241 research outputs found
Lluís Capdevila i Vilallonga: a pre-war translator between memory and oblivion
Lluís Capdevila es troba en la llarga nòmina de traductors — tots escriptors reconeguts— que traduïren al català abans de l’esclat de la Guerra Civil espanyola i que, pertanyents a les files dels vençuts, quedaren relegats a la clandestinitat i a l’exili durant decennis. De Capdevila se
n’ha estudiat àmpliament les facetes periodística, política i dramatúrgica; però sorprèn que mai, fins ara, no s’hagi prestat atenció a la de traductor al català. Capdevila, republicà convençut, visqué a cavall entre Barcelona i París, on s’exilià, abans d’establir-se definitivament a Andorra. Fundà la revista Los Miserables i, posteriorment, dirigí L’Esquella de la Torratxa, La Campana de Gràcia i La Humanitat. Aquest estudi intenta aportar una mica més de llum a la seva figura, sobretot al vessant traductor, força desconegut.Lluís Capdevila is one in a long list of translators — all of them renowned writers that translated into Catalan right before the breakout of the Spanish Civil War— who were relegated for decades to clandestine life and exile for being members of the vanquished Republican ranks. Special attention has been paid to his work as a politician, journalist and playwright but, surprisingly enough, his translations have been inadequately studied. Capdevila, a determined and committed Catalan Republican, spent most of his life in exile, first in Paris and then in Andorra. He
founded the periodical Los Miserables and he subsequently became the editor of some others, such as L’Esquella de la Torratxa, La Campana de Gràcia and La Humanitat. Therefore, with this paper, attention is going to be drawn to Capdevila’s activity as a translator in order to complete his bio-bibliographic outline and shed light on this overlooked aspect of his life
Traduccions oblidades i desconegudes de Jacint Verdaguer al francès
La recepció de l’obra de Verdaguer a França i,
en especial, a la Catalunya del Nord i a Occitània,
tot i ser molt remarcable, ha estat estudiada
de forma fragmentària. Només s’ha realitzat
alguna recerca sobre traductors com Delpont,
Pepratx, Savine, Tolrà de Bordas o Vassal.
D’altres traductors nord-catalans o occitans no
han merescut cap atenció i la informació que
en tenim és mínima o inexistent. L’objectiu
d’aquest treball és aportar noves notícies sobre
versions al francès de traductors verdaguerians
nord-catalans i occitans, oblidats o, simplement,
que no s’han estudiat mai.The reception of Verdaguer’s works in France,
especially in French Catalonia and Occitanspeaking
France, although remarkable, has
been inadequately studied. Only limited research
has been done on translators such as
Delpont, Pepratx, Savine, Tolrà de Bordas and
Vassal. Other French Catalan or Occitan translators
have drawn no scholarly attention and
the information available on them is minimal
or nil. The aim of this paper is to bring to light
new findings on French versions of Verdaguer
by French Catalan or Occitan translators who
have been either forgotten or simply overlooked
Manuel Rodríguez López i la traducció de l'Atlàntida al gallec
En el marc de la recepció de l’obraverdagueriana en les literatures ibèriques,es disposa de poca informaciósobre la traducció de L’Atlàntida algallec de Manuel Rodríguez López,que és considerat, pels historiadorsde la literatura gallega, el poeta obrermés important de la Galícia de lasegona part del s. XX. De la seva relacióamb Catalunya en queden, a mésde nombrosos articles de premsa, elsvolums Galegos en Catalunya (1978-1982) (1983) i Galegos en Catalunya-2(1985) —publicats pel Centro Galegode Barcelona—, entre altres. Nascutel 1934 a Paradela (Lugo), de petitemigrà amb la família a Catalunya ihi desenvolupà la seva obra literàriaque culminà, molts anys després, aLugo on retornà el 1987 i restà fins ala seva mort el 1990. Cultivà la prosai, en especial, la poesia —Poemaspopulares galegos (1968), Saudade nobulleiro (1970), Soldada mínima (1979)i Onte e hoxe vivencial (1995). Amb tot,sobresurt especialment la seva facetade traductor de Verdaguer, tasca queemprengué pocs mesos abans de la sevamort. El volum veié la llum pòstumamentde la mà de la Xunta de Galícia
Correccions per mitjà d'avaluació formativa amb l' EVALCOMIX
Creació d'instruments d'avaluació amb EVALCOMI
Lluís Capdevila i Vilallonga: un traductor de l’època de preguerra entre la memòria i l’oblit
Lluís Capdevila es troba en la llarga nòmina de traductors — tots escriptors reconeguts— que
traduïren al català abans de l’esclat de la Guerra Civil espanyola i que, pertanyents a les files
dels vençuts, quedaren relegats a la clandestinitat i a l’exili durant decennis. De Capdevila se
n’ha estudiat àmpliament les facetes periodística, política i dramatúrgica; però sorprèn que mai,
fins ara, no s’hagi prestat atenció a la de traductor al català. Capdevila, republicà convençut,
visqué a cavall entre Barcelona i París, on s’exilià, abans d’establir-se definitivament a Andorra.
