System edukacji a potencjał modernizacyjny społeczeństwa

The article describes the relationships between the education system and the society and the economy, especially the impact of this system on modernising processes. The statistical data cited clearly show that the education system of real socialism provided Polish society with a low modernising potential both in objective terms, i.e. level of education (around 70% of Poles have at most basic vocational education), and in subjective terms (as a rule persons with a low level of education are opposed to social and economic changes). Besides, the example of Poland shows the lack of a clearly defined educational policy of the State and failure to appreciate the role of education in the transformation process (i.e. after 1989) both from the standpoint of shaping the social structure and the possibility of increasing the modernising potential of the society.W artykule przedstawiono wzajemne relacje między systemem edukacji a społeczeństwem i gospodarką, a zwłaszcza istotny wpływ tego systemu na procesy modernizacyjne. Przytoczone dane statystyczne wyraźnie pokazują, iż system kształcenia realnego socjalizmu sprawił, że społeczeństwo polskie charakteryzuje niski potencjał modernizacyjny - zarówno w wymiarze obiektywnym, tj. poziomu wykształcenia (około 70% Polaków ma najwyżej wykształcenie zasadnicze zawodowe), jak i wymiarze subiektywnym (osoby o niskim poziomie wykształcenia są z reguły przeciwnikami zmian społeczno-gospodarczych). Ponadto opisany przykład Polski wskazuje na brak jasno określonej polityki edukacyjnej państwa oraz niedocenianie roli systemu kształcenia w procesie transformacji (tj. po roku 1989) zarówno z punktu widzenia kształtowania struktury społecznej, jak i możliwości zwiększenia potencjału modernizacyjnego społeczeństwa

Integracja społeczna w procesie industrializacji na przykładzie Bełchatowa

The book is consisted of , so to say, two parts: theoretical considerat ions and the descr ipt ion of empirical research in Bełchatów. The theoretical part is composed of two basic chapters. One of them have concerned industrial changes and social processes while building of new enterprises. The formation of the staff of new enterprise is one of last phase of industrial process. There are mentioned some empirical researches of earlier stages of industrialization in region of Bełchatów, too. Next theoretical chapter contents the considerat ions on meaning of term "integration" and dimensions of social integration which are applied in empirical research (functional, normative, cultural, comunicative). The process of social integration is determined, generally, by two groups of factors: internal and external. Internal determinants are connected with a specific character of enterprise. External factors are connected with social system of economy which one of elements is enterprise. Social integration is the resultant of the interaction and influence of these groups of factors. In case od Bełchatów, we can say, that external determinants have been more significance. The integration of the staff had been analysed on three levels: - on the level of work groups, - on the level of enterprise as whole, - on the level of relations between brown coal-mine and the power-station. The state of the integration on each level was different. The work groups were connected most strong ties in all dimensions of integration. Two tendencies have been coexisted on the level of enterprise and relation between the mine and the power-station: integrative and disintegrative. The first tendency is the result of specific situation of enterprise in industrial region, second one is the effect of influence of external determinants. The staff of enterprise has been consisted of integrated work groups and two opposite groups in organizational structure: supervisors and subordinates.Zadanie pt. „Digitalizacja i udostępnienie w Cyfrowym Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego kolekcji czasopism naukowych wydawanych przez Uniwersytet Łódzki” nr 885/P-DUN/2014 dofinansowane zostało ze środków MNiSW w ramach działalności upowszechniającej naukę

Rola uniwersytetu w aglomeracji przemysłowej. Przykład Lodzi

On the example of the Łódź agglomeration the authors examine the links between economic and educational institutions and the importance of qualifications ("human Capital") for development of the economy. The article describes the development of the academic centre in Łódź, the number of higher education institutions and students in relation to the structure of employment, the influence of the economic changes of the nineties on modernisation of the educational programmes, the institutional ties of higher education institutions with the economy, changes in the social structure and factors impeding the adaptation of higher education institutions to their social setting.Autorki analizują powiązania między instytucjami gospodarczymi i edukacyjnymi oraz znaczenie kwalifikacji („kapitału ludzkiego”) dla rozwoju gospodarki na przykładzie aglomeracji Łodzi. W artykule przedstawiono rozwój ośrodka akademickiego w Łodzi, wzrost liczby uczelni i studentów w relacji do struktur/ zatrudnienia, wpływ zmian ekonomicznych lat dziewięćdziesiątych na modernizację programów nauczania, powiązania instytucjonalne uczelni z sektorem gospodarki, zmiany struktury społecznej oraz czynniki utrudniające procesy adaptacji uczelni do potrzeb otoczenia

