Anthony D. Smith (1939-2016) jako socjolog narodu: szkic do portretu intelektualnego

Anthony D. Smith (1939-2016) as a sociologist of the nation: a sketch to an intellectual portraitThe aim of this article is to present a sketch of the intellectual biography of Anthony D. Smith who is the creator of the theoretical perspective in sociology of nation, called ethnosymbolism. The text analyzes the impact of his childhood and early school education in a later life as a scholar and his future research of nations. It also presents the stages of his education and the interest in national issues shaped at that time, in particular studies on ancient history, general historiography or classic sociological theories. The article shows three stages of the formation of Smith's scientific views, from consistent modernism, to its correction, to radical ethnosymbolism. The text is a sketch of an intellectual biography, not a detailed analysis of the ethnosymbolic approach itself. Anthony D. Smith (1939-2016) jako socjolog narodu: szkic do portretu intelektualnegoCelem artykułu jest zaprezentowanie szkicu biografii intelektualnej Anthony’ego D. Smitha, twórcy perspektywy teoretycznej w socjologii narodu nazywanej etnosymbolizmem. W tekście dokonana zostanie analiza wpływu dzieciństwa i wczesnej edukacji szkolnej uczonego na podejmowane przez niego w przyszłości badania narodów. Ukazane zostaną etapy jego edukacji i kształtujące się wówczas zainteresowania problematyką narodową, w szczególności studia nad historią starożytną, historiografią powszechną czy klasycznymi teoriami socjologicznymi. Wyodrębnione zostały trzy etapy formowania się poglądów naukowych Smitha, od konsekwentnego modernizmu, przez jego korektę, do radykalnego etnosymbolizmu. Tekst jest szkicem biografii intelektualnej, a nie szczegółową analizą samego podejścia etnosymbolicznego

Aortic dissection during pregnancy — obstetric perspective

The risk of vascular events during pregnancy is substantially increased. Beyond comparatively frequent vascular diseases, pregnancy may lead also to the development of exceptionally rare vascular events such as the aortic dissection and aortic rupture which are conceivably endangering life conditions. Women with the connective tissue disorders and with a family history of the aorta diseases are especially prone to the aortic complications which may also develop in the absence of these risk factors due to the pregnancy-induced structural changes of the aortic wall. The preconception counselling is vital for patients with aortopathies to assess the risk of the aortic dissection and to establish the most appropriate care plan including the surgical intervention. This review presents the management guidelines in patients with the aortic dissection risk during pregnancy

Organic Production of Horseradish (Armoracia rusticana Gaertn., Mey., Scherb.) in Serbian Metropolitan Regions

This article shows complete data of the means to grow "organic horseradish" in open field conditions in serbian metropolitan regions. In developed countries demand for organic productions grows, day in day out. That means that these cultures must be produced without appliance of additives, mineral fertilizers, pesticides, different hormones, and especially herbicides, that may biologically misbalance production environment. That's why it is necessary to find the way and develop methods to produce medically clean food and to preserve natural resources. Horseradish is one of the ideal cultures for this kind of production

Endothelial dysfunction in pregnancy metabolic disorders

In recent years, the vascular endothelium has gained attention as a key player in the initiation and development of pregnancy disorders. Endothelium acts as an endocrine organ that preserves the homeostatic balance by responding to changes in metabolic status. However, in metabolic disorders, endothelial cells adopt a dysfunctional function, losing their normal responsiveness. During pregnancy, several metabolic changes occur, in which endothelial function decisively participates. Similarly, when pregnancy metabolic disorders occur, endothelial dysfunction plays a key role in pathogenesis. This review outlines the main findings regarding endothelial dysfunction in three main metabolic pathological conditions observed during pregnancy: gestational diabetes, hypertensive disorders, and obesity and hyperlipidemia. Organ, histological and cellular characteristics were thoroughly described. Also, we focused in discussing the underlying molecular mechanisms involved in the cellular signaling pathways that mediate responses in these pathological conditions

