Der Sonderkündigungsschutz behinderter Arbeitnehmer im deutschen und polnischen Arbeitsrecht

Der deutsche Gesetzgeber hat die Zulässigkeit der Kündigung des Arbeitsverhältnisses mit schwerbehinderten Menschen und diesen gleichgestellten behinderten Menschen, die entsprechend in Abs. 2 und Abs. 3 des 2 SGB IX genannt werden, für den Arbeitgeber eingeschränkt. In den beiden Fällen ist eine vorherige Zustimmung des Integrationsamtes erforderlich. Der polnische Gesetzgeber hat sich im Gegensatz zum deutschen nicht dazu entschieden, solche Maßnahmen wie ein Verbot der Kündigung des Arbeitsverhältnisses wegen einer Behinderung, eine Verpflichtung des Arbeitgebers zur Einholung einer Zustimmung zur Entlassung des behinderten Arbeitnehmers oder einen geschlossenen Katalog der Kündigungsgründe im Fall von Menschen mit Behinderungen zu beschließen. Er hat lediglich rechtliche Instrumente zur Stabilisierung der Beschäftigung von Menschen mit Behinderungen geschaffen, insbesondere die Pflicht zur Ausgliederung bzw. Einrichtung eines angemessenen Arbeitsplatzes mit dem dazugehörigen Sozialraum für den Arbeitnehmer, der infolge eines Arbeitsunfalls oder einer Berufskrankheit unfähig wurde, am bisherigen Arbeitsplatz zu arbeiten, und dessen Behinderung anerkannt wurde

Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą

Disabled persons conducting non-agricultural economic activity may apply for the refund of social insurance contributions from the State Fund for Rehabilitation of the Disabled Persons. The exception to the general rule of financing social insurance contributions of persons conducting non-agricultural economic activity by the insured persons themselves, entirely from their own funds, constitutes one of the instruments introduced by the law-maker to enhance vocational activation of disabled persons. However, the scope of requirements of technical and formal nature to be met by a person applying for the refund, as well as the assessment whether it was justified on the part of the law-maker to replace the mechanism of co-financing social insurance contributions with the refund of social insurance contributions leave room for doubt.Osoby niepełnosprawne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą mogą ubiegać się o refundację składek na ubezpieczenia społeczne ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Wprowadzony przez ustawodawcę wyjątek od ogólnej reguły finansowania składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą przez samych ubezpieczonych, w całości z własnych środków, jest jednym z instrumentów służących aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Wątpliwości budzi jednak zakres wymogów o charakterze techniczno-formalnym, które muszą zostać spełnione przez osobę ubiegającą się o refundację, oraz to, czy zasadne było zastąpienie przez ustawodawcę mechanizmu dofinansowania składek refundacją składek

Podstawy prawne zatrudniania osób odbywających karę pozbawienia wolności

The work of convicts is one of the essential elements of the process of executing imprisonment sentences. Work should be provided primarily to convicts who are obliged to pay maintenance payments, but also to those who have a particularly difficult financial, personal or family situation. The purpose of the article is to present the legal grounds for employing people serving a prison sentence. This article presents the legal norms regulating the possibility of employing people serving a prison sentence on the basis of a referral to work and other legal forms listed in Article 121 § 2 of the Executive Penal Code of 1997. The considerations lead primarily to the conclusion that, regardless of the choice of legal form of employment, the priority is to achieve the objectives of imprisonment; however, the form of employment of people serving a sentence of imprisonment affects the manner of shaping legal relations between the convicted person and the entity for whom he is working.Praca skazanych jest jednym z istotnych elementów procesu wykonywania kary pozbawienia wolności. Pracę należy zapewnić przede wszystkim skazanym zobowiązanym do świadczeń alimentacyjnych, ale również tym, którzy mają szczególnie trudną sytuację materialną, osobistą lub rodzinną. Celem artykułu jest przedstawienie podstaw prawnych zatrudniania osób odbywających karę pozbawienia wolności. W ramach niniejszego artykułu przeanalizowano normy prawne regulujące możliwość zatrudniania osób odbywających karę pozbawienia wolności na podstawie skierowania do pracy oraz innych form prawnych wymienionych w art. 121 § 2 Kodeksu karnego wykonawczego z 1997 r. Podjęte rozważania prowadzą przede wszystkim do wniosku, że niezależnie od wyboru formy prawnej zatrudnienia priorytetem jest realizowanie celów kary pozbawienia wolności, jednakże forma zatrudnienia osób odbywających karę pozbawienia wolności ma wpływ na sposób ukształtowania stosunków prawnych pomiędzy skazanym a podmiotem, na rzecz którego świadczy on pracę

