Earnings management and the role of auditors in an unusual IFRS context: the case of Greece

NOTICE: this is the author’s version of a work that was accepted for publication in Journal of International Accounting, Auditing and Taxation. Changes resulting from the publishing process, such as peer review, editing, corrections, structural formatting, and other quality control mechanisms may not be reflected in this document. Changes may have been made to this work since it was submitted for publication. A definitive version was subsequently published in Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, Volume 21, Issue 1, 2012, Pages 62–78 doi:10.1016/j.intaccaudtax.2012.01.005The mandatory adoption of International Financial Reporting Standards (IFRS) on January 1, 2005 aimed to improve the quality of financial reporting in Greece, which had been regularly criticized for the practice of earnings management and the ineffectiveness of external auditing. However, the unusual characteristics of the economic environment and institutional setting of code-law oriented Greece, has made the attempt even more challenging. To investigate the role of auditors in potentially approving managers’ opportunistic behaviour in the post-IFRS period, we examine the relationship between earnings management, measured by signed discretionary accruals, and auditor reporting, measured by audit firm size (Big 4 vs. non-Big 4) and audit opinion type (unqualified vs. qualified). Using a sample of firms listed on the Athens Stock Exchange over a five-year period, we find that the size of the audit firm does not affect the level of earnings management, and the audit opinion qualification is not issued in response to management's opportunistic behaviour. The interpretation of the results is conditional on the Greek context, where the economic bonding of auditors with their clients is strong, investor protection is low, enforcement mechanisms are weak and there is low litigation and reputation loss, even in the post-IFRS period

Audit opinion and earnings management: evidence from Greece

NOTICE: this is the author’s version of a work that was accepted for publication in Accounting Forum. Changes resulting from the publishing process, such as peer review, editing, corrections, structural formatting, and other quality control mechanisms may not be reflected in this document. Changes may have been made to this work since it was submitted for publication. A definitive version was subsequently published in Accounting Forum, Volume 38, Issue 1, March 2014, Pages 38–54 doi:10.1016/j.accfor.2013.09.002This study examines the relationship between audit opinions and earnings management, as measured by discretionary accruals, for listed firms on the Athens Stock Exchange (ASE). We divide the qualified audit opinions into two categories: qualified for the going-concern uncertainty and qualified for other reasons. The results indicate that audit opinions are not related to earnings management. Client financial characteristics, such as profitability and size are determinants of the going-concern audit opinion decision. The decision of auditors to issue qualified opinions for other reasons is explained by the type of audit opinion issued in the previous year

Audit opinion, audit firm and financial information in an IFRS context

The complete work is available via: http://pubadmin.panteion.gr/download/timitikos_kafousis.pdf Copyright © 2012 Published by Panteion University of Social and Political SciencesChapter from: Contributions to accounting research I : studies in honour of emeritus professor George Kafoussis, 201

Quality of financial statements: earnings management and auditor independence in a context of international financial reporting standards