Badanie polskich sanktuariów katolickich i odwiedzających je osób – przykład zastosowania analizy ramowej oraz analizy metafor

Polish Catholic Shrines and Their Visitors: Application of Frame Analysis and Analysis of MetaphorsThis article discusses results of empirical research conducted in selected Catholic shrines in Poland (Gietrzwałd, Jasna Góra, Licheń, Kraków-Łagiewniki, Kalwaria Zebrzydowska, Niepokalanów, Święta Lipka, Piekary Śląskie and Wiktorówki). During the field research I collected various qualitative and quantitative data related to the phenomenon of sanctuary space and its popularity among visitors in contemporary Polish society. I was investigating various symbolic actions, interactions and processes that were performed by pilgrims and tourists visiting the shrines. Analytical tools I use for interpretation of field research data include: frame analysis (of an act of visiting a place of worship), and an analysis of metaphors (which were used by interviewees in their descriptions of shrines and their descriptions of experiences within sanctuaries’ spaces)

Sanktuaria katolickie w polskim krajobrazie religijnym. Interdyscyplinarna analiza wybranych ośrodków kultu w Polsce.

W rozprawie doktorskiej pod tytułem „Sanktuaria katolickie w polskim krajobrazie religijnym. Interdyscyplinarna analiza wybranych ośrodków kultu w Polsce” podjęłam próbę zrozumienia fenomenu przestrzeni sanktuarium; jej popularności i wszelkich zachodzących w niej symbolicznych działań, interakcji i procesów. Wielowiekowe zjawisko odwiedzania sanktuariów, które obecnie jest bardzo popularne w naszym kraju, staje się szczególnie interesujące badawczo, gdy założymy, że podlega ono takim samym przekształceniom jak cały społeczny świat. Mam tu na myśli globalne i lokalne procesy, takie jak rozwój turystyki i Internetu, zmiana struktury czasu wolnego, poprawa jakości życia w naszym kraju i wiążący się z nim wzrost oczekiwań. To, że żyjemy w czasach, w których podróżowanie jest jak nigdy dotąd łatwe i bezpieczne, dostęp do samochodów coraz bardziej powszechny, informacje na temat każdego miejsca kultu są dostępne w Internecie, a czas na odwiedzenie go łatwiej znaleźć po prostu w weekend niż w kościelne święto, znacząco – moim zdaniem – wpływa na całe zjawisko. W konsekwencji zmienia się też sposób zarządzania sanktuariami, które starając się wychodzić naprzeciw potrzebom odwiedzających, często zaczynają stosować nowoczesne metody zarezerwowane do tej pory dla organizacji biznesowych, a także narzędzia i procedury charakterystyczne dla gastronomii, handlu i usług. Praca jest oparta na wynikach własnych badań empirycznych. Badania prowadziłam w sanktuariach katolickich; w Gietrzwałdzie, na Jasnej Górze, w Licheniu, w Krakowie-Łagiewnikach, w Kalwarii Zebrzydowskiej, w Niepokalanowie, w Świętej Lipce, w Piekarach Śląskich, na Wiktorówkach w Tatrach. Łącznie w ciągu prawie dwóch lat (maj 2010 – luty 2012) odwiedziłam badane sanktuaria 35 razy. Przeprowadziłam 70 wywiadów swobodnych z dyspozycjami zgodnie z trzema scenariuszami, 49 wywiadów ze spotkanymi na miejscu odwiedzającymi sanktuaria osobami, 9 ze specjalistami i 12 z uczestnikami Warszawskiej Pieszej Pielgrzymki na Jasną Górę. Zebrany w trakcie badania terenowego materiał badawczy – teksty transkrypcji wywiadów, pełen notatek dziennik badacza, dokumentację fotograficzną z każdego badawczego wyjazdu, zdecydowałam się analizować na trzy sposoby. Stworzyłam pogłębione opisy – charakterystyki każdego z sanktuariów, przeprowadziłam analizę ramową czynności wizyty w miejscu kultu oraz analizę metaforycznego sposobu myślenia badanych o sanktuarium. Całość przeprowadzonej analizy ma charakter stopniowy, wyniki kolejnych jej etapów są na coraz głębszym i bardziej szczegółowym poziomie. Poniżej przedstawiam wybrane spośród wniosków, jakie sformułowałam na