91 research outputs found

    Participatory social mapping: worlds between educational research and ecological activism

    Get PDF
    [Resumo] O lócus dessa pesquisa é o Estado de Mato Grosso-Brasil, um território que oferece¬nos inúmeras belezas naturais e rica biodiversidade somada a um vasto mosaico de identidades que forma uma grande rede tecida por grupos sociais que se espalham pelo Estado e lutam por uma vida digna em um ambiente preservado. Contrastam nesta paisagem os resultados da busca incessante pelo crescimento econômico, centrada na atividade econômica do agronegócio, caracterizado por contínuas áreas de monocultura, destinando grande parte da produção à exportação. Esse modelo é também, comumente, caracterizado pela concentração de terras, convertendo gigantescas áreas de florestas em monoculturas, em pecuária, em usinas hidrelétricas e em outras atividades que visam o lucro imediato, expropriando grupos sociais vulneráveis e provocando significativos conflitos socioambientais. O objetivo deste artigo é apresentar uma compreensão dessa dinâmica tão diversa que se faz presente neste território, em fecundo diálogo com a construção do “Mapa dos grupos sociais de Mato Grosso” e do “Mapa dos con flitos socioambientais de Mato Grosso”. Estes mapeamentos foram propostos e concretizados pelo Grupo Pesquisador em Educação Ambiental, Comunicação e Arte (GPEA) da Universidade Federal de Mato Grosso (UFMT) com a importante contribuição de diversos parceiros. Para isso, elaboramos uma metodologia inovadora denominada Mapa Social, que se fundamentou nas autonarrativas de diferentes grupos sociais. Os resultados apresentados oferecem um panorama da situação atual, um retrato – mesmo que temporário – dos diferentes grupos sociais e conflitos que pulsam nos territórios de Mato Grosso. Inscritos em uma Educação Ambiental que almeja a transformação social com responsabilidade ecológica, apontamos como essa pesquisa vem tornando-se um referencial aos pesquisadores, aos go vernos e a sociedade civil. A educação ambiental em diálogo com o mapa social vem reforçar a valorização da cultura, na ousadia da reconstrução de sociedades sustentá veis, que resignifique valores como justiça ambiental, pertencimento e democracia[Abstract] The locus of this research is the State of Mato Grosso, Brazil, an area that offers many natural beauties and rich biodiversity coupled to a mosaic of identities that form a large network woven by social groups that spread across the state and fight for a decent life in a protected environment. Contrast this landscape results from relentless pursuit of economic growth, economic activity centered on agribusiness, characterized by continuous monoculture areas, most of the production destined for export. This model is also commonly characterized by the concentration of land, converting huge areas of forests into monoculture in farming, in power plants and other activities aimed at immediate pro fit, expropriating vulnerable social groups and causing significant environmental conflicts. The aim of this paper is to present an understanding of these dynamics so different that is present in this territory, in fruitful dialogue with the construction of “Map of the social groups of Mato Grosso” and “Map of socioenvironmental conflicts of Mato Grosso.” These mappings have been proposed and implemented by the Research Group on Environmental Education, Communication and the Arts (GPEA) of the Federal University of Mato Grosso (UFMT) with the important contribution of many partners. For this purpose, we developed an innovative methodology called Social Map, which was based on self-narratives of different social groups. The results presented provide an overview of the current situation, a picture - even temporarily - of different social groups and conflicts that pulsate in the territories of Mato Grosso. From an Environmental Education which aims at social transformation with ecological responsibility, we point out how this research has become a reference for researchers, governments and civil society. Environmental education in dialogue with the social map reinforces the value of culture, in the daring idea of reconstructing the sustainable societies that re-signify values such as en vironmental justice, belonging and democrac

    Sliding from margin to the flow: the mobility of canoe in the art of evironmental education

