Metoda Historycznych Kodów Przestrzennych w diagnozie stanu ochrony krajobrazu w aspekcie planowania przestrzennego na przykładzie powiatu poznańskiego

The article presents the method of Historical Spatial Codes used to diagnose the state of protection of historical urban and landscape structures in the context of the provisions of local spatial development plans for the area of the Poznań poviat. The presented study is a synthetic record prepared on the basis of a monograph in which the method was widely described in 2019. The aim of the study is to answer the question whether the current spatial and planning policy of municipalities is a sufficient tool for the protection of historical urban and landscape structures (settlement) of poznań poviat communes – areas of cultural and landscape value – and to what extent it meets these needs. The HKP method consists of five stages – analyses: stage 1 – Historical Spatial Code, stage 2 – Composition, stage 3 – Attributes of space, stage 4 – MPZP, analysis of records of local spatial development plans and stage 5 – Comparison of HKP and MPZP. Analyses are carried out on the basis of historical maps and records of local spatial development plans. The built set of indicators and models of representative historical structures was used to analyze the state of spatial development of municipalities. The research concerned the sustainable development of municipalities in historical-cultural and planning-landscape aspects. Historical-spatial analysis covered the period from the end of the nineteenth century and statistical analysis of the years 2000–2017. Comparative and linear ordering methods were used for the overall assessment. The conducted research and analyses have shown, among other things, a significant variation in the development of municipalities in cultural and spatial aspects due to the level and dynamics of spatial planning and the low level of protection of historical urban and landscape structures.W artykule zaprezentowano metodę Historycznych Kodów Przestrzennych (HKP) zastosowaną do diagnozy stanu ochrony historycznych struktur urbanistyczno-krajobrazowych w kontekście zapisów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla powiatu poznańskiego. Zbudowany zbiór wskaźników i modeli reprezentatywnych struktur historyczno-krajobrazowych posłużył do analiz zrównoważonego rozwoju gmin w aspektach historyczno-kulturowym i planistyczno-krajobrazowym. Analiza historyczno-przestrzenna obejmowała okres od końca XIX w., natomiast analiza statystyczna lata 2000–2017. Do oceny całościowej zastosowano metody porównawcze i porządkowania liniowego. Badania i analizy wykazały między innymi znaczne zróżnicowanie rozwoju gmin w aspektach kulturowych i przestrzennych ze względu na poziom i dynamikę planowania przestrzennego oraz ogólnie niski poziom ochrony historycznych struktur urbanistyczno-krajobrazowych na obszarze powiatu poznańskiego

Ground fortifications in the development of the park behind the marine school in Darłowo

The article presents problems related with designing public space, i.e. recreational areas and park green space in the context of existing fortifications with a case study of the town of Darłowo. It shows examples of the development of historical areas of ground fortifications as part of the project ‘A Plan of Development of the Park Behind the Marine School in Darłowo’. The article also discusses selected issues related with the composition, spatial functionality, landscape and execution of the plan, included in the park design documentation. It presents the results of design work, which was used to prepare complex technical documentation. This study includes the arrangements thatcan be used to make a town park with scenic values which will be similar a natural scenery.W artykule przedstawiono zagadnienia związane z projektowaniem przestrzeni publicznych tj. trenów rekreacji i zieleni parkowej w kontekście istniejących fortyfikacji na przykładzie miasta Darłowa. Zaprezentowano przykładowe propozycje zagospodarowania obszarów historycznych fortyfikacji ziemnych w ramach opracowania realizacyjnego pt. Projekt zagospodarowania Parku za Szkołą Morską w Darłowie. Omówiono również wybrane zagadnienia kompozycyjne, funkcjonalno-przestrzenne, krajobrazowe i realizacyjne zawarte w dokumentacji projektowej parku. Przedstawiono wyniki prac projektowych, na postawie których przygotowano kompleksową dokumentacje techniczną. W opracowaniu zawarto ustalenia, na podstawie których istnieje możliwość zrealizowania parku miejskiego o zbliżonych, do naturalnych walorach krajobrazowych

Możliwości adaptacyjne poznańskich powojennych osiedli mieszkaniowych do zmian klimatu

