries, interacting with search systems to carry out the information seeking process. User interactions are registered on search query logs, enabling the development of models to automatically learn search patterns from the users' interactions with search systems. These models underpin multiple user assisting applications that help search systems to be more interactive, user-friendly, and coherent. User assisting applications include query suggestion, the ranking of search results based on tasks, query reformulation analysis, e-commerce applications, retrieval of advertisement, query-term prediction, mapping of queries to search tasks, and so on. Consequently, we propose the following contributions: a neural model for learning to detect search task boundaries in query logs; a recurrent deep clustering architecture that simultaneously learns query representations through self-training, and cluster queries into groups of search tasks; Multilingual Graph-Based Clustering, an unsupervised, user-agnostic model for search task identification supporting queries in sixteen languages; and Language-agnostic Search Task Model, an unsupervised approach that simultaneously models user search intent and search tasks. Proposed models improve on existing methods for modeling user interactions, taking into account user privacy, realtime response times, and language accessibility. User privacy is a major concern in Ethics for intelligent systems, while fast responses are critical for search systems interacting with users in realtime, particularly in conversational search. At the same time, language accessibility is essential to assist users worldwide, who interact with search systems in many languages. The proposed contributions can benefit many user assisting applications, helping users to better solve their search tasks when accessing search systems to fulfill their information needs
Polskie i angielskie zdrobnienia w przekładzie literackim : perspektywa pragmatyczna i międzykulturowa
Niniejsza rozprawa doktorska poświęcona jest zdrobnieniom w języku angielskim
i polskim. Zdrobnienia są środkami językowymi wyrażającymi dosłownie lub metaforycznie
denotatywne znaczenie „małości”. Jednakże, posiadają również znaczenie konotatywne,
odnoszące się do wyrażania pozytywnych lub negatywnych emocji. Szczegółowa analiza
zdrobnień obejmuje wiele dziedzin językoznawstwa, począwszy od morfologii, przez
semantykę, pragmatykę, socjolingwistykę, studia nad przekładem, aż po badania
międzykulturowe. Jak twierdzi Schneider (2003: 57), naturę zdrobnień można w pełni poznać
tylko wtedy, kiedy wzięte zostaną pod uwagę wszystkie aspekty gramatyczne i pragmatyczne
oraz występujące pomiędzy nimi interakcje. Należy tu podkreślić korelację występującą
pomiędzy semantyką, która analizuje znaczenia zdrobnień poza kontekstem, a pragmatyką,
która bierze pod uwagę zastosowanie i funkcje zdrobnień w kontekście. Jak wykazuje analiza
tekstów literackich w języku polskim i angielskim, poszczególne znaczenia zdrobnień zależą
od okoliczności ich zastosowania w konwersacji. Można więc stwierdzić, iż to pragmatyka
odgrywa ważniejszą rolę w przypadku badań nad zdrobnieniami, jako że istotne jest tu
zrozumienie w jaki sposób rozmówcy używają form zdrobniałych w swoim języku.
Dotychczasowy stan badań wskazuje na potrzebę przeprowadzenia przekrojowej
analizy zagadnień związanych ze zdrobnieniami, zwłaszcza dotyczących wpływu kultury na
obecność tych elementów w języku. Podczas gdy wielu autorów omawiało procesy
morfologiczne służące tworzeniu zdrobnień (Adams, 2001; Plag, 2003; Quirk, 1979 –
w języku angielskim, Szymanek, 2010; Grzegorczykowa, 1984; Dobrzyński, 1988 – w języku
polskim), mniej uwagi poświęcano problemom ekwiwalencji tłumaczeniowej zdrobnień, czy
aspektom pragmatycznym ich zastosowania w konwersacji.
Niniejsza rozprawa doktorska, składająca się z dziewięciu rozdziałów, ma na celu
zbadanie zdrobnień we wszystkich ich aspektach, kładąc szczególny nacisk na występujące
pomiędzy nimi różnice w języku polskim i angielskim. Omówione są tu sposoby wyrażania
przez zdrobnienia emocji w języku polskim i angielskim. Porównane są zarówno polskie jak
i angielskie zdrobnienia pod względem ich tworzenia, częstotliwości użycia, funkcji i znaczeń
w komunikacji językowej oraz kontekstów socjolingwistycznych, typowych dla zastosowania
formacji deminutywnych.
