Uważność i żarliwość lektury a „duch nowej humanistyki”

The article reflects on two aspects of the literature lessons, bringing back the dimension of the significance of functioning in the contemporary culture. The first aspect is the mindfulness interpreted as Derrida’s responsibility in reading and the secondo one is the fervency described by Sándor Márai as reading “with intensity bigger than that used to write the text”. The essential conditions of developing such way of reading, are the choice of literary works that speak of the important things for youths and the respect of the rules of the creative reading that allows young readers go out beyond the philological obligations.Artykuł rozważa dwa aspekty lekcji literatury, przywracające wymiar doniosłości funkcjonowaniu we współczesnej kulturze. Pierwszy aspekt to uważność, rozumiana jako etyczność i Derridiańska odpowiedzialność w czytaniu, a drugi – żarliwość określana przez Sándora Máraiego jako czytanie „z intensywnością większą od tej, z jaką pisano tekst”. Kluczowy dla wykształcenia u młodego czytelnika tego sposobu lektury jest dobór tekstów literackich, które mówią o sprawach ważnych, a także respektowanie zasad kreatywnego czytania, pozwalających czytelnikowi wyjść poza powinności filologiczne

Can Criminal Law Instruments Implement the Concept of Restorative Justice?

Restorative justice underlies various legal solutions all over the world. The Polish legislator also made reference to restorative justice by including the settlement between the offender and the victim among sentencing directives. The objective of this article is to conduct a more detailed examination of this directive in relation to the essence of RJ, and then to review and analyse the solutions adopted in Polish criminal law in terms of their usefulness for the implementation of the objectives of restorative justice. The text will concentrate on those instruments and penal measures which are not designed to be used for repression against the offender and create – at least seemingly – space for objectives closer to RJ. The compensatory measures, the probative measures and an active repentance will be taken into account. The Polish criminal law is consistent with the continental model existing in all Europe. Therefore, conclusions resulting from this analysis may provide inspiration also for authors functioning in normative realities other than Polish.1. Consedine J (2004) Sprawiedliwość naprawcza. Przywrócenie ładu społecznego. Warsaw. 2. Wilk L, Zawiejski P (2015) The Concept of Restorative Justice. In: Dukiet-Nagórska T (Ed.), The Postulates of Restorative Justice and the Continental Model of Criminal Law. Frankfurt am Main. 3. Zalewski W (2017) Sprawiedliwość naprawcza. In: Kaczmarek T (Ed.), System Prawa Karnego. Nauka o karze. Sądowy wymiar kary. Warsaw. 4. Zalewski W (2006) Sprawiedliwość naprawcza. Początek ewolucji polskiego prawa karnego? Gdańsk. 5. Zawiejski P (2016) Idea sprawiedliwości naprawczej. In: Dukiet-Nagórska T (Ed.), Idea sprawiedliwości naprawczej a zasady kontynentalnego prawa karnego. Warsaw. 6. Christie N (1977) Conflicts as Property. British Journal of Criminology 17(1): 1-15. 7. Christie N (1991) Granice cierpienia. Warsaw. 8. Zehr H (1990) Changing Lenses: A New Focus for Crime and Justice. Scottsdale. 9. Płatek M (2005) Teoria sprawiedliwości naprawczej. In: Płatek M, Fajst M (Eds.), Sprawiedliwość naprawcza. Idea. Teoria. Praktyka. Warsaw. 10. Hanc J (2015) The Idea of Restorative Justice: An Attempt at a Comparative Analysis. In: DukietNagórska T (Ed.), the Postulates of Restorative Justice and the Continental Model of Criminal Law. Frankfurt am Main. 11. Braithwaite J (1989) Crime, Shame and Reintegration. Cambridge. 12. Sitarz O (2016) Znaczenie normy wywodzonej z przepisu art. 53 § 3 kk dla (dyrektyw) sądowego wymiaru kary. In: Dukiet-Nagórska T (Ed.), Idea sprawiedliwości naprawczej a zasady kontynentalnego prawa karnego. Warsaw. 13. Wójcik D (2010) In: Marek A (Ed.), System prawa karnego. Zagadnienia ogólne. Warsaw. 14. Bienkowska E (2011) Mediacja w sprawach karnych. Stan prawny na 1 wrzesnia 2011 r. Warsaw. 15. Rączkowski S (1999) Postępowanie mediacyjne według Kodeksu postępowania karnego. In: Bogunia L (Ed.), Nowa kodyfikacja prawa karnego. Wroclaw 4. 16. Buchala K (1998) Kodeksu karnego. In: Buchała K, Zoll A, Komentarz do kk (Eds.), Kodeks karny. Czesc ogolna. Komentarz do art. 1-116. 17. Murzynowski A (2005) Rola mediacji w osiąganiu sprawiedliwości w procesie karnym. In: Płatek M, Fajst M (Eds.), Sprawiedliwość naprawcza. Idea. Teoria. Praktyka. Warsaw. 18. Murzynowski A (2002) Mediacja w toku postępowania przygotowawczego. In: Stachowiak S (Ed.), Współczesny polski proces karny. Poznań. 19. Bek D (2015) The Mediation settlement as a directive of the level of sanction. In: Dukiet-Nagórska T (Ed.), the Postulates of Restorative Justice and the Continental Model of Criminal Law. Frankfurt am Main. 20. Bienkowska E (1999) Kodeks karny. Czesc ogolna. Komentarz. Warsaw. 21. Kużelewski D (2009) Wpływ prawa karnego materialnego na mediacje między pokrzywdzonym i oskarżonym – wybrane aspekty. In: Ćwiąkalski Z, Artymiuk G (Eds.), prawa karnego materialnego i procesowego w świetle kodyfikacji karnych z 1997 r. i propozycji ich zmian. Warsaw. 22. Hyps S (2015) Środki probacyjne. In: Grześkowiak A, Wiak K (Eds.), Prawo karne. Warsaw. 23. Skupiński J (2012) Podstawowe problemy interpretacyjne unormowań dotyczących środków probacyjnych. In: Majewski J (Ed.) Środki związane z poddaniem sprawcy próbie. Warsaw. 24. Dukiet-Nagórska T (2016) Obowiązek naprawczy a specyfika prawa karnego. In: Dukiet-Nagórska T (Ed.), Idea sprawiedliwości naprawczej a zasady kontynentalnego prawa karnego. Warsaw. 25. Pawela S (2003) Prawo karne wykonawcze. Zarys wykładu. Krakow. 26. Consedine J (2005) Sprawiedliwość naprawcza – kompensacyjna praktyka prawa karnego. Mediator 3. 27. Skupiński J (2015) In: Stefański RA (Ed.), Kodeks karny. Komentarz. Warsaw

