Zmaganie się ze stresem choroby przewlekłej

Monografia jest poświęcona psychologicznym aspektom chorób przewlekłych. Autor łączy ustalenia klasyczne z najnowszymi osiągnięciami psychologii, w tym psychologii krytycznych wydarzeń, stresu i znaczenia zasobów w radzeniu sobie z obciążeniami życia. Ze znanych mi prac na ten temat nie ma równie złożonego i nowatorskiego ujęcia. Autor postawił sobie za cel wykrycie i opisanie ogólnych i specyficznych mechanizmów zmagania się chorych z krytycznymi wydarzeniami przewlekłej, stresującej choroby. Jako jeden z pierwszych dokonał analizy medycznej i psychologicznej różnych koncepcji przewlekłej choroby. Zakres nowej wiedzy zawartej w tej monografii można by przedstawić w kilku opracowaniach. Sądzę, że książka ta będzie podstawą i okazją do wielu dyskusji na ten temat. Ważne jest też to, że wyniki badań nasuwają wiele nowych, otwartych problemów, zarówno badawczych, jak i praktycznych

Coping with cancer and a history of health-related events

Background: Cancer is a source of stress related to the resulting change in lifestyle. The processes which take place when a patient is coping with a disease may be explained in terms of the transactional concept of psychological stress (Lazarus, Folkman) and the critical life events model (Filipp). These two complementary theoretical approaches set the direction and aim of the study which was to determine the role played by earlier events responsible for health loss due to a chronic, serious disease in the course of a stress transaction in cancer patients. Materials and methods: The study involved 121 patients with either breast or colorectal cancer undergoing chemotherapy as part of their treatment. They were asked to complete a purpose-designed set of questionnaires which included Revised Illness Perception Questionnaire (IPQ-R), the Mini-Mental Adjustment to Cancer (Mini-MAC) questionnaire, the Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS), Acceptance of Illness Scale (AIS). The interdependencies between variables were determined using difference significance tests (Mann-Whitney, Kruskal-Wallis) and the Dunn’s correction test. The significance level (alpha) of 0.05 was assumed appropriate for the study. Results: Patients with previous health-related events were found to expect the struggle with cancer to be a greater and more serious challenge. Those patients had suffered loss of health prior to getting cancer and their emotional reactions were heightened. This finding allowed the identification of patients more prone to creating a negative view of their disease. Conclusions: When planning a psychological treatment of patients with cancer, an account must be taken of their past life events and earlier experiences of being ill, in order to implement appropriate psychological intervention aimed at reducing their emotional stress

Validation of the Voluntary Participation in Online Surveys Scale

A comprehensive understanding of participants' motives to complete web-based surveys has the potential to improve dataquality. In this study we tested the construct validity of a scale developed to measure motivation to participate in webbasedsurveys. We expected that 7 different motivations observed in our previous study will form a 3-factor structure, aspredicted by Self-Determination Theory. This web-based questionnaire study comprised 257 participants completing theVoluntary Participation in Online Studies Scale. Their responses to 21 items underwent a principal component analysisand confi rmatory factor analysis. As we expected, three factors were identifi ed: intrinsic motivation, extrinsic motivationand amotivation. In line with Self-Determination Theory there are three distinct groups of motives among web-surveysparticipants with amotivation as an understudied motivational state. We discuss the results suggesting which types ofmotivation might lead to higher quality of data with an emphasis on possible negative effects of amotivation