podstawie przeprowadzonych przez mnie badań. Sanktuarium jako miejsce kultywowania tradycji Dla wielu badanych już sam przyjazd, szczególnie do starego sanktuarium (Jasna Góra, Kalwaria Zebrzydowska, Święta Lipka, Piekary Śląskie) był przejawem wyrazu szacunku dla katolickiej tradycji i celebracji jej korzeni. W trakcie badań wielokrotnie rozmawiałam zarówno z osobami, które przychodziły do danego miejsca dlatego, że tak zostały nauczone przez swoich dziadków i rodziców, jak i z takimi, które znajdowały się w nim właśnie po to, by uczyć katolickiej religijności swoje potomstwo. Spotkałam też osoby, których świadomość religijna, której wyrazem była wizyta w sanktuarium, zwiększała się w krytycznych momentach życia, takich jak ciężka choroba lub strata kogoś bliskiego. Czasami jednak do osobistego wypracowywania i „wymyślania” tradycji nie jest potrzebny żaden życiowy przełom. Niektórzy badani podejmowali po prostu decyzję, że chcą tradycyjnie regularnie odwiedzać sanktuaria i w ten sposób tworzyć osobisty lub rodzinny sens swojej religijności i wiary. Warto podkreślić, że wszystkie opisane w pracy niezwykle różnorodne sposoby postrzegania sanktuarium jako miejsca kultywowania tradycji łączyły dwie cechy – przekonanie o potrzebie stałości i mniejszej lub większej regularności jego odwiedzin oraz odbywanie wizyt wspólnie z innymi osobami: rodziną, parafią, grupą. Myślę, że ma to związek z ogromną potrzebą religijności rozumianej jako chęć przynależenia do jakiejś tradycji, która jednak – jak zauważa Hervieu-Leger – pozostawia oczywiście nieograniczoną możliwość składania układów sensów, które mogą ją tworzyć, i manipulowania nimi. Odpoczynek usprawiedliwiony Religia jest domeną czasu wolnego. Zorganizowanie go w taki sposób, by móc odwiedzić sanktuarium, niejednokrotnie jest trudne. Potęguje to tylko uroczystą atmosferę wyjątkowości, kiedy w końcu udaje się go znaleźć. W szczególny sposób jest ona udziałem tych odwiedzających miejsce kultu, dla których wizyta w sanktuarium jest swego rodzaju odpoczynkiem usprawiedliwionym, chwilą wytchnienia, czasem wolnym tylko dla siebie, który można wykorzystać w dowolny sposób. Takiego zabiegu usprawiedliwiania dokonują przede wszystkim kobiety, których sytuacja często wymusza sposób myślenia, który nie pozwala im „tracić” pieniędzy ani czasu na urlop i wakacje. Na co dzień zajmują się ważniejszymi sprawami: domem, pracą, rodziną. A jeśli są już na emeryturze, stają się pełnoetatowymi babciami. Wielokrotnie słyszałam narzekanie, że matce i pani domu trudno jest przyjechać do sanktuarium ze względów organizacyjnych. Bynajmniej nie chodzi tu o załatwienie spraw logistycznych, takich jak przejazd i zakwaterowanie na miejscu, tylko o organizację życia domowego pod swoją nieobecność. Często mąż i ojciec nie jest osobą, na której w tej kwestii można polegać. Wymagania zapracowanych dzieci względem babć mogą być tak duże, że jedna z badanych, z którą rozmawiałam w jednym z miejsc kultu, mówiła o sobie, że jest babcią na przepustce. „Bywanie” w sanktuariach „Bywanie” w sanktuariach to pewien styl odwiedzania sanktuariów, którego głównym cel stanowi poznawanie jak największej liczby miejsc. Nie chodzi jednak tylko o samo ich zobaczenie. Osoby, które bywają w sanktuariach, lubią spędzać w nich czas, mają opracowany pewien standardowy sposób przeżywania takiego pobytu, co więcej, często tworzą swoje prywatne klasyfikacje miejsc kultu, którymi z chęcią się dzielą, polecając sobie jakieś miejsca jako warte odwiedzenia. „Bywanie” w sanktuariach wykracza poza polskie granice poprzez ustanowioną w świadomości badanych hierarchię miejsc kultu, na szczycie której znajdują się największe światowe sanktuaria, z Watykanem na czele. Interesującym wydaje mi się zbadanie polskich zagranicznych pielgrzymki i biorących w nich udział osób

Studia wyższe - bez szans na sukces?!

