Sözlükçülük tekniği açısından Türkçe cep sözlükleri

Cep sözlükleri diğer sözlük çeşitlerinden farklı olarak sadece günlük hayatta kullandığımız temel kelimelerden oluşur. Bu sözlükler biçim özelliklerinden dolayı kolayca taşınabildiklerinden “Cep Sözlüğü ” olarak isimlendirilmişlerdir. Bize göre herhangi bir eserin bir tür olarak isimlendirilmesinde ebatları veya biçim özelliklerinden ziyade içeriği ve hazırlanma metotları göz önünde tutulmalıdır. Biz bu konuda “Cep Sözlüğü ” yerine “Temel Sözlük” isimlendirmesini teklif ediyoruz. Ülkemizdeki sözlükçülük çalışmalarında cep sözlüğü tabirinden genellikle yabancı dil öğrenime yönelik küçük ebatlardaki sözlükler anlaşılmaktadır. Bize göre genellikle iki dilde hazırlanan bu çalışmalara öncelikle dillerin temel söz vatlıklarının tam olarak tespit edilmesinden sonra geçilmesi uygun olacaktır. Ayrıca her dilin temel söz varlığı farklı olacağından herhangi bir dil için saptanan temel kelimeler de sözlükten sözlüğe değişken bir durum olmamalıdır. Bu çalışmada cep sözlükleriyle ilgili isimlendirme ve sözlük hazırlama teknikleri üzerinde durularak Türkçe ile ilgili hazırlanan bazı cep sözlüklerinden örnekler verilecektir

Investigating the attitudes of adults aged 18-30 with disabled siblings to marriageEngelli kardeşi olan 18-30 yaş arasındaki bireylerin evliliğe yönelik tutumlarının incelenmesi

The purpose of this study is to investigate the relationship between the attitudes toward marriage of siblings of individuals with disability/disabilities and some variables. The study group was formed from 65 female and 55 male -total 120 participants- who have a disabled sibling, between the ages of 18-30, unmarried, normally developed. Data was collected with "Attitudes Toward Marriage Scale" developed by Ertuğrul (2008) and "Personal Information Form" developed by the researcher for the purpose of gathering information about some of the variables. The results of the research shows that / In conclusion / As a result attitudes toward marriage of female siblings of individuals with disabilities are more negative than attitudes toward marriage of male siblings of individuals with disabilities. Attitudes toward marriage of participants whose parents are living together are more positive than attitudes toward marriage of participants whose parents are separated. Attitudes toward marriage of siblings of individuals with severe disabilities are more negative than attitudes toward marriage of siblings of individuals with moderate and mild disabilities. Attitudes toward marriage of siblings of individuals with moderate disabilities are more negative than attitudes toward marriage of siblings of individuals with mild disabilities. Attitudes toward marriage of the oldest siblings are more negative than attitudes toward marriage of the other/younger siblings. There was no meaningful relationship between age, education level, gender of disabled siblings, inadequacy type, disability type of disabled siblings, family’s monthly salary, number of siblings and attitudes toward marriage of siblings of individuals with disabilities. ÖzetBu araştırmanın amacı, engelli kardeşi olan bireylerin evliliğe yönelik tutumlarının bazı değişkenler ile olan ilişkisini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubu, engelli bir kardeşe sahip olan, 18-30 yaş arasında, evli olmayan, normal gelişim gösteren, 65 kadın ve 55 erkek bireyden -toplam 120 katılımcı- oluşturulmuştur. Veriler, Ertuğrul (2008) tarafından geliştirilen, geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olan “Evliliğe Yönelik Tutum Ölçeği” ile bazı değişkenler hakkında bilgi toplanması amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” kullanılarak toplanmıştır. Sonuç olarak, engelli kardeşi olan kadınların evliliğe yönelik tutumları erkeklere göre daha olumsuzdur. Anne-babası birlikte yaşayan kardeşlerin evliliğe yönelik tutumları, anne babası birlikte yaşamayanların tutumlarından daha olumludur. Ağır düzeyde engelli kardeşi olanların evliliğe yönelik tutumları orta ve hafif düzeyde engelli kardeşi olanlardan daha olumsuzdur. Kardeşler arasında yaşı en büyük olanların evliliğe yönelik tutumları yaşı küçük olanlardan daha olumsuzdur. Kardeşlerin, yaşları, eğitim düzeyleri, kardeş sayısı, engelli kardeşin cinsiyeti, yetersizlik türü, ailelerinin aylık geliri ile evliliğe yönelik tutumları arasında anlamlı bir ilişki gözlemlenmemiştir

