Land of Extinct Volcanoes Geopark – geoeducation for everyone

The Kaczawskie Mountains and Foothills – Geopark Land of Extinct Volcanoes is an area with an extremely interesting geological structure and outstanding landscape values. Great geo-diversity makes it possible to prepare a geoeducation offer for practically every recipient – from kids, through adults interested in natural sciences, to natural science students. The characteristics of the Kaczawskie Mountains and Foothills enable one to develop a nationally unique form of geotourism and utilization of local natural resources for various geoeducation programs. Despite the small area of the mentioned region, it is possible to raise topics related to volcanic phenomena, the formation of mountain ranges, climate change and the impact of glaciers on  the relief of the terrain. Educational activity at the Geopark Land of Extinct Volcanoes do not need to be limited only to geological issues, but may also include environmental issues, waste management or even historical topics. However, apart from the very existence of geotourism attractions, equally important are their uniform promotion and dissemination of knowledge about them. This can be done by describing the most important geopoints in the field, e.g. through a network of educational boards or by organizing promotional field trips. This would increase the knowledge about the geological richness of the described region among tourists and residents. The work of the Kaczawskie Association, which is trying to include the Land of Extinct Volcanoes Geopark in the UNESCO World Geopark Network, is currently heading in this direction. The implementation of this initiative will not only increase the interest in natural sciences and the region, but will also allow it to keep its authentic and unique character. Unfortunately, the process of application to the UNESCO GGN, both the development of the geoeducation and geotourism in the region of the Kaczawskie Mountains and Foothills, has been slowed down by the COVID-19 pandemic

Molecular communication: An acid tale of prion formation

Some bacteria use lactic acid to communicate with yeast cells

De-Novo Assembly and Analysis of the Heterozygous Triploid Genome of the Wine Spoilage Yeast Dekkera bruxellensis AWRI1499

Despite its industrial importance, the yeast species Dekkera (Brettanomyces) bruxellensis has remained poorly understood at the genetic level. In this study we describe whole genome sequencing and analysis for a prevalent wine spoilage strain, AWRI1499. The 12.7 Mb assembly, consisting of 324 contigs in 99 scaffolds (super-contigs) at 26-fold coverage, exhibits a relatively high density of single nucleotide polymorphisms (SNPs). Haplotype sampling for 1.2% of open reading frames suggested that the D. bruxellensis AWRI1499 genome is comprised of a moderately heterozygous diploid genome, in combination with a divergent haploid genome. Gene content analysis revealed enrichment in membrane proteins, particularly transporters, along with oxidoreductase enzymes. Availability of this assembly and annotation provides a resource for further investigation of genomic organization in this species, and functional characterization of genes that may confer important phenotypic traits

Brettanomyces bruxellensis yeasts: impact on wine and winemaking

Yeasts belonging to the Brettanomyces/Dekkera genus are non-conventional yeasts, which affect winemaking by causing wine spoilage all over the world. This mini-review focuses on recent results concerning the presence of Brettanomyces bruxellensis throughout the wine processing chain. Here, culture-dependent and independent methods to detect this yeast on grapes and at the very early stage of wine production are encompassed. Chemical, physical and biological tools, devised for the prevention and control of such a detrimental species during winemaking are also presented. Finally, the mini-review identifies future research areas relevant to the improvement of wine safety and sensory profiles

Dynamiczne modele panelowe w analizie funkcjonowania opieki zdrowotnej w grupach powiatów podobnych

The econometric analyss identifies factors which characterise the specificity of the poviats in a relevant way and influence on the human resources (working doctors) in the groups of poviats under study. Mention was made of factors, which affect the level of employment of doctors’ in poviats, although the strength of their impact was different. In Poland, the dissimilarity between poviats is a result of processes taking place in particular areas of country and translate into a permanent lack of coherence, clearly seen in healthcare, despite of expectations of uniformity. The quality of the services provided by the public facilities and in-creasing role of social capital become an essential component and a source of competitive advantage of each region. Keywords: regionalZastosowana analiza statystyczno-ekonometryczna pozwoliła wskazać czynniki, które charakteryzują specyfikę powiatów w zakresie opieki zdrowotnej i wpływają na kapitał ludzki (pracujący lekarze) w badanych grupach powiatów. Wskazano czynniki wspólne, które wpływają na zatrudnienie lekarzy w powiatach, choć siła ich wpływu okazała się różna. Zróżnicowania regionalne w powiatach w Polsce są efektem procesów, jakie zachodziły na poszczególnych obszarach Polski i przekładają się na ciągły brak spójności, co wyraźnie uwidacznia się w opiece zdrowotnej, pomimo oczekiwań jednorodności. Wykorzystanie dynamicznych modeli panelowych pozwoliło na wyodrębnienie w składniku losowym dwóch składowych, dzięki czemu możliwe było wskazanie czynników, które w istotny sposób wpływają na dostęp do opieki zdrowotnej w grupach powiatów oraz umożliwią określić siłę tego wpływu na wzrastającą rolę zatrudnio-nych lekarzy, jako istotnego składnika i źródła przewagi konkurencyjności regionu