Procesy kształtowania nowoczesnej gospodarki

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publicationZE WSTĘPU: Zainteresowania naukowe pracowników Wydziału Zarządzania i Marketingu Krakowskiej Szkoły Wyższej im. A.F. Modrzewskiego obejmują szerokie spektrum problemów z zakresu ekonomii i zarządzania. Przyczynia się do tego także współpraca z wieloma ośrodkami naukowymi w kraju i za granicą. Owocem tych zainteresowań, współpracy i badań własnych są prezentowane tu artykuły, których tematykę można ująć w pięć bloków zagadnień. Pierwszy z nich dotyczy czynników rozwoju gospodarczego zarówno w aspekcie mikroekonomicznym, takim jak przedsiębiorczość, kapitał intelektualny, wzrost wydajności pracy, jak i makroekonomicznym, takim jak systemy prawne, podatkowe, dotacje, uwarunkowania społeczne, infrastrukturalne i technologiczne. Drugi blok, prezentuje zagadnienia, które nabierają obecnie coraz większego znaczenia, mimo iż pozornie tylko pośrednio wpływają na rozwój gospodarczy. Filozofia, etyka, umiejętność rozwiązywania konfliktów staje się dziś kluczem do skutecznego zarządzania, ale tylko takiego, które zostanie zaakceptowane w wymiarze osobowym, społecznym, kulturowym, międzynarodowym. Trzeci blok dotyka zagadnień z dziedziny finansów. Rozwój tego rynku daje szerokie możliwości wykorzystania produktów i usług finansowych nie tylko dużym przedsiębiorstwom i instytucjom, ale także gospodarstwom domowym. Zaawansowane metody ekonometryczne dają z kolei szanse na wielowymiarową i specjalistyczną analizę zjawisk finansowych, ułatwiając ich zrozumienie i podejmowanie decyzji w tym obszarze. Czwarty blok obejmuje opracowania koncentrujące się na systemach ułatwiających funkcjonowanie i rozwój przedsiębiorstw. Ich elementem jest przepływ informacji wewnątrz firmy, a także relacje partnerskie z kooperantami i klientami. Piąta grupa prac prezentuje doświadczenia w dziedzinie zarządzania edukacją w krajach Unii Europejskiej. Proces Boloński wymusza działania dostosowawcze podmiotów realizujących zadania w dziedzinie nauki i edukacji do wspólnych standardów. Ich wprowadzanie wymaga zdolności menadżerskich nie tylko na poziomie systemu, ale także uczelni, a nawet poszczególnego wykładowcy i nauczyciela. Te i inne zagadnienia były też przedmiotem dyskusji na VI Międzynarodowej konferencji naukowej, która odbyła się w dniach 28-29 maja 2006 w Krakowie. Konferencja ta organizowana corocznie od sześciu lat przez Krakowską Szkołę Wyższą im. A.F. Modrzewskiego miała wspólny dla wszystkich wydziałów tytuł: „Państwo, Gospodarka, Społeczeństwo”. Wydział Zarządzania i Marketingu w trakcie tej konferencji obradował w sekcji o tytule, który stał się inspiracją do stworzenia prezentowanej książki. Niniejsza publikacja, oprócz trzech już serii wydziałowych Zeszytów Naukowych, jest jedną z dwu pozycji prezentujących dorobek naukowy roku akademickiego 2005/06. Ze względu na ograniczony rozmiar tej publikacji, zagadnienia związane z zarządzaniem w aspekcie jakości i ekologii będą przedmiotem osobnego opracowania

Administracja, zarządzanie i handel zagraniczny w warunkach integracji. Materiały konferencyjne - Zarządzanie bezpieczeństwem

Ze wstępu: "Bezpieczeństwo jest w coraz wyższej cenie. Zajmują się nim naukowcy oraz praktycy z różnych dziedzin. W najszerszym wymiarze pojęcie „bezpieczeństwo” sprowadzić można do słów: stan niezagrożenia, spokoju, pewności. Takie ogólne ujęcie problematyki bezpieczeństwa sprawia, że różne podmioty podchodzą wybiórczo do tych bardzo ważnych zarówno dla pojedynczych ludzi, jak i społeczeństwa zagadnień. Inaczej postrzegają i interpretują bezpieczeństwo politycy, prawnicy, ekonomiści, wojskowi, policjanci, lekarze, pedagodzy, a inaczej zwyczajni ludzie. W ich ujęciu bezpieczeństwo to: 1) stan świadomości człowieka, w którym czuje się on wolny od jakichkolwiek zagrożeń, pociągający za sobą poczucie spokoju i komfortu; 2) niczym niezakłócone współistnienie człowieka z innymi ludźmi i środowiskiem przyrodniczym; 3) stan bez lęku i niepokoju o siebie i innych, pewność jutra; 4) brak zagrożenia utraty zdrowia, mienia i życia, komfort psychiczny umożliwiający realizację życiowych marzeń i celów; 5) sytuacja, w której człowiekowi nic nie zagraża, a w nagłych i nieprzewidzianych sytuacjach może liczyć na pomoc i wsparcie innych."(...

Psychological Consequences of Experiencing Violence in Childhood—The Role of Dissociation in the Formation of Early Maladaptive Schemas

Childhood experiences of violence can lead to severe psychological consequences. One of them is an increased risk of abnormal personality development. It can manifest as rigid negativistic beliefs about the self, others, and the surrounding world, which some specialists term early maladaptive schemas. The conducted study aims to provide a possible explanation of the role dissociation plays in the process of forming early maladaptive schemas. The study was conducted on 342 adult women whose biographies contained one or more episodes of potentially traumatic experiences of violence in childhood. Three questionnaires were used: Childhood Trauma Questionnaire, Dissociative Experiences Scale, Young Schema Questionnaire. The results show that experiences of violence are linked with dissociative disorders and the intensity of early maladaptive schemas. Mediation analysis confirmed that the relationship between experiencing violence and early maladaptive schemas is exacerbated by the presence of dissociative symptoms resulting from the violence experienced. The mediation analysis results suggest that if an experience of violence is followed by the emergence of dissociative symptoms, its impact on personality is more severe. This confirms earlier notions regarding the role that dissociative symptoms play in personality changes stemming from traumatic events

Gender differences in early maladaptive schemas development. Research conducted on a group of adolescents experiencing domestic violence