Public opinion on freedom of religion (and its limitations) in penitentiary establishments in the light of international regulations: A Polish perspective

The issue of religious freedom while serving a sentence of imprisonment often occupies scientists from around the world. Basically, they agree that a prisoner, regardless of the act for which he or she has been convicted, has the right to religious freedom. Problems are posed, however, by the question of delimiting this freedom, especially at the level of the right to practise a chosen religion during prison isolation. The decisions of international tribunals and national courts are not uniform owing to the generality of the rules governing this issue. The initial research question that we pose is this: how does society perceive the right to religious freedom in prisons? Does a convict have the right to demand respect for the rules of his or her religion regarding diet, clothes, appearance and participation in religious services? We look for answers to these questions in research conducted in Polish society, one that is confronted by international regulations

Dilemmas of Polish language education, or what the first years of reform teach us

The review article describes the effects of the hastily implemented reform of school education. Its effects were monitored by researchers whose observations appeared in the volume Dilemmas of Polish Studies in the reformed primary school edited by Zofia Budrewicz and Danuta Łazarska, published as part of the Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Authors from many academic centres address the topics of overcrowded high schools (the socalled effect of the double year), students overloaded with learning, return of rote learning, as well as the process of full centralisation in education management (no teachers’ participation in preparing reforms), or politicised programme changes and haste. The volume contains many texts that critically analyse the new core curriculum in the field of Polish language education. Repeated allegations include: anachronism, lack of autonomy in the choice of texts, deprivation of references to modern times, dominance of theoretical terminology, marginalisation of communication practice, etc. In addition, some of the dissertations contained in the publication are based on empirical research and examples of so-called good educational practices

