USPON I PAD IVANA IVANOVIĆA

Book review: Prof. Jovica Trkulja Ph.D, RISE AND FALL OF IVAN IVANOVICPrikaz knjige:Prof. dr Jovica TrkuljaUSPON I PAD IVANA IVANOVIĆ

Urban Transformation of Settlements of Vojvodina in the Context of Financialization from the Beginning of the New Millennium

Finansijalizacija je globalni fenomen. Termin se odnosi na promenu statusa ekonomske sfere od početka sedamdesetih godina XX veka i prouzrokovanje kretanja ogromne količine finansijske mase svetskim tržištem. Rad istražuje kako se ova pojava odrazila na urbana područja i pojavu ubrzane "proizvodnje prostora" u periodu od početka XXI veka do danas. Cilj je utvrđivanje kriterijuma na osnovu kojih se definišu karakteristične urbane tipologije u vojvođanskim naseljima, koja su predmet komparativne analize. Značenje, uticaj i posledice opisanog procesa, a samim tim i identifikacija uzroka, predstavljaju mogućnosti za sprečavanje negativnih efekata ili njihovo isticanje u cilju poboljšanja kvaliteta urbanog života.Financialization is a global phenomenon. Тhe term refers to the change in the status of the economic sphere since the early seventies and causing the movement of huge amounts of financial mass appeared on the world market. This paper studies how this phenomenon has reflected upon the urban areas and the emergence of accelerated "production of space" for the period from the beginning of the 21st century till present. The goal is establishing criteria based of which we determine the characteristic urban typologies in settlements of Vojvodina, which are subject of the comparative analysis. Meaning, impact and consequences of the described process, and thus the identification of the causes, present possibilities to prevent negative consequences or to point them out in order to improve quality of urban life

Rodna perspektiva u sistemskoj porodičnoj terapiji

The article presents a development of the systemic family approach as theoretical and therapeutic frame that considers client in relations to gender roles. Structural and strategic family therapy, symbolic-experimental and contextual model developed within systemic family approach are discussed in the view of gender perspective, through its theoretical concepts as well as through therapeutic interventions. Feminist ideas had considerable influence on further development of family therapy. Postgender approach tends to consider as well as balance place of gender perspective in personal and relational development. Modern therapist faces demands to reconsider his own values and beliefs in relation to patriarchal system as well as to values and beliefs of his client and his family.Rad prikazuje razvoj sistemskog porodičnog pristupa kao teorijskog i terapijskog okvira koji razmatra klijenta u njegovom odnosu prema rodnim ulogama. Strukturalna i strateška porodična terapija, simboličko-iskustveni i kontekstualni model, koji su razvijeni u okviru ovog pristupa, razmatraju se u svetlu rodne perspektive, kako kroz teorijske koncepte tako i kroz terapijske intervencije. Feminističke ideje znatno utiču na dalji razvoj porodične terapije. Postrodni pristup teži uvažavanju ali i balansiranju mesta rodne perspektive u odnosu na lični i relacijski razvoj. Savremenom porodičnom terapeutu se postavlja zahtev za preispitivanjem sopstvene vrednosti i uverenja u odnosu na patrijarhalni sistem, kao i u odnosu na vrednosti i uverenja klijenta i njegove porodice

A different guest worker story: Roma guest workers: A transnational minority in transmigration