Jako że zdrobnienia prawie nigdy nie wyrażają tylko swojego podstawowego,
denotatywnego znaczenia „małości”, ponieważ zazwyczaj towarzyszy im zabarwienie (Gawroński, 1928; Zarębina, 1954; Wierzbicka, 1999; Handke, 1995: 93-94),
każda dziedzina językoznawstwa podkreśla fakt, iż zdrobnienia są nierozerwalnie związane
z pozytywnymi lub negatywnymi emocjami mówiącego (Foolen, 1997; Gąsiorek, 2000). Za
pomocą zdrobnień mówiący chce wyrazić swój stosunek do rzeczywistości (Grabias, 1988:
37; Lubaś, 2003: 181; Przybyla, 2001: 188) lub coś osiągnąć (Data, 2000: 246). Formy
zdrobniałe należą do ekspresywnych środków językowych, zazwyczaj stosowanych w mowie
potocznej (Zgółkowa, 1991: 49; Skubalanka, 1973: 180-181; Dunaj, Przybylska, and Sikora,
1999: 236; Podracki, 2012: 180; Liseling Nilsson, 2012: 123). Kaproń-Charzyńska (2007:
149) dodaje, iż formy zdrobniałe pomagają także mówiącemu wartościować poszczególne
zjawiska (Dressler and Barbaresi, 1994: 153; Bartmiński, 2007: 103; Puzynina, 1992;
Laskowska, 1992) oraz sygnalizują dany sposób mówienia i typ osobowości. Dlatego więc
część teoretyczna pracy (obejmująca rozdziały 1-7, z których pierwszy ma charakter
wprowadzenia) ilustrowana jest przykładami użycia zdrobnień w spontanicznych
wypowiedziach zaczerpniętych przez autorkę z autentycznych rozmów w miejscach takich,
jak restauracja, autobus lub targ miejski oraz z codziennych konwersacji rodziców z dziećmi
w wieku od 2 do 10 lat.
Część analityczna niniejszej pracy (tj. rozdział 8) oparta jest na wybranych przez
autorkę rozprawy tekstach literackich (omawianych w całości), reprezentujących polską
i angielską literaturę dziecięcą oraz literaturę skierowaną do dorosłych czytelników. Korpus
potrzebny do analizy składa się z wybranych przez autorkę niniejszej pracy dzieł literackich
charakteryzujących się dużą częstotliwością występowania zdrobnień oraz mnogością ich
funkcji:
- dzieła literackie reprezentujące polską literaturę:
Uwikłanie Zygmunta Miłoszewskiego,
Wesele Stanisława Wyspiańskiego,
Panny z Wilka oraz Brzezina Jarosława Iwaszkiewicza,
Zemsta oraz Śluby panieńskie Aleksandra Fredry.
- dzieła literackie reprezentujące angielską literaturę:
Amy Wild, Animal Talker. The Mystery Cat Diany Kimpton,
Parker Pyne Investigates Agathy Christie,
Acting Up Melissy Nathan,
Pride and Prejudice Jane Austen.
Celem analizy materiału korpusowego jest próba odpowiedzi na następujące pytania: Jaki jest najczęstszy sposób tworzenia form zdrobniałych w badanych tekstach w języku
polskim i angielskim?
- Czy zdrobnienia są stosowane we wszystkich rodzajach wypowiedzi i we wszystkich
kontekstach socjolingwistycznych? W których rodzajach wypowiedzi i kontekstach
socjolingwistycznych występują one najczęściej?
- Czy użycie zdrobnień przez Polaków i Anglików jest związane z ich kulturą?
- W których typach znaczeń zdrobnienia są używane najczęściej? Czy jest więcej znaczeń
denotatywnych czy konotatywnych polskich i angielskich formacji deminutywnych? Które
znaczenia są częściej stosowane?
- Jakie są najpowszechniejsze metody tłumaczenia zdrobnień na język polski i angielski? Czy
możliwe jest wierne oddanie znaczenia danego zdrobnienia?
Jedna z głównych tez niniejszej pracy głosi, że kultura, w jakiej żyją użytkownicy
danego języka, ma znaczący wpływ na to, jakimi środkami językowymi się oni posługują
(Kramsch, 2000: 3). W rozdziale 2 niniejszej pracy omówione są kwestie dotyczące kultury
Polaków i Anglików oraz jej wpływu na obecność zdrobnień w języku polskim i angielskim.