Przestrzenie obojętności. Literatura i edukacja przeciw pogardzie

The article describes important aspects of life that are overlooked in Polish language education: obsolescence, intellectual disability, poverty, and pro-environmental activism. Each of these aspects becomes a reason for exclusion, a pretext for showing contempt. The literature for children and young adults opposes the signs of marginalization of these phenomena. The author reflects on the potential of literary works and the duties of Polish language education in creating an inclusive society and an inclusive school that supports each student and teaches dialogue and problem-solving.W artykule opisano ważne aspekty życia, które są pomijane w edukacji polonistycznej: starość, niepełnosprawność intelektualną, ubóstwo, aktywizm proekologiczny. Każdy z tych aspektów staje się powodem wykluczenia, pretekstem do okazywania pogardy. Przeciwko przejawom marginalizowania tych zjawisk występuje literatura dla dzieci i młodzieży. Autorka snuje refleksje nad potencjałem utworów literackich oraz obowiązkami edukacji polonistycznej w tworzeniu społeczeństwa inkluzyjnego i szkoły inkluzyjnej, wspierającej każdego ucznia oraz uczącej dialogu i rozwiązywania problemów

Kali or Nabu? What kind of literature and what type of teacher will teach understanding the other human being?

Współczesna literatura dla dzieci i młodzieży zdecydowanie wypełnia swoją humanistyczną misję uczenia szacunku wobec Innego i zrozumienia meandrów związanych z powszechną dziś migracją i dylematami wielokulturowości. Jednak w Podstawie programowej nie ma miejsca na tę literaturę, co więcej, umocniła się klasyka, wobec której wciąż trwają spory, czy nie utrwala groźnych stereotypów narodowych. Kluczowe pytanie dla polskich badaczy brzmi: czy prace Henryka Sienkiewicza powinny być nadal czytane w szkołach, zwłaszcza w okresie narastania retoryki nacjonalistycznej? Głównym wyzwaniem dla nauczycieli literatury jest: jak rozmawiać w klasie na temat arcydzieł niepoprawnych politycznie? Próbując odpowiedzieć na te pytania, przedstawiam efekty badań własnych, dotyczących wpływu wybranej lektury literatury dziecięcej na zmianę w podejściu studentów do klasyki literackiej. Różnice w scenariuszach z powieści Sienkiewicza, pisanych przez przyszłych nauczycieli przed lekturą opowieści Jarosława Mikołajewskiego o małym imigrancie oraz tworzonych po takiej lekturze, przynoszą pewne rozwiązania dydaktyczne.The contemporary literature for children and adolescents definitely ful-fills its humanistic mission of teaching respect for the Other and understanding the meanders associated with the widespread migration and dilemmas of multiculturalism. Unfortunately the list of old literary works to be read obligatory by students gives no place for Polish teachers to choose all kinds of literature, from many cultures. Furthermore, the new school reading canon underlines the role of books that perpetuate harmful stereo-types. So the crucial question for the Polish researchers is: Should the works of Henryk Sienkiewicz be still read in schools, especially during the rise of nationalist rhetoric? The main challenge for the literature teachers is: How to talk in the classroom about politically incorrect masterpieces? Trying to answer these questions I am presenting the results of my own research on the impact of selected reading of children’s literature on the change in the students’ approach to literary classics. The differences in the scripts from Sienkiewicz’s novel, written by future teachers before reading the story of Jarosław Mikołajewski about a small immigrant and created after such a reading, bring some didac-tic solutions

