Stwierdzenie nieważności uchwały przez radę gminy

A resolution or a decree issued by a commune and municipality, district or voivoideship authority that is contrary to law is void. Annulment of such act of a local authority is recognised as a basic means of supervision. Accordingly, respective rules of conduct and procedure have been developed in relation to that means. Additionally, the law on commune and municipality and district self-government contains a reference to an appropriate application of the provisions of the Code of Administrative Procedure. This measure, however, has an adverse effect to that intended– instead of simplifying the proceedings in annulment; it has complicated them and led to many questions and conflicts emerging at the point where both acts overlap.If a supervisory authority has not independently pronounced an act (decree) void within 30 days of delivery, its annulment may only be affected by an administrative court pursuant to a complaint filed by the supervisory authority. However, not all possible circumstances have beenforeseen in the applicable law.Uchwała lub zarządzenie organu gminy, powiatu lub województwa sprzeczne z prawem są nieważne. Stwierdzenie nieważności uchwały (zarządzenia) organu samorządu terytorialnego zostało uznane przez ustawodawcę za podstawowy środek nadzoru. W odniesieniu do tego środka zostały rozbudowane reguły postępowania. Ponadto w ustawach o samorządzie gminnym i powiatowym znajduje się odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Zabieg ten jednak odniósł skutek wręcz odwrotny od zamierzonego – zamiast uprościć postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności, znacznie go skomplikował. Pojawiło się bowiem wiele pytań i kolizji na zbiegu obu reżimów ustawowych.Jeżeli organ nadzoru w terminie 30 dni od doręczenia mu uchwały (zarządzenia) nie stwierdził we własnym zakresie jej nieważności, może tego dokonać jedynie sąd administracyjny na skutek skargi wniesionej przez ten organ. Okazuje się jednak, że ustawodawca nie przewidział wszelkich możliwych sytuacji

Region samorządowy

"Współczesne struktury wielu państw stały się jednocześnie zbyt duże i zbyt małe. Zbyt małe dla rozwiązywania problemów w skali globalnej, co w efekcie doprowadziło do rozwoju ponadnarodowych organizacji o charakterze integracyjnym, a zarazem zbyt duże, by rozwiązać nowe problemy, wynikające z przemian gospodarczych i społecznych1. Na tym tle na znaczeniu zyskują regiony jako „trzecia siła” pomiędzy administracją rządową a samorządem lokalnym2. Powszechnie akceptowane zaczyna być zjawisko regionalizacji, rozumiane jako działalność rządu sprowadzająca się do reorganizacji terytorium państwa w celu zmniejszenia zróżnicowań i stymulowania procesów rozwoju3. A zatem regionalizacja oznacza tendencje do rozwoju współczesnego państwa, polegające na dekoncentracji i decentralizacji władzy państwowej i jej przemieszczaniu na niższe poziomy systemu politycznego, czemu towarzyszy zwiększenie samodzielności gospodarczej i politycznej określonych obszarów, charakteryzujących się spójnością gospodarczą i kulturową"

Territoriale Selbstverwaltung in polnischen Verfassungen

Das 1918 in Polen angenommene Ordnungsmodell des Staates war Resultat der Auseinandersetzung zwischen zwei extremen Konzepten: eines rechtsorientierten, das die Bildung einer Struktur von stark zentralisierten Organen postulierte, und eines linksorientierten, das maximale Selbständigkeit der Organe der örtlichen Verwaltung verkündete. Im Endeffekt entstanden Organe der territorialen Selbstverwaltung neben den Organen der zentralisierten Regierungsverwaltung. Dieses Ordnungskonzept der territorialen Verwaltung hat sich grundsätzlich von der Wiedergewinnung der Unabhängigkeit Polens im Jahre 1918 bis zum Jahre 1939 erhalten. Der Inhalt jedoch und die Bedeutung der einzelnen Rechtseinrichtungen, welche diese Ordnung gebildet haben, änderten sich je nach den ihnen gegenwärtigen politischen Konzepten. Um die territoriale Verwaltung Polens der Zwischenkriegsjahre zu charakterisieren, sind drei Perioden zu unterscheiden

Jeszcze raz w sprawie metropolii

Much has been written about metropolises. Unfortunately, the problem of the structure of metropolitan areas has yet to be resolved. Therefore, new projects which propose solutions to this problem continually appear. The justification for these works is that the growing needs of residents and their efforts to improve the quality of life have a significant impact on the issue of how best to manage urban areas. In cohesion policy, territorial cohesion comes to the fore, understood as the possibility of cooperation between regions and local systems. In this approach, it is territory that exerts an influence. Territory is thus understood as a dynamic arrangement of various connections, which changes in space and time, and goes beyond the scope of administrative division