The aim of article is to present examples of housing estates whose urban structures and green structures give various possibilities of adaptation to climate changes. The article presents qualitative analyses (using the case study method) for ten selected housing estates of the city of Poznań in the aspect of adaptability to climate changes. Selected examples of housing estates were characterized taking into account the following features: total area of the housing estate, green area, building area, building volume, number of inhabitants, green area, prevailing green structures within housing estates, number of parking spaces, year of establishing of housing estate. Based on these characteristics, indicators of the intensity of greenery were developed. Then, by the method of linear ordering, a ranking of the considered settlements was made. Housing estates from the mid and late twentieth century are characterized by a much higher share of green areas and high landscape values, which are the result of the application of the old urban normative and the functional, landscape and utility regime in force at that time for housing estates. The results indicate that these settlements have a much greater potential for adaptation to climate changes as opposed to modern settlements. In order to objectify this thesis, it was partially verified by partially analysing the dependence of some quantitative utility parameters of housing estates on the intensity of greenery: its filtration capabilities and air purity, energy consumption of heating buildings and comfort of pedestrian traffic in the spaces between buildings. As it turns out, these parameters (among others) can be largely shaped with the help of appropriate green systems.Artykuł ma na celu zaprezentowanie przykładów osiedli, których struktury urbanistyczne i struktury zieleni stwarzają różne możliwości adaptacji do zmian klimatu. W artykule przedstawiono analizy jakościowe (metodą studium przypadku) dla dziesięciu wybranych osiedli mieszkaniowych miasta Poznania w aspekcie możliwości adaptacji do zmian klimatu. Wybrane przykłady scharakteryzowano z uwzględnieniem następujących cech: powierzchnia całkowita osiedla, powierzchnia zieleni, powierzchnia zabudowy, kubatura zabudowy, liczba mieszkańców, przeważające struktury zieleni w obrębie osiedli, liczba miejsc parkowania, rok powstania osiedla. Na podstawie tych cech opracowano wskaźniki natężenia zieleni. Następnie metodą porządkowania liniowego sporządzono ranking rozpatrywanych osiedli. Osiedla z połowy i końca XX w. charakteryzuje znacznie większy udział terenów zieleni oraz wysokie walory krajobrazowe, które są skutkiem stosowania dawnego normatywu urbanistycznego i obowiązującego wówczas reżimu funkcjonalnego, krajobrazowego i użytkowego dla osiedli mieszkaniowych. Wyniki wskazują, że osiedla te mają znacznie większy potencjał adaptacyjny do zmian klimatu w przeciwieństwie do osiedli współczesnych. W  celu zobiektywizowania tej tezy dokonano jej częściowej weryfikacji, analizując wycinkowo zależność niektórych ilościowych parametrów użytkowych osiedli od natężenia zieleni: jej możliwości filtracyjnych i czystości powietrza, energochłonności ogrzewania budynków i komfortu ruchu pieszego w przestrzeniach między budynkami. Jak się okazuje, parametry te można m.in. w znacznym stopniu kształtować za pomocą odpowiednich układów zieleni

Urban farming – the ecological, spatial and social factors of urban landscape transformation / Urban farming – ekologiczny, przestrzenny i społeczny czynnik przemian krajobrazu miast

Subject and purpose of work: The subject of the study is urban farming and examples of urban gardens built in selected cities in North America and Europe. The aim of the study was to determine the influence of urban farming on urban landscape. Materials and methods: A case study – analysis of the ecological, spatial and social aspects of selected examples. Results: The idea of urban farming is gaining popularity and every year there are more urban gardens in cities in North America and Europe. There are several dozen urban gardens in Poland. Their structure is diversified so as to meet the needs of local communities. The character and scale of urban farming is diversified. These gardens satisfy aesthetic, scenic, ecological, social and even economic needs of small communities. They enrich the urban landscape with new, seasonally changeable enclaves of utility and aesthetic greenery. Conclusions: Urban farming is an ecological, social and spatial factor and a favourable alternative to urban landscape transformations. The development of urban farming should be successively supported by local authorities.Przedmiot i cel pracy: Przedmiotem badań jest zjawisko Urban Farming i przykłady zrealizowanych ogrodów miejskich w wybranych miastach Ameryki Północnej i Europy. Celem badań jest rozpoznanie wpływu Urban Farmingu na krajobraz miast. Materiały i metody: Studium przypadku - analiza wybranych przykładów w aspektach: ekologicznym, przestrzennym i społecznym. Wyniki: Idea Urban Farmingu znajduje swoje coraz szersze rzesze zwolenników i z każdym rokiem pojawiają się kolejne ogrody w miastach Ameryki Północnej i Europy. W Polsce jest już ich kilkadziesiąt. Funkcja i struktura tych ogrodów jest zróżnicowana i dostosowana do potrzeb lokalnych społeczności. Miejskie uprawy przyjmują różny charakter i skalę, zaspakajając potrzeby małych społeczności w aspekcie estetyczno-krajobrazowym, ekologicznym, społecznym a nawet gospodarczym. Wzbogacają krajobraz miasta o nowe, zmienne sezonowo, barwne enklawy zieleni użytkowej i estetycznej. Wnioski: Idea Urban Farming stanowi czynnik ekologiczny, społeczny i przestrzenny oraz korzystną alternatywę dla przemian krajobrazu miast. Rozwój idei Urban Farming powinien być sukcesywnie wspierany przez władze lokalne

