Republika Czarnogóry jako potencjalny cel rosyjskich działań wywiadowczych (wprowadzenie do problemu)

Czarnogóra, niepodległa od 3 czerwca 2006 r., jest jednym z mniejszych państw Europy. Stroną, która osiąga aktualnie istotną pozycję w realizacji na terytorium Czarnogóry przedsięwzięć biznesowych, jak również szpiegowskich, są Rosjanie. Ich gospodarczą obecność można próbować przedstawić za pomocą konkretnych danych (np. ilości udziałów w czarnogórskich przedsiębiorstwach, które poddane zostały w ostatnich latach procesowi przekształceń własnościowych). Czarnogóra, jako potencjalny cel rosyjskich działań wywiadowczych, stała się głównym tematem tego artykułu.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Polityka zagraniczna Serbii po rozpadzie Jugosławii. W poszukiwaniu sojuszników (szkic problemu)

The aim of the article is to characterize generally main Serbian geopolitical strategies since the collapse of socialist Yugoslavia. In the changing global conditions, transforming from a Cold War-bipolar, into a multipolar order, Serbia has developed a concept of functioning in international politics and economy on four pillars: the European Union (EU), the United States (US), Russia and China. However, the Serbian elites are divided into two camps: pro-Western and pro-Russian. The advantage of the pro-Russian option, which has been visible for over a decade, is based on historical and cultural sentiments and the experience of hostility from the West, manifested during the Kosovo crisis period. However, in 2022, as a result of the military aggression of Russia against Ukraine, a gradual weakening of Serbian-Russian ties is possible in order to strengthen the position of Serbia on its way towards EU. The article is merely an introduction to main motives influencing Serbian foreign policy. It also notifies the role for Serbia of Turkey, China and other Asian countries.Celem artykułu jest szkicowa charakterystyka serbskich strategii geopolitycznych w okresie od rozpadu socjalistycznej Jugosławii, W zmieniających się warunkach globalnych, które ewoluowały z układu dwubiegunowego w wielobiegunowy serbska koncepcja funkcjonowania w polityce i gospodarce międzynarodowej oparła się na czterech filarach: Unii Europejskiej, USA, Rosji i Chinach. Serbskie elity są jednak podzielone na dwa obozy: prozachodni i prorosyjski. Zaznaczająca się od przeszło dekady przewaga opcji prorosyjskiej opiera się na sentymentach historyczno-kulturowych i doświadczeniach kryzysu kosowskiego. W 2022 roku, wobec agresji militarnej Rosji na Ukrainę niewykluczone jest, że więzi serbsko-rosyjskie osłabną na rzecz działań w kierunku integracji z UE. Artykuł stanowi wprowadzenie do najważniejszych wątków, obecnych w polityce zagranicznej Serbii. Oprócz nurtu prozachodniego i prorosyjskiego zasygnalizowano rolę Turcji, Chin i innych państw azjatyckich

Cele polityczne i terytorialne Królestwa Czarnogóry w przededniu i w trakcie I wojny bałkańskiej

Montenegro, the smallest of the Balkan states in the beginning of the 20th century, was especially interested in creating an anti-Turkish alliance. It aimed at attaching the fertile lands of Sandžak of Novi Pazar, Metohija and Shkodër. Finally, as a result of the I Balkan War, it managed to achieve the first two aims, only if partially, because it had to share those lands with Serbia. Montenegro did not manage to take over control of Shkodër and the surroundings inhabited mainly by Albanians. There were many reasons why Montenegro did not manage to realize its territorial aspirations: – the poor financial condition of the state of Montenegro on the eve of the war, which prevented them from gaining a strong position in the Balkan alliance and made a success in its military actions dependent on the allies, especially on Serbia; – the detrimental pressure exerted by king Nicolas I to fight at any cost for the control over Shkodër; – a conflict of interest and mistakes made by the Montenegro authorities in developing their relations with Serbia, which weighed later on the relations between Montenegro and Serbia in the period between the Balkan wars and the First World War, as well as at the time when Yugoslavia began to unite around the idea of building the common state. – not appreciating to a sufficient degree the significance of the Albanian problem and not using the possession of the North Albanian lands as a bargaining chip in the relations with neighbors, particularly with Serbia.Montenegro, the smallest of the Balkan states in the beginning of the 20th century, was especially interested in creating an anti-Turkish alliance. It aimed at attaching the fertile lands of Sandžak of Novi Pazar, Metohija and Shkodër. Finally, as a result of the I Balkan War, it managed to achieve the first two aims, only if partially, because it had to share those lands with Serbia. Montenegro did not manage to take over control of Shkodër and the surroundings inhabited mainly by Albanians. There were many reasons why Montenegro did not manage to realize its territorial aspirations: – the poor financial condition of the state of Montenegro on the eve of the war, which prevented them from gaining a strong position in the Balkan alliance and made a success in its military actions dependent on the allies, especially on Serbia; – the detrimental pressure exerted by king Nicolas I to fight at any cost for the control over Shkodër; – a conflict of interest and mistakes made by the Montenegro authorities in developing their relations with Serbia, which weighed later on the relations between Montenegro and Serbia in the period between the Balkan wars and the First World War, as well as at the time when Yugoslavia began to unite around the idea of building the common state. – not appreciating to a sufficient degree the significance of the Albanian problem and not using the possession of the North Albanian lands as a bargaining chip in the relations with neighbors, particularly with Serbia

Pożegnanie z Jugosławią: Wspólnota Państwowa Serbia i Czarnogóra (2003–2006)

