Effects of Solvation of 2-Methylpyridine and 2,6-Dimethylpyridine in Dilute Solutions in Water and Methanol on the Limiting Partial Molar Compressibility and Volume

The limiting partial molar volumes and isentropic compressibilities of 2-methylpyridine and 2,6-dimethylpyridine in aqueous and methanolic solutions were calculated from the densities and speeds of sound at 293.15 and 298.15 K. All the limiting functions are smaller than the respective functions for the pure amines, due to the hydrogen bonds O-H. . .N between the amine molecules and those of water or methanol. The standard functions of transfer of the amines from methanol to water are negative which results from different nature of interactions in the aqueous and methanolic solutions. Most probably, the hydrophobic effect contributes to the limiting partial volumes and compressibilities of the amines diluted in water. That makes tchem smaller than the respective functions for the amines in methanol

Badania solwatacji pirydyny i jej metylowych pochodnych w wodzie i metanolu

Układy z wiązaniami wodorowymi są od wielu lat przedmiotem badań doświadczalnych i rozważań teoretycznych. Bez wątpienia zainteresowanie tymi układami wynika ze znaczenia wiązań wodorowych dla życia na Ziemi. Wiązania wodorowe mają bezpośredni wpływ na budowę związków chemicznych odpowiedzialnych za rozwój organizmów (DNA, peptydy), a co za tym idzie przebieg procesów biochemicznych. Znane nam organizmy żywe to układy składające się w dużej mierze z wody, której cząsteczki połączone są wiązaniami wodorowymi. Woda na pozór prosta w swej budowie wykazuje szereg cech wyróżniających ją pomiędzy substancjami chemicznymi. Fakt ten sprawia, że od wieków stanowi ona obiekt zainteresowania. Jest więc najlepiej poznaną cieczą w przyrodzie a mimo to jej właściwości fizykochemiczne nadal stanowią atrakcyjny temat wielu rozpraw. Każdy nowy fakt dotyczący właściwości tej specyficznej substancji przybliża nas bowiem do zrozumienia zasad funkcjonowania świata ożywionego. Woda jest popularnym rozpuszczalnikiem, nie pozostaje ona jednak obojętna względem innych substancji. Zarówno w stanie czystym, jak i w roztworach pozostaje ona uporządkowana. W ciekłej wodzie występują obszary o lodopodobnej strukturze. Charakteryzują się one luźnym upakowaniem molekuł w ażurowe kompleksy. Twory te charakteryzują się raczej krótkim czasem życia w związku z czym cząsteczki ulegają ciągłej wymianie, zachodzi stan równowagi dynamicznej. Podobnie dzieje się w roztworach substancji organicznych. Fragmenty hydrofobowe molekuł są otoczone przez cząsteczki wody tworzące sieć. Powstają struktury klatratopodobne. Roztwory takie odznaczają się dużym uporządkowaniem molekularnym co uwidacznia się w postaci specyficznych właściwości fizykochemicznych. Ten konkretny rodzaj oddziaływań zwany jest hydratacją hydrofobową. Cząsteczki polarne ulegają w wodzie hydratacji hydrofilowej. Molekuła wody łączy się z daną cząsteczką wiązaniem wodorowym (O - H ... X) oraz poprzez pary elektronowe i drugi proton z innymi cząsteczkami H2O. Tu również ustala się stan równowagi dynamicznej. Oddziaływania coulombowskie powodują, że jony również ulegają w wodzie hydratacji. Mogą powstać kompleksy, w których woda występuje w postaci liganda. Pirydyna oraz jej metylowe pochodne są bardzo ciekawym przykładem związków o cząsteczkach amfifllowych tj. hydrofobowo - hydrofilowych. Ich budowa sprawia, że w obecności wody prawdopodobne są dwa typy oddziaływań. Z jednej strony w pierścieniu występuje atom azotu dysponujący wolną parą elektronową oraz elektrony n, zdolne do tworzenia wiązań wodorowych. Z drugiej strony cząsteczki te dysponują rozległym fragmentem hydrofobowym. Zgodnie z powyższym spodziewać się należy tu oddziaływań zarówno hydrofitowych jak i hydrofobowych. Dotychczasowe badania doświadczalne jak i rozważania teoretyczne potwierdzają istnienie struktur przestrzennych w wodnych roztworach amin aromatycznych i istotnie wiąże się je z dwoma typami hydratacji. Agregaty te są na tyle rozbudowane, że możliwe stało się oszacowanie ich wielkości oraz czasu życia. Pod dyskusję można jednak poddać udział wody w tworzących się asocjatach. Pirydyna oraz jej pochodne są zdolne również do autoasocjacji i być może to ten proces prowadzi do powstania agregatów w roztworach. Proces ten powinien zachodzić niezależnie od dobranego rozpuszczalnika. Odpowiedź na powyższe pytanie można więc uzyskać zastępując wodę, jako rozpuszczalnik, inną substancją o zbliżonej budowie a jednak innych właściwościach. Niniejsza rozprawa została poświęcona układom binarnym pirydyna i jej metylowe pochodne - woda lub metanol. Przeprowadzono badania akustyczne, wolumetryczne oraz rozpraszania neutronów. Przeanalizowano wybrane układy pod kątem odchyleń od termodynamicznej idealności. Porównano mieszaniny wodne oraz metanolowe w całym zakresie stężeń. Oszacowano czas życia oraz wielkość mikroheterogeniczności powstających w roztworach. Otrzymane wyniki przedyskutowano w oparciu o teorie hydratacji hydrofobowej oraz hydrofilowej