Fundà la revista Los Miserables i, posteriorment, dirigí L’Esquella de la Torratxa, La Campana
de Gràcia i La Humanitat. Aquest estudi intenta aportar una mica més de llum a la seva
figura, sobretot al vessant traductor, força desconegut.Lluís Capdevila is one in a long list of translators — all of them renowned writers that translated
into Catalan right before the breakout of the Spanish Civil War— who were relegated for
decades to clandestine life and exile for being members of the vanquished Republican ranks.
Special attention has been paid to his work as a politician, journalist and playwright but, surprisingly
enough, his translations have been inadequately studied. Capdevila, a determined and committed
Catalan Republican, spent most of his life in exile, first in Paris and then in Andorra. He
founded the periodical Los Miserables and he subsequently became the editor of some others,
such as L’Esquella de la Torratxa, La Campana de Gràcia and La Humanitat. Therefore, with
this paper, attention is going to be drawn to Capdevila’s activity as a translator in order to complete
his bio-bibliographic outline and shed light on this overlooked aspect of his life
Miquela Valls : dona, docent, traductora de Verdaguer i defensora del català
La recepció de l'obra de Jacint Verdaguer (1845-1902) a França ha estat estudiada de forma fragmentària; tampoc no han estat estudiats en profunditat els seus traductors al francès, que han patit la mateixa sort i que, ara per ara, no han merescut prou atenció. Aquest és el cas de la professora i traductora nord-catalana Miquela Valls (Perpinyà, 1945). Amb aquest estudi s'intenta aportar una mica més de llum a la seva figura. Sobretot, es para una atenció especial a la seva faceta de traductora i, en aquest sentit, a més d'un esbós biobibliogràfic de Valls, es presenta una ressenya sobre la seva versió de Canigó, que és la més destacada de les que s'han fet.The reception of Jacint Verdaguer's works in France has been inadequately studied. In this regard, only limited research has been done on translators as, for the moment, they have drawn no scholarly attention. This is the case of the French Catalan professor and translator Miquela Valls (Perpignan, 1945). The aim of this paper is to bring to light the work of Valls. Special attention is paid to her work as a translator and, therefore - as well as a bio-bibliographic outline of Valls- a report on her version of Canigó - the most notable translation of those that have been published of this piece- is going to be presented
Jacint Verdaguer i Sant Joseph de la Gare de Perpinyà: Novament "Als catalans del Rosselló"
Com és sabut, un dels camins de difusió de l’obra verdagueriana
a França fou la dels cercles intel·lectuals catòlics. A la Catalunya del
Nord, d’aquests ambients, cal destacar especialment uns noms, tots
ells traductors: Tolrà de Bordas, Agustí Vassal, Joan Baptista Blazy
i, en especial, Justí Pepratx (Ceret, 1828 - Perpinyà, 1901), pare de la
Renaixença nord-catalana, amic de Verdaguer i un dels seus suports
més decidits durant l’època de la crisi personal del poeta. Amb tot,
resten, encara, per identificar molts dels contactes nord-catalans de
Verdaguer per tal d’arribar a obtenir un panorama complet de la
xarxa de literats i religiosos, entre d’altres, que facilitaren la recepció
i la difusió del poeta català a França. De la relació del poeta de
Folgueroles amb els nord-catalans en resta un vast material epistolar,
així com gran quantitat de traduccions al francès d’obres verdaguerianes.
