Edukacja. Zaangażowanie między przeszłością, teraźniejszością i przyszłością

Education involves compromises, as well as balances, and involves pedagogical action by linking the world of doctrines with different realities (individuals, systems, representations). The teacher is not alone. He/she is made up of different layers that intertwine and make him/her a reflective element, fundamental for contemporary societies. When we talk about layers, we want to emphasize the importance of the multiple pedagogical, philosophical, social, historical, and cultural currents that affect teaching as well as social, reflective autonomous individuals, i.e. students. The layers that involve the professionalism of teachers come from different horizons (personal, academic, communities of practice) and have an influence on their actions. In this article there are presented some of the layers that affect the construction of the teaching profession centred on ethics, rigor, tradition and modernity. It is in this constant coming and going between the past and present, pedagogy is created in an increasingly volatile, uncertain, complex, and ambiguous world.Edukacja obejmuje kompromisy oraz równoważy i wykorzystuje działania pedagogiczne, łącząc świat doktryn z różnymi realiami (jednostki, systemy, reprezentacje). Nauczyciel nie jest sam. Składa się z różnych warstw, które przeplatają się i czynią z niego element refleksyjny, fundamentalny dla współczesnych społeczeństw. Mówiąc o warstwach, należy podkreślić znaczenie wielorakich nurtów pedagogicznych, fiozoficznych, społecznych, historycznych i kulturowych, które wpływają na nauczanie, a także społecznych, refleksyjnych, autonomicznych jednostek, czyli studentów. Warstwy angażujące profesjonalizm nauczycieli pochodzą z różnych horyzontów (osobistego, akademickiego, społeczności praktyków) i oddziałują na ich działania. W artykule przedstawiono niektóre z warstw, które wpływają na konstruowanie zawodu nauczyciela skoncentrowanego na etyce, rygorze, tradycji i nowoczesności. W tym nieustannym przechodzeniu między przeszłością a teraźniejszością pedagogika budowana jest w coraz bardziej niestabilnym, niepewnym, złożonym i niejednoznacznym świecie

Badania, internacjonalizacja i kształcenie nauczycieli w czasach pandemii – mikroetnograficzne badania

The need to reformulate teaching practices in the face of the methodological change related to COVID-19 forced educational researchers to shift the primary field of their research – the school and its actors – to a field still unknown to most, the virtual ground. The importance of listening to the subjects involved in the processes of learning of the teaching profession, with all the artefacts related to it – students, school space, principals, peers, families, and communities – forced the paradigm shift. Due to the pandemic, the ethnographic studies in education, rich in their interaction with the subjects, due to the pandemic, placed the researcher (participant observer) and the participant (subject involved and able to redirect the investigation) in a hybrid relationship in which physical presence began to be mediated and conditioned by the rules of the Ministries of Health of each country involved in the research. The physical presence of the researcher with the subjects, allows an understanding of their position in the space (classroom choreography) and their interaction/performance concerning the other (teacher, student, family, managers, community). This dynamic was altered by the impossibility of being present and by introducing the third interlocutor – a webcam used for online communications. Facing this challenge and bearing in mind the need to maintain the researcher’s relationship with the participants of the study, we share the research narrative provided so far. The aim of this paper is to observe/understand the influence of the pandemic on teaching practices, using different lenses to explore the hybrid interconnections. There were used microethnographic strategies in order to find out the opinions of the subjects involved in the research.Potrzeba przeformułowania praktyk nauczania w obliczu zmiany metodologii w efekcie pandemii COVID-19 zmusiła naukowców do przeniesienia ich podstawowego obszaru badań, czyli szkoły i jej aktorów, do dziedziny wciąż nieznanej większości – badań online. Znaczenie słuchania przedmiotów zaangażowanych w procesy uczenia się zawodu nauczyciela – ze wszystkimi artefaktami z nim związanymi: uczniami, przestrzenią szkolną, dyrektorami, rówieśnikami, rodzinami i społecznościami – wymusiło zmianę paradygmatu w badaniach. Badania etnograficzne w edukacji, bogate w interakcje z podmiotami, ze względu na pandemię umieściły badacza (uczestnika) i obserwowanego (podmiot zaangażowany i zdolny do przekierowania badania) w relacji hybrydowej, w której fizyczna obecność zaczęła być mediowana i uwarunkowana przepisami formułowanymi przez ministerstwa zdrowia każdego kraju zaangażowanego w badanie. Na terytorium każdego kraju badacze mają możliwość udania się na miejsce badania lub pozostania w domu. Fizyczna obecność badacza z badanymi pozwala zrozumieć ich pozycję w przestrzeni (choreografia w klasie) i ich interakcję/wydajność dotyczącą drugiego człowieka (nauczyciela, ucznia, rodziny, menedżerów, społeczności). Dynamika ta została zmieniona przez niemożność bycia obecnym i wejście na scenę tzw. trzeciego rozmówcy – kamery używanej do komunikacji online. W obliczu tego wyzwania i biorąc pod uwagę potrzebę utrzymania relacji badacza z przedmiotem badania, dzielimy się narracją uzyskaną w badaniach. Badania te miały na celu obserwację/zrozumienie wpływu pandemii na praktyki nauczania przy użyciu różnych metod w celu zbadania połączeń hybrydowych. Zastosowana metodologia ma charakter jakościowy. Autorzy wykorzystali w badaniach strategie mikroetnograficzne, aby uzyskać opinie osób badanych

