Review: „The Nature of Human Creativity”, edited by Robert J. Sternberg and James C. Kaufman, Cambridge University Press, Cambridge 2018

A review of the latest collective work edited by R. J. Sternberg and J. C. Kaufman, in which the invited authors report on their own research path and assess the state of development of the creativity-related sciences (creatology).Recenzja najnowszej pracy zbiorowej pod redakcją R. J. Sternberga i J. C. Kaufmana, w której zaproszeni autorzy relacjonują własną drogę badawczą i oceniają stan rozwoju nauk o twórczości

Pedagogika pozytywna: twórczość – zdolności – mądrość zespolone

Wyjściową tezą tego tekstu, jak i całej książki Zasoby twórcze człowieka, jest twierdzenie, w myśl którego polska pedagogika akademicka przypomina stan psychologii zachodniej w momencie pojawienia się postulatów psychologii pozytywnej na przełomie XX i XXI w. Podobnie jak tamta, pedagogika w głównym nurcie zajęta jest głównie chorobą, a nie zdrowiem i rozwojem. Ten nurt badań pedagogicznych, zwracających baczniejszą uwagę na zasoby człowieka, jego zdolności i uzdolnienia, twórczość i mądrość życiową, na których można i trzeba budować programy wychowania, nazywam pedagogiką rozwoju lub wzrostu. Łatwo zauważyć, iż sięgam tu po znaną już metaforę Abrahama Maslowa (1990), wykorzystaną w słynnej klasyfikacji potrzeb ludzkich.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Dziecko odkrywcą twórczych problemów i pytań

The starting point for the article is a critique of certain statements by Jean Piaget, made by contemporary researchers of children's cognitive development. It is an introduction to the basic content devoted to specific creative competences, defined by the author as interrogative (questioning) thinking. The following sections briefly present the main assumptions of the theory of children's creative questioning thinking and some important didactic principles, thanks to which, according to the author, these abilities can be constantly and consciously stimulated and developed in the classroom. In this approach, asking questions and the ability to discover and formulate original problems, called here creative questions, is an important part of philosophical and creative thinking.Punktem wyjścia artykułu jest krytyka określonych twierdzeń Jeana Piageta, dokonana przez współczesnych badaczy rozwoju poznawczego dzieci. Stanowi ona wprowadzenie do zasadniczych treści, poświęconych swoistym kompetencjom twórczym, określanym przez autora jako myślenie pytajne. W kolejnych częściach zostały w skrótowy sposób przedstawione główne założenia teorii twórczego myślenia pytajnego dzieci oraz niektóre ważne zasady dydaktyczne, dzięki którym, jak sądzi autor, zdolności te mogą być stale i świadomie pobudzane i rozwijane w klasie szkolnej. Pytanie i zdolności odkrywania i formułowania oryginalnych pytań (problemów), przez dzieci, nazwanych tu pytaniami twórczymi, stanowi w tym ujęciu ważną część myślenia filozoficznego i twórczego

Kreatywność metodologiczna w badaniach pedagogicznych

The purpose of this paper is to describe and explain the phenomenon of methodological creativity (creativeness) in pedagogical (educational) research. “Methodological creativity” is a creative attitude adopted by researchers who are not limited to the duplication of existing research procedures and methods, they discover and define new research problems and innovatively construct and carry out research, and then create a new quality on this basis in the field of science. The author, on the basis of the definition of methodological creativity by Dariusz Kubinowski, describes in subsequent parts of the article the components of this creativity, broken down into stages of research. It also raises several questions about whether and how methodological creativity is used as a criterion for evaluating research projects and formulates a negative conclusion on the subject.Celem tego artykułu jest opisanie i wyjaśnienie zjawiska kreatywności metodologicznej (kreatywności) w badaniach pedagogicznych (edukacyjnych). "Kreatywność metodologiczna" jest postawą twórczą przyjętą przez naukowców, którzy nie ograniczają się do powielania istniejących procedur badawczych i metod, odkrywają i definiują nowe problemy badawcze oraz innowacyjnie konstruują i przeprowadzają badania, a następnie tworzą na tej podstawie nową jakość w dziedzinie nauki. Autor, na podstawie definicji twórczości metodologicznej Dariusza Kubinowskiego, w kolejnych częściach artykułu opisuje komponenty tej kreatywności w podziale na etapy badań. Powstaje również szereg pytań dotyczących tego, czy i jak metodologiczna kreatywność jest wykorzystywana jako kryterium oceny projektów badawczych i formułuje negatywny wniosek na ten temat

