Różne oblicza króla, ostatniego z rodu Jagiellonów

Les différents visages du dernier roi de la lignée Jagellonne Cet article présente le personnage du dernier roi de la lignée des Jagellon, Sigismond Auguste, à travers l’oeuvre poétique de Piotr Rojzjusz. Cet auteur connu des lecteurs polonais comme le Docteur Espagnol d’une épigramme de Jan Kochanowski, homme de loi et conseiller du roi Sigismond Auguste, pratiquait également la littérature comme un passe-temps. Touchant à divers genres poétiques épitalame, épitaphe, carmen, épigramme, il a présenté les milieux qu’il a fréquentés en Pologne et en Lituanie, ainsi que son avis sur des questions politiques. Cetarticle présente donc un portrait du monarque vu par Rojzjusz et relève les moyens artistiquesemployés par le poète.Les différents visages du dernier roi de la lignée Jagellonne Cet article présente le personnage du dernier roi de la lignée des Jagellon, Sigismond Auguste, à travers l’oeuvre poétique de Piotr Rojzjusz. Cet auteur connu des lecteurs polonais comme le Docteur Espagnol d’une épigramme de Jan Kochanowski, homme de loi et conseiller du roi Sigismond Auguste, pratiquait également la littérature comme un passe-temps. Touchant à divers genres poétiques épitalame, épitaphe, carmen, épigramme, il a présenté les milieux qu’il a fréquentés en Pologne et en Lituanie, ainsi que son avis sur des questions politiques. Cetarticle présente donc un portrait du monarque vu par Rojzjusz et relève les moyens artistiquesemployés par le poète

Quidam Iudaeus...

This article describes how Jews were presented in medieval texts. It is based on two main sources being: A Dominican manuscript in the library of Wrocław University and a collection of de sanctis sermons by Peregrinus de Opole OP. Both texts include stories about Christian/Jewish coexistence. In this period, coexistence was characterised neither by hostility nor by friendship. Jews were primarily regarded as potential candidates for conversion whereby, like returning “lost sheep”, nearly all of them became Christians.In hac commentatione scribitur de Iudaeis, qui mediaevalibus in exemplis homileticis occurruntur. Exempla de duobus fontes originem trahunt. Primum Josephus Klapper praeparavit exemplis e nonnullis codicibus manu scriptis Wratislaviae A.D. 1914 editis. Unus eorum, circa XIII sec. scriptus, olim in conventu Fratrum Praedicatorum, deinde in collectione Bibliothecae Universitatis Wratislaviensis reservatus est. Auctores narrationum, quae in hoc manu scripto codice inveniuntur incerti sunt. Collectio a Klapper’e edita partim ex Libris VIII miraculorum Caesarii de Heisterbach excerpta est, ubi haec exempla cum inscriptione „Iudaica” notata sunt, partim ex Legenda aurea quae Jacobus de Voragine scripsit. Secundus fons est corpus exemplorum e sermonibus de tempore et de sanctis Peregrini de Opole, quos Richardus Tatarzyński e codicibus manu scriptis primum edidit Warsoviae A.D. 1997. Peregrinus de Opole socius Ordinis Fratrum Praedicatorum fuit, atque circa A.D. 1300 immo offcium prioris conventus S. Adalberti Wratislaviae exsecutus est. Uterque codices ergo originis loco temporeque similes sunt valde. Omnia haec selecta exempla narrant quis et qualis Iudaeus sit, ubi habitet, deine quid faciat. Primum dicendum est exempla de Iudaeis rarissime narrare (Peregrinus e.g. solum in collectione sermonum de sanctis). Exempla de Iudaeis narrant diversimode, praesertim cum personae dramatis vires et pueri sint. Nonnuli eorum (scil. puerorum) Christianis familiares sunt effecti, alii (scil. viri) autem fdei christianae illuserunt. Maria, Mater Dei, saepe persona exemplorum est, quia miseros semper defendat, non solum christianos, sed etiam Iudaeos. Maria misericors est et Filium suum deprecat pro peccatoribus. Hae Iudaeae historiae plerumque miraculosae sunt. Beata Virgo Maria apparet et puero loquitur, diabolus advenit cum promissione dignitatis, sed chirographum secum in infernum tulit. Imago Crucifxi percussa dat sanguinem et Christianis in ecclesia sub specie Corporis Christi puer parvulus dabatur. Maximum tamen miraculum conversio Iudaeorum est. Finis huiusmodi exemplorum talis conclusio est: Judeus christianus efficitur, vel Iudei non pauci in numero sunt conversi, vel multi Iudei ad fidem sunt conversi et dabant gloriam et honorem beate virgini Marie. Exempla plerumque de locis haud saepe dicunt, hoc loco tamen de geographia loquitur multum: Quidam Iudeus Antyochie; in civitate, quae vocatur Bresslavia; Nota in Sthrosberg, et de aliquis aliis civitatibus mentio quoque facta est. Iudaei et Christiani de quibus in exempla legimus iuxta se vivunt eo tempore (i.e. Medii Aevi) sine invidia, quamvis etiam sine magna amicitia, donec Iudaeus ad Christi fdem covertitur

Od pamięci biodziedzicznej do postpamięci

Na tom niniejszy składają się teksty powstałe w oparciu o trojakie spotkania: pierwszy rodzaj stanowiły wykłady prowadzone przez zaproszonych gości, reprezentujących różne dziedziny czy pola badawcze, które w pewnym niezbędnym uproszczeniu podzielić można na historiografię (Ewa Domańska), filozofię (Agata Bielik-Robson), literaturoznawstwo i studia nad pamięcią (Michael Rothberg), filozofię literatury (Michał Paweł Markowski). Wykładom towarzyszyły warsztaty, których prowadzący przedstawiają swoje teksty w części drugiej, a na część trzecią składają się zapisy wystąpień panelowych. Tego typu sesje zajęciowe siłą rzeczy odznaczają się zarówno sporą intensywnością (różnego rodzaju spotkania od rana do wieczora), jak i nieuniknioną rozmaitością spojrzenia, co zresztą stanowi jeden z ogromnych plusów podobnych przedsięwzięć. Kolejnym jest nieco bardziej „personalistyczne” zetknięcie się nie tyle z tekstem, co z postacią autora, a zatem i z osobowością badacza. Klamrą spinającą wszystkie wydarzenia stała się pamięć, bardzo różnie pojmowana i traktowana, a owa różnorodność punktów wyjścia i spojrzeń na formy oraz miejsca funkcjonowania pamięci przerodziła się w bogactwo doświadczeń „nadawców” oraz obfitość doznań (także tych odciskających się w pamięci) „odbiorców”.This volume comprises texts created on the basis of three-fold meetings: the first kind were constituted by lectures led by invited guests, representing various fields and areas of research, which, in some necessary simplification, can be divided into historiography (Ewa Domańska), philosophy (Agata Bielik-Robson), literary and memory studies (Michael Rothberg), and philosophy of literature (Michał Paweł Markowski). The lectures were accompanied by workshops, whose leaders present their texts in the second part of the work, and the third part is made up of notes from panel talks. As per the nature of these types of sessions, they present themselves as highly intense (various meetings from morning until evening), as well as showing the unavoidable variety in outlooks, which is one of the major advantages of such events. Another advantage is a slightly more ‘personalist’ encounter, not so much with text, but with the figure of an author, and thus also with the personality of a researcher. What became the idea bringing all these activities together was memory, understood and treated in very different ways. The variety of starting points and views on the forms and places of the functioning of memory then transformed itself into an abundance of experiences of the ‘originators’ and the richness of feelings (also of those imprinting themselves in memory) of the ‘receivers’