Ochrona krajobrazu wokół inwestycji - Park Słoneczny Pobiedziska

The construction of large solar parks requires dedicated landscaping methods. Solar parks - colloquially called photovoltaic farms or solar power plants - require landscape conservation measures to be implemented in the areas adjacent to these projects. This is an extremely important issue for sustainable development and the protection of cultural assets and identities, including the rural landscape. The aim of this work is to present the possibilities of landscape protection using the example of the planned solar park in the municipality of Pobiedziska in the Greater Poland Voivodeship. The studies use case studies, qualitative and quantitative analyses and in situ tests. The studies covered the planned investment area of 160 ha and the adjacent areas. The project proposals for landscape protection applied in this case - ‘green protection walls’ - were presented. The measures presented make it possible to preserve open-air landscapes in agricultural and rural areas from the point of view of sustainable development and the protection of cultural assets, and their formula, adapted to the landscape, can be applied to a large extent and can be dedicated to the local conditions in rural areas.Budowa dużych parków słonecznych wywołuje potrzebę zastosowania adekwatnych metod ochrony krajobrazu. Parki słoneczne - potocznie zwane farmami fotowoltaicznymi lub elektrowniami słonecznymi - wymagają działań w zakresie ochrony krajobrazu na terenach sąsiadujących z tymi inwestycjami. Jest to niezwykle istotne zagadnienie w aspekcie zrównoważonego rozwoju oraz ochrony dóbr kultury i tożsamości, do których należy również krajobraz wiejski. Celem pracy jest zaprezentowanie sposobów ochrony krajobrazu na przykładzie projektowanego Parku Słonecznego Pobiedziska w województwie wielkopolskim. W badaniach zastosowano studium przypadku, analizę jakościową i ilościową oraz badanie in situ. Objęto nimi obszar planowanej inwestycji - 160 ha - oraz tereny przyległe. W artykule zaprezentowano zastosowane w tym przypadku propozycje projektowe ochrony krajobrazu - „zielone parawany”. Opisana formuła może być szeroko stosowana i adaptowana do warunków lokalnych na terenach wiejskich

URBAN FARMING – THE ECOLOGICAL, SPATIAL AND SOCIAL FACTORS OF URBAN LANDSCAPE TRANSFORMATION

Subject and purpose of work: The subject of the study is urban farming and examples of urban gardens built in selected cities in North America and Europe. The aim of the study was to determine the influence of urban farming on urban landscape. Materials and methods: A case study – analysis of the ecological, spatial and social aspects of selected examples. Results: The idea of urban farming is gaining popularity and every year there are more urban gardens in cities in North America and Europe. There are several dozen urban gardens in Poland. Their structure is diversified so as to meet the needs of local communities. The character and scale of urban farming is diversified. These gardens satisfy aesthetic, scenic, ecological, social and even economic needs of small communities. They enrich the urban landscape with new, seasonally changeable enclaves of utility and aesthetic greenery. Conclusions: Urban farming is an ecological, social and spatial factor and a favourable alternative to urban landscape transformations. The development of urban farming should be successively supported by local authorities

Niezwykły modernizm w odbudowie śródmieścia Hawru na przykładzie kościoła pw. św. Józefa projektu Aguste’a Perreta

