PROBLEM ZAPOŠLjAVANјA LICA SA INVALIDITETOM

The problem of employing disabled is in relation with discrimination of this group of population. Disabled people are not in the same position when they are looking for employment because of their lack of capability, and not so often they are put in difficult position because of their incapacity. Their health is the reason why they belong to sensitive group of employees, who are given special treatment such as special active employment measures, employment under specific conditions, adjustment of work place, including particular duty of employer to enable a disabled person to continue working in the same work place he used to work before occurrence of disability, or to enable him retraining and/or additional training. In order to increase the number of working disabled the system of quotas is introduced.Problem zapošlјavanja lica sa invaliditetom usko je povezan sa diskriminacijom ove kategorije lica. Zbog smanjenja ili gubitka radne sposobnosti, ova lica se ne nalaze u ravnopravnom položaju sa ostalim licima koja zaposlenje traže i često budu diskriminisana zbog svog invaliditeta. Nјihovo zdravstveno stanje ih svrstava u posebnu kategoriju zaposlenih kojima se pruža dodatna zaštita u vidu posebnih mera aktivne politike zapošlјavanja, zapošlјavanja pod opštim i posebnim uslovima, prilagođavanja mesta rada kao i obaveze poslodavca da licu sa invaliditetom omogući obavlјanje poslova koje je obavlјao pre nastanka invalidnosti ili da istom licu omogući prekvalifkaciju ili dokvalifkaciju. Kako bi se povećao broj zaposlenih lica sa invaliditetom uveden je kvotni system zapošlјavanja

Problem zapošlјavanja lica sa invaliditetom

Problem zapošlјavanja lica sa invaliditetom usko je povezan sa diskriminacijom ove kategorije lica. Zbog smanjenja ili gubitka radne sposobnosti, ova lica se ne nalaze u ravnopravnom položaju sa ostalim licima koja zaposlenje traže i često budu diskriminisana zbog svog invaliditeta. Nјihovo zdravstveno stanje ih svrstava u posebnu kategoriju zaposlenih kojima se pruža dodatna zaštita u vidu posebnih mera aktivne politike zapošlјavanja, zapošlјavanja pod opštim i posebnim uslovima, prilagođavanja mesta rada kao i obaveze poslodavca da licu sa invaliditetom omogući obavlјanje poslova koje je obavlјao pre nastanka invalidnosti ili da istom licu omogući prekvalifkaciju ili dokvalifkaciju. Kako bi se povećao broj zaposlenih lica sa invaliditetom uveden je kvotni sistem zapošlјavanja

Commencement of criminal procedure and its influence on employment contract

Commencement of a prosecution might cause some consequences for an employee regarding the employment contract, which raises several issues. First of all, if there is a reasonable doubt that one has committed a crime at work place or work-related crime, without being sentenced, an employer has no legal right to rescind the employment contract. That is the newest provision of novel of Labour Law. Before that, there were disagreements about whether the fact that criminal charges were submitted and the prosecution started were enough to rescind the employment contract. In the light of changes, there are serious doubts that the previous provision has jeopardized the presumption of innocence. On the other hand, ordered custody or any other violation of duty is followed by removal from work up to three months. The Labour Law also prescribes special removal for those defendants who are prosecuted for the crimes committed at work or workrelated crimes until the ending of the case. Having in mind that the average duration of prosecution in Serbia takes up to several years, it is possible for an employee to suffer damages even though he/she has not been sentenced yet. The Labour Law also does not specify if an employee has the right to wage compensation in this particular case, which can jeopardize not only the employee, but also of his family

The role of DNA methylation in the process of epithelial-mesenchymal transition of human conjunctival epithelial cells

