Change – social and personal: Thomas and Znaniecki’s The Polish Peasant for the study of present-day change in global higher education

The present work represents an extrapolation of W.I. Thomas and Florian Znaniecki’s study, The Polish Peasant in Europe and America, on behalf of the development of sociological theory. The article focuses on careers and institutions in higher education. The curriculum vitae serves as the novel human document by which to investigate both social and personal change. Academic careers are studied by virtue of their objective and subjective dimensions. Objectively, the institution of education is revealed through the shifting expectations that govern work in academia in specific historical times (indicated by the cohort in which academics earned their Ph.D.s) and in specific socially bound places (indicated by the type of university in which academics work). Major social change in education is likely to spell personal change for the way in which people subjectively experience the contemporary academic career. The data come from U.S.-based academics; parallel transformational changes are observable globally. The global change discussed in the work centres on the diffusion and institutionalization of the research role. The sources and consequences of this change are problematic. Akin to Thomas and Znaniecki’s larger analytic aims, patterns of change are used inductively to formulate theory: the paper culminates by postulating a theory of increasing tendencies in the way knowledge is produced in higher education institutions throughout the world

Regarding intentio operis in the texts of legal acts

The aim of the paper is to present intentio operis as an interpretative strategy created by a text. According to Umberto Eco, this strategy can help to transcend the opposition between intentio auctoris and the interpreter’s unrestrained freedom. Although as a concept intentio operis belongs to literary texts, it seems to be an interesting construct to apply to legal interpretation, especially because it links different points of view on textual interpretation: the structural (‘how the text is constructed’) and the pragmatic (namely aspects of communication, such as the communicative intentions of the empirical author, the communicative intentions of the text).Celem artykułu jest zaprezentowanie intentio operis jako strategii interpretacyjnej wytworzonej przez sam tekst. Według Umberto Eco ta strategia może być pomocna przy przekroczeniu opozycji pomiędzy intentio operis a niepohamowaną wolnością interpretatora. Pomimo że intentio operis jest konceptem odnoszącym się do tekstów literackich, to wydaje się być interesującym konstruktem do zastosowania w interpretacji prawniczej, zwłaszcza że łączy strukturalny („jak skonstruowany jest tekst”) i pragmatyczny (aspekty komunikacji, takie jak: intencje komunikacyjne autora empirycznego, intencje komunikacyjne reprezentowane przez tekst) punkt widzenia interpretacji tekstu

The role of crowdfunding in reducing the equity gap in Poland

The aim of the paper is to verify if equity crowdfunding has an impact on equity gap reduction among early stage companies in Poland. The analysis is based on crowdfunding campaigns organized on the three most popular platforms in Poland during the 2015–2019 period. The presented research on equity crowdfunding allowed the main goal of the paper to be accomplished, namely to characterize equity crowdfunding in Poland. The results obtained also enabled equity crowdfunding to be placed among other equity capital sources for companies in the early stages of development. The results of the study verify the hypothesis that equity crowdfunding has an impact on equity gap reduction among Polish early stage companies. Our key findings prove that equity crowdfunding in Poland is mainly used by relatively small, early stage companies that operate in various sectors. Another finding is that most of the companies raised capital that qualifies as the Macmillan gap. We also proved that there is a relatively high level of information asymmetry among equity crowdfunding campaigns and provided our own definition of equity crowdfunding. W niniejszym artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy crowdfunding udziałowy wpływa na ograniczenie luki kapitałowej wśród przedsiębiorstw na wczesnych etapach rozwoju w Polsce. W badaniach odniesiono się do kampanii crowdfundingowych przeprowadzonych na trzech najpopularniejszych platformach w Polsce w okresie 2015–2019. Otrzymane wyniki pozwoliły na realizację celu głównego, tj. scharakteryzowanie equity crowdfundingu w Polsce oraz umiejscowienie go pośród innych źródeł kapitału o charakterze udziałowym. Uzyskane wyniki potwierdzają przyjętą hipotezę główną, stanowiącą, że crowdfunding udziałowy ogranicza lukę kapitałową wśród przedsiębiorstw na wczesnych etapach rozwoju w Polsce. W ramach przeprowadzonych badań dowiedziono, że z crowdfundingu udziałowego w Polsce korzystają głównie na wczesnych etapach rozwoju niewielkie spółki z branż wysoko rozwiniętych. Jednocześnie zdecydowana większość z analizowanych projektów w ramach crowdfundingu udziałowego zakończyła się pozyskaniem kapitału mieszczącego się w luce kapitałowej Macmillana. Ponadto wykazano wysoką asymetrię informacji pomiędzy emitentem a inwestorem uczestniczącym w kampanii crowdfundingowej i zaproponowano autorską definicję crowdfundingu udziałowego.

