Wisława Szymborska’s idioms translated: the concept of the phraseological trace

The article introduces the concept of the phraseological trace – a tool for the study of modified and non-modified idioms (phraseologisms) in the poetic text and its translated version. It analyses Wisława Szymborska’s poems Census, Conversation with a stone and A speech at the lost-andfound, along with their translations into Spanish. The aim of the juxtaposition of the original text and its translations is to pinpoint the differences in conceptualization and determine their sources

The quality of life of farmers with chronic obstructive pulmonary disease (COPD)

Introduction and objective COPD is a medical state characterized by chronically poor airflow, and typically worsens over time. Farmers have an increased risk of COPD because of being exposed to ammonia, hydrogen sulfide, inorganic dust, and organic dust. The quality of life of the ill depends on biomedical as well as psychosocial factors, the impact of which has not been a frequent subject of studies among COPD patients. The aim of the study was to indicate the factors that have negative and positive influence on the quality of life of farmers suffering from COPD. Material and Methods The study was conducted among 84 farmers treated for COPD in the Department of Pneumology, Oncology and Allergology of the Medical University in Lublin, Poland. The differences between the farmers concerned: severity of the disease, level of education and income, frequency of smoking tobacco and drinking alcohol, kinds of support they receive from their families, and the level of depression and anxiety experienced by the patients. Results The study revealed that most patients suffered from depressive and anxiety disorders, and the level of depression higher among the patients who smoked more. Lack of family support had significant influence on exacerbation of the patient’s depressive and anxiety symptoms. Patients who had recently experienced a critical situation presented with more severe COPD symptoms, lower quality of life and a higher level of depression. Higher income of the patients had positive influence on their quality of life. Farmers addicted to alcohol suffered from a higher level of anxiety

The quality of life of farmers with chronic obstructive pulmonary disease (COPD)

Introduction and objective COPD is a medical state characterized by chronically poor airflow, and typically worsens over time. Farmers have an increased risk of COPD because of being exposed to ammonia, hydrogen sulfide, inorganic dust, and organic dust. The quality of life of the ill depends on biomedical as well as psychosocial factors, the impact of which has not been a frequent subject of studies among COPD patients. The aim of the study was to indicate the factors that have negative and positive influence on the quality of life of farmers suffering from COPD. Material and Methods The study was conducted among 84 farmers treated for COPD in the Department of Pneumology, Oncology and Allergology of the Medical University in Lublin, Poland. The differences between the farmers concerned: severity of the disease, level of education and income, frequency of smoking tobacco and drinking alcohol, kinds of support they receive from their families, and the level of depression and anxiety experienced by the patients. Results The study revealed that most patients suffered from depressive and anxiety disorders, and the level of depression higher among the patients who smoked more. Lack of family support had significant influence on exacerbation of the patient’s depressive and anxiety symptoms. Patients who had recently experienced a critical situation presented with more severe COPD symptoms, lower quality of life and a higher level of depression. Higher income of the patients had positive influence on their quality of life. Farmers addicted to alcohol suffered from a higher level of anxiety

Interleukin-6 and melatonin as predictors of cognitive, emotional and functional ageing of older people

Background: The ageing process causes a number of changes in the human immune and endocrine systems. The aim of this study was to assess the relationship between cognitive, emotional and functional skills as well lifestyle, versus selected biochemical indicators of the ageing process. Methods: The cross-sectional study was conducted in a group of 121 people aged 60–90 residing in the Lesser Poland voivodship. The study used standardized research tools including the Barthel scale, Instrumental Activities of Daily Living (IADL) scale, Mini-Mental State Examination (MMSE), Life Orientation Test (LOT-R) and inventory of health behaviors (IHB). In addition, the concentration of IL-6 and melatonin in the blood plasma was determined. Results: We determined the correlation between the level of IL-6 in a group of people over 75 years of age (requiring medical care), and results of the IADL scale. There was also a correlation between melatonin levels and the MMSE results in a group of people aged 60–75 who did not require constant medical care. Conclusions: IL-6 can be treated as a predictor of functional skills of people over 75 years of age, and melatonin can be perceived as a factor for recognizing cognitive impairment in elderly people who do not require constant medical assistanc