Zastosowanie metod terapii tańcem/ruchem u dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu jako czynników ułatwiających kreatywny ruch i komunikację niewerbalną

In the article there were presented the results of research conducted among the children with autism spectrum disorders (ASD), aged 4–7, in which there were used dance/movement therapy methods to promote creative movement and nonverbal communication. The research was based on works by different authors. They focused on the dynamics of development in childhood and dance/movement therapy in articulation with pedagogical methods for pupils with ASD. By observing and recording the sessions, it was possible to identify a qualitative evolution of nonverbal communication and creative movement in the participants. Based on the conducted research it was concluded that further studies using dance/movement therapy should be provided to identify and confirm the expansion and consistency of the evolution of creative movement.W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych wśród dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) w wieku 4–7 lat, w których zastosowano metody terapii tańcem/ruchem w celu promowania kreatywnego ruchu i komunikacji niewerbalnej. Badanie oparto na pracach różnych autorów, w tym odwołujących się do dynamiki rozwoju w dzieciństwie i terapii tańcem/ruchem w artykulacji metodami pedagogicznymi wprowadzonymi u uczniów z ASD. Obserwując i rejestrując sesje, można było zidentyfikować jakościową ewolucję niewerbalnej komunikacji i kreatywnego ruchu u uczestników. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że należy przeprowadzić dalsze badania z wykorzystaniem terapii tańcem/ruchem w celu zidentyfikowania i potwierdzenia ekspansji i spójności ewolucji ruchu twórczego

Zaburzenia ze spektrum autyzmu. Jakie metody interwencji należy wybrać?

Considering that the child’s development is a network of interactions between the family, peers, caregivers and society forces us to look at the child with differentiated skills using lenses with different perspectives. Such an approach implies a choice of both the instruments that are used to observe or intervene, and method of interpreting the child’s behavior, which, while not following the typical development path, does not lose the features of being an actor acting on the basis of his own will, but also an organizer of his own actions, based on changes and their dynamics. Based on the ecological development theory, research was conducted to understand the perspectives of various actors (experts, professionals, parents) regarding educational intervention related to specific programs for students with autism spectrum disorders. Using the qualitative case study methodology, different views were noted that emerged in the narratives of children with autism spectrum disorders.Rozumienie tego, że rozwój dziecka to sieć interakcji między rodziną, rówieśnikami, opiekunami i społeczeństwem, skłania do spojrzenia na nie poprzez pryzmat soczewek o różnych perspektywach. Takie podejście implikuje wybór zarówno instrumentów, które są wykorzystywane do obserwacji czy interwencji, jak i sposobu interpretacji zachowań dziecka, które nie wpisując się w ścieżkę rozwojową uznawaną za typową, nie traci cech bycia aktorem działającym w oparciu o własną wolę, ale i organizatorem własnych działań bazującym na zmianach i ich dynamice. Opierając się na teorii rozwoju ekologicznego, przeprowadzono badania, aby zrozumieć perspektywy różnych podmiotów (ekspertów, specjalistów, rodziców) w zakresie interwencji edukacyjnej związanej z określonymi programami dla uczniów ze spektrum autyzmu. Korzystając z jakościowej metodologii studium przypadku, odnotowano różne opinie, które pojawiły się w narracjach dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu

Desenvolvimento do pensamento algébrico de jovens crianças: potencialidades da exploração de padrões no contexto do ensino exploratório da Matemática

