Iruñeko Antso III.aren 1035eko agiria: faktore feudal eta politikoak banaketaren mitoaren atzean

Antso III.ak 1035an idatziriko dokumentuaren inguruan luze eta ugari idatzi da denbora askoan zehar. Errege iruindar honek XI. mendean eskuraturiko nagusigo politikoak, lurralde ezberdin asko bere kontrolpean metatuz, hurrengo mendeetan pertsonaia honi eman zitzaion garrantzia historikoa bideratu zuen. Seguruenik arrazoi honengatik, XX. mendearen bigarren erdira arte Antso III.ak bere erresuma edo domeinuekin semeen artean eginiko banaketaren mitoa izan zen ikuspuntu nagusia gertakizun historiko hau aztertzerakoan, gerora garatu ziren erresuma hispaniko nagusien (Gaztela eta Aragoi, batik bat) sorburu gisa planteatuz. Zentzu honetan, 1035eko dokumentu hau sarritan errege iruindar honek buruturiko ustezko testamentu gisa aurkeztua izan zen denbora askoan zehar. Baina egia esan, jada testuaren edukia gainetik ikusiz bereiz daiteke agiri honetan ez dagoela inongo testamenturik, eta bertan ez dela erresumaren banaketa formal bat ematen; benetan azaltzen dena Antso III.ak bere seme Ramirori eginiko lur-dohaintza bat, eta azken honek bere anaia Garzeari eginiko zin bat da. Horrela, XX. mendearen bigarren erditik garaturiko planteamendu berriei zentzua jarraituz, agiri hau bestelako ikuspuntu batetik analizatuko dugu. Izan ere, testuaren edukiaren atzean XI. mendeko testuinguru iruindarrarekin loturiko beste aspektu batzuk antzematen dira, batez ere feudalizazio arekin eta nobleziaren indartze eta lurraldetzearekin loturik. Zentzu honetan, agirian agertzen den lur-dohaintzak Iruñeko erresumaren periferian gertatzen ari zen baroien interesen lurraldetzea aztertzeko balioko digu; testuaren edukia nagusiki Aragoiko baroien kasuarekin loturik dago, baina ezin dugu ahaztu faktore honek beste iruindar eremu batzuetan ere eragina izan zuela. Bestalde, bai dohaintzan eta baita zinean ere ezartzen diren berme ezberdinek-Gartzea eta Ramiroren arteko harreman onak segurtatzeko ezarriak-, anaia bien arteko erlazioa dokumentuaz haratago nola garatu zen aztertzeko balioko digu, bien portaera aldakorra feudalismoko jaunen arteko adibide tipikoa dela ikusiz. Baina edukiaz gain agiriak ere baditu beste azterbide interesgarri batzuk ere; feudalismo aren zantzu dokumentalei dagokienean –lengoaia eta formarekin loturik, nagusiki- erreferentzia gisa balioko digu, XI. mendeko erdialdean garatzen zebilen formalizazio dokumentala orokorki analizatzerako ordua

Iruñeko Antso III.aren 1035eko agiria: faktore feudal eta politikoak banaketaren mitoaren atzean

Antso III.ak 1035an idatziriko dokumentuaren inguruan luze eta ugari idatzi da denbora askoan zehar. Errege iruindar honek XI. mendean eskuraturiko nagusigo politikoak, lurralde ezberdin asko bere kontrolpean metatuz, hurrengo mendeetan pertsonaia honi eman zitzaion garrantzia historikoa bideratu zuen. Seguruenik arrazoi honengatik, XX. mendearen bigarren erdira arte Antso III.ak bere erresuma edo domeinuekin semeen artean eginiko banaketaren mitoa izan zen ikuspuntu nagusia gertakizun historiko hau aztertzerakoan, gerora garatu ziren erresuma hispaniko nagusien (Gaztela eta Aragoi, batik bat) sorburu gisa planteatuz. Zentzu honetan, 1035eko dokumentu hau sarritan errege iruindar honek buruturiko ustezko testamentu gisa aurkeztua izan zen denbora askoan zehar. Baina egia esan, jada testuaren edukia gainetik ikusiz bereiz daiteke agiri honetan ez dagoela inongo testamenturik, eta bertan ez dela erresumaren banaketa formal bat ematen; benetan azaltzen dena Antso III.ak bere seme Ramirori eginiko lur-dohaintza bat, eta azken honek bere anaia Garzeari eginiko zin bat da. Horrela, XX. mendearen bigarren erditik garaturiko planteamendu berriei zentzua jarraituz, agiri hau bestelako ikuspuntu batetik analizatuko dugu. Izan ere, testuaren edukiaren atzean XI. mendeko testuinguru iruindarrarekin loturiko beste aspektu batzuk antzematen dira, batez ere feudalizazio arekin eta nobleziaren indartze eta lurraldetzearekin loturik. Zentzu honetan, agirian agertzen den lur-dohaintzak Iruñeko erresumaren periferian gertatzen ari zen baroien interesen lurraldetzea aztertzeko balioko digu; testuaren edukia nagusiki Aragoiko baroien kasuarekin loturik dago, baina ezin dugu ahaztu faktore honek beste iruindar eremu batzuetan ere eragina izan zuela. Bestalde, bai dohaintzan eta baita zinean ere ezartzen diren berme ezberdinek-Gartzea eta Ramiroren arteko harreman onak segurtatzeko ezarriak-, anaia bien arteko erlazioa dokumentuaz haratago nola garatu zen aztertzeko balioko digu, bien portaera aldakorra feudalismoko jaunen arteko adibide tipikoa dela ikusiz. Baina edukiaz gain agiriak ere baditu beste azterbide interesgarri batzuk ere; feudalismo aren zantzu dokumentalei dagokienean –lengoaia eta formarekin loturik, nagusiki- erreferentzia gisa balioko digu, XI. mendeko erdialdean garatzen zebilen formalizazio dokumentala orokorki analizatzerako ordua