Język angielski postrzegany jest jako język „dorosłego mężczyzny”, nie ma w nim zatem zbyt
wielu elementów żeńskich czy dziecięcych (Jespersen, 1972: 2). Powyższa opinia oparta jest
między innymi na występowaniu niewielkiej ilości zdrobnień w tym języku oraz nielicznych
sposobów ich tworzenia. Wierzbicka (1985: 150) podziela ten pogląd, twierdząc, że
„męskość” języka angielskiego wynika z indywidualistycznego charakteru angielskiej
kultury.
W porównaniu z angielskim, język polski cechuje znacznie większe użycie zdrobnień,
zarówno w literaturze, jak i codziennych rozmowach (Wierzbicka, 1985; Bogdanowska-
Jakubowska, 2010: 184-185). Zjawisko to może być odzwierciedleniem faktu, iż polska
kultura, mimo iż obecnie nabiera cech typowych dla kultury indywidualistycznej, nadal przez
większość badaczy postrzegana jest jako kultura kolektywistyczna (Bogdanowska-
Jakubowska, 2010: 154, 178-179). Polacy znacznie chętniej od Anglików wyrażają swoje
emocje za pomocą języka. Formy zdrobniałe stosowane są w rozmaitych kontekstach
społecznych, wyrażając stosunek mówiącego do poruszanych przez niego kwestii. Niniejsza
rozprawa opiera się na analizie różnic międzykulturowych przedstawionych w pracach m.in.
Wierzbickiej (1985, 1990), Kryk-Kastovsky (2000), czy Jakubowskiej (1999).
Niezależnie od języka, zdrobnienia wyrażają wiele znaczeń, czasem nawet
sprzecznych ze sobą (Taylor, 1995: 146). Po omówieniu syntetycznych i analitycznych
sposobów tworzenia zdrobnień w rozdziale 3, w rozdziale 4 przedstawione są koncepcje dotyczące prymarnego znaczenia zdrobnień oraz analizy ich znaczeń, oparte na pracach m.in.
Dresslera i Barbaresi (1994), Taylora (1995), Schneidera (2003), Jurafsky’ego (1996), Kreji
(1969) czy Heltberg (1964).
Ukazanie wielości znaczeń, jakie niosą ze sobą zdrobnienia stanowi punkt wyjścia do
badań omawianych w niniejszej rozprawie. Zdrobnienia stosowane są bowiem nie tylko do
wyrażania „małości” danego przedmiotu, osoby bądź zjawiska, ale, przede wszystkim, do
odzwierciedlenia pozytywnego lub negatywnego stosunku mówiącego do adresata
(Gawroński, 1928). Schneider (2003) uważa, iż prawidłowa interpretacja znaczenia danego
zdrobnienia jest uzależniona od kontekstu poszczególnych wypowiedzi. W rozdziale
5 niniejszej rozprawy ukazane są główne funkcje, jakie zdrobnienia pełnią w poszczególnych
illokucyjnych aktach mowy, takich jak asercje, dyrektywy, komisywy, ekspresywy, czy
wypowiedzi w formie wołacza. Ponadto, zbadana jest relacja pomiędzy zdrobnieniami
a pojęciami „twarzy” oraz „grzeczności językowej” (Brown i Levinson, 1990).
Grabias (1988: 38) jest zdania, iż, tak jak w przypadku innych ekspresywnych
elementów języka, formy zdrobniałe są uwarunkowane społecznie. Ważna jest bowiem nie
tylko sytuacja, w jakiej znajduje się mówiący, ale także osoba, z którą rozmawia. W rozdziale
6 niniejszej pracy wyszczególnione są konkretne konteksty socjolingwistyczne, w których
zdrobnienia występują najczęściej. Dotyczą one równorzędnego statusu rozmówców (relacje
rodzinne czy przyjacielskie) oraz nierównorzędnego statusu rozmówców (relacje przełożony
– podwładny, sprzedawca – klient, rodzic (zazwyczaj matka) – dziecko).
Głównym celem badań prowadzonych przez autorkę niniejszej pracy jest ukazanie, iż
sposoby tłumaczenia zdrobnień z języka polskiego na angielski oraz z języka angielskiego na
polski są uwarunkowane przez kulturę i język. Zasadnicza hipoteza oparta jest na
przekonaniu, iż w polskich tłumaczeniach występuje większa ilość zdrobnień niż
w angielskich oryginałach. W rozdziale 7 niniejszej pracy omówione są główne metody
tłumaczenia zdrobnień z języka polskiego na angielski (Hejwowski, 2009: 119), takie jak
dodawanie do rzeczownika przydawki little lub small, użycie po angielsku słowa
określającego obiekty mniejsze niż podstawa zdrobnienia (np. dróżka – path), użycie słowa
o pozytywnych bądź negatywnych konotacjach, czy inne formy kompensacji. Ponadto,
przedstawione są główne sposoby tłumaczenia zdrobnień z języka angielskiego na polski.