Proces epitelno-mezenhimske tranzicije (EMT) može predstavljati značajan faktor koji doprinosi nastanku fibroznih promena konjuktive u različitim bolestima oka, ali je njegova uloga nedovoljno ispitana. Cilj ove doktorske disertacije podrazumevao je ispitivanje sposobnosti ćelijske linije humanih epitelnih ćelija konjuktive (HCjE) da uđu u proces EMT nakon infekcije uzročnikom trahoma, bakterijom Chlamydia trachomatis, i identifikaciju ključnih faktora povezanih sa pokretanjem i progresijom tranzicije na modelu procesa EMT indukovanog TGF-β proteinima. Posebna pažnja bila je usmerena na rasvetljavanje uloge metilacije DNK u regulaciji ekspresije gena uključenih u tranziciju HCjE ćelija. Praćenjem aktivacije signalnih puteva povezanih sa pokretanjem procesa EMT i ekspresije markera epitelnih/mezenhimskih ćelija pokazano je da HCjE ćelije poseduju sposobnost tranzicije nakon infekcije bakterijom C. trachomatis, praćene promenama u metilacionim profilima gena markera epitelnog/mezenhimskog fenotipa. Praćenjem morfologije, sposobnosti migracije i nivoa ekspresije gena markera uočeno je da dugotrajan tretman TGF-β1 izoformom ima najveći potencijal za pokretanje procesa EMT u HCjE ćelijama, dok su tretmani DNK demetilujućim agensom pokazali da metilacija DNK predstavlja važan mehanizam koji leži u osnovi ovog procesa. Promene profila metilacije DNK, detektovane analizom kriva topljenja i bisulfitnim sekvenciranjem, istakle su ključnu ulogu članova familije miR-200 u pokretanju i reverziji procesa EMT u HCjE ćelijama tretiranim TGF-β1 proteinima. Rezultati dobijeni u ovoj doktorskoj disertaciji ukazuju na mogućnost razvijanja novih selektivnih terapeutskih strategija u lečenju fibroznih promena konjuktive, zasnovanim na reverzibilnosti procesa EMT i epigenetičkih mehanizama.The process of epithelial-mesenchymal transition (EMT) could be an important factor in development of fibrosis-related conjunctival eye diseases, but its precise role in these conditions has not been defined yet. The aim of this doctoral dissertation was to examine the ability of human epithelial conjunctival cell line (HCjE) to enter EMT process after infection with trachoma causative agent, bacteria Chlamydia trachomatis, i to identify key factors associated with the initiation i progression of transition in TGF-β-induced EMT model. Special focus was directed to elucidating the role of DNA methylation in the regulation of expression of genes involved in the transition of HCjE cells. Activation of signaling pathways associated with the initiation of the EMT process i the expression level of epithelial/mesenchymal markers revealed that HCjE cells possess the ability to enter the transition after infection with bacteria C. trachomatis, which was associated with changes in the methylation profiles of epithelial/mesenchymal gene markers. Cell morphology, migration ability i expression level of marker genes indicated that long-term treatment with TGF-β1 isoform has the greatest potential to initiate EMT process in HCjE cells, while treatments with DNA demethylating agent suggested that DNA methylation is an important mechanism which underlies this process. Changes in DNA methylation profile, detected by melting curve analysis i bisulfite sequencing, highlighted a key role of miR-200 family members in initiating i reversing TGF-β1-induced EMT process in HCjE cells. The results obtained in this doctoral dissertation indicate the possibility of developing new selective therapeutic strategies in the treatment of fibrosis-related conjunctival diseases, based on the reversibility of both EMT process i epigenetic mechanisms

Fleksibilizacija radnih odnosa sa osvrtom na rad sa nepunim radnim vremenom

Funkcionisanje savremene ekonomije nametnulo je izmene u svim sferama društva, pa i u radnom pravu. Kao rešenje za nezaposlenost pojavio se institut fleksibilizacije, koji omogućava zaposlenom da se radnim vremenom i načinom obavljanja posla prilagodi potrebama poslodavca i uslovima na tržištu. U fleksibilnom obavljanju posla videla se ulaznica za tržište rada za teže zapošljive kategorije poput mladih i osoba sa invaliditetom, dok je majkama omogućeno da balansiraju između porodičnog života i karijere. Ovakav način rada nosi sa sobom brojne prednosti ali i mane, što je tema ovoga rada. Autorka je posebno proučavala ugovor o radu sa nepunim radnim vremenom, koji je sve učestaliji ugovor ove vrste, ukazujući na opаsnost od disкriminacije ove kategorije radnika i potrebe za njihovom zaštitom