AIMSurv: First pan-European harmonized surveillance of Aedes invasive mosquito species of relevance for human vector-borne diseases

Human and animal vector-borne diseases, particularly mosquito-borne diseases, are emerging or re-emerging worldwide. Six Aedes invasive mosquito (AIM) species were introduced to Europe since the 1970s: Aedes aegypti, Ae. albopictus, Ae. japonicus, Ae. koreicus, Ae. atropalpus and Ae. triseriatus. Here, we report the results of AIMSurv2020, the first pan-European surveillance effort for AIMs. Implemented by 42 volunteer teams from 24 countries. And presented in the form of a dataset named “AIMSurv Aedes Invasive Mosquito species harmonized surveillance in Europe. AIM-COST Action. Project ID: CA17108”. AIMSurv2020 harmonizes field surveillance methodologies for sampling different AIMs life stages, frequency and minimum length of sampling period, and data reporting. Data include minimum requirements for sample types and recommended requirements for those teams with more resources. Data are published as a Darwin Core archive in the Global Biodiversity Information Facility- Spain, comprising a core file with 19,130 records (EventID) and an occurrences file with 19,743 records (OccurrenceID). AIM species recorded in AIMSurv2020 were Ae. albopictus, Ae. japonicus and Ae. koreicus, as well as native mosquito species

Estructura y gestión de los ingresos y rentas señoriales en el País Vasco: el linaje de Lazcano a fines de la Edad Media

Historically, less attention has been paid to the study of seigneurial accounts than to the nobiliary demesnes and lineages. This is likely to be the result of the scarcity of seriated records in the seigneurial archives. Our aim is to take advantage of the rich administrative and judicial records of the Lazcano family archive to reconstruct the structure and management of the income and rents of a family whose possessions spanned the eastern districts of Guipuzcoa and Alava, in the border with the kingdom of Navarra, between 1335 and 1522.El estudio de las haciendas señoriales no ha generado el interés que han despertado otros temas entre quienes han dedicado su esfuerzo al estudio de señoríos y casas nobles. Seguramente, la ausencia de documentación seriada en los archivos señoriales condicionó su desarrollo. Nuestro propósito, superando la ausencia de esa información en el archivo señorial de los Lazcano con documentación administrativa y judicial, es reconstruir la estructura y la gestión de los ingresos y rentas de ese linaje cuyas áreas de influencia y señorío se extendían sobre por el oriente guipuzcoano y alavés, en la frontera con el reino de Navarra, entre 1335 y 1522

Estructura y gestión de los ingresos y rentas señoriales en el País Vasco: el linaje de Lazcano a fines de la Edad Media

El estudio de las haciendas señoriales no ha generado el interés que han despertado otros temas entre quienes han dedicado su esfuerzo al estudio de señoríos y casas nobles. Seguramente, la ausencia de documentación seriada en los archivos señoriales condicionó su desarrollo. Nuestro propósito, superando la ausencia de esa información en el archivo señorial de los Lazcano con documentación administrativa y judicial, es reconstruir la estructura y la gestión de los ingresos y rentas de ese linaje cuyas áreas de influencia y señorío se extendían sobre por el oriente guipuzcoano y alavés, en la frontera con el reino de Navarra, entre 1335 y 1522

Early detection of tiger mosquito, Aedes albopictus (Skuse, 1894), in the Basque Country (Spain).

Tras la reciente detección de Aedes albopictus (Skuse, 1894) en el suroeste de Francia, el muestreo de vigilancia entomológica, realizado en el País Vasco desde el año 2013, ha identificado dos trampas positivas en Irún (Guipúzcoa). Se discute acerca de las diferencias en las condiciones ambientales, que afectarían a su implantación y control, respecto a las poblaciones del Levante espa- ñol. También se citan por primera vez la especies Culex hortensis Ficalbi, 1889 y Culiseta longiareolata (Macquart, 1838) para el País Vasco y la provincia de Guipúzcoa. También se cita por primera vez a Cx. pipiens Linnaeus, 1758 en la provincia de Guipúzcoa.Abstract After the recent detection of Aedes albopictus (Skuse, 1894) in Southwestern France, the entomological surveillance in the Basque Country, since 2013, has found two positive traps in Irun (Guipuzkoa). The differences in environmental conditions, which could influence its establishment, between this area and the Spanish Levante populations are discussed. Also, this is the first record of Culex hortensis Ficalbi, 1889 and Culiseta longiareolata (Macquart, 1838) for the Basque Country and the Guipuzkoa province. Also it is the first record of Cx. pipiens Linnaeus, 1758 for the Guipuzkoa province

“De fusta e de fierro”: Medieval weaponry in the Iberian Peninsula

Esta obra estudia las armas empleadas en los reinos ibéricos medievales (siglos XI-XVI) desde una perspectiva múltiple y pluridisciplinar. El lector podrá conocer qué heridas causaban en combate, cómo se representaban en los sellos y en los tapices de los reyes, las técnicas de ataque y defensa de los caballeros y qué armamento llevaban a bordo los navíos de guerra. Descubrirá también los materiales militares hallados recientemente por la arqueología, cuánto costaba el armamento personal, los inicios de la industria armamentística y la circulación y el consumo de armas. E incluso podrá conocer cómo presentan los videojuegos de nuestros días las armas y las vestimentas de la Edad Media y qué perspectivas de estudio tendrá que abordar la investigación sobre armas medievales ibéricas en los próximos años.Depto. de Historia de América y Medieval y Ciencias HistoriográficasFac. de Geografía e HistoriaTRUEpu