Próby integracji prawosławnej społeczności diecezji przemyskiej wokół obrony prawosławia w l. 1596-1610

Artykuł przedstawia zabiegi prawosławnej społecznośći diecezji przemyskiej o obronę swej wiary w okresie od zawarcia unii brzeskiej do 1614 r. tj. powrotu biskupa Atanazego Krupeckiego do Przemyśla z Węgier i rozpoczęciu przez niego organizowania struktur zarządu diecezją. W pracy ukazany został stosunek sejmku wiszeńskiego do spraw wyzniowych, czynniki wpływające na możliwości integracyjne wyznawców ortodoksji w diecezji przemyskiej oraz wydarzenia inspirujące ortodoksów do aktywnej obrony swej pozycji w przestrzeni publicznej Rzeczypospolitej

Próby integracji prawosławnej społeczności diecezji przemyskiej wokół obrony prawosławia w l. 1596-1610

Artykuł przedstawia zabiegi prawosławnej społecznośći diecezji przemyskiej o obronę swej wiary w okresie od zawarcia unii brzeskiej do 1614 r. tj. powrotu biskupa Atanazego Krupeckiego do Przemyśla z Węgier i rozpoczęciu przez niego organizowania struktur zarządu diecezją. W pracy ukazany został stosunek sejmku wiszeńskiego do spraw wyzniowych, czynniki wpływające na możliwości integracyjne wyznawców ortodoksji w diecezji przemyskiej oraz wydarzenia inspirujące ortodoksów do aktywnej obrony swej pozycji w przestrzeni publicznej Rzeczypospolitej

Natalia Bilous, Za krok do Vіčnostі. Meškancі mіst Volinі u svіtlі testamentіv kіncâ XVІ–XVІІ stolіtʹ, Kiїv 2021, ss. 536*

Recenzja książki ukraińskiej badaczki Natalii Biłous, poświęconej testamentom wołyńskich mieszczan i szlachty z XVi-XVII w.

Działalność namiestników (dziekanów) w unickiej diecezji przemysko-samborsko-sanockiej w „krótkim” XVIII w. (na przykładzie namiestnictwa muszyńskiego i bieckiego)

The article focuses on the functioning of the office of governors (deans) of the Uniate diocese of Przemyśl-Sambor in the 18th century. Particular attention was paid to the organization and activity of the governorate judiciary. It shows the manner of organization of these courts, unknown so far in historiography, i.e., the selection of court officials and the analysis of the nature of cases that were placed on the list of the governor’s court.Tematyka artykułu koncentruje się wokół funkcjonowania urzędu namiestników (dziekanów) unickiej diecezji przemysko-samborskiej w XVIII w. Szczególną uwagę poświęcono organizacji i działalności sądownictwa namiestniczego. Ukazano nieznany dotąd w historiografii sposób organizacji tych sądów, tj. dobór urzędników sądowych oraz analizę charakteru spraw, które trafiały na wokandę sądu namiestniczego

Migration – Kommunikation – Transfer (Volume 1, Edition 1)

Der Band behandelt Fragen des gegenseitigen Austauschs sowie ethnischer, kultureller und religiöser Verflechtungen der mitteleuropäischen Länder und ihrer Bevölkerung. In zwölf Beiträgen von Archäologen und Historikern der Nikolaus-Kopernikus-Universität Torun spiegelt sich die Komplexität und Vielschichtigkeit dieser Problematik. Damit bilden sie den Auftakt einer neuen Schriftenreihe, die als ein Forum für den Austausch über die neueste wissenschaftliche Forschung zur Geschichte Polens im weit verstandenen mitteleuropäischen Kontext dient. In den jährlich erscheinenden Bänden werden komplexe Themen der Geschichte untersucht. This volume not only focusses on issues on mutual exchange but also on ethnic, cultural and religious ties of the Middle European countries and their citizens. The twelve contributions of archaeologists and historians from the Nicolaus Copernicus University in Toruń reflect the complexity of this issue. The authors therefore kick off a new series of journals which serve as a forum for the exchange on recent research on the history of Poland in the wider sense of the Middle European context. The annually published volume will analyse complex subjects of history