Wymiar sprawiedliwości w Polsce u progu 2017 r. – wyzwania i zagrożenia

The paper examines the first year of the Law and Justice Party’s (Prawo i Sprawiedliwość) government which has implemented many changes in the system of justice in Poland by virtue of ordinary acts of parliament. Some of the measures taken by the government were aimed at increasing the competences of the executive powers over the judiciary by a reference to a preferential interpretation of the existing regulations, whereas others focused on the implementation of changes in the legislative. While there are no doubts that the system of justice needs modifications to increase the efficiency of courts, most changes currently implemented or planned to beimplemented raise serious concerns among the judges. In 2016, the ruling party aimed first at subordinating or paralysing the work of the Constitutional Tribunal; later it went on to implement changes in the Prosecutor’s Office with a view of making it politically dependent, increasing at the same time the competences of the executive, by, among other things, new legislative solutions. In January 2017 a draft of an act of parliament to amend the National Chamber of the Judiciary was announced. If implemented it will bring about fundamental and unconstitutional changes to the political system of the Republic of Poland and will politicise the Council, depriving self-governing judiciary bodies of the actual say in the process of identifying candidates for judicial appointments.Autorzy omawiają pierwszy rok rządów partii Prawo i Sprawiedliwość, która przeprowadza w sądownictwie zmiany ustrojowe w drodze uchwalania zwykłych ustaw. Jedne działania rządu polegają na poszerzeniu kompetencji władzy wykonawczej wobec władzy sądowniczej w oparciu o sprzyjającą egzekutywie interpretację istniejących przepisów, inne – na zmianach legislacyjnych. O ile nikt nie kwestionuje potrzeby zmian w wymiarze sprawiedliwości ukierunkowanych na zwiększenie efektywności działania sądów, o tyle zdecydowana większość wprowadzanych bądź planowanych zmian budzi zaniepokojenie środowiska sędziowskiego. Po prowadzonych w 2016 r. działaniach rządzącej partii Prawo i Sprawiedliwość, mających na celu podporządkowanie bądź sparaliżowanie Trybunału Konstytucyjnego oraz wprowadzeniu zmian w ustawie o Prokuraturze zmierzających do podporządkowania jej czynnikowi politycznemu, po działaniach mających na celu poszerzenie uprawnień władzy wykonawczej wobec sądów powszechnych oraz rozwiązań legislacyjnych o wydźwięku represyjnym wobec sędziów sądów powszechnych – w stycznia 2017 r. został ogłoszony projekt zmian ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Projekt ten fundamentalnie i wbrew Konstytucji zmienia materię ustroju Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzi do upolitycznienia Rady oraz pozbawia organy samorządu sędziowskiego realnego wpływu na proces wyboru kandydatów na sędziów

Czy jesteśmy „społeczeństwem honoru”? Rekonstrukcja pojęcia honoru w wybranych orzeczeniach polskich sądów

The existence of honour as a particular value is not unique, restricted to the boundaries of certain states, nationalities or ethnicities only. Yet, a distinction can be found in the literature between so-called ‘societies of honour’ and ‘modernised societies’. It is believed that in ‘societies of honour’ honour plays a central role in regulating social relations, and in ‘modernised societies’ based on the rule of law its importance is marginalised. This article is a contribution to the discussion on the adequacy of the discussed division based on the example of Polish society. Due to the fact that an important feature of this distinction is the juxtaposition of law and honour as tools for regulating social relations, the starting point of the analysis of this issue is to answer the question whether the concept of ‘honour’ exists in Polish law, and if so, how it is defined and in what contexts it appears. Due to the complexity of this issue, the subject of the article was limited to a specific problem – the analysis of selected judgments of Polish courts and the reasons underlying these judgments. The research allowed to identify the provisions of Polish law which refer (or could refer) to honour. Based on the analysis made, it may be stated that both, judges as well as parties to court proceedings, consider honour as a protected, legally accepted value.Występowanie honoru jako pewnej szczególnej wartości nie jest czymś wyjątkowym, ograniczonym do granic określonych państw, narodowości czy etniczności. Mimo to w literaturze można odnaleźć rozróżnienie między tzw. społeczeństwami honoru i społeczeństwami zmodernizowanymi. Uważa się, że w „społeczeństwach honoru” honor pełni rolę głównego narzędzia regulacji stosunków społecznych, a w „społeczeństwach zmodernizowanych”, opartych na prawie, jego znaczenie jest zmarginalizowane. Niniejszy artykuł stanowi przyczynek do dyskusji nad adekwatnością omówionego podziału na przykładzie polskiego społeczeństwa. Z racji tego, że istotną cechą wskazanego rozróżnienia jest przeciwstawianie prawa i honoru jako narzędzi regulacji stosunków społecznych, punktem wyjścia analizy problemu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy w polskim prawie występuje pojęcie „honoru”, a jeżeli tak, jak jest definiowane i w jakim kontekście się pojawia. Ze względu na złożoność tej problematyki, temat artykułu został ograniczony do konkretnego problemu – analizy wybranych wyroków polskich sądów wraz z uzasadnieniami. Przeprowadzone badania pozwoliły na wskazanie przepisów polskiego prawa, które odnoszą się (albo mogą się odnosić) do honoru, a także na stwierdzenie, że zarówno przez sędziów, jak i przez strony postępowań sądowych honor jest uznawany za chronioną prawnie, powszechnie akceptowaną wartość