Nowa ekonomia w sektorze ochrony zdrowia

Technical progress, especially in health care, plays a vital role in managing staff and is be-coming more and more important as a factor influencing the effectiveness and quality of treatment because it is the very factor that puts health care on its path to development. In that case, technical progress is understood as changes in the technology and organization of health care leading to an increase in the effectiveness of management processes. The most important economic determinant in this analysis was the impact of new technolo-gies (the value of medical devices) on the effectiveness of treatment. Health care expenditures made by LGUs and nurses needed to take care of treated patients, as human capital, as well as equipment in the form of hospital beds were assumed as variables affecting the employment of medical specialists. The empirical analysis the employment of medical specialists is based on a sample of data for 16 voivodships from 2004 to 2010. The presented study uses an econometric model estimated based on panel data. Model estimation applied the generalized method of moments (GMM).Postęp techniczny, zwłaszcza w opiece zdrowotnej, odgrywa duże znaczenie w gospo-darowaniu kadrami i jest coraz bardziej istotnym czynnikiem wpływającym na efektywność i jakość leczenia, ponieważ to właśnie on sprawia, że opieka zdrowotna znajduje się na drodze rozwoju. Mianem postępu technicznego określa się w tym przypadku zmiany w technologii i organizacji opieki zdrowotnej, prowadzące do zwiększania efektywności procesów gospoda-rowania. W artykule podjęto próbę oceny wpływu innych czynników niż wymogi proceduralne, na strukturę zatrudnienia lekarzy specjalistów w podmiotach publicznych, a mianowicie sprawdzono, jaki jest wpływ nowych technologii (mierzony wartością aparatury medycznej), wpływ wydatków ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego na opiekę zdrowotną oraz zatrudnienie pielęgniarek potrzebnych do obsługi leczonych pacjentów, czy wpływ infrastruktury technicznej podmiotów medycznych – wyposażenie w łóżka szpitalne. Analiza empiryczna zatrudnienia lekarzy specjalistów oparta jest na próbie danych dla 16 województw w latach 2004–2010. W prezentowanym badaniu zastosowano model ekonometrycz-ny szacowany na podstawie danych panelowych. Estymację modelu wykonano z wykorzystaniem uogólnionej metody momentów (GMM)

Efficiency Frontiers in Treating Lifestyle Diseases

Research background: Following a rational health policy by the state is tantamount to having knowledge of society’s health status and health affecting factors. It has become particularly important to focus on the 21st century diseases resulting in premature deaths. That objective dominated the 2016 Act on Public Health and the 2016–2020 National Health Programme connected with it

Modern Approach to the Management of Medical Personel in Public Healthcare Facilities - Regional Analysis

The aim of this article is to present the application of a panel model in determining the impact of spatio-temporal relationships related to the employment of medical workers in public healthcare in specific voivodships. Based on estimated Berzeg's panel model parameters, mean structural changes as well as sectorial and regional interactions were assessed in respect of the employment of medical workers in the studied group of five professions from 1999 to 2011. Received results may be helpful in the management of healthcare facilities

Analiza wielowymiarowych danych przestrzenno-czasowych na przykładzie zatrudnienia w opiece zdrowotnej w Polsce według województw

The proposed study aims to present results of the analysis of multidimensional spatial and temporal data used in evaluating structural and geographical changes in the employment of medical specialist after health care restructuring carried out from 1999 to 2010. A panel model was used as a tool to examine structural changes in social and economic phenomena occurring in the health care system geographically and in a specific period of time. Such a model allows to make the analysis more dynamic because a model for twelve years (periods), twelve professional groups medical specialist of health care employees, and sixteen voivodships will be estimated. Based on estimated parameters of the model, it is possible to evaluate the impact of structural changes in voivodships, geographical changes – in competitiveness, and also spatial interactions (proximity) on an increase in the regional employment of medical specialist. Statistical data used in the analysis come from information contained in the “Biuletyn Statystyczny Ministerstwa Zdrowia” and a publication entitled “Podstawowe Dane z zakresu Ochrony Zdrowia” data for 1999–2012.Artykuł prezentuje wyniki analizy wielowymiarowych danych przestrzenno-czasowych, które posłużyły w ocenie zmian strukturalno-geograficznych zatrudnienia lekarzy specjalistów w sektorze publicznym w latach 1999-2010, po realizacji restrukturyzacji zatrudnienia prowadzonej w opiece zdrowotnej. Jako narzędzie badania tych zmian, które zachodzą w przestrzeni geograficznej w określonym przedziale czasu zastosowano model panelowy Berzega. Wykorzystanie takiego modelu pozwala na dynamizację analizy, gdyż estymowano model dla dwunastu lat (okresów) i dwunastu grup lekarzy specjalistów pracujących w publicznej opiece zdrowotnej oraz szesnastu województw. Na podstawie oszacowanych parametrów modelu oceniono jak oddziałują zmiany strukturalne w województwach, zmiany geograficzne – konkurencyjności, również interakcje przestrzenne (sąsiedztwo) na zmiany poziomu regionalnego zatrudnienia lekarzy specjalistów. Dane statystyczne wykorzystane do analizy pochodzą z informacji zawartej w Biuletynach Statystycznych Ministerstwa Zdrowia, a także z publikacji Podstawowe Dane z zakresu Ochrony Zdrowia z lat 1999–2012