Wokół problematyki klasowości w rzymskim prawie karnym

The theory of class struggle lay at the root of Marxist methodology. According to historical materialism, the slave formation existed in the ancient Roman state, and Marxist historians further developed the concept of class divisions in Roman society. Their views on this subject permeated also the research on Roman law, which was to be studied in terms of the influence that class divisions and class struggles had on the evolution of the state and legal norms in ancient Rome. This approach mainly concerned Roman private law, which was of the primary interest to scholars. The author attempts to determine whether the issue of class also constituted a reference point for studying the criminal law of ancient Rome, which had the character of public norms. The article examines the most representative views of Roman law scholars who applied the Marxist method in their research. Despite their attempts, they found it hard to uphold the concept that ancient Roman society had been divided into antagonistic and structurally homogeneous classes, and what is more, that these classes had been united by class consciousness. Differences between social strata in their legal position, including different criminal law norms, did not result from class divisions and class struggle, but rather reflected the specific character of ancient Roman society.Teoria oparta o walkę klas leżała u podstaw metodologii nauki marksistowskiej. Materializm historyczny w odniesieniu do antycznego państwa rzymskiego zakładał istnienie formacji niewolniczej, a dalsze interpretacje historyków marksistowskich prowadziły do rozwijania koncepcji klasowości społeczeństwa rzymskiego. Poglądy na ten temat przenikały również do romanistycznych badań naukowych. Prawo rzymskie należało badać pod kątem wpływu, jaki miała klasowość na rozwój państwa i norm funkcjonujących w antycznym Rzymie. Dotyczyło to przede wszystkim rzymskiego prawa prywatnego i nim przede wszystkim się zajmowano. Zamierzeniem autorki jest próba ustalenia, czy klasowość była wówczas również punktem odniesienia do badań nad rzymskim prawem karnym, mającym charakter norm publicznych. W artykule przeanalizowano w tym celu najbardziej reprezentatywne poglądy romanistów stosujących metodologię marksistowską. Mimo ich naukowych starań ostatecznie trudno jednak było im utrzymać nawet koncepcję zakładającą istnienie w starożytnym Rzymie jednolitych w swej strukturze antagonistycznych klas, nie wspominając już o domniemaniu ich świadomości w tym zakresie. Zróżnicowanie prawne poszczególnych warstw społecznych, także przez normy rzymskiego prawa karnego, nie było zatem wynikiem klasowości, lecz specyfiki antycznego społeczeństwa rzymskiego

The post-war fate of the teaching of Roman Law in the Polish people’s Republic (1944–1989)

The article presents the difficult history of the teaching of Roman law in Poland in the period of 1944–1989. The standards concerning the education of lawyers favoured by the socialist authorities aimed at making it more practical. People’s Poland needed lawyers with the “proper” world-view. At that time the ideology of the socialist regime played a great role in politics. The Soviet ideology rejected Roman law as the law of a slavery-based system in which private property dominated. Consequently, the state socialist authorities in Poland opposed the study of Roman law and tried to eliminate it from the university curriculum. Despite these difficulties and pressures, Roman law as a university subject was still taught in centers of legal education between 1944 and 1975. In 1975, following the reform of law studies in Poland, the subject was incorporated into the history of law curriculum and disappeared as an autonomous discipline for six years. Roman law was reintroduced into the law curriculum in 1981, when universities in Poland gained more freedom in this respect. Since then it has been taught mainly in the first year of studies, though the scope of its teaching has been narrower than it was in the inter-war period. The relation between Socialist law and Roman Law is still an interesting subject, and it is worth a further and more in-depth examination

