Trzy podejścia sceniczne do „Beniowskiego” Słowackiego. Pieśń ujdzie cało?

The paper concerns a digressive poem by Juliusz Słowacki, Beniowski. It was written in 1841 and since 1942 it has been one of the most frequently staged romantic poems in Polish theatres. This article discusses the works of three artists: Mieczysław Kotlarczyk (1942, 1945, 1949, 1959), Adam Hanuszkiewicz (1971, 1975) and Małgorzata Warsicka (2018). Beniowski, as a romantic open work, provides an opportunity to create an original adaptation without disturbing the content and ideological tissue of the poem. The three styles of staging which are discussed show how this poem inspires not only personal but also modern creative thinking. Kotlarczyk’s search for a suitable form led to the shaping of a rhapsodic form inspired by Lesson XVI of Mickiewicz, reminiscent of contemporary storytelling. Hanuszkiewicz introduced naturalistic themes portraying the life of the gentry with elements of pop culture. Małgorzata Warsicka reached for the aesthetics of “uncanny Slavic culture” (Freud’s and Jentsch’s das Unheimliche) in the form of a female oratorio. The stagings of Beniowski also show the mental changes that Polish society is undergoing, beginning with the almost religious rhapsody of Kotlarczyk, through the pop-cultural cabaret with elements of Hanuszkiewicz’s life of the gentry, to Warsicka’s feminist manifesto supported by pre-Christian Ukrainian culture. Each project was modern in its own way, original and faithful to the original at the same time.Artykuł dotyczy poematu dygresyjnego Juliusza Słowackiego Beniowski, który powstał w 1841 roku i od 1942 roku jest jednym z częściej wystawianych poematów romantycznych na polskich scenach. Tekst omawia realizacje trzech twórców: Mieczysława Kotlarczyka (1942, 1945, 1949, 1959), Adama Hanuszkiewicza (1971, 1975) i Małgorzaty Warsickiej (2018). Beniowski jako romantyczne dzieło otwarte daje możliwość stworzenia autorskiej adaptacji bez naruszania treściowej i ideowej tkanki poematu. Trzy omówione style wystawienia pokazują, w jaki sposób poemat ten wpływa nie tylko na osobiste, ale i nowoczesne myślenie twórcze. U Kotlarczyka szukanie scenicznego kształtu dla poematu Słowackiego dało efekt formy rapsodycznej inspirowanej Lekcją XVI Mickiewicza, przypominającej współczesny storytelling. Hanuszkiewicz podniósł aspekt rodzajowej szlachetczyzny z elementami popkultury. Małgorzata Warsicka sięgnęła po estetykę „niesamowitej Słowiańszczyzny” w formie kobiecego oratorium. Realizacje Beniowskiego ukazują bowiem również przemiany mentalne, jakim ulega polskie społeczeństwo. Od nieomal religijnego rapsodu Kotlarczyka, poprzez popkulturowy kabaret z elementami szlachetczyzny Hanuszkiewicza, po feministyczny manifest Warsickiej wsparty przedchrześcijańską kulturą ukraińską. Każda realizacja była na swój sposób nowoczesna, autorska i wierna oryginałowi zarazem

Recenzja książki Jolanty Dygul «Metateatralność w dramaturgii Carla Goldoniego»

Metateatralność w dramaturgii Carla Goldoniego Jolanty Dygul to książka o życiu objazdowych zespołów teatralnych we Włoszech (ze szczególnym uwzględnieniem Wenecji) w XVIII wieku i o mechanizmach społecznych związanych z ich funkcjonowaniem. Głównym tematem książki są metateatralne sztuki Goldoniego, których korpus rozwinął się w weneckim okresie jego twórczości. Książka łączy w sobie aspekty metodologiczne i historyczne. Autorka przedstawia propozycję kategoryzacji autoreferencyjnych sztuk włoskich XVII wieku w modelu strukturalnym, zapożyczonym z monografii Georges'a Forestiera, gdzie został on opracowany na potrzeby badań nad dramaturgią francuską tego samego okresu. Dalej autorka przyjmuje za Sławomirem Świontkiem, że istnieją trzy rodzaje sposobów przejawiania się metateatralności w teatrze i odpowiadają one poszczególnym sposobom, w jakie Goldoni wykorzystywał autoreferencyjne formy teatralne, a więc po kolei, Dygul omawia w osobnych rozdziałach "prologi i komplementy" zamówione przez aktorów, "utwory okolicznościowe skomponowane na rozpoczęcie i zakończenie sezonów teatralnych" oraz "komedie, w których uczynił problemy teatru tematem dialogów swoich bohaterów". W swojej książce Dygul przedstawia teatr, który pełnił rolę "celebryty" i dzięki temu mógł poświęcić tak wiele czasu spektaklowi, by zwrócić na siebie uwagę. Walka o widza między konkurującymi ze sobą zespołami - zjawisko, na które autorka kładzie nacisk - musiała być czymś publicznie znanym, szeroko komentowanym i ekscytującym, aby liczne aluzje i niuanse z nią związane były łatwe do zrozumienia i bawiły publiczność. Wpływ aktorów na twórczość Goldoniego stanowi podstawę zarówno strategii badanej przez Dygul, jak i jej własnej linii dyskursu. Wiele uwagi poświęcono również badaniu relacji autor-aktor i autor-widz, a także okolicznościom, w których wyłonił się zawód dramatopisarza