    Get PDF
    [Resumo] Cultura e ciência pelas mãos da educação ambiental é a proposta do Grupo Pesquisador em Educação Ambiental, Comunicação e Arte por meio de um projeto internacional relacionado com a avaliação ecossistêmica do milênio. Partindo da premissa que nem tudo vira mercado, a pesquisa teve a fenomenologia como metodologia e a meta de interpretar a feitura de uma canoa à luz da cultura local. Para além de um instrumento de mobilidade, a canoa pode ser interpretada como uma escultura de arte da expressão mais da cultura local, que deve ser reconhecida como um saber popular e que confere a identidade de uma região.[Abstract] Culture and science in the hands of environmental education is the proposal of the Research Group on Environmental Education, Communication and the Arts through an international project related to the Millennium Ecosystem Assessment. Assuming that not everything turns market, this research had the phenomenology as a methodology, and aims to interpret the making of a canoe in the light of local culture. Transcendent a simple mobility tool, the canoe can be interpreted as an expression of art sculpture belonging to the local culture, and should be recognized as a popular knowledge, which can shape the identity of a region

    Projeto ambiental escolar comunitário

    Get PDF
    Material em formato .pdf -- Parte do material do curso de Especialização em Educação Ambiental com Ênfase em Espaços Educadores Sustentáveis– COMFOR – SEB – SECADI – MINISTÉRIO DA EDUCAÇÃOCoordenação pedagógica do curso: Coordenadora: Romilda Fernández Felisbino / Vice-Coordenadora: Sarah Isabel Pinto Monteiro do Nascimento AlvesEquipe de Produção - SEAD – UNIFESP -- Felipe Vieira Pacheco - Coordenador de Produção / Fábio Gongora Freire - Designer Instrucional / Margeci Leal de Freitas Alves - Designer Instrucional / Fabrício Sawczen - Designer GráficoMódulo 7: Projeto ambiental escolar comunitário -- Este módulo apresenta os Fundamentos da pesquisa em Educação Ambiental, diagnóstico ambiental, elaboração e desenvolvimento de projetos de pesquisa/intervenção, plano de ação da proposta de aplicação no ambiente escolar e seminários temáticos. Tem por objetivo tratar as diversas compreensões sobre o projeto escolar e não escolar que será apresentado como TCC – Trabalho de Conclusão de Curso.Outr

    Meditation on education and the deep ecology

    Get PDF
    [Resumo] A Modernidade dirixiuse ó privilexio ás técnicas, descoidando outras dimensións subjetivas, como os valores humanos, conceptos de felicidade, Espiritualidade ou sentimentos. No labirinto da excesiva racionalidade, algúns buscan algunha saída que posibilite novas respostas á liberdade e as reflexións existenciais, que non se resumen na lóxica, pero tamén en sentidos, crenzas ou espiritualidades. A educación pode ter un destacado papel máis integrador, aliándose o diálogo entre os conceptos e os afectos. O noruegués Arne Naess postulou unha ecoloxía profunda que non quedase á superficie das cousas de forma fría e distante, pero que houbese máis implicación humano coa natureza, coa espiritualidade e de máis dimensións marxinadas pola lóxica positivista. Por medio destes principios da ecoloxía profunda e un diálogo co Zen, presentamos e debatemos Proxecto Silencio, que proporciona un conxunto de prácticas meditativas na escola e na universidade, culminando un mergullo colectivo de oito horas, mergullados no silencio como pacto do grupo . Tras estas vivencias, 23 entrevistas foron realizadas, que revelaron o silencio tamén como forma de comunicación entre o humano eo medio ambiente, entre o eu eo outro fenomenológico, así como fonte de aprendizaxe pertinente á busca de novas respostas existencias.[Abstract] Modernity privileged techniques, neglecting other subjective dimensions, such as human values, concepts of happiness, spirituality or feelings. In the labyrinth of excessive rationality, some people seek some way out that allows an escape from freedom, and existential reflections that are not limited to logic, but also in meanings, beliefs or spiritualities. Education can play a more integrating role, combining the dialogue between concepts and affections. The Norwegian Arne Naess postulated a deep ecology that would not be on the surface of things and changes, but that there would be more human involvement with nature, with spirituality and other dimensions marginalized by positivist logic. Through these principles of deep ecology and a dialogue with the Zen principles, we present and debate the Silence Project, which provides a set of meditative practices at school and university, culminating in a collective eight-hour dive, submerged in the Silence as a pact of the group. After these experiences, 23 interviews were carried out, which revealed the silence also as a form of communication between the human and the environment, between the Self and the Other phenomenological, as well as source of learning of a existencial search
    corecore