U radu se razmatra višeznačnost pojma gastarbajter na primeru ekonomskih emigranata koji pripadaju romskoj populaciji. U poslednjih pola veka do danas, pripadnici romske manjine u zapadno-evropske zemlje emigrirali su zbog više faktora (ekonomski, politički i društveni razlozi) i ne postoje zvanični podaci o tačnom broju Roma koji trajno ili privremeno borave na radu u inostranstvu. Moguće je ustanoviti nekoliko kategorija Roma emigranata koji su trajno ili privremeno nastanjeni u zapadno-evropskim zemljama. To su tzv. 'klasnični gastarbajteri' koji su legalnim ili ilegalnim putevima odlazili na rad u inostranstvo 60-ih ili 70-ih godina i tamo se uglavnom trajno nastanjivali, potom Romi izbeglice sa Kosova i/ili tražioci azila koji su odlazili za vreme građanskih ratova 90-ih i koji su posle potpisivanja 'Sporazuma o readmisiji' vraćeni u Srbiju, i oni Romi koji predstavljaju povremene ekonomske migrante, tj. oni koji nakon liberalizacije viznog režima odlaze na tromesečni rad u inostranstvo. Uprkos tome što ove tri navedene kategorije Roma migranata karakterišu različiti razlozi za odlazak ili za povratak iz inostranstva, većinsko stanovništvo ih percepira kao jedinstvenu celinu - kao gastarbajtere. Rad je rezultat terenskih istraživanja sprovedenih u jugositočnoj Srbiji, u selu Minićevo.The paper considers the ambiguity of the term 'guest worker', based on the example of economic migrants who belong to the Roma population. Over the last fifty years, members of the Roma minority have migrated to Western European countries for different reasons (economic, political and social reasons), and there is no official data on the precise number of Roma who have migrated abroad, whether permanently or temporarily. It is possible to establish a number of categories of Roma immigrants who reside permanently or temporarily in Western European countries. These are: the so-called 'classic guest workers' who, through legal or illegal means went to work abroad in the 60's and 70's, and mostly settled permanently in the host countries; Roma refugees from Kosovo and/or asylum seekers who left the country during the wars in the 90's, and who were returned to Serbia after the signing of the Readmission treaty; and those Roma who represent occasional economic migrants: people who, after Serbia was put on the white Schengen list (the liberalization of the visa policy for citizens of Serbia), spend three months at a time working abroad. Even though these three categories of Roma workers have different reasons for migrating from and returning to Serbia, the majority of the population perceives them as a unified, distinct whole - as guest workers. The paper is the result of fieldwork conducted in South-Eastern Serbia, in the village of Minicevo

NEMAČKI GRAĐANSKI ZAKONIK Od pravnog partikularizma do kodifkacije građanskog prava

The German Reich, often called the Second German Empire, was formed in 1871. Despite its almost one thousand-year-long, the Holy Roman Empire, which preceded the German one, had never had a strong, clear shape to contain the modern concept of a state. The German Reich is therefore described as the first modern state of the German people, even though Germany (organized as the German Reich) is considered to be “a belated state”, and the German people “a belated nation” [die verspätete Nation]78 compared with other western European nation states. The heritage, derived from centuries of fragmented German statelets [Kleinstaaterei] finally assembled in one country, was legal fragmentation. The national unity of the German people led to the political unity of Germany, which, in turn, inevitably resulted in the unity of law. This paper sheds light on the legal and political aspects of the process of codification of the German Civil Law. This analysis includes the work of expert commissions responsible for writing the German Civil Code [Bürgerliches Gesetzbuch-BGB], with special emphasis on the importance of Bernhard Windscheid, as well as the general development of the ideas related to the need for codification of civil law in Germany at the beginning of the nineteenth century. Finally, the paper deals with the influence of the existing European codifications, primarily of the French Civil Code [Code Civil].Nemački rajh, u istoriji nazivan i Drugim nemačkim carstvom, formiran je 1871. godine. Uprkos skoro hiljadugodišnjem postojanju, prethodno Sveto rimsko carstvo, nikada nije imalo čvrstu i jasnu konturu koja bi odgovarala savremenom pojmu države. Nemački rajh se zato označava kao prva moderna država nemačkog naroda, iako se Nemačka (organizovana kao Nemački rajh) u poređenju sa zapadnoevropskim nacionalnim državama smatra „zakasnelom državom“, a nemački narod „zakasnelom nacijom“ [die verspätete Nation]2. Nasleđe proisteklo iz viševekovnog usitnjavanja nemačkih državica [Kleinstaaterei] konačno okupljenih u jednu državu bilo je pravni partikularizam. Iz nacionalnog jedinstva nemačkog naroda proisteklo je političko jedinstvo Nemačke, a iz političkog jedinstva moralo se stoga uspostaviti i jedinstvo prava. Cilj ovog rada jeste pokušaj da se osvetli proces kodifkacije nemačkog građanskog prava, kako s pravnog tako i s političkog stanovišta. Analizom je obuhvaćen rad stručnih komisija (s posebnim osvrtom na značaj Bernharda Vindšajda) zaduženih za pisanje nemačkog građanskog zakonika [Bürgerliches Gesetzbuch- BGB], kao i uopšte razvitak ideje o potrebi kodifkacije građanskog prava u Nemačkoj, s početka XIX veka. Najzad, rad se bavi i pitanjem uticaja već postojećih evropskih kodifkacija, u prvom redu francuskog građanskog zakonika [Code civil]