Prezentowane uwagi na temat losów Serbii Czarnogóry jako państwa-efemerydy, stanowiącego dla Serbii i Czarnogóry, w sytuacji kryzysu ich stosunków dwustronnych i narastających czarnogórskich dążeń niepodległościowych, jedynie „przystanek” przed ostatecznym demontażem tego, co pozostało z dawnej państwowości jugosłowiańskiej w postaci ostatniej, od 1992 r. wyłącznie już dwuczłonowej, federacji, stanowią próbę nieco luźniejszego scharakteryzowania serbsko-czarnogórskiego „pożegnania z Jugosławią”. W podejmowanych rozważaniach wskazane zostaną: czynniki odpowiadające w latach 2003–2006 za integrowanie się oraz dezintegrację Serbii i Czarnogóry, determinanty koordynowania niektórych przedsięwzięć przez obydwa sfederowane podmioty oraz faktory doprowadzające do rozprzęgania się ich więzi, aż po praktyczny paraliż prac wspólnotowych, coraz częściej już tylko z nazwy, ciał.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Increasing the Seismic Resistance of Wood-frame Buildings by Applying PU Foam as Thermal Insulation

Wood-frame buildings are very common in regions that are exposed to earthquakes. Most of residential buildings are constructed using this technology; therefore, the seismic resistance of them is really essential in order to prevent human losses and structural damage. The aim of the present article is to show the results of the detailed numerical FEM analysis focused on the seismic behaviour of the wood-frame house with different in-wall insulation materials. The results of the study clearly indicate that using polyurethane (PU) foam instead of mineral wool leads to the increase in the rigidity of the structure and, therefore, to the substantial reduction in the structural response under different seismic excitations. The results also show that, generally speaking, the level of reduction in the displacement response increases with the increase in the magnitude of the earthquake, which even furthermore benefits the application of PU foam as an insulation material. It has also been concluded that the method of using PU foam can be successfully applied not only in the newly constructed wood-frame houses but also in existing ones since replacing the mineral wool with PU foam is relatively easy and not so much expensive

Kózkowate (Coleoptera: Cerambycidae) wybranych obszarów Natura 2000 Górnej Odry

Longhorn beetles (Cerambycidae) are phytophagous insects belonging to order Coleoptera. Representatives of this group of insects are present in almost all land ecosystems, where they feed on plant material. However, the vast majority of species is ecologically connected with trees and shrubs, and hence with forest ecosystems. Conservation and protection of the remains of valuable riparian forest habitats: Ficario-Ulmetum minoris and Salici-Populetum was the reason of establishing in the valley of the Odra river a series of Natura 2000 sites. Research on longhorn beetles were carried out systematically in the valley of the Odra river in years 2013-2016. Material was collected on six Natura 2000 sites: SAC Graniczny Meander Odry, SAC Las koło Tworkowa, SAC Łęg Zdzieszowicki, SAC Żywocickie Łęgi, forest areas in the Prędocin region (fragment of SPA Grądy Odrzańskie), and Las Odrzański (the southern fragment of SAC Grądy w Dolinie Odry). In total, 7302 imagines (5190 – field observations, 2112 – rearing), 256 pupae, 1668 larvae, and 690 feeding grounds were collected or observed. Altogether 92 species were identified, which comprises ca. 48% of all Cerambycidae species in Poland. During the research 2 species in Lower Silesia: Chlorophorus herbstii and Acanthocinus griseus, and 4 in Upper Silesia: Grammoptera ustulata, Anoplodera sexguttata, Pachytodes cerambyciformis, and Exocentrus adspersus were recorded for the first time. The collected material was analysed in term of frequency and abundance, trophic relations, and effectiveness of various method of Cerambycidae detection. Moreover, chorological, ecological, zoocenotic, and phenological analyses were conducted. Longhorn beetles communities of selected habitats and research areas were characterised, furthermore, based on presence of primeval forests relicts, rare, and stenotopic species, the valorisation of particular areas was made

The usefulness of optical coherence tomography in a patient on antiplatelet therapy and requiring surgery

Establishing a balance between the risk of stent thrombosis and the risk of perioperative bleeding in patients treatedwith dual antiplatelet therapy remains a major therapeutic challenge. We report a case of 60-year-old man after stent implantation in left main coronary artery and requiring urgent operative treatment. The result of optical coherence tomography helped us to decide about further proceeding and is an example of a very helpful application of this new imaging technique in everyday practice.Establishing a balance between the risk of stent thrombosis and the risk of perioperative bleeding in patients treatedwith dual antiplatelet therapy remains a major therapeutic challenge. We report a case of 60-year-old man after stent implantation in left main coronary artery and requiring urgent operative treatment. The result of optical coherence tomography helped us to decide about further proceeding and is an example of a very helpful application of this new imaging technique in everyday practice

Nowe stanowiska pięciu gatunków Aradidae (Hemiptera: Heteroptera) w Polsce

Nowe lokalizacje pięciu gatunków Aradidae (Hemiptera: Heteroptera) w Polsce. Nowe dane dotyczące pięciu gatunków Aradidae, w tym dwa rzadko zbierane w Polsce (tj. Aneurus avenius i Aradus truncatus). Przegląd literatury dostarczane są również dane i informacje dotyczące ich biologii

Nowe stanowisko Cucujus cinnaberinus (Scopoli, 1763) (Coleoptera: Cucujidae) na Górnym Śląsku

"Zgniotek cynobrowy Cucujus cinnaberinus (Scopoli, 1763) objęty jest w Polsce ochroną prawną, ujęty jest także na „Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce” (Pawłowski J. et al. 2002. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków. 155 pp. + supl. 74 pp.). Jednak przede wszystkim jest gatunkiem wskaźnikowym dla sieci obszarów Natura 2000, umieszczonym w II i IV Załączniku Dyrektywy Siedliskowej. Z tego też względu w ostatnich latach nastąpił znaczny wzrost zainteresowania tym gatunkiem"