Mediation and Domestic Violence: Theoretical Reflection on the Polish Background

The use of mediation in criminal cases involving domestic violence is the subject of controversy. The United Nations Department of Economic and Social Affairs even suggests that mediation should be prohibited in such cases. Domestic violence is defined as a pattern of behavior designed to control an intimate partner, and consequently, the trust, good faith and transparency necessary for mediation are likely to be missing. On the other hand, supporters of restorative justice point to the beneficial effects of properly conducted mediation on the relationship between the parties, psychological strengthening of the victim and rehabilitation of the perpetrator. In this article, we present the advantages and disadvantages of mediation in cases of domestic violence. We come to the conclusion that, in general, mediation in such matters should be allowed, although it bears certain risks and requires mindfulness. The risk is dramatically higher when domestic violence affects a child. The relative admissibility of mediation in cases of domestic violence should not automatically include situations in which a child is a victim. In cases where a child becomes victim to domestic violence, mediation should in fact be forbidden. Even if the regulations do not expressly provide for such a prohibition, we attempt to show in this article that mediation with a battered child is unacceptable.Alejo, K. (2014). Long-Term Physical and Mental Health Effects of Domestic Violence, Themis: Research Journal of Justice Studies and Forensic Science, 2. Bieńkowska, E. (2009). Mediacja w sprawach karnych i nieletnich: Kiedy organ procesowy może (a nawet powinien) odwołać się do postępowania mediacyjnego. In L. Mazowiecka (Ed.), Mediacja, Warsaw. Birch, A., & Malim T., (1997). Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości, Warsaw Błachut, J., Gaberle, A. & Krajewski, K. (2001). Kryminologia, Gdańsk. Bossowski, J. (1924). Ewolucja postępowania w procesie karnym, Poznań. Browne, K., & Herbert, M. (1999). Zapobieganieprzemocy w rodzinie, State Agency for the Prevention of Alcohol-Related Problems (PARPA), Warsaw. Chlebowicz P., & Kotowska-Romanowska, M. (2008). Problematyka mediacji z perspektywy wiktymologicznej. In T. Cielecki (Ed.), Pozycja ofiary w procesie karnym – standardy europejskie a prawo krajowe, Szczytno. Cielecki, T. (2009). Bezdroża mediacji. In L. Mazowiecka (Ed.), Mediacja, Warsaw. Cordes, D. (1995). Pojednanie sprawcy z ofiarą jako pozasądowa forma rozwiązania konfliktu. In E. Bieńkowska (Ed.), Teoria i praktyka pojednania ofiary ze sprawcą. Materiały konferencji międzynarodowej, Warsaw. Council of Europe materials – 1986 (1999), Niebieska Linia no. 4. Dąbrowska, U. (2012). In J. Ignaczewski (Ed.), Rozwód i separacja, Warsaw. Debesse, M. (Ed.). (1963). Psychologia dziecka, Warsaw. Dymowska, M. (1997). Przemoc fizyczna wobec dziecka w rodzinie, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze no 10. Ereciński, T. (2009). In T. Ereciński (Ed.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Tom 2, Warsaw. Explanatory Report to the Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence, Istanbul, 11.05.2011, https://rm.coe.int/16800d383a. Forward, S. (1994). Toksyczni rodzice, Warsaw. Gójska, A. & Huryn, V. (2007). Mediacja w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych, Warsaw. Grillo, T. (1991). The Mediation Alternative: Process Dangers for Women, The Yale Law Journal, Vol. 100, No. 6 (April). Grodziecka, M. (2012). Mediacja w sytuacjach przemocy domowej na tle doświadczeń polskich i zagranicznych (zagadnienia wybrane w postępowaniu uproszczonym). In D. Gil (Ed.), Gwarancjepokrzywdzonych w postępowaniachszczególnych, Warsaw. Guidelines of the Committee of Ministers of the Council of Europe on child-friendly justice, 2010, Retrieved from http://www.coe.int/t/dghl/standardsetting/childjustice/Source/GuidelinesChildFrien dlyJustice_PL.pdf. Hanausek, T. (1966). Przemoc jako forma działania przestępnego, Krakow. Handbook for