Doznawanie przemocy w rodzinie może prowadzić do poważnych następstw, szczególnie w grupie osób młodych o niedojrzałym aparacie psychicznym. W przeprowadzonych badaniach analizowano różnice płciowe w rozwoju wczesnych nieadaptacyjnych schematów w grupie nastolatków. Badania przeprowadzono w grupie 68 nastolatków w wieku 14–17 lat, którzy w rodzinie pochodzenia doświadczyli przemocy ze strony jednego z rodziców lub opiekunów. Osoby badane wypełniły Kwestionariusz traumy dziecięcej, Kwestionariusza schematów Younga i ankietę z danymi socjometrycznymi. Wykazano, że mimo zbliżonych wyników w formach i natężeniu doznawanej przemocy wystąpiły różnice płciowe w rozwoju wczesnych nieadaptacyjnych schematów. W grupie nastolatków płci męskiej, odmiennie niż u dziewczyn, odnotowano związek między doznawaniem przemocy a nasileniem schematów ze wszystkich pięciu kategorii. Ponadto zarówno wynik ogólny, jak i nasilenie schematów z kategorii słaba autonomia oraz nadmierna czujność i zahamowanie były znacząco wyższe w grupie męskiej.Domestic violence can lead to serious consequences, especially in the group of young people with immature mental apparatus. The study analysed gender differences in the development of early maladaptive schemas in the adolescent group. The study was conducted in a group of 68 teenagers aged between 14 and 17 years who experienced violence in their family of origin by one of their parents or caregivers. Respondents completed the Children’s Trauma Questionnaire, Young’s Schemas Questionnaire, and answered questions about sociometric data. The results showed that despite similarities in forms and intensity of violence, there were gender differences in the development of early maladaptive schemas. In a group of male adolescents, different from females, there was a correlation between the experience of violence and the intensity of the schemas in all five domains. Moreover, both the overall result and the intensity of the schemas in the categories of impaired autonomy and overvigilance / inhibition were significantly higher in the male group

Determinants of health-related lifestyle. Comparative study of the functioning of young adults in 2003 and 2013

Background - Early adulthood is the developmental stage during which, for the first time, an individual can independently choose their own lifestyle. For the future health of a young adult, it is important that they incorporate healthy behaviors from different health dimensions (somatic, mental, social) into their lifestyle. Analyzing the foregoing issue gives rise to a fundamental question: did intensive social changes experienced after Poland’s accession to the European Union lead to changes in different aspects of a healthy lifestyle? Method - The presented study involved 504 people. The research data was collected in two separate measurements in 2003 (n = 284) and 2013 (n = 220). Subjects were asked to complete sets of questionnaires which measured: health behaviors, health beliefs, social influence, intention. Results - Statistical comparison of means tests and regression equations were conducted. Results demonstrate that young adults were similarly engaged in pro-health activities in both 2003 and 2013. A detailed analysis of health lifestyle factors shows that young adults from the 2013 group care more about their diet, physical activity, and more frequently undergo preventive medical health examinations. Moreover, significant changes in healthy lifestyle factors were reported. The most important observation concerned the changes in health beliefs. Beliefs derived from a holistic-functional model of health played a major role in the 2003 group, whereas in the 2013 group beliefs close to the biomedical model of health were more important. Conclusions - Analyses demonstrate changes in detailed healthy lifestyle factors. At the same time, no significant differences in global measures of concern for one’s health were observed. Importantly, results show modifications in healthy lifestyle factors. It is suggested that the observed differences stem from the social change of the last decade

General and specific individual post-traumatic stress disorder-related mechanisms among paramedics

Background Due to the nature of their work, paramedics face an increased risk of developing a post-traumatic stress disorder. The main goal of this research project was to point out specific correlates of post-traumatic stress. The authors decided to approach that issue from the perspective of emotional-cognitive deficits and resources, such as alexithymia, rumination and coping with stress. Material and Methods The authors conducted 3 independent research projects in the first half of the year 2017 in the Wielkopolskie voivodship, that included paramedics. In each one of them, they estimated post-traumatic stress disorder (PTSD) symptoms using The Impact of Event Scale-Revised (IES-R). Additionally, in the first study the authors used alexthymia scale, Polish verion of Toronto Alexithymia Scale-20 (TAS-20), in the second – rumination questionnaire, in the third – coping with stress measured with Inventory for Measuring Coping with Stress Mini-COPE . Results The analyses demonstrate a relationship between PTSD symptoms and both alexithymia and rumination. There was not any significant relationship between coping strategies and PTSD. The mediation analysis results prove the role of intrusion as a mediator in a relationship between hyperarousal and avoidance. Individuals with PTSD demonstrate high avoidance for situations similar to the original traumatic event because high hyperarousal increases the risk of intrusion. Conclusions More than a half of paramedics demonstrated post-traumatic stress symptoms, which most likely is a prognosis factor for future development of PTSD among them. The emotional-cognitive deficits correlated with traumatic stress symptoms. Resources such as coping strategies were not sufficient enough mechanisms for coping with traumatic stress. Post-traumatic stress disorder may be seen as a dynamic sequence. The nature of paramedics work entails the risk for experiencing complex and/or secondary trauma, which represent the phenomena that should be further examined. Med Pr. 2019;70(1):53–6