La place de la victime : deuil et paysage

Cet article se propose d’explorer certains usages du paysage en tant que figure de la mémoire dans l’architecture et le cinéma des post-dictatures du Cône Sud. Le paysage ouvre à travers l’approche architectonique et cinématographique de la dimension spatiale un seuil où l’absence de place pour le deuil peut être soulignée et comblée. Certaines de ces propositions tendent à la construction de lieux au caractère monumental afin de réinscrire les victimes en leur absence – en tant que noms situés – la géographie sociale ; d’autres, en revanche, à l’ouverture d’espaces de l’errance où le deuil devient une pratique esthétique et politique radicale de transformation du présent.This article proposes to explore some of the ways in which landscape is engaged with in postdictatorial architecture and cinema from the Southern Cone. Landscape, in being enlisted and worked through in the architectonic and cinematographic register, opens within space a threshold where the absence of places for mourning the disappeared can be both marked and counteracted. Some of these proposals adopt the form of the monument so as to reinscribe the victims in their absence – as emplaced names – into the social geography. Others, on the contrary, open up spaces of itinerance where mourning becomes a radical aesthetic and political practice of transforming the present.De auteur onderzoekt de rol van het landschap als plek van herinnering in de post-dictatoriale Zuidkegel. In architectuur en film symboliseert het landschap het gebrek aan een plaats om te rouwen. Sommige projecten zijn monumentaal opgevat en willen de slachtoffers – bij naam – in de maatschappelijke ruimte inschrijven. Op andere plaatsen worden dan weer open, doelloze ruimtes gecreëerd waar de bezoeker kan ronddwalen. Het rouwproces wordt zo een radicale esthetische en politieke praktijk, een ruimte voor experiment

A Expedição do Planalto

A história de Brasília, como se sabe, inverte a narrativa da torre de Babel: em lugar de empregar a ciência do arquiteto para elevar a visão humana às alturas divinas do conhecimento omnividente, os criadores da capital desenvolvimentista do Brasil diretamente pressuponhiam a plataforma de visão que, segundo o mito bíblico, havia materialisado a ambição pecaminosa do homem. A cruz axial em forma de aeroplano sobre a qual Lúcio Costa havia mapeado a paisagem urbana modernista, parece condensar..

Evidencias y ensueños: el gabinete del Dr. Moreno.

Fil: Andermann, Jens. Universidad Libre de Berlín.Instituto de Estudios Latinoamericanos; Alemani

De plaats van het slachtoffer: landschap en rouwproces

De auteur onderzoekt de rol van het landschap als plek van herinnering in de post-dictatoriale Zuidkegel. In architectuur en film symboliseert het landschap het gebrek aan een plaats om te rouwen. Sommige projecten zijn monumentaal opgevat en willen de slachtoffers – bij naam – in de maatschappelijke ruimte inschrijven. Op andere plaatsen worden dan weer open, doelloze ruimtes gecreëerd waar de bezoeker kan ronddwalen. Het rouwproces wordt zo een radicale esthetische en politieke praktijk, een ruimte voor experiment.Cet article se propose d’explorer certains usages du paysage en tant que figure de la mémoire dans l’architecture et le cinéma des post-dictatures du Cône Sud. Le paysage ouvre à travers l’approche architectonique et cinématographique de la dimension spatiale un seuil où l’absence de place pour le deuil peut être soulignée et comblée. Certaines de ces propositions tendent à la construction de lieux au caractère monumental afin de réinscrire les victimes en leur absence – en tant que noms situés – la géographie sociale ; d’autres, en revanche, à l’ouverture d’espaces de l’errance où le deuil devient une pratique esthétique et politique radicale de transformation du présent.This article proposes to explore some of the ways in which landscape is engaged with in postdictatorial architecture and cinema from the Southern Cone. Landscape, in being enlisted and worked through in the architectonic and cinematographic register, opens within space a threshold where the absence of places for mourning the disappeared can be both marked and counteracted. Some of these proposals adopt the form of the monument so as to reinscribe the victims in their absence – as emplaced names – into the social geography. Others, on the contrary, open up spaces of itinerance where mourning becomes a radical aesthetic and political practice of transforming the present

O porão do mundo

Compondo uma espécie de nova trilogia que revê a anterior das “cartas das Fontaínhas”, Juventude em Marcha (2006), Cavalo Dinheiro (2014) e Vitalina Varela (2019) de Pedro Costa ampliam seu foco no bairro marginal da periferia de Lisboa para as experiências da diáspora cabo-verdiana residente em Portugal e para a sua existência fraturada no tempo e no espaço, marcada pela emigração forçada, pela discriminação e pelo abandono. Mas, em vez de trabalhar essas vidas negadas apenas como material narrativo, os filmes de Costa também as incorporam na forma composicional. A natureza não consecutiva dos planos, a utilização do claro-escuro e dos limiares que fazem do invisível parte constitutiva do enquadramento e a rarefação da fala (quase sempre sob a forma de monólogos) são apenas alguns dos modos como o cinema de Costa ecoa a experiência de vida de suas personagens na própria estrutura do filme. Neste artigo, proponho que essa matriz composicional também alude (embora de forma não referencial) à dimensão histórica e geopolítica do Atlântico luso como origem do Plantationoceno colonial-moderno e do seu correlato contemporâneo, o “devir-Negro do mundo” (Mbembe, 2014)

Watching the city: the politics of space in Pizza, birra, faso

In this article I discuss the representation of Buenos Aires in Pizza, birra, faso. Paying attention to some of the film’s salient aspects vis-a-vis its portrayal of urban space, my analysis has as ultimate goal to reveal the ways in which the film engages in a political critique that might seem absent if studied solely from a narrative point of view. In this sense Pizza, birra, faso is a paradigmatic example of the ways in which many of the films of New Argentine Cinema engaged with their political context differently to films of the post-dictatorship generation. To unearth this political content, I will argue, it is necessary to study these films as films, and not merely texts