In recent years, Greece is experiencing the effects of three major financial events. At first, the mandatory implementation of International Financial Reporting Standards (IFRS) to all publicly listed firms in the Athens Stock Exchange (ASE), beginning on January 1, 2005, aimed to improve the quality of financial reporting in Greece, which had been criticized regularly for the practice of earnings management and the ineffectiveness of external auditing. Next, the global financial crisis of 2007 and, most importantly, the ongoing Greek debt crisis have created a new economic environment, which reopens fundamental questions on the level of independence and role of auditors in maintaining users’ trust in financial statements and the audit report. In the first stage, we proceed to a thorough review of the literature. The review of the literature includes issues of the quality of financial reporting, earnings management, audit quality and independence, trust and professional skepticism, which are basic concepts of auditing. In the second stage, we conduct two empirical analyses. In the first analysis we examine the relationship between earnings management, measured by signed discretionary accruals, and auditor reporting, measured by audit firm size (Big 4 vs. non-Big 4) and audit opinion type (unqualified vs. qualified). Using a sample of firms listed on the ASE over a five-year period, we find that the size of the audit firm does not affect the level of earnings management, and the audit opinion qualification is not issued in response to management’s opportunistic behavior. In the second empirical analysis, we aim to investigate the relationship between auditor independence, measured by auditors’ willingness to issue going-concern qualified opinions, and earnings management, measured by discretionary accruals. Overall, the results indicate that discretionary accruals are negatively related to the going-concern qualification decision in the first two years of IFRS adoption. The negative relationship, though, is driven by IFRS compliance requirements and not by earnings management. In examining the audit opinions that are qualified for reasons other than the going-concern uncertainty, we document that discretionary accruals are not related to the audit opinion decision. Taken together, the results indicate that earnings management does not drive the audit opinion decision, which can be attributed to the economic bonding of auditors with their clients, during the first years of IFRS adoption and the subsequent years of financial crises.Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα βιώνει τις επιπτώσεις τριών σημαντικών χρηματοοικονομικών γεγονότων. Αρχικά, η εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (IFRS) σε όλες τις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών (XAA) εταιρίες, από την 1η Ιανουαρίου 2005, αποσκοπούσε στη βελτίωση της ποιότητας της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και στην Ελλάδα, η οποία είχε δεχθεί συχνά κριτική για την πρακτική της χειραγώγησης των κερδών και την αναποτελεσματικότητα του εξωτερικού ελέγχου. Στη συνέχεια, η παγκόσμια κρίση του 2007, και κυριότερα, η συνεχιζόμενη ελληνική κρίση χρέους, έχουν δημιουργήσει ένα νέο οικονομικό περιβάλλον, που επαναφέρει θεμελιώδη ερωτήματα, σχετικά με το επίπεδο ανεξαρτησίας και το ρόλο των ορκωτών ελεγκτών στη διατήρηση της εμπιστοσύνης των χρηστών στις οικονομικές καταστάσεις και τις εκθέσεις ελέγχου. Σε πρώτο στάδιο, προβαίνουμε σε μια διεξοδική επισκόπηση της αρθρογραφίας. Η επισκόπηση περιλαμβάνει θέματα ποιότητας χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, χειραγώγησης κερδών, ποιότητας και ανεξαρτησίας ελέγχου, εμπιστοσύνης και επαγγελματικού σκεπτικισμού, που είναι βασικές έννοιες της ελεγκτικής. Σε δεύτερο στάδιο, πραγματοποιούμε δυο εμπειρικές αναλύσεις. Στην πρώτη ανάλυση εξετάζουμε τη σχέση μεταξύ της χειραγώγησης των κερδών, υπό το πρίσμα των μη κανονικών δεδουλευμένων, και της ελεγκτικής πληροφόρησης, υπό το πρίσμα του μεγέθους της ελεγκτικής εταιρίας (Big 4 vs. non-Big 4) και του είδους της έκθεσης ελέγχου (με σύμφωνη γνώμη vs. διαφοροποιημένη γνώμη). Βάσει δείγματος εισηγμένων εταιριών στο ΧAA σε περίοδο πενταετίας, καταλήγουμε στο ότι το μέγεθος της ελεγκτικής εταιρίας δεν επηρεάζει τον βαθμό της χειραγώγησης των αποτελεσμάτων και η γνωμοδότηση της ελεγκτικής εταιρίας δεν εκδίδεται εις απάντηση στην ωφελιμιστική συμπεριφορά των διευθυντικών στελεχών. Στη δεύτερη εμπειρική ανάλυση, στόχος μας είναι να εξετάσουμε τη σχέση ανάμεσα στην ανεξαρτησία των ελεγκτών, που μετράται από την προθυμία τους να εκδώσουν διαφοροποιημένη έκθεση ελέγχου αβεβαιότητας συνέχισης δραστηριότητας, και τη χειραγώγηση κερδών, που μετράται από τα μη κανονικά δεδουλευμένα. Συνολικά, τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι τα μη κανονικά δεδουλευμένα συνδέονται αρνητικά με την απόφαση γνωμοδότησης για αβεβαιότητα συνέχισης δραστηριότητας, κατά τα δύο πρώτα έτη της υιοθέτησης των IFRS. Η αρνητική σχέση όμως πηγάζει από τις απαιτήσεις συμμόρφωσης στα IFRS και όχι από τη χειραγώγηση κερδών. Εξετάζοντας τις εκθέσεις των ελεγκτών που είναι διαφοροποιημένες για άλλους λόγους, πέρα από την αβεβαιότητα συνέχισης δραστηριότητας, τεκμηριώνουμε ότι τα μη κανονικά δεδουλευμένα δεν έχουν σχέση με την απόφαση ελεγκτικής γνωμοδότησης. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η χειραγώγηση κερδών δεν άγει τη γνωμοδότηση του ελεγκτή, η οποία μπορεί να αποδοθεί στους οικονομικούς δεσμούς των ελεγκτών με τους πελάτες τους, κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών υιοθέτησης των IFRS, αλλά και κατά τα επόμενα χρόνια χρηματοοικονομικών κρίσεων