The concept of Index for the Assessment of Regulations' Significance (IARS) in regulatory impact evaluation

This article aims to present the concept of the Index for the Assessment of Regulations’ Significance as a tool used in parliamentary regulatory impact assessment, with a special focus on expost assessment. The Index is an element of the broadly defined economic analysis of law, which can facilitate a more effective scrutiny of parliamentary lawmaking. The Index also enables theRIA (Regulatory Impact Assessment) to be verified by the act originator at the stage of the ex-ante regulatory impact assessment. Furthermore, the Index can also serve as a tool for conducting an analysis of the overall legislation process employed in parliament over a given period of time, on the basis of the adopted legal and substantive criteria.Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji wskaźnika oceny istotności regulacji jako narzędzia do wykorzystania w parlamentarnej ocenie skutków regulacji, ze szczególnym uwzględnieniem oceny ex-post. Wskaźnik jest elementem szeroko rozumianej ekonomicznej analizy prawa, która umożliwić może skuteczniejszą kontrolę stanowienia prawa przez parlamenty. Wskaźnik umożliwia także weryfikację RIA przeprowadzonego przez projektodawcę na etapie oceny skutków regulacji ex-ante. Ponadto wskaźnik służyć może do przeprowadzenia analizy całego procesu legislacyjnego w parlamencie w danym okresie na podstawie przyjętych kryteriów prawnych i merytorycznych

Uwagi do aktualnych wydarzeń wokół polskiego Trybunału Konstytucyjnego

The Amendment to the Act on the Constitutional Tribunal passed on 22 December 2015 has raised serious doubts in Polish and foreign academic and political institutions and the media. Of particular concern is the fact that the amendment does not correspond to the limitations of Article 197 of the Constitution of the Republic of Poland. Contrary to appearances the amendment exceeds organisational and procedural questions. The amendment imposing a rule that 13 judges must rule on cases in the  chronological order of their submission and the lack of vacatio legis makes it impossible for the Constitutional Tribunal to continue in practice its normal judicial function. In particular it makes it impossible for the Constitutional Tribunal to decide on the constitutional legality of the Amendment of 22 December 2015 within a reasonable time scale which in itself could result in dangerous and absurd legal situations. This could be tantamount to an interference in the judicial competences of the Constitutional Tribunal guaranteed by Article 188 of the Constitution of the Republic of Poland. It is the Constitutional Tribunal itself that should rule on all dilemmas concerning this amendment.Nowelizacja ustawy o Trybunale Konstytucyjnym uchwalona 22 grudnia 2015 r. budzi liczne wątpliwości krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych, medialnych i politycznych. Obawy wywołuje zwłaszcza to, że nie mieści się ona w granicach określonych w art. 197 Konstytucji RP. Wbrew pozorom wykracza bowiem poza sprawy organizacyjne i proceduralne. Przepisy narzucające zasadę orzekania w 13-osobowym składzie, w kolejności wyznaczanej datami wpływu spraw oraz brak vacatio legis uniemożliwiają w praktyce normalną działalność orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego. W szczególności blokują możliwość zbadania w rozsądnym terminie konstytucyjności ustawy z 22 grudnia 2015 r., co z kolei rodzi niebezpieczeństwo powstania absurdalnych sytuacji prawnych. Może to oznaczać ingerencję w kompetencje orzecznicze Trybunału Konstytucyjnego zagwarantowane w art. 188 Konstytucji RP. Do niego też powinno należeć ostateczne rozstrzygnięcie wszystkich dylematów związanych z wymienioną wyżej ustawą

Treść, charakter prawny oraz kontrola legalności rozporządzeń dotyczących stanów nadzwyczajnych w świetle Konstytucji RP