Idea-wirus w "Incepcji" Christophera Nolana

Idea-Virus in Christopher Nolan’s InceptionChristopher Nolan’s latest film raises questions about the nature of dreams that can be considered as controlled from the outside; in the world created by the director, dream is a complex mental structure developing as a result of an “implanted” idea that — like a virus — feeds on the energy of its carrier. Analysing how much Nolan’s futuristic vision is a part of memetics under the banner of Richard Dawkins, Richard Brodie or Susan Blackmore and how much it goes beyond it, at the same time we consider the function of the game of time, the invariability of the sleep/ reality realm, and the role of things in the game of imagination. Here, as a link of psychoideology, Inception becomes a dynamic element in the game between what is real and imaginary.Idea-Virus in Christopher Nolan’s InceptionChristopher Nolan’s latest film raises questions about the nature of dreams that can be considered as controlled from the outside; in the world created by the director, dream is a complex mental structure developing as a result of an “implanted” idea that — like a virus — feeds on the energy of its carrier. Analysing how much Nolan’s futuristic vision is a part of memetics under the banner of Richard Dawkins, Richard Brodie or Susan Blackmore and how much it goes beyond it, at the same time we consider the function of the game of time, the invariability of the sleep/ reality realm, and the role of things in the game of imagination. Here, as a link of psychoideology, Inception becomes a dynamic element in the game between what is real and imaginary

A Third Time: Image-Time

In her essay Spalińska-Mazur discuss cinema in the context of Gilles Deleuze's notions of difference and repetition as inspired by Nietzsche's philosophy.A brief description of the contents in Englis

Kairos of photography – the moment and value

Since we have handed over the manufacturing process to machines, the art-photography reaches the limit where creation is identified with cropping. The article essentially focuses on works by Georges Rousse, who can hardly be placed in the indicated paradigm and who often declares that his painting interventions in places of different architecture result from his drive for sanctification of the places that may disappear or become empty. In case of this type of activities, we are not dealing with the reflection of the actual history of the places or a narrative that can be presented, but with the exploration of the possible time orders – not so much logical as imaginary; we are dealing with a higher register of sensations – with heterotopia. Geometric and monochromatic paintings that Rousse creates, based on simple architectural patterns to better modify the perception, disappear along with the places that contain them. The explosive moment of this art-photography, its kairos, urges the audience to learn the mystery of the documented places; to travel in search of their original shape and energy

Idea-Virus in Christopher Nolan’s Inception

Christopher Nolan’s latest film raises questions about the nature of dreams that can be considered as controlled from the outside; in the world created by the director, dream is a complex mental structure developing as a result of an “implanted” idea that – like a virus – feeds on the energy of its carrier. Analysing how much Nolan’s futuristic vision is a part of memetics under the banner of Richard Dawkins, Richard Brodie or Susan Blackmore and how much it goes beyond it, at the same time we consider the function of the game of time, the invariability of the sleep/ reality realm, and the role of things in the game of imagination. Here, as a link of psycho(ideo)logy, Inception becomes a dynamic element in the game between what is real and imaginary

Osobliwy sen Aleksa. O szczególnej roli obrazu filmowego w adaptacji "Mechanicznej pomarańczy" Anthony’ego Burgessa