W niniejszej pracy wykazane jest, że polscy tłumacze mają tendencję do wzbogacania swoich
przekładów (z języka angielskiego) formami zdrobniałymi. Autorka niniejszej pracy stawia
hipotezę, iż jest to jeden ze sposobów udomowienia tekstu docelowego. Ponadto, rozważona
jest hipoteza, iż angielskie tłumaczenia polskiej literatury pozbawione są wielu zdrobnień, co może być skutkiem odmienności kulturowej rodzimych użytkowników tych dwóch języków.
Celem badań jest udowodnienie, że angielscy tłumacze mają trudności w oddaniu wszystkich
znaczeń i kontekstów polskich zdrobnień oraz sposobach ich tworzenia (np. w przypadku
zdrobnień wielokrotnych, takich jak mamusieńka), co może być spowodowane brakiem w
języku angielskim wystarczającej ilości środków językowych niezbędnych do wiernego
oddania treści tekstu źródłowego.
Mimo tego, iż w języku polskim zdrobnienia są zazwyczaj tworzone syntetycznie,
a w języku angielskim – analitycznie, ich znaczenia i funkcje pragmatyczne w codziennych
rozmowach są podobne. Jak ukazuje analiza tekstów literackich w rozdziale 8 niniejszej
pracy, oraz wnioski końcowe sformułowane w rozdziale 9, formy deminutywne stosowane są
we wszystkich illokucyjnych aktach mowy oraz prawie we wszystkich kontekstach
socjolingwistycznych, jako że w korpusie tekstów literackich zebranych do analizy nie
zanotowano użycia zdrobnień w rozmowach pomiędzy sprzedawcą a kupującym. Niemniej
jednak, zjawisko to jest typowe dla polskiej kultury i omawiane jest przez wielu
językoznawców, takich jak Bralczyk (2009) czy Huszcza (2005). Można więc stwierdzić, iż
jedyną różnicą pomiędzy polskimi a angielskimi zdrobnieniami jest fakt, że zakres użycia
polskich form zdrobniałych jest znacznie szerszy niż w przypadku angielskich. Jest to jednak
uwarunkowane kulturowo, jako że stosowanie zdrobnień odzwierciedla poszczególne wartości kulturowe i wzorce zachowań. Biorąc pod uwagę wspomniany już wcześniej fakt, iż Anglicy i Polacy należą do dwóch zasadniczo różnych kultur, reprezentują oni dwa odmienne podejścia do użycia formacji deminutywnych, co widoczne jest w tłumaczeniu. Powołując się na Wierzbicką (1999), można sądzić, iż Polacy są bardziej emocjonalni niż Anglicy, tak więc używają zdrobnień znacznie częściej, zarówno w tekstach oryginalnych jak i tłumaczonych z angielskiego.