Rozważania zawarte w artykule dotyczą, z jednej strony, sytuacji na rynku pracy osób z wyższym wykształceniem (ze szczególnym uwzględnieniem problemów z zatrudnianiem absolwentów szkół wyższych), z drugiej zaś – sposobu realizacji przez polskie szkoły wyższe jednej z ich społecznych funkcji edukacyjnych, a mianowicie kształcenia na potrzeby rynku pracy. W artykule postawione są i udokumentowane dwie tezy. Pierwsza z nich zwraca uwagę na to, że w dyskursie publicznym w Polsce dominuje uproszczona wizja wzajemnych relacji między systemem edukacji (w szczególności szkolnictwem wyższym) a gospodarką (rynkiem pracy). Druga teza mówi o braku uzasadnienia dla rozpowszechnionego przekonania, że to po stronie polskich szkół wyższych leży „wina” za niewłaściwe zaspokajanie popytu generowanego przez rynek pracy. We współczesnym społeczeństwie relacje między systemem edukacji a jego otoczeniem kształtowane są intencjonalnie przez przyjmowanie – w makroskali – określonej strategii rozwoju społeczno-ekonomicznego oraz realizowanie wynikającej z takich strategicznych założeń polityki edukacyjnej państwa. Ponieważ jednak system edukacji na poziomie wyższym realizuje różne społeczne funkcje, nie tylko funkcję przygotowywania do życia zawodowego, popyt na studia wyższe kreowany jest nie tylko przez rynek pracy, ale również przez system uznawanych społecznie wartości kształtowany przez dominującą w danym okresie upolitycznioną ideologię edukacyjną. Zawarta w artykule analiza danych statystycznych dotyczących szkolnictwa wyższego w kontekście zapotrzebowań rynku pracy prowadzi do wniosku, że w sytuacji kiedy ukończenie studiów w coraz mniejszym stopniu sprzyja pożądanemu przez absolwentów usytuowaniu na runku pracy, uczelnie należy uwolnić od przytłaczającego stereotypu „kształcenia na potrzeby rynku pracy” i stymulować je raczej do stosowania bardziej uniwersalnych kryteriów jakości kształcenia, niezależnych od technologicznej dynamiki sfery gospodarczej

Enabling Open Science in Medicine Through Data Sharing: An Overview and Assessment of Common Approaches from the European Perspective

Open Science involves the sharing of knowledge and data as well as the exchange of research results. This is particularly important in the biomedical field, as it can foster validation studies in response to the replication crisis and improve resource utilisation. Since medical data is particularly privacy sensitive, its processing is subject to strong data protection requirements. Agencies, institutions, and projects in the European Union are still struggling with the establishment of widely accepted mechanisms supporting the sharing of data for Open Science practices. The goal of this paper is to provide an overview of different methods that have been used for this purpose and to discuss their technical properties and legal challenges. Our assessment is based on well-known conceptualizations, such as the Five Safes Framework. The result shows that different approaches provide different trade-offs between the functionalities and the degree of data protection provided, and that there are open legal issues. Current legislative initiatives in the EU, including regulations for the European Health Data Space and the Data Governance Act, have the potential to address some of the resulting uncertainties

Control of the specificity of T cell-mediated anti-idiotype immunity by natural regulatory T cells

The idiotypes of B cell lymphomas represent tumor-specific antigens. T cell responses induced by idiotype vaccination in vivo are directed predominantly against CDR peptides, whereas in vitro T cells also recognize framework-derived epitopes. To investigate the mechanisms regulating the specificity of idiotype-specific T cells, BALB/c or B10.D2 mice were immunized with mature dendritic cells loaded with H-2Kd-restricted peptides from influenza hemagglutinin, or from shared (J region) or unique (CDR3) structures of the A20 lymphoma idiotype. Antigen-specific T cells were induced in vivo by the CDR3 and influenza epitopes, but not by the J peptide. Gene expression profiling of splenic regulatory T cells revealed vaccination-induced Treg activation and proliferation. Treg activity involved J epitope-dependent IL-10 secretion and functional suppression of peptide-specific effector T cells. Vaccination-induced in vivo proliferation of transgenic hemagglutinin-specific T cells was suppressed by co-immunization with the J peptide and was restored in CD25-depleted animals. In conclusion, Treg induced by a shared idiotype epitope can systemically suppress T cell responses against idiotype-derived and immunodominant foreign epitopes in vivo. The results imply that tumor vaccines should avoid epitopes expressed by normal cells in the draining lymph node to achieve optimal anti-tumor efficacy