Ultra això, també cal fer esment d’altres testimonis de la
presència de Verdaguer a la Catalunya del nord dels Pirineus
The global network of marine protected areas is not ready to face projected climate change
A current challenge of climate change adaptation is determining how resource management and conservation programs are designed to comprehensively protect biodiversity under present and future conditions. Marine protected areas (MPAs) are primary management tools aiming to reduce localized anthropogenic impacts on marine biodiversity but their implementation has neglected future climate change resilience, potentially reducing their performance in the years to come. Here, we ask if the global network of MPAs is ready to face future climate change by estimating its degree of exposure to novel climates (i.e., future conditions non-existent today) and by testing if its distribution inside each country's Exclusive Economic Zones is optimal. Our analyses were based on climatic analogs (sigma dissimilarity) using four biologically meaningful variables (temperature, oxygen, pH and primary productivity) from present-day conditions to the end of the 21st century, under contrasting Shared Socioeconomic Pathways (SSP) scenarios (SSP1-1.9 and SSP5-8.5). Our results show 8.59% of the MPAs exposed to novel climate under SSP1-1.9 in contrast to 81.05% under SSP5-8.5 (average sigma dissimilarity of MPAs: 0.7 and 4.40 with SSP1-1.9 and SSP5-8.5, respectively). Such novel conditions, particularly aggravated in tropical and polar regions, will likely produce local population extinctions and range shifting, while species search for climatic analogs. The four variables considered had a similar contribution on projected novel climates, reinforcing their role in driving range shifts at global scales. Moreover, only 9.6% and 4.7% of MPAs (SSP1-1.9 vs. SSP5-8.5) were estimated to be located in regions of national EEZs with reduced novel climates, suggesting the importance of considering climate change resilience during implementation phases. Overall, we show that broad compliance to the Paris Agreement expectations is key to increasing global MPA resilience and achieving international conservation targets like the post-2020 framework of the Convention on Biological Diversity, which considers expanding global MPA coverage up to 30% by 2030.Um desafio atual da adaptação às alterações climáticas é determinar como os programas de gestão e conservação de recursos marinhos foram concebidos para proteger a biodiversidade sob condições ambientais do presente e futuro. Os impactos das alterações climáticas nos ecossistemas marinhos estão entre os desafios mais difíceis que a nossa sociedade enfrenta hoje e no próximo século. Em algumas regiões, a temperatura dos oceanos aumentou de 1 a 3 ºC devido à absorção de mais de 90% do calor adicional retido pelos gases com efeito de estufa. Este aquecimento, associado à crescente estratificação das águas pouco profundas, pode ainda levar à desoxigenação, potencialmente afetando a produção primária, entre outros processos físicos e geoquímicos. Além disso, a absorção de dióxido de carbono antropogénico leva à acidificação do oceano, o que já desencadeou uma queda no pH de 0,3 a 0,5 unidades, tornando difícil a calcificação de organismos marinhos que formam conchas ou esqueletos de carbonato de cálcio. Juntos, o efeito sinergético do aquecimento, desoxigenação, pH e declínio da produtividade levou a múltiplas mudanças na biodiversidade e habitats marinhos. As áreas marinhas protegidas (AMP) são ferramentas de gestão primária que visam reduzir os impactos antropogénicos na biodiversidade marinha, mas a sua implementação negligenciou a resiliência às alterações climáticas futuras, potencialmente reduzindo o seu desempenho nos anos vindouros. Por conseguinte, muitos países costeiros comprometeram-se a designar uma proporção significativa das suas Zonas Económicas Exclusivas Marinhas (ZEE) como AMP (por exemplo, acordo pós-2020 que pretende conservar 30% até 2030). Atualmente, aproximadamente 8% do oceano global é coberto por AMP, mas uma localização ótima pode ser crucial para aumentar a resiliência das AMPs face às alterações climáticas, uma vez que algumas regiões dentro das Zonas Económicas Exclusivas do país podem vir a mudar menos do que outras. Falta, no entanto, uma visão integrada e global da exposição global das AMPs às alterações climáticas. Aqui, perguntamos se a atual rede global de AMP está pronta para enfrentar as alterações climáticas futuras. Estimámos o seu grau de exposição à dissimilaridade climática futuro e testámos se a sua distribuição dentro das ZEEs é óptima. As nossas análises foram baseadas em análogos climáticos (sigma dissimilaridade) utilizando quatro variáveis com significado biológico (temperatura, oxigénio, pH e produtividade primária) desde as condições atuais até ao final do século XXI, sob cenários contrastantes de Shared Socioeconomic Pathways (SSP1-1,9 e SSP5-8,5). Estas variáveis foram escolhidas considerando que estão abertamente disponíveis (fontes de dados climáticos mostradas nos métodos) e que são biologicamente importantes, conduzindo à adequação do habitat das espécies marinhas (Zhao et al., 2020, McHenry et al., 2019; Kroeker et al., 2019; Lauchlan & Nagelkerken, 2020; Kroeker et al., 2013). A metodologia de análogos climáticos quantifica a semelhança do clima de um local relativamente às condições de outro local e/ou período de tempo (Beniston et al., 2014). Utiliza uma Distância Euclidiana Normalizada (SED) de locais/períodos climáticos para determinar a distância Mahalanobis (MD), da qual se extrai a dissimilaridade de Sigma, uma métrica normalizada e independente das escalas de variabilidade das variáveis climáticas. Globalmente, esta métrica pode ser entendida como o número de desvios padrão de variabilidade climática (ICV) num determinado local (Lotterhos et al., 2021). Além disso, também estimámos a contribuição das variáveis para a dissimilaridade climática. As análises de análogos climáticos do clima têm sido largamente utilizadas para projetar os impactos das alterações climáticas nas APs terrestres (por exemplo, Graham et al., 2019; Hoffman et al., 2019), mas apenas um estudo foi realizado no domínio marinho. Este centrou-se em AMPs muito grandes, não abrangendo as zonas costeiras, e estimou que 97% destas estarão sujeitas a novos climas até 2100, ou seja, a condições inexistentes no presente (Johonson & Watson, 2021).