The Internal Reporting Procedure for Breaches of Law and the Protection of the Entrepreneur’s Interest

Directive 2019/1937 comprehensively regulates the issue of reporting violations of the law and the protection of persons making such a report. The EU legislation formulates obligations regarding the establishment of channels and procedures for making internal reports, setting the framework for such a procedure and leaving it to national legislatures to specify it. The Polish legislature took action in this regard by preparing the draft Act of 5 January 2023 on the protection of persons reporting violations of the law. Due to the sensitivity of the matter, the implementation of formal mechanisms for reporting irregularities in the workplace is undoubtedly associated with many challenges. Most often in this context, challenges related to ensuring sufficient whistleblower protection are mentioned. Meanwhile, it also seems necessary when implementing such procedures to notice the challenge of the protection of entrepreneurs’ interests. A number of solutions included in the Polish draft act raise doubts and objections as to the correct implementation of the EU directive.Marzena Szabłowska-Juckiewicz: [email protected] Giedrewicz-Niewińska: [email protected] Szabłowska-Juckiewicz - Uniwersytet Mikolaja Kopernika w Toruniu, PolskaAneta Giedrewicz-Niewińska - Uniwersytet w Białymstoku, PolskaBarszczewska K., Kibil M., Żyłka P. (red.), HR Compliance. Skuteczne wykrywanie nadużyć i zachowań niepożądanych, Warszawa 2022.Bosak-Sójka M., Granice dopuszczalnej krytyki pracodawcy, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2018, sectio G, vol. LXV.Callahan E.S., Dworkin T.M., The state of state whistleblower protection, „American Business Law Journal” 2000, vol. 38.Dworkin T.M., Baucus M.S., Internal vs. external whistleblowers: A comparison of whistleblowering processes, „Journal of Business Ethics” 1998, vol. 17.Grzywaczewska-Łuczkowska M., (w:) B. Rodak (red.), Ochrona sygnalistów i postępowanie w sprawach zgłaszania naruszeń prawa. Komentarz praktyczny, procedury, wzory, orzecznictwo, Warszawa 2023.Jasiński W., Zgłaszanie naruszeń prawa w Polsce. Ujęcie praktyczne, Warszawa 2022.Kobroń-Gąsiorowska Ł., Modele ochrony whistleblowera (sygnalisty), Warszawa 2022, Legalis.Kun-Buczko M., People Who Could Not Keep Silent: The Founding Fathers of Whistleblowing, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2022, z. 2.Meng Pei Tan, Ong Seng Fook, Comparative analysis of whistleblower protection legislations in England, USA and Malaysia, „African Journal of Business Management” 2011, vol. 5Milczarek E., Warunki skuteczności ochrony sygnalistów – uwagi na tle dyrektywy 2019/1937, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2022, z, 2.Modro M., Sygnalista, a ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa i informacji poufnych, https://sygnalista.blog.Olesen T., The birth of an action repertoire: on the origins of the concept of whistleblowing, „Journal of Business Ethics” 2022, vol. 179.Ożóg M., Sygnalizacja naruszeń prawa a zasada praworządności w dziejach prawa polskiego – zarys problematyki, (w:) B. Baran, M. Ożóg (red.), Ochrona sygnalistów. Regulacje dotyczące zgłaszających nieprawidłowości, Warszawa 2021.Pietruszka A., Ochrona sygnalistów (whistleblowers) w kontekście wolności wypowiedzi, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2020, z. 1.Sobczyk A., Rozkład zadań i kompetencji w postępowaniach wewnętrznych uregulowanych w Dyrektywie 2019/1937, (w:) A. Górnicz-Mulcahy, M. Lewandowicz-Machnikowska, A. Tomanek (red.), Pro opere perfecto gratias agimus: księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Kuczyńskiemu, Wrocław: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego 2022.Sobczyk A., Postępowanie wewnętrzne w sprawie zgłoszonych naruszeń prawa na podstawie dyrektywy 2019/1937, (w:) K. Rączka, B. Godlewska-Bujok, E. Maniewska, W. Ostaszewski, M. Raczkowski, A. Ziętek-Capiga (red.), Między ideowością a pragmatyzmem – tworzenie wykładni i stosowanie prawa. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Małgorzacie Gersdorf, Warszawa 2022.Szewczyk H., Prawne pojęcie whistleblowingu w przedsiębiorstwie w świetle projektu ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2021, z. 6.Szewczyk, Whistleblowing w zakładzie pracy w świetle nowej dyrektywy 2019/1937 Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2020, z. 2.Szewczyk H., Whistleblowing. Zgłaszanie nieprawidłowości w stosunkach zatrudnienia, Warszawa 2020.Szewioła P., Ograniczona ochrona sygnalistów, Rzeczpospolita z 12.01.2023 r., Legalis.Świątkowski A.M., Sygnalizacja (whistleblowing) a prawo pracy, „Przegląd Sądowy” 2015, z. 5.Tokarczyk D., Whistleblowing i wewnętrzne postępowania wyjaśniające, Warszawa 2020.Vandekerckhove W., Phillips A., Whistleblowing as a protracted process. A study of UK whistleblower journeys, „Journal of Business Ethics” 2019, vol. 159.Whitake L. Paige, The Whistleblower Protection Act: an overwiev, „Law and Law Enforcement Issues” 2007, vol. 213.Wujczyk M., Podstawy whistleblowingu w polskim prawie pracy, „Przegląd Sądowy” 2014, z. 6.28421723