Analiza korpusu językowego przeprowadzona w rozdziale 8 udowadnia, iż zakres znaczeń polskich zdrobnień jest znacznie szerszy niż angielskich. W języku polskim formy zdrobniałe są powszechnie stosowane w celu wyrażenia następujących typów znaczeń:
- Znaczenia denotatywne:
Znaczenie “małości” danego obiektu (okienko),
Dany obiekt w formie zdrobniałej jest podobny znaczeniowo do desygnatu
(szczypczyki),
Znaczenie partytywne/syngulatywne (trawka),
Znaczenie młodego wieku (chłopczyk),
Znaczenie zredukowanej skali (mała salka), Znaczenie krótkiego czasu trwania (spotkać się na chwilkę),
Znaczenie zredukowanej siły (cichutko),
Znaczenie zredukowanego zakresu bądź intensywności (żółtawa koszula);
- Znaczenia konotatywne:
Znaczenie przybliżenia (Jeszcze momencik),
Znaczenie intensyfikacji (nowiuteńki apartamentowiec),
Znaczenie nieistotności/złagodzenia (szklaneczka whisky),
Znaczenie afektacji/czułości (Kochany chłopczyna!),
Znaczenie poufałości/życzliwości (Dzięki, Ewuniu.),
Znaczenie zażyłości (Przystaw gęby, żonisiu.),
Znaczenie potoczności (Górka, czyli pięterko, składała się z korytarza i czterech jednakowych pokoi.),
Znaczenie współczucia/litości/troski/rozczulania się nad sobą (Pot oblewa całe czółko; możesz się zaziębić wnet.),
Znaczenie gościnności/uprzejmości (Dzień dobry, panie prokuratorze, może papieroska?),
Znaczenie radości/rozbawienia/przyjemności/żartobliwości (obiad w rewelacyjnej greckiej knajpce),
Znaczenie satysfakcji/zadowolenia/aprobaty/podziwu (Spójrz, jakie piękne, krągłe literki.),
Znaczenie ironii/sarkazmu (Wygląda na to, że wdówka nie będzie musiała pytać w aptece o polskie zamienniki.),
Znaczenie pogardy/lekceważenia/braku szacunku/drwiny/złośliwości (Chłopak nędzny jak oni wszyscy w tym pokoleniu. Chude rączki, chude nóżki),
Znaczenie braku wartości/deprecjacji/umniejszenia (To był studenciak
z inteligenckiego domu.),
Znaczenie politowania/nieszczerego współczucia (Czy on się zakochał w tej dziewczyninie z małymi piersiami?),
Znaczenie protekcjonalności/nieszczerej uprzejmości/nadmiernej służalczości (Papkin nóżki ściska, za przyjęcie dzięki składa.),
Znaczenie krytyki/podejrzliwości (W tej kurteczce lata – jeszcze kataru, u diaska, dostanie.),
Znaczenie zniewagi/irytacji/złości (Gówno prawda, pomyślał Szacki. Chcesz zatrzeć złe wrażenie, kłamczuszku.), Znaczenie dystansu/niechęci (kiedy spotkali się wszyscy ponad miesiąc temu w salce architektonicznego potworka na Łazienkowskiej).
W języku angielskim zdrobnienia mogą natomiast wyrażać następujące typy znaczeń:
- Znaczenia denotatywne:
Znaczenie “małości” danego obiektu (little buttons),
Znaczenie młodego wieku (the little boy),
Znaczenie zredukowanej skali (small rooms),
- Znaczenia konotatywne:
Znaczenie nieistotności/złagodzenia (A little present.),
Znaczenie afektacji/czułości (Daddy’s here.),
Znaczenie współczucia/litości/troski/rozczulania się nad sobą (Poor little Lizzy!),
Znaczenie ironii/sarkazmu (How are things at your lovely little women’s mag?),
Znaczenie pogardy/lekceważenia/braku szacunku/drwiny/złośliwości (But
worse than all of that (…) you’ve broken my adored sister’s heart, you – you –
you odious little man.).
Pozostałe typy znaczeń albo w ogóle nie występują w angielskiej części korpusu, albo podany
jest jeden lub tylko kilka przykładów.
Analiza wybranych tekstów literackich pokazuje, że najbardziej charakterystyczną cechą polskich tłumaczeń angielskich tekstów jest obecność zdrobnień w miejscach, w których w tekście oryginalnym zdrobnienie nie występuje. Autorka niniejszej pracy rozróżnia w rozdziale 8.3.1. cztery rodzaje dodawania form zdrobniałych w ten sposób:
- Tworzenie zdrobnień podwójnych lub nawet wielokrotnych zarówno analitycznie jak
i syntetycznie w miejscach, w których w oryginalnej wersji występuje tylko zdrobnienie analityczne (small rooms – małe pokoiki),
- Dodawanie sufiksów deminutywnych do rzeczowników, które w wersji oryginalnej
nie podlegają zdrobnieniu (In Meryton they parted. – W Meryton grupka się rozdzieliła.),
- Dodawanie nowych wyrazów (w tym przypadku są to zdrobnienia) w wersji
tłumaczonej w miejscu, w którym w wersji oryginalnej nie ma rzeczownika tego typu
lub jego formy zdrobniałej (Amy grabbed Mystery before he could get into more trouble. – (…) żeby uniknąć kolejnej katastrofy, podniosła Skrytkę, chwyciwszy ją pod boczki.), - Modyfikacja danego fragmentu tłumaczonego tekstu w taki sposób, by możliwym było zastosowanie zdrobnienia, nawet mimo faktu, iż może to zmienić znaczenie oryginalne danego wyrażenia (luvvies – aktorski światek).