Seven 'Medieval Miniatures': Wisława Szymborska’s 'Miniatura średniowieczna' translated into Spanish, Portuguese, French, English and German

The article analyzes seven translations of the poem 'Miniatura średniowieczna' written by the Polish poet and Nobel Prize laureate Wisława Szymborska. The translations are into five languages: Spanish (2), Portuguese, French, English (2) and German. The poem can be construed as an ekphrasis of the illuminated manuscripts of the Late Gothic. The 'Très Riches Heures du Duc de Berry' are cited as a possible source of inspiration. The poem’s stylistics reflect – or rather deconstruct – the philosophical and aesthetic values of the Late Middle Ages. In translation, the main points to consider are the creative use of superlatives and diminutives, as well as that of idioms, which the poet transforms, drawing attention to their cognitive origins. The different morpho-syntactic properties of the target languages offer varied possibilities of rendering the key elements. However, the aptitude of the translator is of even greater importance.4111291469Studia Romanica Posnaniensi

Ochrona interesów grupy (roszczenia zbiorowe) w jurysdykcji sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego w Polsce

The Act of 17 December 2009 on pursuing claims in class actions regulating court proceedings in cases which involve claims of at least 10 people, is a kind of novelty in Polish law. Undoubtedly, it is a legal act improving and modernizing Polish civil proceedings. However, one should pay attention to new developments and the lack of their clarification, and therefore to the importance of already issued judgments of the Supreme Court. For this reason, existing jurisdiction on this subject has been presented and analyzed, which allows to precise the subjective scope, the term and extent of the unification of claims, as well as the concept and requirement of a representative of the collective. Without any doubts, the practice, which starts to shape, as indicated on the example of jurisdiction, will allow to clarify the scope of the subject and object of the Act. The ability to limit the claims for liability of the defendant has, without any doubts, a very important role in functioning of the class action, because the unification of pecuniary claims is in practice very difficult. Past court decisions show that unification should be understood as occurrence of a members’ request for the generically same forms of protection. Many practical problems are also raised by the concept of the representative of the collective, and the way, in which the collective should choose one.Ustawa z 17.12.2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym regulująca postępowanie sądowe w sprawach, w których dochodzone są roszczenia co najmniej 10 osób, jest swoistym novum w prawie polskim. Niewątpliwie jest aktem prawnym usprawniającym i unowocześniającym polskie postępowanie cywilne. Jednakże powinno się zwrócić uwagę na nowe rozwiązania i brak ich doprecyzowania, a co za tym idzie znaczenia wydanych już w tych sprawach orzeczeń Sądu Najwyższego. Z tego względu przedstawione i przeanalizowane zostało dotychczasowe orzecznictwo w tym przedmiocie dotyczące dookreślenia zakresu przedmiotowego, pojęcia i zakresu ujednolicenia roszczeń, a także pojęcia i wymogów reprezentanta grupy. Niewątpliwie zaczynająca kształtować się praktyka, co zostało wskazane na przykładzie orzeczeń, pozwoli dopiero doprecyzować zakres przedmiotowy i podmiotowy ustawy. Duże znacznie dla funkcjonowania postępowań grupowych ma możliwość ograniczenia roszczeń do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego, bo ujednolicenie roszczeń pieniężnych jest w praktyce bardzo trudne. Dotychczasowe orzecznictwo sądów wskazuje, że ujednolicenie należy rozumieć jako wystąpienie przez wszystkich członków grupy z żądaniem udzielenia tej samej rodzajowo formy ochrony prawnej. Wiele problemów praktycznych budzi także pojęcie reprezentanta grupy i sposobu, w jaki grupa powinna dokonać jego wyboru