Legislation on Violence against Women (2009), New York. Retrieved from http://www.un.org/womenwatch/daw/vaw/handbook/Handbook%20for%20legislati on%20on%20violence%20against%20women.pdf. Hansen, T. (2006). Restorative Justice In Eastern Europe Retrieved from http://www.cehd.umn.edu/ssw/rjp/resources/rj_dialogue_resources/RJ_Dialogue%2 0Approaches/RJ_%20in_Eastern_Europe.pdf. Hughes, P. M. (2000). Na czym polega wybaczanie? In J. Hołówka (Ed.), Filozofia moralności. Wina, kara, przebaczenie, Warsaw. Irving, H., & Benjamin M. (1995). Family mediation. Contemporary issues, Sage Publications. Klubińska, M. (2014). Glosa do uchwały z dnia 20 czerwca 2012 r., sygn. I KZP 9/12, Prokuratura i Prawo no. 2. Kocur, J., & Rzeźniczak, Ł. (2002). Analiza psychospołecznych uwarunkowań zachowań agresywnych w rodzinach, Postępy Psychiatrii i Neurologii no 11 (supplement. 2). Kornak, M. (2009). Małoletni jako świadek w procesie karnym, Warsaw. Kosonoga, J. (2004). Przesłuchanie pokrzywdzonego w trybie art. 185a k.p.k., Prokuratura i Prawo no. 1. Krawiec, A. Z. (2012). Małoletni pokrzywdzony w polskim procesie karnym, Toruń. Księżak, P. (2006). Przebaczenie w polskim prawie cywilnym, Państwo i Prawo no. 11. Kulesza, C. (1995). Mediacja a system wymiaru sprawiedliwości: szanse, ograniczenia, zagrożenia. In E. Bieńkowska (Ed.), Teoria i praktyka pojednania ofiary ze sprawcą. Materiały konferencji międzynarodowej, Warsaw. Kwiatkowska-Darul, V. (2007). Przesłuchanie małoletniego świadka w polskim procesie karnym, Toruń. Lipowska-Teutsch A. (1998). Wychowywać, wyleczyć, wyzwolić, State Agency for the Prevention of Alcohol-Related Problems, Warsaw. Lowe, A. E., & Dodge Abrams, N. (2011). Should We Mediate Cases Involving Domestic Violence?, Oakland County Bar Association. Retrieved from https://www.riverdalemediation.com/wp-content/uploads/2011/01/Lowe-and- Abrams-should-we-mediated-cases-involving-domestic-violence.pdf. Marzec-Holka, K. (1999). Przemoc seksualna wobec dziecka, Bydgoszcz. Murphy, J. C., & Rubinson, R. (2005). Domestic Violence and Mediation: Responding to the Challenges, Family Law Quarterly, 39(1), (Spring). Norwood, W. D., Jouriles, E. N., McDonald, R., & Swank, P. R. (2004). Domestic Violence and Deviant Behavior, NCJ 199713. Pearson, J. (1997) Mediating when domestic violence is a factor: Policies and practices in court-based divorce mediation programs, Mediation Quarterly, Vol. 14, Issue 4 (Summer). Pilszyk, A. (2007). Obraz psychopatologiczny sprawcy przemocy w rodzinie, Psychiatria Polska, XLI(6). Płatek, M. (2007-2008). Karnoprawne modele przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Archiwum Kryminologii, XXIX-XXX. Pospiszyl, I. (1994). Przemoc w rodzinie, Warsaw. Safjan, M. (2013). In K. Pietrzykowski (Ed.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz, Warsaw Sitarska, A. (2006). Przemoc w rodzinie a mediacja, Prokuratura i Prawo no. 1. Sitarz, O., & Bek, D. (2014). Glosa do uchwały SN z 20 VI 2012, I KZP 9/12, Państwo i Prawo no. 9. Skrobotowicz, G. A. (2014). Mediacja w sprawach o przemoc w rodzinie, Prokuratura i Prawo no. 3 Spurek, S. (2012). Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Komentarz, Warsaw. Stanik, J. M. (2013). Psychologiasądowa, Warsaw. Tucholska, S. (2002). Charakterystyka sprawców przemocy domowej. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 1. United Nations. (1993). Strategies for confronting domestic violence: a resource manual. New York: United Nations. Vestal, A. (2007). Domestic Violence and Mediation: Concerns and Recommendations, Mediaton.com. Retrieved from http://www.mediate.com/articles/vestala3.cfm. Walker, L. E. (1980). The Battered Woman. New York. Woźniak-Bahr, A. (2009). Diploma paper submitted as part of the postgraduate mediation programme, Mediator no. 50. Wójcik, D. (2010). Rola mediacji między pokrzywdzonym a sprawcą przestępstwa. In A. Marek (Ed.), System prawa karnego. Zagadnienia ogólne, Warsaw. Zięba, B., & Paluch, M. (2014). Intrafamilial violence as a social problem and subject of social work, ГІРСЬКА ШКОЛА УКРАЇНСЬКИХ КАРПАТ, 11