Systemic immune inflammation index may be a new powerful marker for the accurate early prediction of complications in patients with acute appendicitis

To investigate the relationship between the systemic immune-inflammatory index (SII) and acute appendicitis (AA). Materials and Methods: We retrospectively evaluated patients aged over 18 years who were diagnosed with AA and underwent surgery at our clinic from January 1, 2019, through July 31, 2022. The patients were divided into three groups: complicated acute appendicitis (CAA), uncomplicated acute appendicitis (UAA), and control. The clinical and laboratory characteristics of the patients evaluated at the emergency department were recorded. The neutrophil/lymphocyte ratio (NLR), the platelet/lymphocyte ratio (PLR), and SII (neutrophil count x platelet count/lymphocyte count) were calculated.Results: The study included a total of 1,456 patients, of whom 628 had UAA, 104 had CAA, and 714 were controls. The NLR, PLR, and SII values were statistically significantly higher in the CAA group than in the control group and the UAA group. The multivariate logistic regression analysis revealed that SII was an independent predictor of CAA development (odds ratio [OR]: 4.65; 95% confidence interval [CI]: 2.31-10.17). The predictive power of SII in the prediction of CAA (area under the curve [AUC]: 0.809) was much higher than that of NLR (AUC: 0.729), neutrophil count (AUC: 0.696), and C -reactive protein (AUC: 0.732) alone. It was determined that an SII value greater than 1,989.2 had a sensitivity of 78.4% and a specificity of 88.5% in predicting CAA development.Conclusion: SII is a simple, inexpensive, and promising marker that could predict both the diagnosis and severity of appendicitis

Investigation of potential rupture locations for abdominal aortic aneurysms with patient-specific computational fluid dynamic analysis approach

Background: About 18 million people die each year from cardiovascular disorders, accounting for 31% of all deaths worldwide. Abdominal Aortic Aneurysm (AAA) is a serious clinical condition manifested as dilation of the aorta beyond 50% of the normal vessel diameter. Current clinical practice is to surgically repair large AAAs with a diameter > 5.5 cm. However, the practice is questionable based on small AAA rupture and large AAA no rupture cases. Currently, there is no accepted technique to quantify the risk of rupture for individual AAAs. It is believed that rupture locations are where peak wall stresses act. Hemodynamic forces by the flowing blood such as shear stress are also thought to contribute to the formation of aneurysms leading to rupture. Aim: Our aim is to perform precise computational analysis for the assessment of rupture risk for AAA patients. Methods: In this IRCC funded project, we will develop a patient-specific computational modeling methodology to assess wall stresses acting on the diseased AAA, for reliable rupture risk assessment of the conditions. In the computational simulations, we will adapt the fluid-structure interaction approach to account for both tissue displacements and hemodynamic forces, for enhanced accuracy. We have recruited 20 AAA patients at HMC and collected CT scans and ultrasound images for these patients. Using these medical data, we are developing accurate 3D model geometries. Doppler ultrasound measurements are used as velocity boundary conditions in the simulations. Expected Results: Findings from this project will contribute significantly to understanding the biomechanics and mechanobiology of AAA rupture and will help to establish a computational modeling approach for rupture risk assessment of AAAs

Changes in Summer Irrigated Crop Area and Water Use in Southeastern Turkey from 1993 to 2002: Implications for Current and Future Water Resources

Changes in summer irrigated cropland acreage and related water use are estimated from satellite remote sensing and ancillary data in semi-arid Southeastern Turkey where traditionally dry agricultural lands are being rapidly transformed into irrigated fields with the help of water from the Euphrates-Tigris Rivers. An image classification methodology based on thresholding of Landsat NDVI images from the peak summer period reveals that the total area of summer irrigated crops has increased three-fold (from 35,000 ha to over 100,000) in the Harran Plain between 1993 and 2002. Coupled analysis of annual irrigated crop area from remote sensing and potential evapotranspiration based estimates of irrigation water requirements for cotton indicate a corresponding increase in agricultural water use from about 370 million cubic meters to over one billion cubic meters, a volume in accordance with the state estimates. These estimates have important implications for understanding the rapid changes in current agricultural withdrawals in Southeastern Turkey and form a quantitative basis for exploring the changes in future water demands in the region. For example, expansion of irrigated lands have led to a steady decrease in potential evaporation due to increased roughness and decreased humidity deficit in the Harran Plain. Assuming that the changes in future evaporation conditions will be of similar nature, water use for irrigation is expected to decrease over 40 percent in future irrigation sites. Incorporating this decrease in overall planning of the irrigation projects currently under construction should lead to improved management, and by extension, sustainability of water resources in the region