Vulnerability of “Agency Workers" and the Need for Their Protection

Temporary-work agencies present in the labor market worldwide as a result of the flexibilization of work, economic crises, globalization, and digitalization, as well as the unemployment. There are more people looking for employment than jobs offered by employers for recruitment. Those kinds of situations may put workers employed through agencies in a discriminatory position. In addition, law systems mostly do not regulate the establishment and terms of temporary-work agency. As a result, so-called agency workers are offered bad terms of work, which can lead to abuse of this institute. On those grounds agencies for temporary employment are established, creating a triangle of contract relationships. The employee is therefore responsible for his work to an agency, and there is a special relationship between the user undertaking and the temporary-work agency. This kind of relationship might be positive for employees and their rights, first of all as regards the additional chances for employment. It might be also welcome for a user undertaking in urgent need of hiring, inter alia. On the other hand, this kind of work might cause more vulnerability for workers, in the sense of minoring their working rights. In this paper, the author brings up the thesis that the lack of provisions for work of agencies for temporary employment and the lack of supervision of their work might put agency workers in a discriminatory position compared to other workers, and it might also lead to their exploitation. It can be also argued that the work of these agencies requires the permanent protection of agency workers

(Ne)jednako plaćanje muškaraca i žena u sportu, sa osvrtom na tenis

Može li se govoriti o principu jednake plaćenosti za jednak rad u sportu? Važno načelo radnog prava čini se da traži svoje mesto i u sportskom pravu. Međutim, radi implementacije tog načela potrebno je utvrditi može li se govoriti o generalnoj primeni ovog principa ili je nužno uzeti u obzir prirodu svakog sporta. Rad istražuje mogućnosti za primenu ovog načela, uzimajući u obzir tumačenje iz radnog prava. Autorka se bavi istraživanjem kriterijuma koji se uzimaju kao relevantni kada je određivanje zarade muškaraca i žena u pitanju u svakom sportu, kao i da li takvi kriterijumi predstavljaju pravno relevantne kriterijume. Polazi se od hipoteze da muškarcima i ženama u sportu treba obezbediti isto nagrađivanje

Angažovanje dece u sportu

Sve češće smo svedoci angažovanja dece u oblasti sporta, najpre iz hobija a kasnije i nekim oblikom stipendiranja, kao podsticaja za profesionalno bavljenje sportom. U našem pravu izostaje zakonska regulativa koja bi uredila sportsko angažovanje koje nema karakter profesionalnog, a izostaju i važne odredbe koje se tiču zdravstvene zaštite, s obzirom na mogućnost povreda i oboljenja. U teoriji pitanje angažovanja dece u sportu nije dovoljno izučavano, te neretko osnov njihovog angažovanja ostaje zamagljen. Imajući u vidu princip posebne zaštite ovih kategorija u radnom odnosu, s pravom se postavlja pitanje da li taj princip važi i za angažovanje dece koje ne spada u krug profesionalnog bavljenja i na koji način ga treba sprovesti. U radu će biti reči o angažovanju dece u sportu, uz razmatranje pravne regulative koja čini osnov njihovog angažovanja. Takvo razmatranje je nerazdvojno vezano za odredbe Zakona o radu, kao osnovnog zakona u sferi radnih odnosa, kao i Zakona o sportu kao lex specialis-a