O presente estudo fornece linhas de base sobre a exposição das AMPs às alterações climáticas, abordando a avaliação dos impactos na biodiversidade que será crucial para a futura gestão e implementação de AMPs. Por conseguinte, ao realizar dos análises análogos climáticos baseadas em variáveis biologicamente significativas, fornecemos pela primeira vez uma visão global da exposição de AMP a futuras alterações climáticas sob cenários contrastantes de emissões de SSP. Os resultados sugerem várias implicações para as ações de conservação, dando informação para a designação inteligente de uma rede de AMP, desde a gestão de AMP a nível local (localizados de forma óptima) até à extensão global (oceano global). O amplo cumprimento do Acordo de Paris parece crucial para a futura resiliência e funcionamento dos AMP face a climas futuros, uma vez que os resultados foram altamente dependentes do cenário SSP, com maior grau de novidade (ou seja, condições inexistentes na linha de base atual) no pior cenário considerdado. Os valores moderados e extremos dos novos climas foram três vezes superiores para a SSP5-8,5, causando a deslocação de análogos em distâncias mais longas. Além disso, parece haver áreas adicionais dentro das ZEEs que podem proporcionar melhores condições climáticas no futuro do que a atual rede de AMPs. As quatro dimensões do clima consideradas tiveram o mesmo impacto na dissimilaridade climática, reforçando o seu potencial papel como agentes de alterações das distribuições de espécies à escala global. No entanto, para SSP1-1.9, as variáveis mostraram algum grau de padrão espacial. Em geral, o oxigénio dissolvido e a produtividade contribuíram para a novidade climática em regiões tropicais do Sul, como o Indo-Pacífico. Por outro lado, para a SSP5-8.5, o Ártico e a Antárctica apresentaram contribuições mais elevadas de pH e temperatura máxima na determinação de novas condições. Além disso, apenas 9,6% e 4,7% das AMPs (SSP1-1,9 vs. SSP5-8,5) foram estimadas em regiões de ZEE nacionais com reduzida alteração do clima (mas não-análogo), o que sugere a importância de considerar a resiliência às alterações climáticas durante as fases de implementação. O estudo mostra que a eficácia global da AMP e a própria implementação do acordo pós-2020 poderão ser reduzidas face a futuras alterações climáticas. Toda a informação é fornecida em acesso aberto para que os países tenham acesso às nossas estimativas e preencham as suas lacunas no que diz respeito à gestão de AMPs
Martí i Pol traduït: Estudi de la correspondència entre el poeta i els traductors de la seva obra
La relació de Miquel Martí i Pol amb la
traducció és estreta. D’una banda, l’exerceix
com a traductor de Georges Arnaud,
Claude Lévi-Strauss o Simone de Beauvoir;
de l’altra, la seva producció poètica és objecte
de traduccions a més de 15 idiomes.
Amb aquest article ens proposem l’objectiu
d’analitzar la correspondència entre el poeta
i els seus torsimanys disponible al Fons
Miquel Martí i Pol de Roda de Ter per tal de
resseguir, en la mesura del possible, el grau
de participació de l’autor rodenc en el procés
de traducció de la seva obra a d’altres
llengües.Miquel Martí i Pol had a tight relationship
with translation. On the one hand,
he translated into Catalan works from
Georges Arnaud, Claude Lévi-Strauss or
Simone de Beauvoir; on the other hand,
his poetry has been translated into more
than 15 languages. This article analyses
the exchange of correspondence between
the poet and his translators (available at
Miquel Martí i Pol Documentary Collection
in Roda de Ter) in order to evaluate
the role of the poet in the translation process
of his poems
- …