Otizmli Çocuğu Olan Ailelerin Desteklenmesine Yönelik Yapılan Bilişsel Davranışçı Terapi Temelli Çalışmaların İncelenmesi

Otizmli bireylerin anne ve babaları, ebeveynlik rollerini yerine getirirken birçok zorluk yaşarlar ve genellikle diğer ebeveynlerden daha fazla olumsuz duygu durumuna sahiptirler. Bu ebeveynleri psikolojik açıdan destelemek için kanıta dayalı müdahalelerin yapılması alanyazında birçok araştırmada önemli bir konu olarak vurgulanmıştır. Bu çalışmada, otizmli bireylerin anne babalarına yönelik gerçekleştirilen Bilişsel Davranışçı Terapi temelli araştırmaların sistematik bir incelemesi yapılmıştır. Araştırmada, dahil etme kriterlerine uyan 20 çalışma yer almıştır. Bu çalışmalar, katılımcı özellikleri, bağımlı değişkenler ve ölçme araçları, izleme çalışmaları ve sonuçlar kategorilerine göre derlenmiş ve gelecek araştırmalar için çeşitli önerilerde bulunulmuştur

Yenidoğanda distal renal tübüler asidozisli Joubert Sendromu

Joubert Sendromu JS beyin sapı ve serebellar malformasyonlarla karakterize santral sinir sisteminin nadir gelişimsel bir bozuk- luğudur. Göz örneğin, retinal displazi gibi , okulomotor, kas-iskelet ve böbrek örneğin, kistik displazi, nefronofitizis gibi diğer sistemik bozukluklarla ilişkili olabilir. Biz burada distal renal tübüler asidozis ile birlikte olan JS bir olguyu bildiğimiz kadarı ile tıp literatüründe ilk olması nedeni ile sundu

A congenital cranial dysinnervation disorder: Möbius' syndrome

Moebius sendromu, diğer adıyla Moebius sekansı, doğuştan yüz ve göz sinirlerinde felç ile belirgin, ilerleyici olmayan bir kraniyal disinnervasyon bozukluğudur. Emmede zayıflık ve yüz felci nedeniyle izlenen, in vitro dölleme ile oluşan gebelik sonucu doğan, beş günlük kız hastaya iki taraflı pitoz ve dışa bakış kısıtlılığı, dilde sola kayma, dismorfik yüz görünümü, sol el parmak ve tırnaklarında hipoplazi bulguları ile birlikte Moebius sendromu tanısı konuldu. Bu sendroma üç, dört, beş, dokuz, 10 ve 12 gibi ek kraniyal sinir tutulumu, kol ve bacak gelişim anomalileri de eşlik edebilir. Etiolojide bir çok etmen öne sürülmekle beraber yardımcı üreme tekniklerine bağlı nadir olgular bildirilmiştir. Hastalarda beslenme güçlüğü ve aspirasyon sorunları süt çocukluğu döneminde karşılaşılan başlıca sorunlardır. Yüz felci ile doğan yenidoğan diğer kraniyal sinirler bakımından da ayrıntılı muayene edilmeli, ayırıcı tanıda Moebius sendromu ile birlikte diğer kraniyal disinnervasyon bozuklukları göz önünde bulundurulmalıdır.Möbius' syndrome, also known as Möbius' sequence, is a nonprogressive cranial dysinnervation disorder characterized by congenital facial and abducens nerve paralysis. Here, we report a 5-day-old girl who was conceived after in vitro fertilization with poor suck and facial paralysis. She had bilaterally ptosis and lateral gaze limitation, left-sided deviation of the tongue, dysmorphic face, hypoplastic fingers and finger nails on the left hand, and was diagnosed as having Möbius' syndrome. Involvement of other cranial nerves such as three, four, five, nine, 9 and 12, and limb malformations may accompany this syndrome. However, several factors have been proposed for the etiology, some rare cases have also been reported with artificial reproductive technologies. Feeding difficulties and aspiration are the main problems encountered in infancy. The other cranial nerves should be examined further in newborns who present with congenital facial palsy, and other cranial dysinnervation disorders should be considered in the differential diagnosis

Evaluation of violence against healthcare Workers in a Training and Research Hospital: a cross-sectional study