Implikacije obavezne vakcinacije protiv Covid-19 na radni odnos

Pandemija virusa covid-19 izazvala je brojne posledice po radnopravne odnose. U svetlu tematike rada, one se odnose na položaj kandidata za zaposlenje i zaposlenih i njihovo zaražavanje pomenutim virusom i na vakcinaciju, kao potencijalno sredstvo zaštite. Kako osoba koja je već jednom bila zaražena pomenutim virusom može ponovo da oboli, rešenje se traži u vakcinaciji protiv covid-19. Time se postavilo pitanje, može li se zasnivanje, odnosno opstanak i trajanje radnog odnosa, usloviti vakcinacijom? Ovo s toga što bi uslov obavezne vakcinacije otvorio pitanje ekonomskog pritiska na zaposlenog, koji zaradom obezbeđuje egzistenciju. S druge strane, postavlјanje vakcine kao uslova sine qua non u radnom odnosu može polјulјati autonomiju volјe zaposlenog da takvu odluku sam donese, shodno sopstvenim uverenjima. Uz sve to, valјa imati na umu povezanost prava na zdravlјe i prava na pristup informacijama, te da donošenje odluke o vakcinisanju kod nekih zaposlenih može upravo biti bazirano na dostupnosti relevantnih informacija o delotvornosti vakcina. Takva saznanja mogu biti prolongirana. Pitanje vakcinacije zaposlenih predstavlјa složen segment u okviru radnog prava, jer uklјučuje i zaštitu javnog zdravlјa, kao i obavezu poslodavca da obezbedi bezbedne i zdrave uslove rada. Tome treba dodati i bezbednost i zdravlјe onih zaposlenih koji, zbog zdravstvenog stanja, ne smeju da se vakcinišu, tako i bezbednost osoba sa invaliditetom, koje spadaju u grupu posebno vulnerabilnih zaposlenih. U svetlu razmatranja ovih pitanja, valјa uzeti u obzir aspekte stava Evropskog suda za lјudska u predmetu Vavřička and others v. the Czech Republic, zauzetog u aprilu 2021. godine, kojim se konstantuje da obavezna vakcinacija, pod određenim uslovima može biti „neophodna u demokratskom društvu.“ S druge strane, tu je i presuda Vrhovnog suda Izraela, koji je zauzeo stav da poslodavci moraju izvršiti razumna prilagođavanja mesta rada, tako da radna sredina bude „inkluzivna“ i za zaposlene koji se nisu vakcinisali. U radu će biti analizirano može li vakcinacija biti uslov za pristup tržištu rada, za uživanje prava na rad, kao i drugih radnih prava

Određene forme radnog vremena u Srbiji svetlu Evropske direktive 2003/88 i uporednog prava

Kako je načelo dostojanstvenog rada jedan od postulata radnog prava, od velikog je značaja bila borba radničke klase za osam sati radnog vremena, osam sati dokolice i osam sati odmora. Maksima prorata temporis odnosno koliko rada toliko zarade uticala je na to da se zakonom precizno utvrde pravni okviri radnog vremena. Radno vreme kao jedan od faktora koji pored zarade utiče na radno angažovanje zaposlenog i njegovu motivisanost nije tema kojoj je u nauci posvećeno dovoljno pažnje te će autor u radu nastojati da ukaže na pravne praznine u regulisanju pitanja koja se odnose na pojedine aspekte radnog vremena, kao i na probleme koji se mogu pojaviti u praksi, uzimajući standard koji su postavljeni u direktivi Evropske unije. Prekovremeni i noćni rad, kao i skraćeno radno vreme iz tog razloga dobijaju na značaju. I pored zakonskih odredbi, postoje nedoumice i zloupotrebe u praksi kada je prekovremeni rad u pitanju. Zakonsko uređenje ovog instituta predstavlja često mrtvo slovo na papiru, od radnika se očekuje rad i nakon radnog vremena, koji se ne priznaje i ne plaća kao prekovremeni rad. Ne postoji zakonski okvir koji bi zaštitio radnika jer ne postoje jasna pravila u srpskom pravu kako poslodavac treba da utvrdi prekovremeni rad. Uz to, prekovremeni rad se ne kontroliše, jer postoji nedostatak inspektora rada za rad na terenu. Zato autor smatra da prekovremeni rad, kao forma radnog vremena, zavređuje posebno proučavanje, uz ukazivanje na uporednopravna rešenja i predlaganje rešenja za pitanje koje je poslednjih godina postalo goruće. Noćni rad, kao rad u posebnim uslovima, zavređuje naučni prikaz i detaljniju regulativu. Uzimajući u obzir standarde zaštite zdravlјa i bezbednosti na radu, od velikog je značaja institute skraćenog radnog vremena i njegovo razgraničenje sa nepunim radnim vremenom