Creating a region in Warmia and Masuria

Celem tego artykułu jest ukazanie wpływu reformy administracji terenowej kraju na procesy kształtowania się regionów w Polsce. Jako przedmiot analizy wybrano Warmię i Mazury, region, który w wyniku przeprowadzonej w roku 1999 reformy zaczął intensywnie się instytucjonalizować. Wyłaniane w wyborach demokratycznych władze, wykorzystując dokumenty strategiczne, instrumenty finansowe oraz regionalny dyskurs medialny, tworzą i ugruntowują w świadomości mieszkańców poczucie realności istnienia regionu.The aim of this article is to show how regions are created in Poland. The author focused on Warmia and Masuria, which started to become an established region as a result of an administration reform in 1999. An image of a region as an existing phenomenon is planted in its inhabitants’ minds by regional authorities, who make use of their strategic plans, financial instruments, and regional discourse

Akumulacja metali ciezkich przez wybrane warzywa korzeniowe uprawiane wokol aglomeracji krakowskiej. Czesc II. Chrom, zelazo, mangan i nikiel

W publikacji przedstawiono wyniki badań nad akumulacją metali ciężkich przez wybrane gatunki warzyw korzeniowych (marchew, pietruszka, burak ćwikłowy), uprawianych na 10 poletkach doświadczalnych wokół aglomeracji krakowskiej. Doświadczenia założono w latach 1994 - 1995, w rejonach intensywnej produkcji warzywniczej, zróżnicowanych pod względem glebowo-klimatycznym, o różnej lokalizacji w stosunku do źródeł emisji zanieczyszczeń. Określono poziom chromu, żelaza, manganu i niklu w korzeniach spichrzowych warzyw oraz jego uzależnienie od warunków środowiskowych: typu i właściwości gleb, zawartości metali ciężkich w glebach, atmosferycznej depozycji metali. Stwierdzono, że warzywa korzeniowe uprawiane w sąsiedztwie aglomeracji krakowskiej akumulują chrom, żelazo, mangan i nikiel w ilościach przekraczających poziom uznawany za naturalny. Z objętych badaniami gatunków największą tendencję do gromadzenia chromu, żelaza i niklu wykazała pietruszka, natomiast manganu - burak ćwikłowy. O akumulacji pierwiastków śladowych zadecydowały warunki środowiskowe: właściwości gleb stanowisk badawczych oraz położenie w stosunku do źródeł zanieczyszczeń. Potwierdzeniem tych związków były istotne współczynniki korelacji pomiędzy poziomem metali w korzeniach warzyw a ich atmosferyczną depozycją, zawartością w glebie oraz wybranymi właściwościami gleby.The results of investigations on heavy metals accumulation by different species of vegetables are presented in this publication. In 1994 and 1995 the experiments were carried out in 10 localities around Cracow urban agglomeration. The levels of chromium, iron, manganese and nickel in roots of carrot, parsley, and red beet planted on experimental plots were determined using the ASA method. The level of heavy metals in soil, physico-chemical soil properties and the atmospheric deposition of trace elements were determined in order to estimate the effect of these factors on heavy metals accumulation in plants. It was found that the vegetables grown around Cracow urban agglomeration accumulate higher than natural amounts of chromium, iron, manganese, and nickel. The highest levels of chromium, iron, and nickel were found in parsley roots, and manganese - in red beet roots. Trace elements accumulation depended on the soils properties and the localization of experimental plots towards the sources of pollution. Significant correlation coefficients were found among the heavy metals level in plants, atmospheric deposition of these elements and some soil properties

Mozliwosci ograniczania zabiegow uprawowych u kapusty glowiastej bialej przez zastosowanie zielonych sciolek