This study, developed as Design Research, examines the extent to which working with pattern can contribute to the development of algebraic thinking of young students. In order to do this, we conceived a teaching experience using repetition patterns that we made with a group of students of six years old, following the exploratory teaching of Mathematics. We conclude that working with patterns supports the development of algebraic thinking, favoring the establishment of relationships between variables and the use of symbols. However, the possibility of generalization is influenced by the characteristics of the pattern relative to the complexity of the motif. We underline the importance of the methodology of work in the classroom, especially the focus on communication by the students, supported by an inquiring dialogue

Desenvolvimento de portefólios electrónicos no ensino da matemática

Nesta comunicação descrevem-se alguns aspectos do processo de implementação de um programa de portefólios electrónicos, no contexto da disciplina de Matemática. Discute-se de forma sucinta a relevância da adopção dos portefólios enquanto estratégia de ensino e de aprendizagem e enquanto instrumento de avaliação, discutindo-se particularmente o seu potencial enquanto instrumento de avaliação potencializador da mudança de práticas pedagógicas. Discutem-se ainda as principais potencialidades pedagógicas associadas à adopção de portefólios electrónicos em contexto escolar, através da apresentação de dados resultantes da experiência de implementação de um programa de portefólios electrónicos junto de uma turma de alunos do 9º ano de escolaridade do ensino básico

RePe : contributos da disciplina de Matemática para o portefólio digital do aluno

No agrupamento de escolas Dr. Francisco Sanches (AEFS), da cidade de Braga, decorre, desde o ano lectivo 2007/2008, um projecto de escola denominado «Projecto e-Portefólios – AEFS», o qual se desenvolve em torno da ideia que todos os alunos devem ter o seu “portefólio electrónico”, de acordo com as indicações presentes em diversos documentos oficiais nacionais (cf. Plano Tecnológico da Educação; Despacho de 27 de Junho de 2007) que preconizam a integração dos portefólios digitais nas práticas escolares portuguesas, nomeadamente junto dos alunos do ensino básico. Os portefólios dos alunos são desenvolvidos com base na tecnologia RePe (Repositório de e-Portefólios educativos) e referem-se a portefólios interdisciplinares, estando envolvidos no apoio à sua realização professores de múltiplas áreas disciplinares, no âmbito das quais os alunos desenvolvem os trabalhos que são colocados nos seus portefólios. Nesta comunicação apresentamos os princípios gerais de organização das actividades no âmbito do projecto e alguns exemplos concretos de contribuições da disciplina de Matemática para este portefólio interdisciplinar

E-portefólios: um estudo de caso no ensino da matemática

Nesta comunicação descreve-se o processo de implementação de um programa de portefólios electrónicos junto de uma turma de alunos do 9º ano de escolaridade do ensino básico do sistema de ensino português, no contexto da disciplina de Matemática. Discute-se de forma sucinta a relevância da adopção dos portefólios enquanto estratégia de ensino e de aprendizagem e enquanto instrumento de avaliação, discutindo-se particularmente o seu potencial enquanto instrumento de avaliação potencializador da mudança de práticas pedagógicas. De seguida apresentam-se as principais potencialidades pedagógicas associadas à adopção de portefólios electrónicos em contexto escolar. A tecnologia escolhida para suporte ao desenvolvimento dos portefólios electrónicos foi a plataforma Moodle e as conclusões emergentes do estudo, referem-se à viabilidade e adequação desta mesma plataforma Moodle ao nível do suporte ao desenvolvimento de portefólios electrónicos, com potencialidades em termos da regulação dos momentos e processos da aprendizagem do aluno, da promoção da actividade reflexiva do aluno, e ao nível da comunicação/interacção entre alunos/professores e eventualmente pais

Como organizar portefólios na sala de aula de matemática?

A implementação de portefólios como instrumento de avaliação e de aprendizagem no contexto de uma disciplina, não é uma tarefa fácil. No caso específico da disciplina de Matemática, surgem muitas vezes dúvidas que assaltam os professores interessados em organizar e implementar estes portefólios na sala de aula. Porquê usar portefólios? Como organizar os portefólios? Que materiais deverão os alunos colocar? Como avaliar os portefólios? Nesta comunicação iremos abordar algumas destas questões relacionadas com a organização e implementação de portefólios em contexto sala de aula, apresentando também alguns exemplos concretos decorrentes da nossa experiência neste domínio