Znaczenie opinii biegłego w procesach medycznych w świetle orzecznictwa polskich sądów

Evidencing in medical trials for damages is difficult, and it requires not only knowledge in the field of law, but also in the field of medicine. The main impediment to fluent proceeding in medical matters which requires to be strongly emphasised is a vast difficulty for courts in taking evidence by an expert within reasonable time. Such evidence is generally necessary in every case because there is a necessity to learn medical facts from the perspective of specialist knowledge (Article 278 § 1 of CPC). The problematic nature of damages for so called medical errors has gained more and ore significance, both because of the growing number of claims and the damages paid in relation thereto and the rising costs of insurance against those events incurred by healthcare centers. In such legal circumstances, it is worth indicating the extent to which the evidence by an expert doctor is taken in medical proceedings and the significance thereof for a proper course of the proceedings. Nevertheless, frequently opinions by experts are rather far from being objective. Often, as a result of falsely interpreted solidarity of representatives of the profession, experts disregard the lack of knowledge and diligence of a doctor and the organisational omissions in health care centers. Their opinions are very often unclear ambiguous, posing different hypotheses and the possibilities of damage which do not assist the court in properly assessing the events in matters for compensation. Because of that, a higher standard of conduct for expert doctors should be considered, the manner in which they are appointed and an improvement of the effectiveness of their work.Zasadniczą przeszkodą w sprawnym prowadzeniu spraw medycznych, wymagającą szczególnego podkreślenia, są olbrzymie trudności sądów w przeprowadzaniu dowodu z opinii biegłych w rozsądnym terminie. Do wód ten jest w zasadzie niezbędny w każdej sprawie, z uwagi na konieczność poznania faktów medycznych z perspektywy wiedzy specjalistycznej (art. 278 § 1 k.p.c.). Jednocześnie jest to główna przyczyna długotrwałości tego postępowania. Sądy korzystają z pomocy biegłych lub instytutów naukowo-badawczych (różnego rodzaju akademii medycznych) głównie w bardziej skomplikowanych sprawach, wymagających kompleksowej, interdyscyplinarnej analizy. Problematyka odszkodowań za tzw. błędy medyczne nabiera coraz większego znaczenia zarówno z uwagi na rosnącą liczbę roszczeń i wypłacanych z tego tytułu odszkodowań, jak i rosnących kosztów ubezpieczeń od tych zdarzeń, jakie ponoszą placówki medyczne. Warto zatem w tym stanie prawnym wskazać, w jakim zakresie przeprowadzany jest w procesach medycznych dowód z opinii biegłego lekarza i jakie ma znaczenie dla prawidłowego toku postępowania. Często opinie biegłych są nie tylko dalekie od obiektywizmu ze względu na fałszywie pojmowaną solidarność zawodową, ale także niejasne oraz niejednoznaczne. Stąd należy zastanowić się nad zwiększeniem standardów pracy biegłych lekarzy i sposobu ich powoływania oraz poprawieniem sprawności ich pracy i koniecznością „specjalnego” szkolenia biegłych oraz rzetelnym przygotowaniem do wykonywania tej funkcji jako pomocnika sądowego

Criteria of evaluation of expert evidence in the jurisprudence of courts and the Supreme Court

