Lustracja a wiarygodność sędziego O wykładni pojęcia „odpowiedzialność karna” z art. 181 Konstytucji RP

Autor w niniejszym artykule zastanawia się czy z konstytucyjnego punktu widzenia konieczne jest wyrażenie przez sąd dyscyplinarny zgody na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności za złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego, a zatem – czy sędziego chroni immunitet określony w art. 181 Konstytucji także w stosunku do postępowania prowadzonego w trybie ustawy z 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz.U. 2013, poz. 1388; dalej: ustawa lustracyjna).Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Uwagi o pojmowaniu art. 90 Konstytucji RP przez Trybunał Konstytucyjny

Article 90 of the Polish Constitution is defined, both in the jurisprudence and in the doctrine, as the legal basis for the accession of Poland to the European Union (‘pillar of European integration’). In the author’s view, Article 90 of the Polish Constitution is applicable not only to the international treaties which confer on an international organization or international institution the competence of the bodies of State authority in relation to certain matters, but also in relation to such agreements which change the scope of the conferred competences or the conditions of exercise of already conferred competences. Article 136 (3) TFEU in an essential way changes the principles of the functioning of the monetary union. Hence, it alternates the conditions of the exercise of the competences conferred by Poland with regard to the monetary policy, which is also covered by the Accession Treaty. In consequence, Article 90 of the Polish Constitution should have been the legal basis for the ratification of the European Council Decision of 25 March 2011 amending Article 136 TFEU with regard to a stability mechanism for Member States whose currency is the euro (2011/199/EU). At the time when the Polish Constitution was approved, the perspective of Article 90 of the Polish Constitution was the EU Accession. This provision did not take into account the application of the ‘Schengen method’ by the EU. The understanding of ‘conferral of competence’, presented in the judgment K 33/12 seems so narrow that its test may not be fulfilled by the majority of accession treaties. Due to this interpretation, a broadly understood European integration, does not fall within the scope of Article 90 of the Polish Constitution. The doctrinal understanding of Article 89 of the Polish Constitution also supports the narrow role of Article 90 of the Polish Constitution with regard to the integration treaties. In the view of the author, it is not excluded that both types of ratification of international treaties may be parallel to each other. Hence, in such a situation the role of Article 90 of the Polish Constitution is diminished.Artykuł nie zawiera abstraktu w języku polski

Tożsamość konstytucyjna i jej funkcje

This article is the result of the scientific meeting organized by the KUL, in June 2021, concerning the topic of the constitutional identity. One of the intriguing problems in constitutional law is just the problem of constitutional identity. Constitutional Identity has three functions. The most important consistent that identity determines the “core” or “nucleus” of each constitution. The answer to radical question “what is the preambule to the Polish Constitution for?” should be that it mostly serves to express constitutional identity. This the basic function of this part of the Polish Constitution. Above all, constitutional identity “emerges” from national identity. Both identities are connected with each other in the preambule of the Polish Constitution.Artykuł jest wynikiem spotkania naukowego zorganizowanego przez KUL w czerwcu 2021 r. na temat tożsamości konstytucyjnej. Jednym z intrygujących problemów prawa konstytucyjnego jest właśnie problem tożsamości konstytucyjnej. Tożsamość konstytucyjna pełni trzy funkcje. Najważniejszą konsekwencją jest to, że tożsamość określa „rdzeń” lub „jądro” każdej konstytucji. Odpowiedź na radykalne pytanie „po co jest preambuła do Konstytucji RP?” powinno być, że służy głównie do wyrażania tożsamości konstytucyjnej. To podstawowa funkcja tej części Konstytucji RP. Przede wszystkim tożsamość konstytucyjna „wyłania się” z tożsamości narodowej. Obie tożsamości są ze sobą powiązane w preambule Konstytucji RP

Spotlight Interpretation and its Devastating Effects

After 1989 Poland struggled to build up a free state based on the rule of law. More recently, illiberal constitutionalism has been damaging these hard-won gains. This blogpost will argue that the systematic dismantling of Poland’s rule of law, without officially amending the Constitution, was possible due to a peculiar interpretative technique called spotlight interpretation. Its essence lies in the opportunistic interpretation of systemically important constitutional provisions to achieve the short-term political goals of the ruling majority, and it has arguably been central to the destruction of judicial independence in Poland’s constitutional order.</p