Znaczenie słowa i zasada wewnętrznej motywacji cech semantycznych

The meaning of a word has a layered structure with the clearly distinguished center (prototype, lexical meaning) and – the further towards the peripheries – with semantic connotations more and more weak-established in the system. Giving-up ofthe purely structuralist understanding of connotations (verified by semantic and morphological derivatives, collocations, repeatable lexical oppositions, or various tests) has created a danger that semantically irrelevant components may be recognized as relevant qualities. The article proposes a rule for verification of weak connotations. Underlying the principle of internal motivation of qualities is the conviction that the meaning of a word is internally structured, while each quality, especially weak connotations, are motivated by the overall structure of meaning and are explained in the context of this structure

Czy semantyka jest dyscypliną autonomiczną?

Due to social changes, but also as a result of human cognitive openness, when reconstructing the meanings of words, contemporary lexical semantics should depart from colloquiality as the only descriptive criterion. The present work proposes the formula of the open definition of meaning. Apart from the semantic-colloquial conceptual center it should also take into consideration simplified scientific knowledge about the world and human creative abilities to produce special semantic transformations of a word that are observable, for example, in artistic texts or language games. The meaning of a word, alike the structure of a concept, is relative and open.Współczesna semantyka leksykalna, na skutek zmian społecznych, ale również na skutek otwartości poznawczej człowieka, przy odtwarzaniu znaczeń słów powinna odchodzić od potoczności jako jedynego kryterium opisu. W artykule proponowana jest formuła otwartej definicji znaczenia. Poza semantycznym potocznym centrum pojęciowym winna ona uwzględniać uproszczoną wiedzę naukową na temat świata oraz kreatywne zdolności człowieka do tworzenia szczególnych transformacji semantycznych słowa, widocznych np. w tekstach artystycznych czy grach językowych. Znaczenie słowa – podobnie jak struktura pojęcia – ma charakter relatywny i otwarty

Tekstowe obrazy świata – nie tylko dla medioznawców

Artykuł jest krótkim przeglądem genezy, polskiej tradycji badawczej oraz teorii językowych i tekstowych obrazów świata. Zwykło się mówić, po pierwsze, że językowe obrazy świata są odzwierciedleniem tradycji, kultury narodowej, systemów kategoryzacyjnych i aksjologicznych, Z drugiej strony językowe obrazy są kategoriami dynamicznymi, wciąż się zmieniającymi ze względu na zmienność możliwych perspektyw, zróżnicowań społecznych i ideologicznych, aktualnej wiedzy naukowej, tendencji do kształtowania kreatywnych ujęć świata itd. W tym sensie obrazy językowe zależą od intencji komunikacyjnej, od tego, kto (jednostka z autorytetem, grupa homogeniczna) coś komunikuje i komu komunikuje, aby uzyskać efekt perswazyjny. Można to uzyskać tylko w tekstach. Jeśli tak, to, po pierwsze, faktyczną realnością i podstawą empiryczną w badaniu językowych eksponentów ludzkiego myślenia muszą być tekstowe obrazy świata. Po drugie, potencjalny kształt tych tekstowych wyobrażeń jest pochodną interakcji między nadawcą i odbiorcą i zarazem siłą nakłaniania adresata do zaakceptowania proponowanego światopoglądu. Koncepcja tekstowych obrazów świata stanowi pomost między semantyką i pragmalingwistyką. Tekstowe obrazy wyznaczają nową pragmalingwistyczną perspektywę badawczą

The principle of internal motivation (predictability) of semantic qualities

The meaning of a word has a layered structure with the clearly distinguished center (prototype, lexical meaning) and – the further towards the peripheries – with semantic connotations more and more weak-established in the system. Giving-up of the purely structuralist understanding of connotations (verified by semantic and morphological derivatives, collocations, repeatable lexical oppositions, or various tests) has created a danger that semantically irrelevant components may be recognized as relevant qualities. The article proposes a rule for verification of weak connotations. Underlying the principle of internal motivation of qualities is the conviction that the meaning of a word is internally structured, while each quality, especially weak connotations, are motivated by the overall structure of meaning and are explained in the context of this structure

Konotacja a problemy kategoryzacji

Connotation and the categorization problemsThe paper discusses the development of the concept connotation as used in modern semantic studies. The paper focuses on the following issues: i connotation as “seeds of dissent” against the structuralist method, ii toward a full-fledged cognitive view of meaning, iii the prototype-based structure of meaning, iv the internal motivation for connotative features, v connotation and textrelated profiling processes.Connotation and the categorization problemsThe paper discusses the development of the concept connotation as used in modern semantic studies. The paper focuses on the following issues: i connotation as “seeds of dissent” against the structuralist method, ii toward a full-fledged cognitive view of meaning, iii the prototype-based structure of meaning, iv the internal motivation for connotative features, v connotation and textrelated profiling processes

Is Semantics an Autonomous Discipline?

Due to social changes, but also as a result of human cognitive openness, when reconstructing the meanings of words, contemporary lexical semantics should depart from colloquiality as the only descriptive criterion. The present work proposes the formula of the open definition of meaning. Apart from the semantic-colloquial conceptual center it should also take into consideration simplified scientific knowledge about the world and human creative abilities to produce special semantic transformations of a word that are observable, for example, in artistic texts or language games. The meaning of a word, alike the structure of a concept, is relative and open