Dowód z opinii biegłego znajduje zastosowanie zarówno w postępowaniu cywilnym, jak i karnym. Służy poznaniu prawdy, ale tworzy też realne trudności zarówno z dopuszczeniem, jak i oceną dowodów dostarczanych przez biegłych, którzy w oparciu o posiadaną specjalistyczną wiedzę i skomplikowane, nowe metody badawcze, wydają opinie. Organy wymiaru sprawiedliwości powinny posiadać umiejętność analizy wskazanych opinii, a w szczególności dysponować „narzędziami” do oceny ich wartości. Nadal wyzwaniem pozostają opinie biegłych oparte na nowych technikach badawczych. Stąd istnieje konieczność stworzenia, wzorem prawa amerykańskiego, przejrzystych kryteriów oceny takiej opinii biegłego i ujednolicenia standardów, aby ułatwić skorzystanie z niej w procesie orzekania i postuluje się doprecyzowanych i spójnych kryteriów, które musiałaby spełnić nowa, wcześniej nie stosowana metoda badawcza. Umożliwi to zabezpieczenie wymiaru sprawiedliwości przed pseudonaukowymi dowodami i wymusi wypracowanie właściwego systemu doboru biegłych, gwarantującego rzetelność i wysoki poziom wykonanych badań i sporządzonej na tej podstawie opinii.The expert evidence is very useful and important both in civil and criminal procedure. It helps to knowledge of the truth, but it also creates real difficulties for both the admission and assessment of the evidence provided by the experts who, drawing upon the expertise and complex, new research methods, provide opinions. Judges should have the ability to analyze indicated opinion, especially, they should have the “tools” to assess their value. It is still the challenge to evaluate the expert opinions that are based on new research techniques. Hence there is a need to create a model of American law transparent criteria for evaluating the expert's opinion and unification of standards to facilitate the use of it in the process of adjudication and calls for a further specified and consistent criteria that would have to meet the new, not previously used test method. This will enable the protection of justice against not scientific evidence and force to develop an appropriate system of selection of experts, guaranteeing reliability and high level of testing carried out and drawn up on the basis of the opinion

Kinga Flaga-Gieruszyńska, Wszczęcie egzekucji [Initiation of enforcement], Currenda, Sopot 2020

Przedmiotem recenzji jest monografia naukowa Wszczęcie egzekucji pióra dr hab. Kingi Flagi-Gieruszyńskiej, dotycząca wąskiego wycinka postępowania egzekucyjnego, która ukazała się nakładem wydawnictwa Currenda. Pracę tę należy przyjąć z dużym zadowoleniem przede wszystkim ze względu na fakt, że pozostaje ciągły niedosyt opracowań z zakresu postępowania egzekucyjnego. O ile pozostałe działy postępowania cywilnego doczekały się wielu publikacji, o tyle postępowanie egzekucyjne z reguły jest traktowane jako całość. Nadto szczegółowe opracowanie jedynie pierwszego etapu postępowania egzekucyjnego pozwala na omówienie jego istotnego wycinka, co Autorka czyni niezwykle skrupulatnie i na 356 stronach dotyka wszystkich ważkich zagadnień wiążących się z wszczęciem egzekucji

The Turing Test for the (Machine) Translation of Poetry

W 1950 roku wybitny brytyjski matematyk Alan Turing zaproponował test określający zdolność komputera do generowania zdań języka naturalnego. Komputer pomyślnie przechodził próbę, jeśli rozmawiający z nim za pośrednictwem ekranu człowiek nie był w stanie stwierdzić, czy jego interlokutorem jest homo sapiens, czy maszyna. Dziś dynamiczny rozwój komputerowych programów tłumaczeniowych skłania do pytań o możliwości maszynowego przekładu tekstu literackiego, w tym poetyckiego. Czy tłumacz elektroniczny może przełożyć wiersz tak, by odbiorca myślał, że przekładu dokonał człowiek? Jakie zjawiska językowe i tekstowe najbardziej demaskują sztuczną inteligencję translatora? Czy stworzony w ten sposób tekst można rozpatrywać w kategorii dzieła sztuki?In 1950, the brilliant British mathematician Alan Turing proposed a test to determinea computer’s ability to generate natural language sentences. The computer passed the test when the human communicating with it by means of a screen was unable to discern if they were talking to another human or to a machine. Today the dynamic development of machine translation software makes us wonder about the possibilities of automatically translating literature, including poetry. Can a computer- generated translation pass for a human one? What linguistic and textual phenomena are most likely to expose the artificial intelligence of the translator? Can the computer-generated translation be viewed as a work of art