The objective of the article is to: identify all kinds of regulations related to extraordinary measures (that is legal acts that affect the validity and content of particular extraordinary measures); to reconstruct the elements of their content and define their legal nature, along with the means of supervising their lawfulness. In the article four types of such regulations will be distinguished: regulations introducing extraordinary measures, regulations which extend and terminate them, as well as regulations that amend the regulation introducing extraordinary measures. Their content and legal character are varied. The most complex is the regulation introducing extraordinary measures, since it is both an individual and normative act. The author concludes that the analysed regulations are subject to the review of the Constitutional Tribunal. In the remaining scope, the possibility of their supervision by the judiciary is limited; however, it is possible to question them incidentally before the courts and the State Tribunal. The reflections lead to the formulation of a positive assessment of the constitutional provisions related to the issue under analysis.Celem artykułu jest zidentyfikowanie wszystkich rodzajów rozporządzeń dotyczących stanów nadzwyczajnych (tj. aktów prawnych wpływających na obowiązywanie konkretnego stanu nadzwyczajnego oraz jego treść), zrekonstruowanie ich elementów treściowych oraz określenie ich charakteru prawnego wraz z wynikającymi z tego skutkami dla możliwości kontroli ich legalności. W artykule wyróżniono cztery rodzaje takich rozporządzeń: wprowadzające stan nadzwyczajny; przedłużające go oraz znoszące go, a także nowelizujące akt wprowadzający stan nadzwyczajny. Ich treść, jak i charakter prawny są zróżnicowane. Najbardziej złożone jest rozporządzenie wprowadzające stan nadzwyczajny, gdyż posiada ono zarówno cechy aktu indywidualnego, jak i normatywnego. Autor stwierdza, że analizowane rozporządzenia, w zakresie, w jakim są aktami normatywnymi, podlegają kontroli Trybunału Konstytucyjnego. W pozostałym zakresie możliwość ich kontroli przez władzę sądowniczą jest ograniczona, aczkolwiek jest możliwe ich incydentalne kwestionowanie przed sądami i Trybunałem Stanu. Poczynione refleksje prowadzą także do sformułowania pozytywnej oceny regulacji konstytucyjnych odnoszących się do badanego zagadnienia

Pandemia eboli jako zagrożenie dla międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa: kwestia bezpieczeństwa zbiorowego czy zarządzania globalnego?

The international community faces a fragmented and transnational epidemiological threat, the severity and extent of which currently require an unprecedented level of intervention. Over the centuries, mankind has been confronted with a variety of epidemics that have always required a comprehensive action at the international level. According to the UN Security Council, the outbreak of the Ebola virus at the end of 2013 poses a particular threat to international peace and security, as the peace-building and development achievements of the countries most affected by the epidemic are jeopardised and may end in vain or be lost altogether. This in turn undermines the stability of the countries most affected. If the disease is not brought under control, this situation might lead to a new unrest and social tensions, and worsening of the political climate, or stigmatisation and a higher sense of uncertainty in the region. The resolution adopted by the UN Security Council on this matter has a historic dimension, as it has for the first time classified a public health problem as a threat to international peace and security. This happened despite the fact that international mobilisation had been delayed by several months, despite the obvious urgent need for action.Społeczność międzynarodowa stoi w obliczu rozproszonego i ponadnarodowego zagrożenia epidemiologicznego, którego powaga i rozmiar wymagają obecnie niespotykanego poziomu interwencji. Na przestrzeni wieków ludzkość zmagała się z różnymi epidemia, co zawsze wiązało się z koniecznością kompleksowego działania na płaszczyźnie międzynarodowej. Zdaniem Rady Bezpieczeństwa ONZ epidemia spowodowana wirusem ebola, która wybuchła pod koniec 2013 r., stanowi szczególne zagrożenie dla pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, ponieważ zdobycze w obszarze budowania pokoju i rozwoju krajów najbardziej dotkniętych epidemią mogą zostać zaprzepaszczone. To z kolei podważa stabilność krajów najbardziej nią dotkniętych. Jeśli nie zostanie opanowana, to sytuacja taka może doprowadzić do wybuchu nowych niepokojów i napięć społecznych, pogorszenia klimatu politycznego, stygmatyzacji i wzmocnienia poczucia niepewności. Podjęta w tej sprawie przez Radę Bezpieczeństwa ONZ rezolucja ma wymiar historyczny, gdyż po raz pierwszy problem zdrowia publicznego został zaklasyfikowany jako zagrożenie dla pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego. Stało się tak, mimo że mobilizacja międzynarodowa była spóźniona o kilka miesięcy, chociaż konieczność podjęcia działań była wówczas oczywista