Identification of a Child’s Creative Potential: Test, Observation, or Dialogue? Main Themes of the Discourse

The subject of the article is the diagnosis of children’s creativity in its two varieties: diagnosis of creative potential and diagnosis of effectiveness, generally based on psycho- metric measurement. The author briefly characterizes both types of diagnoses, and then goes on to criticize their shortcomings and limitations, which are still the subject of dispute among their supporters. Finally, he proposes to appease these disputes by developing an integrated diagnosis model that combines the study of all aspects of creativity: products, people, the process of creation, and the creative environment, with the use of dialogue and through analyzing children’s narratives. Giving voice to the creative child and the systematic collection and analysis of his or her various achievements in the form of a portfolio is the essence of this model of diagnosis, which is to fulfill an important prognostic and developmental function

Wybitni twórcy jako wzory wychowawcze – dylemat pedagogiki zdolności

The aim of the article is to discuss a serious problem in the pedagogy of abilities, related to presenting specific patterns and models of an outstanding artist to the pupils as types that determine the directions of personal development. In the first part, the author briefly describes the differences between the model and the personal pattern, grounded in pedagogy and sociology, and then moves on to a synthetic description of the main features of the outstanding artist’s model, derived from empirical research. Against this background, he presents his own concept of a pattern of creative attitude, which he considers worth promoting in the education of gifted children. The difficult dilemma of the lack of correspondence between outstanding works and the character of outstanding artists is illustrated with the example of two personal anti-models: the composer and murderer Gesualdo da Venosa, and the writer and denunciator Henryk Worcell. In the conclusion, the author suggests not to separate considerations about outstanding creativity from the qualities of the character of a given artist, and to treat these phenomena as an integral in the gifted education area. Lastly, the author formulates several questions for further research in this field.Celem artykułu jest przedstawienie poważnego problemu pedagogiki zdolności, związanego ze stawianiem przed wychowankami określonych wzorów i wzorców wybitnego twórcy jako modelu rozwoju osobowego. W pierwszej części autor krótko opisuje różnice pomiędzy wzorem a wzorcem osobowym, ugruntowane w pedagogice i socjologii, a następnie przechodzi do syntetycznego opisu głównych cech wzoru wybitnego twórcy, wywiedzionego z badań empirycznych. Na tym tle przedstawia własną koncepcję wzorca postawy twórczej, godnego – jak sądzi – promowania w edukacji dzieci zdolnych. Trudny dylemat często spotykanego braku korespondencji pomiędzy wybitną twórczością a charakterem wybitnych twórców ilustruje na przykładzie dwóch antywzorów osobowych: kompozytora-mordercy Gesualda da Venosy oraz pisarza-donosiciela Henryka Worcella. W zakończeniu autor postuluje, by w edukacji osób zdolnych nie oddzielać rozważań o wybitnej twórczości od przymiotów charakteru danego twórcy i traktować te zjawiska jako integralny byt, a następnie formułuje kilka pytań do dalszych badań z tego zakresu

Criticism in Pedagogical Research – Six Bad Practices (Discussion Article)/ Krytyka w badaniach pedagogicznych – sześć niedobrych praktyk (Artykuł dyskusyjny)