Geopark Kraina Wygasłych Wulkanów – geoedukacja dla każdego

The Kaczawskie Mountains and Foothills – Geopark Land of Extinct Volcanoes is an area with an extremely interesting geological structure and outstanding landscape values. Great geodiversity makes it possible to prepare a geoeducation offer for practically every recipient – from kids, through adults interested in natural sciences, to natural science students. The characteristics of the Kaczawskie Mountains and Foothills enable one to develop a nationally unique form of geotourism and utilization of local natural resources for various geoeducation programs. Despite the small area of the mentioned region, it is possible to raise topics related to volcanic phenomena, the formation of mountain ranges, climate change and the impact of glaciers on the relief of the terrain. Educational activity at the Geopark Land of Extinct Volcanoes do not need to be limited only to geological issues, but may also include environmental issues, waste management or even historical topics. However, apart from the very existence of geotourism attractions, equally important are their uniform promotion and dissemination of knowledge about them. This can be done by describing the most important geopoints in the field, e.g. through a network of educational boards or by organizing promotional field trips. This would increase the knowledge about the geological richness of the described region among tourists and residents. The work of the Kaczawskie Association, which is trying to include the Land of Extinct Volcanoes Geopark in the UNESCO World Geopark Network, is currently heading in this direction. The implementation of this initiative will not only increase the interest in natural sciences and the region, but will also allow it to keep its authentic and unique character. Unfortunately, the process of application to the UNESCO GGN, both the development of the geoeducation and geotourism in the region of the Kaczawskie Mountains and Foothills, has been slowed down by the COVID-19 pandemicGóry i Pogórze Kaczawskie – Geopark Kraina Wygasłych Wulkanów to obszar o niezwykle ciekawej budowie geologicznej oraz nieprzeciętnych walorach krajobrazowych. Duża georóżnorodność umożliwia przygotowanie oferty geoedukacyjnej praktycznie dla każdego odbiorcy – od uczniów szkoły podstawowej, przez osoby dorosłe, aż po studentów kierunków przyrodniczych. Charakterystyka Gór i Pogórza Kaczawskiego umożliwia unikalny w skali Polski rozwój geoturystyki i wykorzystanie lokalnych zasobów przyrodniczych do różnorodnych programów geoedukacyjnych. Na omawianym fragmencie Sudetów Zachodnich (o powierzchni około 1300 km2 ) możliwe jest poruszanie zagadnień dotyczących m.in. zjawisk wulkanicznych, powstawania łańcuchów górskich, zmian klimatu i wpływu lądolodu na rzeźbę terenu. Tematyka zajęć edukacyjnych w Geoparku Kraina Wygasłych Wulkanów nie musi być jednak ograniczona do zagadnień geologicznych i może również obejmować kwestie ochrony środowiska, gospodarki odpadami, a także nawiązywać do tematów historycznych i kulturowych. Niemniej oprócz samego istnienia walorów geoturystycznych równie istotne jest ich spójne i jednorodne wyeksponowanie i upowszechnianie wiedzy na ich temat. Można tego dokonać, opisując najważniejsze punkty w terenie, np. dzięki sieci tablic edukacyjnych, opracowywaniu i udostępnianiu informacji geoturystycznych wInternecie czy też organizowaniu popularyzatorskich wycieczek terenowych. Pozwoliłoby to na zwiększenie wiedzy na temat bogactwa geologicznego opisywanego regionu wśród turystów i mieszkańców. W takim kierunku zmierzają prace Stowarzyszenia Kaczawskiego, które stara się o włączenie Geoparku Kraina Wygasłych Wulkanów do Światowej Sieci Geoparków UNESCO. Osiągnięcie tego celu przyczyni się nie tylko do wzrostu zainteresowania naukami przyrodniczymi oraz regionem, ale i pozwoli zachować jego autentyczny i wyjątkowy charakter. Niestety zarówno proces aplikacji do Światowej Sieci Geoparków UNESCO, jak i rozwój geoedukacji i geoturystyki w Górach i na Pogórzu Kaczawskim został spowolniony przez pandemię COVID-19