Kilka uwag o nowych zadaniach polskiej romanistyki powojennej

Przedmiotem artykułu jest analiza rozwoju nauki prawa rzymskiego w powojennej Polsce, gdy romaniści musieli odnaleźć się w nowej rzeczywistości politycznej i ustrojowej. Inspiracją autora stała się m.in. publikacja Marii Zabłockiej, Romanistyka polska po II wojnie światowej, Warszawa 2002, w której pojawiły się próby wskazania pewnych etapów w okresie nią objętym, warte doprecyzowania. Zostały one wyekspono­wane w artykule poprzez nakreślenie nowych zadań, przed jakimi romaniści zostali postawieni bezpośrednio po wojnie. Wynikały one z pilnych potrzeb, np. w zakresie zapewnienia pomocy dydaktycznych w zakresie pra­wa rzymskiego, jak również ze zmian ustrojowych i ideologicznych mających wpływ również na naukę. W czasie dominacji nauki sowieckiej w tzw. państwach socjalistycznych ideologia marksistowska i marksistowscy histo­rycy odrzucali prawo rzymskie jako normy prawne formacji niewolniczej, opartej na własności prywatnej. Po­glądy na ten temat przenikały również do romanistycznych badań naukowych, prawo rzymskie należało badać w odpowiedni sposób, oparty na metodzie materializmu historycznego. Władze w Polsce Ludowej próbowały wówczas również zlikwidować prawo rzymskie w kształceniu uniwersyteckim jako nieodpowiadające nowej ideologii. Pomimo trudności, przez które kadry romanistyczne musiały przebrnąć w okresie Polski Ludowej, i dzięki staraniom włożonym w realizację postawionych przed nimi zadań prawo rzymskie utrzymało swą po­zycję odrębnego przedmiotu dydaktycznego i jest nadal wykładane w uniwersyteckich ośrodkach edukacji prawniczej w Polsce.

Ubi thesaurus tuus, ibi et cor tuum. Tadeusz Czacki in Ireneusz Jakubowski’s Research

Tadeusz Czacki was an outstanding activist and historian, who lived at the turn of the 18th century. He founded a famous secondary school in Krzemieniec, where teaching law (including Roman law) was an important part of education. Dr Ireneusz Jakubowski has published thirteen articles on Tadeusz Czacki and his perspective on the importance of Roman law in Polish legal history. The authors synthesised Ireneusz Jakubowski’s research on Tadeusz Czacki and his ideas about law, especially Roman law.Tadeusz Czacki to wybitna postać w historii Polski XVIII-wiecznej. Był społecznikiem i historykiem, z powodzeniem doprowadził do założenia słynnego Liceum Krzemienieckiego, gdzie nauka prawa (w tym prawa rzymskiego) była ważną częścią edukacji szkolnej. Doktor Ireneusz Jakubowski opublikował trzynaście artykułów poświęconych tej postaci i jej poglądom, w szczególności na znaczenie prawa rzymskiego w polskiej historii prawa. Autorzy dokonują syntetycznego przeglądu twórczości Ireneusza Jakubowskiego dedykowanej Tadeuszowi Czackiemu i jego poglądom, zwłaszcza w odniesieniu do prawa rzymskiego

Treatment with the immunomodulator FTY720 does not promote spontaneous bacterial infections after experimental stroke in mice

Background: FTY720, an immunomodulator derived from a fungal metabolite which reduces circulating lymphocyte counts by increasing the homing of lymphocytes to the lymph nodes has recently gained interest in stroke research. The aim of this study was to evaluate the protective efficacy of FTY720 in cerebral ischemia in two different application paradigms and to gather first data on the effect of FTY720 on the rate of spontaneous bacterial infections in experimental stroke. Methods: Middle cerebral artery occlusion (MCAO) in C57BL/6 mice (strain J, groups of 10 animals) was performed with two different durations of ischemia (90 min and 3 h) and FTY720 was applied 2 h after vessel occlusion to study the impact of reperfusion on the protective potency of FTY720. Lesion size was determined by TTC staining. Mice treated with FTY720 or vehicle were sacrificed 48 h after 90 min MCAO to determine the bacterial burden in lung and blood. Results: FTY720 1 mg/kg significantly reduced ischemic lesion size when administered 2 h after the onset of MCAO for 3 h (45.4 +/- 22.7 mm3 vs. 84.7 +/- 23.6 mm3 in control mice, p = 0.001) and also when administered after reperfusion, 2 h after the onset of MCAO for 90 min (31.1 +/- 28.49 mm3 vs. 69.6 +/- 27.2 mm3 in control mice, p = 0.013). Bacterial burden of lung homogenates 48 h after stroke did not increase in the group treated with the immunomodulator FTY720 while there was no spontaneous bacteremia 48 h after MCAO in treated and untreated animals. Conclusions: Our results corroborate the experimental evidence of the protective effect of FTY720 seen in different rodent stroke models. Interestingly, we found no increase in bacterial lung infections even though FTY720 strongly reduces the number of circulating leukocytes

Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego T. XXI Badania nad rozwojem instytucji politycznych i prawnych

Tytuł finansowany przez: Krakowską Akademię im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Warszawsk