Badania nad wpływem uprawy kapusty głowiastej białej w zielonych ściółkach przeprowadzono w 1998 roku w Garlicy Murowanej (k/Krakowa) na glebie pochodzenia lessowego. Zastosowano 5 kombinacji: kontrola plewiona, kontrola nieplewiona, koniczyna biała, wyka siewna, kostrzewa łąkowa. Stwierdzono 30% obniżenie plonu w stosunku do kontroli plewionej w obiektach z wysianą kostrzewą i wyką. Plon na poletku z koniczyną wynosił 55,29 t/ha i nie różnił się statystycznie od kontroli plewionej. Ściółki z kostrzewy i koniczyny nie spowodowały obniżenia średniej masy główki kapusty, natomiast kapusta uprawiana w wyce była lżejsza o 0,7 kg od kontroli. Stwierdzono istotny wpływ ściółek na obniżenie zachwaszczenia, przy czym najlepsze działanie chwastobójcze wykazała koniczyna i kostrzewa. Zastosowane ściółki korzystnie wpłynęły na wybrane właściwości gleby. Zawartość próchnicy w glebie na poletkach z kostrzewą utrzymała się na poziomie wyjściowym, a wzrosła w stosunku do tego poziomu w obiektach z koniczyną i wyką. Zaobserwowano także ochronne działanie zielonych ściółek na strukturę gruzełkowatą gleby. Rozpatrując zarówno wysokość plonu, jak i korzystny wpływ na właściwości gleby, najlepszą rośliną okrywową okazała się koniczyna biała. Uzyskane wyniki wskazują na celowość prowadzenia dalszych badań.The use of living mulches at growing white cabbage on the heavy soil of loess origin was investigated in 1998 on the experimental plots settled in Garlica Murowana (near Cracow). There were five experimental plots: weeded control, unweeded control and covered with living mulches: meadow fescue, common vetch and white clover. The yield decreased by 30%, as compared to control, on the plots covered with meadow fescue and common vetch whereas the yield on the plot covered with the white clover was 55.29 t/ha and it didn’t statistically differ from the weeded control. The mulches of meadow fescue and white clover didn’t decrease the average mean weight of cabbage head while the mulch of common vetch did. It reduced the weight of cabbage head by 0.7 kg comparing to the control. Strong living mulches’ influence on lowering weeds population was observed. The best results in weeds reduction showed white clover and meadow fescue. The living mulches influenced also some soil properties. The percentage of organic matter in soil covered with meadow fescue remained on the initial level whereas it increased in relation to this level in the soil protected with common vetch and white clover. The protective influence of living mulches on soil’ crumb texture was also observed. Considering either the yield and positive effect on soil properties the white clover was found to be the best living mulch. The obtained results indicate the necessity of further investigations

Akumulacja metali ciezkich przez wybrane warzywa korzeniowe uprawiane wokol aglomeracji krakowskiej. Czesc I. Kadm, miedz, olow i cynk

W publikacji przedstawiono wyniki badań nad akumulacją metali ciężkich przez wybrane gatunki warzyw korzeniowych (marchew, pietruszka, burak ćwikłowy), uprawianych na 10 poletkach doświadczalnych wokół aglomeracji krakowskiej. Doświadczenia założono w latach 1994 - 1995, w rejonach intensywnej produkcji warzywniczej, zróżnicowanych pod względem glebowo-klimatycznym, o różnej lokalizacji w stosunku do źródeł emisji zanieczyszczeń. Określono poziom kadmu, miedzi, ołowiu i cynku w korzeniach spichrzowych warzyw oraz jego uzależnienie od warunków środowiskowych: typu i właściwości gleb, zawartości metali ciężkich w glebach, atmosferycznej depozycji metali. Stwierdzono, że warzywa korzeniowe uprawiane w sąsiedztwie aglomeracji krakowskiej akumulują nadmierne ilości kadmu, ołowiu i cynku, natomiast poziom miedzi w ich organach spichrzowych uznano za naturalny. Z objętych badaniami gatunków największą tendencję do gromadzenia w korzeniu kadmu wykazała marchew, a ołowiu i cynku - burak ćwikłowy. O akumulacji pierwiastków śladowych decydowało położenie stanowiska badawczego w stosunku do najważniejszych emiterów pyłów metalonośnych: Huty im. T. Sendzimira oraz ośrodków eksploatacji rud cynku i ołowiu w sąsiedztwie zachodnich granic województwa krakowskiego. Stwierdzono istnienie istotnego związku pomiędzy poziomem metali w korzeniach warzyw a ich atmosferyczną depozycją, zawartością w glebie oraz wybranymi właściwościami gleby.The results of investigations on heavy metals accumulation by different species of vegetables are presented in this publication. In 1994 and 1995 the experiments were carried out in 10 localities around Cracow urban agglomeration. The levels of cadmium, copper, lead, and zinc were determined according to the ASA method in roots of carrot, parsley, and red beet grown on experimental plots. The level of heavy metals in soils, the physico-chemical soil properties and the atmospheric deposition of trace elements were determined, in order to estimate the effect of these factors on heavy metals accumulation in plants. It was found that the vegetables grown around Cracow urban agglomeration are especially polluted with cadmium, lead, and zinc. Carrot plants accumulated the highest amounts of cadmium, white the red beet plants - of lead and zinc. Trace elements accumulation was depended on the localization of experimental plots in respect of pollution sources. Significant coefficients of correlation were found among the heavy metals level in plants, atmospheric deposition and contents of these elements in soil and some soil properties