Wizytacje z „Tek Podołynskiego” z Muzeum Narodowego im. Andrzeja Szeptyckiego we Lwowie jako źródło do badań nad dziejami unickiej diecezji przemyskiej w XVIII wieku

Artykuł dotyczy przydatności do badań nad dziejami unickiej diecezji przemyskiej w XVIII w. protokołów wizytacji z tzw. Tek Podołynskiego, przechowywanych w Muzeum Narodowym im. Andrzeja Szeptyckiego we Lwowie. Autorka przedstawia tradycję wizyacji kanonicznych w Cerkwi unickiej oraz analizuje  nieznane dotąd w obiegu naukowym źródła ukazujące struktury terytorialne diecezji i pozwalających odtworzyć w całości lub częściowo zasięg terytorialny dekanatów dobromilskiego, żukotyńskiego, starosolskiego, muszyńskiego, starosamborskiego, mokrzańskiego, mościskiego, gródeckiego, bireckiego oraz przemyskiego tj. 10 spośród 31 dekanatów diecezji

Wizytacje z „Tek Podołynskiego” z Muzeum Narodowego im. Andrzeja Szeptyckiego we Lwowie jako źródło do badań nad dziejami unickiej diecezji przemyskiej w XVIII wieku

Artykuł dotyczy przydatności do badań nad dziejami unickiej diecezji przemyskiej w XVIII w. protokołów wizytacji z tzw. Tek Podołynskiego, przechowywanych w Muzeum Narodowym im. Andrzeja Szeptyckiego we Lwowie. Autorka przedstawia tradycję wizyacji kanonicznych w Cerkwi unickiej oraz analizuje  nieznane dotąd w obiegu naukowym źródła ukazujące struktury terytorialne diecezji i pozwalających odtworzyć w całości lub częściowo zasięg terytorialny dekanatów dobromilskiego, żukotyńskiego, starosolskiego, muszyńskiego, starosamborskiego, mokrzańskiego, mościskiego, gródeckiego, bireckiego oraz przemyskiego tj. 10 spośród 31 dekanatów diecezji

The Activity of the Orthodox Nobility from the Eparchy of Przemyśl on Behalf of the Orthodox Church in the 17th Century

Ogłoszenie unii Kościoła Wschodniego z Kościołem Katolickim w Rzeczypospolitej pogrążyło diecezję przemyską w konflikcie wyznaniowym na niemal całe XVII stulecie. Jego częścią stały się zabiegi o posiadanie świątyń i materialne zabezpieczenie Cerkwi. W wyniku działalności fundacyjnej szlachty przemyskiej powstały trzy monastery: w Topolnicy (1616), ufundowany przez Turzańskich; monaster hruszowski (1621) założony przez ród Lityńskich oraz monaster w Bilinie Wielkiej (1669). Fundatorzy należeli do najaktywniejszych przeciwników wprwadzenia unii w diecezji. Monastery wspomagali także członkowie innych ortodoksyjnych rodzin. Na mecenat szlachecki złożyła się także dbałość o położone w rodzimych dobrach cerkwie, które należało odbudowywać po zniszczeniach najazdów tatarskich w XVII w

Migration – Kommunikation – Transfer (Volume 1, Edition 1)

Der Band behandelt Fragen des gegenseitigen Austauschs sowie ethnischer, kultureller und religiöser Verflechtungen der mitteleuropäischen Länder und ihrer Bevölkerung. In zwölf Beiträgen von Archäologen und Historikern der Nikolaus-Kopernikus-Universität Torun spiegelt sich die Komplexität und Vielschichtigkeit dieser Problematik. Damit bilden sie den Auftakt einer neuen Schriftenreihe, die als ein Forum für den Austausch über die neueste wissenschaftliche Forschung zur Geschichte Polens im weit verstandenen mitteleuropäischen Kontext dient. In den jährlich erscheinenden Bänden werden komplexe Themen der Geschichte untersucht. This volume not only focusses on issues on mutual exchange but also on ethnic, cultural and religious ties of the Middle European countries and their citizens. The twelve contributions of archaeologists and historians from the Nicolaus Copernicus University in Toruń reflect the complexity of this issue. The authors therefore kick off a new series of journals which serve as a forum for the exchange on recent research on the history of Poland in the wider sense of the Middle European context. The annually published volume will analyse complex subjects of history