Ponadto, przy tłumaczeniu zdrobnień na język polski tłumacze stosują również poniższe metody:
- Użycie zdrobnienia syntetycznego (Daddy’s here. - (…) tatuś już wrócił.),
- Użycie zdrobnienia analitycznego (a little object – mały przedmiot);
- Użycie ekwiwalentu funkcjonalnego (w tym przypadku jest to zdrobnienie) (That’s right, pet. – No właśnie, kotku.),
- Wymiana konkretnych elementów tekstu oryginalnego na odpowiedniejsze w języku polskim (w tym przypadku na zdrobnienia) (He’d only been walking for few months and it still gave Jazz jolt of excitement to see him upright on his two fat legs. – Chodził zaledwie od paru miesięcy i Jasmin wciąż nie mogła opanować podniecenia, widząc go stojącego na tłustych nóżkach.).
Analiza wykazuje również, że angielscy tłumacze rzadziej stosują formy zdrobniałe, bazując
na następujących metodach tłumaczenia z języka polskiego na angielski:
- Użycie zdrobnienia syntetycznego (Matusiu, jesce ino w kółko raz. - Oh, mummy, please! One more dance and then I’ll go.),
- Użycie zdrobnienia analitycznego (mała uwaga – a small comment),
- Tłumaczenie zdrobnień podwójnych/wielokrotnych jako zdrobnienia pojedyncze (mały pokoik – the small room),
- Zastosowanie odpowiedniej leksyki – słowa, które w swoim znaczeniu wyraża zdrobnienie (dywanik – rug),
- Zastosowanie odpowiedniej leksyki – przydawki powiązanej znaczeniowo ze zdrobnieniem (fotelik – child seat),
- Zastosowanie odpowiedniej leksyki – przymiotnika powiązanego semantycznie ze znaczeniem “małości” (owieczka – new-born lambs),
- Zastosowanie odpowiedniej leksyki – przysłówka, który wyraża znaczenie polskiego zdrobnienia (spotkać się na chwilkę – meet briefly) lub intensyfikuje angielskie znaczenie (cichutko grać – play very quietly),
- Zastosowanie odpowiedniej leksyki – czasownika, który wyraża znaczenie polskiego
zdrobnienia (a jak kto po cichuteńku powie – yet someone only needs to gasp),
- Zastosowanie odpowiedniej leksyki – rzeczownika, który wyraża znaczenie polskiego
zdrobnienia (z leciutką pogardą – with a touch of scorn), - Zastosowanie odpowiedniej leksyki – słowa, które intensyfikuje angielskie znaczenie (każde słówko – every single word, nowiuteńki – a brand-new),
- Zastosowanie przymiotnika z sufiksem –ish (czerwonawa łuna – reddish glow),
- Zastosowanie rozbudowanej modyfikacji (tak podskocznie, tak mileńko – tenderly
enlivening),
- Wymiana polskich form zdrobniałych na elementy odpowiedniejsze w języku
angielskim (czyściutko – nice and clean, bliziutko – nice and close),
- Użycie ekwiwalentu funkcjonalnego (półświatek – the underworld),
- Brak zastosowania jakiejkolwiek formy zdrobniałej (cieniutki golf – thin polo neck,
szklaneczka whisky – a glass of whisky),
- Bazowanie na kontekście użycia danego zdrobnienia (Jeszcze momencik. – Just
a moment),
- Pominięcie problematycznych form zdrobniałych (szmer silniczka magnetofonu – the
whirr of the tape recorder).
Opierając się na wyżej wymienionych sposobach tłumaczenia zdrobnień na język polski
i angielski, udowodnione jest, iż polscy tłumacze wzbogacają tłumaczenia zdrobnieniami,
podczas gdy angielscy tłumacze pozbawiają tłumaczone wersje większości form
zdrobniałych. Niemniej jednak należy podkreślić fakt, iż zarówno polscy jak i angielscy
tłumacze stosują powyższe techniki tak, aby wersja tłumaczona brzmiała naturalnie w danym
języku docelowym. Użycie zdrobnień w polskich tłumaczeniach i brak form zdrobniałych
w angielskich przekładach są więc przykładami udomowienia tekstu docelowego. Poza tym,
dodawanie formacji deminutywnych podczas tłumaczenia na język polski jest przykładem
eksplicytacji i kompensacji
- …