ALEX’S PECULIAR DREAM ON THE SPECIFIC ROLE OF THE FILM IMAGE IN THE ADAPTATION OF ANTHONY BURGESS’S CLOCKWORK ORANGEIn Anthony Burgess’s Clockwork Orange, the main character, Alex DeLarge, falls into a nightmarish dream that is the turning point in his fixed inner life. Stanley Kubrick’s motion picture, based on Burgess’s novel, lacks the theme of the nightmarish dream; this is significant and consistent with the strategy regarding director’s own style of dramatisation of novel’s psychological tissue. The dynamic change of Alex’s status from a divine lunatic into a scapegoat means a transformation of destructive and reciprocated violence into uniting and sacrificial violence that kills and revives at the same time. Kubrick understood Burgess’s intentions; thus the film adaptation of Clockwork Orange is an update of the novel. The risk of monstrous violence is still very real. The film is devoid of the nightmarish dream that has saved Alex in the novel. However, there is completely dehumanised simulation of a fantasy for which the nightmare becomes a guarantee in respect of circulation and dynamisation of violence instead. Alex becomes the holder of symbolic power, which should be noticed by the audience. Audience’s position in Kubrick’s text is subordinated to Alex’s reception. The audience has to recognise the simulation and this peculiar role of Alex. Otherwise, he becomes the advocate of violence.ALEX’S PECULIAR DREAM ON THE SPECIFIC ROLE OF THE FILM IMAGE IN THE ADAPTATION OF ANTHONY BURGESS’S CLOCKWORK ORANGEIn Anthony Burgess’s Clockwork Orange, the main character, Alex DeLarge, falls into a nightmarish dream that is the turning point in his fixed inner life. Stanley Kubrick’s motion picture, based on Burgess’s novel, lacks the theme of the nightmarish dream; this is significant and consistent with the strategy regarding director’s own style of dramatisation of novel’s psychological tissue. The dynamic change of Alex’s status from a divine lunatic into a scapegoat means a transformation of destructive and reciprocated violence into uniting and sacrificial violence that kills and revives at the same time. Kubrick understood Burgess’s intentions; thus the film adaptation of Clockwork Orange is an update of the novel. The risk of monstrous violence is still very real. The film is devoid of the nightmarish dream that has saved Alex in the novel. However, there is completely dehumanised simulation of a fantasy for which the nightmare becomes a guarantee in respect of circulation and dynamisation of violence instead. Alex becomes the holder of symbolic power, which should be noticed by the audience. Audience’s position in Kubrick’s text is subordinated to Alex’s reception. The audience has to recognise the simulation and this peculiar role of Alex. Otherwise, he becomes the advocate of violence

Vilnius Theatre Bajka

The author discusses the activity of the theater Bajka active in Vilnius in 1937-1941; personalities who created this theater are presented; the repertoire and its development are analysed, based on the change of the pilot situation; the reasons for the closure of the theater are discussed; the creative potential of this theatre is emphasized, since it enabled to create an unusual artistic phenomenon in extremely dire financial circumstances; a hypothesis is presented as well that during its top creative period Bajka was one of the best Polish theaters that had ever operated in Vilnius

Combined therapy in treatment of macular oedema in retinal vein occlusion

Zakrzep żyły siatkówki oraz wynikające z niego powikłania obok cukrzycowego obrzęku plamki stanowią najczęstsze naczyniowe zaburzenia w obrębie siatkówki, które mogą prowadzić do znacznej, często nieodwracalnej utraty widzenia. Leczenie powikłań zakrzepu żyły siatkówki, zarówno żyły głównej, jak i jej gałęzi, stanowi w dalszym ciągu wyzwanie, pomimo dostępności różnych alternatywnych metod. Celem pracy jest przedstawienie przypadków klinicznych pacjentów, u których uzyskano korzystne efekty czynnościowe i anatomiczne po zastosowaniu terapii łączonej: doszklistkowych iniekcji ranibizumabu oraz laseroterapii laserem żółtym o długości fali 577 nm (Integre Yellow Ellex).Retinal vein occlusion and the complications which arise from it, next to diabetic macular oedema, is the most common vascular disease in retina, witch can lead to significant visual loss. Treatment of retinal vein occlusion complications, both central retinal vein occlusion and branch retinal vein occlusion are still difficult, though many alternative forms of treatment exist. The aim of the study is to present two clinical cases after combined therapy: intravitreal ranibizumab and laser therapy by yellow laser of 577 nm wave lenght (Integre Yellow Ellex)