Trade union membership as a ground of discrimination in employment

Trade union membership is not listed among the grounds of discrimination under the provisions of EU directives concerning equal treatment in employment. Such criterion of discrimination of employees is, however, recognized in certain national legal orders, including the Polish labour law. The Polish legislator decided upon specific, parallel protection and did not confine with the regulations contained in the act on trade unions but also formulated a ban on discrimination based on trade union membership on the grounds of the Labour Code

Social Cooperatives of Disabled Persons in Poland: Postulates and Reality

Osoby niepełnosprawne są zagrożone wykluczeniem z rynku pracy, które może prowadzić do marginalizacji społecznej, a nawet – wykluczenia społecznego. Wykorzystując różnego rodzaju instrumenty prawne, podejmuje się próby przeciwdziałania temu zjawisku. Istotną rolę w aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych mogą odgrywać spółdzielnie socjalne, zaliczane do podmiotów ekonomii społecznej. Działalność spółdzielni socjalnych osób niepełnosprawnych w Polsce napotyka jednak bariery, które sprawiają, że rola spółdzielni socjalnych w procesie inkluzji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych jest ograniczona. Aktualna sytuacja w sposób znaczący odbiega od postulatów formułowanych w uzasadnieniach projektów ustaw, których uchwalenie miało przyczynić się do rozwoju spółdzielczości osób niepełnosprawnych.Disabled persons are at risk of exclusion from the labor market. Such exclusion may result in social marginalization or even social exclusion. Various legal instruments are used in attempts to prevent this phenomenon. Social cooperatives, classified as entities of the social economy, may play a significant role in the professional activation of the disabled. However, social cooperatives of disabled persons in Poland face barriers that limit their role in the process of the professional and social inclusion of disabled persons. Currently, the situation diverges considerably from the postulates formulated in justification for draft acts whose passage was to have contributed to the development of the cooperative activities of disabled persons