The author’s intention is to briefly describe some of the selected “bad practices”, the attitudes (behaviour) of critics and reviewers of pedagogical works, and pinpoint the positive model of critical and supportive criticism on the basis of this diagnosis. The author intends to describe six “bad practices” commonly found, as he believes, in various recurrent and evaluative procedures in the education of educating: 1) ignorance and humiliation: taking an assessment (review) when there is no sufficient material competence; 2) asymmetry – disorder of the proportion between the perceived defects and the advantages: in-depth analysis of deficiencies and shortcomings of the work, but positive conclusions; 3) theoretical and methodological fixation: lack of openness to other theoretical and research methods; 4) recitative conformism: lack of assertiveness and submission to authority, sometimes illusory; 5) bias and recurrence mistakes; 6) narcissism – criticism as an opportunity to show off. Descriptions of these “practices” will also include questions to the author and other reviewers-critics, and will relate to habits and favourite patterns of behaviour in this important area of scientific activity. In the end, the author will try to identify some important features of the model of format and support criticism: (a) not intrusive; b) constructive, c) accurate (adequate), d) symmetrical (balanced), e) creative (revealing). To outline this model, the author will use the postulates resulting from the concept created by contemporary researchers of scientific criticism, mainly in psychology.The author’s intention is to briefly describe some of the selected “bad practices”, the attitudes (behaviour) of critics and reviewers of pedagogical works, and pinpoint the positive model of critical and supportive criticism on the basis of this diagnosis. The author intends to describe six “bad practices” commonly found, as he believes, in various recurrent and evaluative procedures in the education of educating: 1) ignorance and humiliation: taking an assessment (review) when there is no sufficient material competence; 2) asymmetry – disorder of the proportion between the perceived defects and the advantages: in-depth analysis of deficiencies and shortcomings of the work, but positive conclusions; 3) theoretical and methodological fixation: lack of openness to other theoretical and research methods; 4) recitative conformism: lack of assertiveness and submission to authority, sometimes illusory; 5) bias and recurrence mistakes; 6) narcissism – criticism as an opportunity to show off. Descriptions of these “practices” will also include questions to the author and other reviewers-critics, and will relate to habits and favourite patterns of behaviour in this important area of scientific activity. In the end, the author will try to identify some important features of the model of format and support criticism: (a) not intrusive; b) constructive, c) accurate (adequate), d) symmetrical (balanced), e) creative (revealing). To outline this model, the author will use the postulates resulting from the concept created by contemporary researchers of scientific criticism, mainly in psychology

Review: Alane Jordan Starko, Creativity in the Classroom. School of Curious Delight, seventh edition, Routledge, New York – London 2022, pp. 442.

The text is a short review of the seventh edition of Alane Jordan Starko’s book Creativity in the Classroom. Schools of Curious Delight, recognized by the author of the review as the best American academic textbook on the pedagogy of creativity. The content of this very informative publication is briefly outlined and its basic advantages as well as additions and developments in relation to previous editions are indicated.Tekst jest krótką recenzją siódmego już wydania książki Alane Jordan Starko Creativity in the Classroom. Schools of Curious Delight, uznanego przez autora recenzji za najlepszy amerykański podręcznik akademicki do nauki pedagogiki twórczości. Została zarysowana krótko treść tej bardzo bogatej w informacje publikacji i wskazano jej podstawowe walory oraz uzupełnienia i rozwinięcia w stosunku do poprzednich wydań

Theoretic-research trends in Polish creatology

The article presents the characteristics of various trends (approaches) in creativity research, which together form creatology – an integrated resource of knowledge about creativity and creative man. The author discusses in turn the trends in psychology of creativity, pedagogy, management and marketing theory, geography and philosophy, pointing to their main research problems and achievements, and postulating the direction of future research. These trends are demonstrated in a concise manner in Table 1, and the author presents his own approach at the end, listing 10 theoretical and research assumptions of the Lodz School of Pedagogy of Creativity.W artykule przedstawiono charakterystykę różnorodnych nurtów badań nad twórczością, które wspólnie tworzą kreatologię – zintegrowany zasób wiedzy o twórczości i człowieku twórczym. Autor kolejno omawia nurt badań psychologii twórczości, pedagogiki, teorii zarządzania i marketingu, geografii oraz filozofii, wskazując na ich główne problemy badawcze i dokonania oraz postulując kierunki przyszłych badań. Nurty te w zwięzły sposób przedstawia tabela 1, a stanowisko własne autor prezentuje w zakończeniu, wymieniając 10 założeń teoretyczno-badawczych Łódzkiej Szkoły Pedagogiki Twórczości