ARAPSKA POVELJA O LJUDSKIM PRAVIMA – KRITIČKI OSVRT

Within international-legal regulations, human rights have been recognizing, since few years ago, the codifications in universal and regional, continental levels (European, inter-American, African). Since Arab Charter on Human Rights was introduced in 2008, we were able, for the first time, to face the particular system of human rights that is codified within the framework of a special civilization and legal domain that is not confined to the continents for the reason of Arab countries of Asia and Africa have been the signatories. The Charter, concerning its text, made a significant deflection from the traditionalists’ approach to human rights that had been so specific for the Arab world. It was written in a universal spirit, so it almost does not differ in its legal and technical sense from similar documents that establish the universal and particular systems of human rights elsewhere in the world. The mere process of acquiring the Charter was quite long and complex, and it was adopted for the first time in 1994, but it was not empowered, until revised and modified Charter form 2004 was legally introduced and decreed in 2008. Even though modernized, the Charter has several drawbacks. The most conspicuous one is the lack of adequate mechanism of protecting human rights. Therefore, there are initiatives set in the Arab world that the Charter be complemented by a Protocol that would establish the Arab Court for Human Rights, resembling to similar courts that thrive on European, American and African continent, with more or less achievement.U međunarodno-pravnoj regulativi, ljudska prava su do pre nekoliko godina poznavala kodifikacije na univerzalnom i na regionalnim, kontinentalnim nivoima (evropski, interamerički i afrički). Od stupanja na snagu Arapske povelje o ljudskim pravima, 2008. godine, po prvi put se suočavamo sa partikularnim sistemom ljudskih prava koji je kodifikovan u okviru jednog posebnog civilizacijskog i pravnog kruga kome granice nisu kontinenti, pošto su potpisnice ove Povelje arapske zemlje Afrike i Azije. Povelja je, što se samog teksta tiče, učinila značajan otklon od tradicionalističkog pristupa ljudskim pravima, karakterističnog za arapski svet i pisana je u jednom univerzalističkom duhu, tako da se u pravnotehničkom izrazu gotovo i ne razlikuje od sličnih dokumenata koji uspostavljaju univerzalni i partikularne sisteme ljudskih prava drugde u svetu. Sam proces donošenja Povelje je bio prilično dug i složen, a ista je prvi put usvojena 1994. godine, ali nije stupila na snagu, da bi tek izmenjena i revidirana Povelja iz 2004. godine konačno stupila na snagu početkom 2008. godine. Iako dodatno osavremenjena, Povelja ima nekoliko nedostataka, a svakako da je najuočljiviji od njih, nedostatak adekvatnog mehanizma zaštite ljudskih prava, pa su u tom smislu u arapskom svetu već pokrenute inicijative da se Povelja dopuni jednim Protokolom kojim bi se formirao Arapski sud za ljudska prava, po ugledu na slične sudove koji već godinama sa manje ili više uspeha funkcionišu na evropskom, američkom i afričkom kontinentu

PRAVO DETETA ZAČETOG UZ POMOĆ ASISTIRANE REPRODUKCIJE DA DOBIJE INFORMACIJU O SVOM DONORU - UPOREDNOPRAVNA REŠENJA

Pravo deteta da dobije informacije o svom donoru a samim tim i o svom genetskom poreklu izvodi se iz prava deteta da zna ko su mu roditelji, što je predviđeno članom 7. Konvencije o pravima deteta. Da bi se član 7 shvatio na odgovarajući način potrebno ga je tumačiti uz osvrt na član 8 iste konvencije - pravo deteta da očuva svoj identitet, kao i na član 8 Evropske konvencije o ljudskim pravima - pravo na poštovanje privatnog i porodičnog života. U pogledu prava deteta začetog postupkom asistirane reprodukcije da dobije informacije o svom donoru u uporednom pravu susrećemo dva suprotstavljena stanovišta. Jedna grupa zakonodavstava (švedsko, austrijsko, nemačko, britansko) predviđa neograničenu dostupnost identifikacionih informacija o donoru, dok druga grupa (francusko,dansko, norveško, rusko) predviđa apsolutnu zakonsku zabranu pristupu informacijama o davaocu genetskog materijala, osim informacija koje imaju medicinski značaj. Naročit osvrt je učinjen u pravcu zakonskog rešenja predviđenog u pravu Švedske kao države koja je prva predvidela pravo deteta začetog postupkom asistirane reprodukcije da dobije informacije o svom donoru. Cilj ovog rada je da damo prikaz uporednopravnih rešenja, predočimo prednosti i nedostatke jednog i drugog pristupa i damo predlog jedinstvenog rešenja