Metropolitan Association of Upper Silesia

Uchwalenie 9 marca 2017 r. ustawy o związku metropolitalnym w województwie śląskim wieńczy wieloletni proces tworzenia regulacji prawnych określających tryb oraz zasady funkcjonowania metropolii. Ustawodawca posługuje się terminem „związek metropolitalny”. W praktyce rodzić to może szereg komplikacji z uwagi na podobieństwo nazwy do związku komunalnego. „Związek metropolitalny” nie jest jednak związkiem komunalnym w rozumieniu ustaw samorządowych. Niedopuszczalne jest nawet odpowiednie stosowanie do niego przepisów o związkach międzygminnych, powiatów czy powiatowo-gminnych. Mamy zatem do czynienia z nową instytucją samorządu terytorialnego, której utworzenie nie zmieni sposobu funkcjonowania jednostek zasadniczego podziału terytorialnego na obszarze aglomeracji górnośląskiej.The adoption of the Act of 9 March 2017 on the Metropolitan Association of Upper Silesia crowned the long process of creating legal regulations governing the functioning of a metropolis. In the Act a reference is made to a ‘metropolitan association’ which may in practice lead to a confusion due to its semantic similarity to the term ‘municipal association’. A metropolitan association is not a municipal association in the understanding of the laws of self-governing units. It is not permissible either to apply to it provisions governing associations between municipalities, powiats or gminas. It is a new institution of a territorial self-government which will not, however, have any substantial impact on the existing territorial division within the Upper-Silesia Agglomeration

Organizacja prawna administracji publicznej

Przeprowadzona w niniejszej pracy analiza zmian ustroju i funkcjonowania administracji publicznej ukazuje, że zmianie uległ każdy aspekt jej działalności, tj. struktury organizacyjnoprawne, formy prawne działania, metody i techniki działania (informatyzacja). Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne określiła standardy i minimalne wymagania stawiane systemom informatycznym służącym wykonywaniu zadań publicznych. Podstawowym instrumentem osiągnięcia celu stał się Plan Informatyzacji Państwa, jako swoiste źródło prawa stanowiący program działania w zakresie rozwoju społeczeństwa informatycznego. Na uwagę zasługują zmiany w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej, na przykład w zakresie reformy służb specjalnych, dzielące ich kompetencje na sferę bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego. Ustawa z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz zmianie niektórych ustaw dokonała likwidacji wielu urzędów i instytucji centralnych lub też w wyniku połączenia dotychczasowych organów utworzono nowe struktury organizacyjnoprawne. Jednakże wydaje się, że winna nastąpić dalsza konsolidacja urzędów centralnych, tzw. resortowych. Oceniając zmiany w ustroju administracji publicznej, należy wskazać, że w szerszym zakresie dotyczą one administracji terenowej i samorządu terytorialnego, na przykład zniesienie kolegialnego organu wykonawczego gminy i ustanowienie organów monokratycznych, których zalety to bardziej operatywne działanie i łatwiejsza do ustalenia odpowiedzialność. Również nowa ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji terenowej w województwie przyniosła dalsze zmiany w statusie terenowych organów administracji rządowej, mianowicie rozszerzono kompetencje kontrolne wojewody, wskazano wojewodę jako organ właściwy w zakresie zarządzania kryzysowego czy poddano go ściślejszej kontroli i nadzorowi Prezesa Rady Ministrów. Z treści prezentowanych opracowań, które są wyrazem indywidualnych koncepcji i ocen poszczególnych Autorów, a składają się na całość publikacji, wyłania się potrzeba dalszych zmian w prawie, które by pełniej realizowały model sprawnej administracji publicznej. Autorzy pracy zapewne przyczynią się do zbudowania zwartego logicznie i nowoczesnego systemu prawa publicznego (administracyjnego)

Organizacja prawna administracji publicznej

Przeprowadzona w niniejszej pracy analiza zmian ustroju i funkcjonowania administracji publicznej ukazuje, że zmianie uległ każdy aspekt jej działalności, tj. struktury organizacyjnoprawne, formy prawne działania, metody i techniki działania (informatyzacja). Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne określiła standardy i minimalne wymagania stawiane systemom informatycznym służącym wykonywaniu zadań publicznych. Podstawowym instrumentem osiągnięcia celu stał się Plan Informatyzacji Państwa, jako swoiste źródło prawa stanowiący program działania w zakresie rozwoju społeczeństwa informatycznego. Na uwagę zasługują zmiany w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej, na przykład w zakresie reformy służb specjalnych, dzielące ich kompetencje na sferę bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego. Ustawa z dnia 1 marca 2002 r. o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz zmianie niektórych ustaw dokonała likwidacji wielu urzędów i instytucji centralnych lub też w wyniku połączenia dotychczasowych organów utworzono nowe struktury organizacyjnoprawne. Jednakże wydaje się, że winna nastąpić dalsza konsolidacja urzędów centralnych, tzw. resortowych. Oceniając zmiany w ustroju administracji publicznej, należy wskazać, że w szerszym zakresie dotyczą one administracji terenowej i samorządu terytorialnego, na przykład zniesienie kolegialnego organu wykonawczego gminy i ustanowienie organów monokratycznych, których zalety to bardziej operatywne działanie i łatwiejsza do ustalenia odpowiedzialność. Również nowa ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji terenowej w województwie przyniosła dalsze zmiany w statusie terenowych organów administracji rządowej, mianowicie rozszerzono kompetencje kontrolne wojewody, wskazano wojewodę jako organ właściwy w zakresie zarządzania kryzysowego czy poddano go ściślejszej kontroli i nadzorowi Prezesa Rady Ministrów. Z treści prezentowanych opracowań, które są wyrazem indywidualnych koncepcji i ocen poszczególnych Autorów, a składają się na całość publikacji, wyłania się potrzeba dalszych zmian w prawie, które by pełniej realizowały model sprawnej administracji publicznej. Autorzy pracy zapewne przyczynią się do zbudowania zwartego logicznie i nowoczesnego systemu prawa publicznego (administracyjnego)