Gloss to the Resolution of the Supreme Court Of 20 September 2018, I KZP 5/18

W komentowanej uchwale Sąd Najwyższy sformułował tezę, że znaczenie terminu ,,pracownik”, którym posłużono się w art. 218 § 1a K.k., powinno być ustalane za pomocą norm i definicji pochodzących z prawa pracy. Przestępstwo z art. 218 § 1a K.k. to przestępstwo jedynie przeciwko prawom pracowników w rozumieniu art. 2 K.p. oraz osób zatrudnionych na warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy, niezależnie od nazwy zawartej przez strony umowy (art. 22 § 1¹ K.p.). Stanowisko Sądu Najwyższego należy zaaprobować. Terminowi ,,pracownik” nie można nadawać znaczenia szerszego niż funkcjonujące w prawie pracy, gdyż stanowiłoby to niedozwoloną wykładnię na niekorzyść oskarżonego, kolidującą z zasadą nullum crimen sine lege. Przekonująca jest również teza, aby sąd karny, orzekając o popełnieniu przestępstwa z art. 218 § 1a K.k., dokonywał ustaleń dotyczących wykonywania pracy w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy wbrew nazwie zawartej przez strony umowy zgodnie z zasadą jurysdykcyjnej samodzielności wyrażoną w art. 8 § 1 K.p.k.In the commented resolution, the Supreme Court formulated the thesis that the meaning of the term ‘employee’, used in Article 218 § 1a of the Penal Code, should be determined by means of norms and definitions derived from the labor law. An offense under Article 218 § 1a of the Penal Code constitutes an offense only against employees’ rights within the meaning of Article 2 of the Labor Code and in regard to persons employed under specific conditions to the employment relationship, regardless of the termed used by the parties in the contract (Article 22 § 1¹ of the Labor Code). The position of the Supreme Court should be approved. The term ‘employee’ cannot be given a broader meaning than that used within the labor law, as this would authorize an unlawful interpretation to the detriment of the accused, conflicting with the principle of nullum crimen sine lege. The thesis also attempts to convince that a criminal court, when deciding on the commission of an offense under Article 218 § 1a of the Penal Code, made arrangements for the performance of work in the specific conditions to the employment relationship contrary to the term used by the parties in the contract in accordance with the principle of jurisdictional independence expressed in Article 8 § 1 of the Code of Criminal Procedure

Local government employees : remuneration of local government employees : commentary

Komentowana ustawa w szerokim zakresie reguluje stosunki pracy w samorządzie terytorialnym, odnosząc się do licznych grup pracowników zarówno kontraktowych, jak i pozaumownych. Celem opracowania jest nie tylko kompleksowe przedstawienie interpretacji obowiązujących przepisów, lecz także próba odpowiedzi na często pojawiające się w praktyce wątpliwości dotyczące ich stosowania. Obok ustawy o pracownikach samorządowych po raz pierwszy skomentowano ponadto budzące rozmaite wątpliwości rozporządzenie Rady Ministrów z 25.10.2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Książka uwzględnia starannie wybrane orzecznictwo sądowe oraz literaturę prawa pracy. Czytelnik może zapoznać się z oryginalną argumentacją prawniczą, która ułatwi pogłębienie analizy interesujących zagadnień. Przy korzystaniu z komentarza pomocny będzie ponadto szczegółowy indeks rzeczowy. Autorami są wybitni przedstawiciele nauki i praktyki prawa pracy z różnych ośrodków naukowych w całym kraju. Publikacja jest przeznaczona dla pracowników działów personalnych zajmujących się obsługą organów i urzędów administracji samorządowej, a także prawników praktyków biorących udział w sprawach pracowników samorządowych. Zainteresuje również przedstawicieli nauki prawa.The commented law broadly regulates labor relations in local government, referring to numerous groups of both contract and non-contract employees. The purpose of the study is not only to comprehensively present the interpretation of the applicable provisions, but also to attempt to answer doubts that often arise in practice regarding their application. In addition to the Law on Local Government Employees, the Council of Ministers' Ordinance of 25.10.2021 on the remuneration of local government employees, which raises various doubts, was commented on for the first time. The book takes into account carefully selected court decisions and labor law literature. The reader can get acquainted with original legal arguments, which will facilitate a deeper analysis of the issues of interest. In addition, a detailed factual index will be helpful when using the commentary. The authors are prominent representatives of the science and practice of labor law from various research centers across the country. The publication is intended for employees of personnel departments dealing with local government bodies and offices, as well as practicing lawyers involved in local government employee cases. It will also be of interest to representatives of legal science