Dünya Sağlık Örgütüne göre sağlık çalışanlarının %8- 38’i kariyerlerinin bir noktasında fiziksel şiddete maruz kalmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada, sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin, özelliklerinin ve sonuçlarının tanımlanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel türdeki araştırmanın örneklemini, bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışmakta olan 317 sağlık personeli oluşturmuştur. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan anket formu ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma gibi tanımlayıcı istatistikler ile ki-kare analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan sağlık personelinin yaş ortalaması 33,01±8,07 olup %61,8’i kadın, %63,4’ü evli, %56,4’ü hemşire, %27,8’i doktor ve %56,5’i lisans mezunudur. Sağlık çalışanlarının %58,4’ü şiddete maruz kalmıştır. Şiddete maruz kalanların %57,8’i hemşire, %26,5’i doktor ve %15,7’si acil tıp teknisyenidir. Şiddete maruz kalan sağlık personelinin %41,8’inin çalışma verimi azalmış, %33,2’si mesleği bırakmak istemiş, %30,7’sinin sosyal yaşamı ve ilişkileri bozulmuştur. Şiddet gören ve görmeyen sağlık personeli cinsiyet, medeni durum, meslekte çalışma süresi ve şu an bulundukları kurumda çalışma süresi gibi özellikler açısından farklılık göstermiştir (p<0,05). Sonuç: Sağlık çalışanlarının yarısından fazlasının şiddete maruz kaldığı ve şiddetin en çok sözel şiddet olarak yaşandığı belirlenmiştir. Şiddete uğrayanların yaklaşık yarısı beyaz kod bildiriminde bulunduklarını beyan etmiştir. Sağlık çalışanlarının bildirimde bulunma ve hukuki olarak haklarını arama konusunda desteklenmeleri gerekmektedir. Ayrıca sağlıkta şiddet konusunda hukuki yaptırımların ivedilikle gözden geçirilmesi önemlidir.According to the World Health Organization, 8-38% of healthcare professionals experience physical violence at some point in their careers. Therefore, this study aimed to define violence against healthcare workers, its characteristics and consequences. Material and Methods: The sample of the cross-sectional study consisted of 317 healthcare personnel working in a training and research hospital. The data were collected by a questionnaire form prepared by the researchers. Descriptive statistics such as number, percentage, mean and standard deviation and chi-square analysis were used in the evaluation of the data. Results: The mean age of the health personnel participating in the research was 33.01±8.07; 61.8% were women, 63.4% were married, 56.4% were nurses, 27.8% were doctors, and 56.5% had a bachelor's degree. Of healthcare workers, 58.4% were exposed to violence. Of the victims, 57.8% were nurses, 26.5% were doctors, and 15.7% were emergency medical technicians. The working efficiency of healthcare personnel who were exposed to violence decreased (41.8%), 33.2% wanted to leave the profession, and social life and relationships of 30.7% had deteriorated. There was a significant difference between healthcare personnel who were exposed to violence and those who were not exposed according to characteristics such as gender, marital status, working time in the profession, and working time in the institution, they are currently working in (p<0.05). Conclusion: More than half of the healthcare workers were exposed to violence, and they mainly experienced verbal violence. Nearly half of the victims reported a white code notification. Healthcare professionals should be supported in reporting and seeking their legal rights. In addition, it is essential to review the legal sanctions on violence in health urgently

Identification of SLC22A5 Gene Mutation in a Family with Carnitine Uptake Defect

Primary systemic carnitine deficiency is caused by homozygous or compound heterozygous mutation in the SLC22A5 gene on chromosome 5q31. The most common presentations are in infancy and early childhood with either metabolic decompensation or cardiac and myopathic manifestations. We report a case of 9-year-old boy with dysmorphic appearance and hypertrophic cardiomyopathy. Tandem MS spectrometry analysis was compatible with carnitine uptake defect (CUD). His sister had died due to sudden infant death at 19 months. His second 4-year-old sister’s echocardiographic examination revealed hypertrophic cardiomyopathy, also suffering from easy fatigability. Her tandem MS spectrometry analyses resulted in CUD. We sequenced all the exons of the SLC22A5 gene encoding the high affinity carnitine transporter OCTN2 in the DNA. And one new mutation (c.1427T>G → p.Leu476Arg) was found in the boy and his sister in homozygous form, leading to the synthesis of an altered protein which causes CUD. The parent’s molecular diagnosis supported the carrier status. In order to explore the genetic background of the patient’s dysmorphic appearance, an array-CGH analysis was performed that revealed nine copy number variations only. Here we report a novel SLC22A5 mutation with the novel hallmark of its association with dysmorphologic feature