Right to build-up a plot vs land-use planning and management

The principle of freedom of construction is considered as a fundamental rule in the Polish Construction Law. In the search for its prescriptive basis, reference should be made primarily to the provisions of the Basic Law. The Polish Constitution does not include such terms as „freedom of construction” and “right to build-up a plot” arising under it. The lack of literal references to the abovementioned terms does not prejudge the intentions of the legislator to ensure the protection of freedom of construction by law. The local spatial development plan, which serves as an act of local legislation, affects primarily the exercise of proprietary rights. Limitation on the right to buildup a plot is evident mainly in the prohibition of land-use by the owners in a manner that conflicts with the agreed spatial development plan. The limits of the planning authority in the context of guaranteeing the safeguarding.Uniwersytet Śląski w Katowicach.Ciapała J., Konstytucyjna regulacja praw podmiotowych. Podstawowe konsekwencje dla ustawodawcy, (w:) J. Ciapała, K. Flaga-Gieruszyńska (red.), Prawa podmiotowe. Pojmowanie w naukach prawnych. Zbiór studiów, Szczecin 2006.Gdesz M., Wywłaszczenie planistyczne, „Samorząd Terytorialny” 2014, nr 4, s. 52.Hauser R., Niewiadomski Z., Konstytucyjne aspekty regulacji procesu inwestycyjno-budowlanego, „Państwo i Prawo” 2015, nr 6.Jakimowicz W., Wolność zabudowy w prawie administracyjnym, Warszawa 2012.Kociubiński P., Powojenne przekształcenia własnościowe w świetle Konstytucji, Warszawa 2013.Leoński Z., Szewczyk M., Kruś M., Prawo zagospodarowania przestrzennego, Warszawa 2012.Niewiadomski Z. (red.), Prawo budowlane. Komentarz, Warszawa 2015.Niewiadomski Z. (red.), Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, Warszawa 2009.Parchomiuk J., Nadużycie władztwa planistycznego gminy, „Samorząd Terytorialny” 2014, nr 4.15111

The Influence of the Constitutional Principle of Subsidiarity on the Shape and Functioning of Local Government

We współczesnej literaturze przedmiotu nie budzi wątpliwości to, że samorząd terytorialny wykonuje zadania o charakterze publicznym. Akceptowane jest również posługiwanie się przez samorząd instrumentami prawnymi typowymi dla władzy państwowej. Sporna natomiast jest kwestia zasady podziału kompetencji między państwo a samorząd. Jeżeli za zasadę prawną o randze konstytucyjnej zostało uznane istnienie samorządu terytorialnego wyposażonego we własny, samodzielnie realizowany zakres zadań i obowiązków, to podział zadań nie może być dokonany w sposób optymalny wyłącznie między odrębne organy państwowe (jest to tzw. poziomy podział władzy). Podział ten powinien przebiegać „pionowo”, tj. przez dopuszczenie do sprawowania funkcji państwowych również innych podmiotów o niepaństwowym charakterze, w tym głównie samorządu terytorialnego. Zarówno doktryna, jak i wspólnota europejska przy rozstrzyganiu problemu podziału władz posługuje się zasadą subsydiarności.In the contemporary literature on the subject, there is no doubt that local government performs tasks of a public nature. It is also acceptable for the local government to use legal instruments typical of the state authority. However, the issue of the principle of division of powers between the state and local government is disputed. If the existence of a local government equipped with its own, independently performed scope of tasks and responsibilities has been recognized as a legal principle of constitutional rank, then the division of tasks cannot be made in an optimal way only between separate state authorities (this is the so-called horizontal separation of powers). This division should be “vertical”, i.e. by allowing other non-state entities, mainly local governments, to perform state functions. Both the doctrine and the European community use the principle of subsidiarity when resolving the problem of separation of powers