The aim of the work is to reread the extraordinary architectural, structural and aesthetic values of a sacred architectural object from the period of reconstruction of the city center of Le Havre. The research used the method: case study on a selected example of the church of St. Joseph. The scope of research included spatial and structural analyses and material solutions in the context of the reconstruction of the le Havre city centre area carried out in the current of academic modernism. Results: The church building, together with the town hall building and the cathedral, is one of the three main elements of the historical urban composition and the contemporary reconstruction of the city centre of Le Havre carried out by Auguste Perret. The church building in the style of academic modernism is still an inspiring and unusual example of the use of raw material, which are concrete and reinforced concrete in the implementation of a sacred object. The object is an example of modern construction thought, which also plays an artistic role in the creation of the form and interior of the object. The spatial, aesthetic and functional values of reinforced concrete construction and concrete detail are an enduring example of mastery of technology and implementation of spatial vision in this difficult and unattractive building material. To sum up, it should be stated that this object fits into the context of coherent and comprehensive thinking about sacred architecture and urban space reconstructed in reinforced concrete technology during the modernist period. It is a forgotten, but still extraordinary inspiration for contemporary needs in this area.Celem pracy jest odczytanie na nowo niezwykłych walorów architektoniczno-konstrukcyjnych oraz estetycznych sakralnego obiektu architektonicznego z okresu odbudowy śródmieścia Hawru. W badaniach zastosowano metodę: studium przypadku na wybranym przykładzie kościoła pw. św. Józefa. Zakres badań obejmował analizy przestrzenno-konstrukcyjne i rozwiązania materiałowe w kontekście rekonstrukcji obszaru śródmieścia Hawru realizowanej w nurcie modernizmu akademickiego. Wyniki: Budynek kościoła, wraz z budynkiem ratusza miejskiego i katedrą, stanowi jeden z trzech głównych elementów historycznej kompozycji urbanistycznej oraz współcześnie zrealizowanej przez Auguste'a Perreta rekonstrukcji śródmieścia Hawru. Budynek kościoła w stylu modernizmu akademickiego stanowi do dzisiaj inspirujący i niezwykły przykład zastosowania surowego tworzywa, jakim są betonu i żelbet w realizacji obiektu sakralnego. Obiekt jest przykładem nowoczesnej myśli konstrukcyjnej, która pełni również rolę artystyczną w kreacji formy i wnętrza obiektu. Walory przestrzenne, estetyczne i użytkowe konstrukcji żelbetowej i betonowego detalu są nieprzemijającym przykładem mistrzowskiego opanowania techniki i realizacji wizji przestrzennej w tym trudnym i mało atrakcyjnym tworzywie budowlanym. Podsumowując należy stwierdzić, że obiekt ten wpisuje się w kontekst spójnego i całościowego myślenia o architekturze sakralnej oraz o przestrzeni miejskiej zrekonstruowanej w technologii żelbetu w okresie modernizmu. Stanowi zapomnianą, lecz nadal niezwykłą inspiracje dla współczesnych potrzeb w tym zakresie

Large shopping centres in Poznań as a source of rainwater recovery and irrigation of urban green areas

Large-scale facilities in the city cause the loss of significant amounts of rainwater,greenery and biologically active areas. Remedying this situation requires the implementationof a number of spatial planning demands. Increasing the attractiveness and spatial value ofurbanised areas state fundamental importance for meeting the needs of local communitiesin the era of predicted climate change. The study shows that appropriate management ofwater recovered from the roofs of large-scale buildings can be used to supply significantareas of urban greenery.Obiekty wielkopowierzchniowe w mieście są przyczyną utraty znacznych ilości wód opadowych, zieleni oraz powierzchni biologicznie czynnych. Naprawa tej sytuacji wymaga realizacji szeregu postulatów w zakresie planowania przestrzennego. Podnoszenie atrakcyjności i wartości przestrzennej terenów zurbanizowanych ma podstawowe znaczenie dla zaspokajania potrzeb lokalnych społeczności w dobie przewidywanych zmian klimatycznych.  Z przeprowadzonych badań wynika, że wodą odzyskaną z dachów obiektów wielkopowierzchniowych można zasilać znaczne obszary zieleni miejskiej. &nbsp

Ornament roślinny w detalach architektonicznych secesyjnych kamienic i willi w Sopocie

The article presents the issues related to the use of plant ornaments in decorations and details of Art Nouveau tenement houses in Sopot. Elements of decoration and detail of selected examples of Art Nouveau buildings were discussed in terms of the most frequently used plant prototypes.W artykule przedstawiono zagadnienia związane z wykorzystaniem ornamentów roślinnych w dekoracjach oraz w detalu secesyjnych kamienic w Sopocie. Omówiono elementy dekoracji i detale wybranych przykładów secesyjnych budowli pod kątem najczęściej stosowanych prototypów roślin