Dziecko i jego miejsce we współczesnym mieście

Artykuł, wbrew sugestiom zawartym w tytule, nie da prostych recept na tworzenie pożądanych relacji pomiędzy dzieckiem a miejskich środowiskiem. Nie jest to bowiem zadanie łatwe między innymi ze względu na fakt, iż nie ma „dziecka średniego”, nie ma też „dziecka teraźniejszego”, a zawsze dziecko między przeszłością a przyszłością. Pojęcia z kolei takie jak „miejsce” czy „miasto” zatracają dzisiaj swe dotychczasowe, utrwalone kulturowo konotacje, stając się – pod wpływem przemian cywilizacyjnych – niejednoznaczne i niezwykle pojemne. Jedna rzecz pozostaje wszak niezmienna – udokumentowany wpływ otoczenia fizycznego i społecznego na młode pokolenie, na jego rozwój i charakter zdobywanych doświadczeń. Artykuł skupi się zatem na wyzwaniach, jakie stoją przed architektami i decydentami wpływającymi na kształt struktur miejskich, na działaniach, jakie powinni oni podjąć, aby pomóc dzieciom zaistnieć w społeczeństwie, zaprezentować swe talenty i pasje, zyskać należną im aprobatę i szacunek, a także na tym, co da się zrobić, aby „socjalizację przez komputerową myszkę” skutecznie zastąpiła wspólna zabawa na ulicy. I wreszcie – jakie korzyści dla nas wszystkich płynąć mogą z edukacji środowiskowej dzieci i młodzieży.The article presented below, contrary to the suggestions contained in its title, will not give simple prescriptions for creating the desired relationships between the child and the urban environment. This is because it is not an easy task, among others due to the fact that there is no ‘middle child’, there is also no ‘present child’ but always a child between the past and the future. Concepts, in turn, such as ‘place’ or ‘city’ today lose their hitherto culturally established connotations and be- come ambiguous and unusually capacious under the influence of civilization changes. One thing, however, remains unchanged – it is the documented influence of the physical and social envi- ronment on the young generation, on its development and the nature of the experience gained. The article will therefore focus on: the challenges facing architects and decision makers affecting the shape of urban structures; what actions they should take to help children exist in society, pre- sent their talents and passions, gain due approval and respect; how it can be done to effectively replace ‘socialization through a computer mouse’ by ‘playing with the others on the street’, and finally – what benefits for all of us can come from Environmental Education of children and youth

The beauty of the city: historical paradigms and their role in contemporary design practice

Dla dawnych budowniczych miast piękno wynikało z harmonijnych elementów i przemyślnej kompozycji. Stosowano uznane pryncypia projektowe, które stanowiły również niezbędną podbudowę życia społecznego. Dzisiaj, w dobie utraty oparcia, zabezpieczanego do tej pory przez trwałe struktury fi zyczne i społeczne, coraz częściej wielu ludzi tęskni za tradycją, stabilnymi społecznościami oraz przestrzeniami, gdzie zachowane zostały delikatne związki pomiędzy poszczególnymi komponentami miasta. Artykuł podejmuje temat modeli historycznych przestrzeni miejskich i ich nowej roli zarówno w praktyce projektowej, jak i w dydaktyce.For the ancient city builders, beauty came from harmonious elements and clever composition. Recognized design principles were applied, which also constituted the necessary foundation for social life. Today, in the era of losing foothold, so far secured by permanent physical and social structures, we miss tradition, stable communities and spaces where delicate relationships between the various components of the city have been preserved. This article will discuss the interest in historical models of urban spaces and their new role in both design practice and didactics

Venice – a city good not only for children

Venice, a museum city seemingly dominated by tourists, does not seem to offer good living conditions to its permanent inhabitants. In fact, tourism is just a ‘cover-up’ for the city’s everyday life, whereas its layout, the scale of its public spaces and consistent functional decisions are regarded as model solutions, easily adaptable to different conditions. The questions of the universality of the features of Venetian housing environment – which make interpersonal contacts easier, support the raising of children and strengthen the feeling of identification with the neighbourhood and the city – were beautifully summed up by Lewis Mumford in his fundamental work The City in History: “the homework assigned by Venice has not been done yet”

Ulice, Centra, Peryferie

Ze wstępu: "Niniejszy tom jest kolejnym zbiorem wybranych artykułów z kilku konferencji Wydziału Architektury i Sztuki a zarazem zalążkiem projektowanej nowej serii publikacji pod tytułem „Część i całość”. Mając świadomość, że idea ta obejmuje swym zasięgiem wszelkie dziedziny ludzkiej aktywności, koncentrujemy się na problematyce, która związana jest z tym zagadnieniem i specyfi ką naszego Wydziału. W różnorodności problemów i zagadnień jakie poruszaliśmy przez lata przewija się idea i opowieść o wychowaniu przez sztukę. Wspomnę o znaczeniu edukacji poprzez tak szlachetne dyscypliny jak architektura i sztuki piękne, które są niewątpliwie ważnym ogniwem w rozwoju społeczeństw. Mówimy o szansie „Sztuk” w nowocześnie pojętym wychowaniu jednostki, o włączeniu Jej w nurt świadomości społecznej. Niewątpliwie naszym posłannictwem jest określenie sensu sztuki jako znaczącego elementu w życiu człowieka, sztuki dającej piękną perspektywę oryginalnego przeżywania Świata, sztuki pozwalającej otworzyć się na nowe możliwości Jego postrzegania."(...

Architektura Miasto Piękno tom 2

"Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej zawsze był miejscem pełnym osobowości, indywidualności, talentów. Gdy profesorowie i mistrzowie odchodzili z Wydziału, mieliśmy świadomość, że tu nigdy już nie będzie tak samo. Wydział jednak trwał i trwa jak piękno miasta, które jest przecież dziełem zbiorowym, o nakładających się warstwach, wzmacniających i tworzących jego tożsamość. Tak też kolejne pokolenia kontynuują i budują historię Wydziału. Wydział pełen jest wspomnień i anegdot. W fotografiach, księgach, obrazach, meblach kryją się opowieści."(...

Foto-obrazy architektury: Fotografia jako medium referujące i projektujące architekturę

Praca recenzowana / peer-reviewed paperNiniejszy zbiór prac teoretycznych, fotoesejów i kronika studenckich konkursów fotograficznych organizowanych od 2008 roku na Wydziale Architektury i Sztuk Pięknych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, ma być zapisem refleksji związanych ze specyficzną, jak dotąd mało zbadaną a wszechobecną częścią teorii architektury, jaką jest fotografia. Jej szczególna odmiana ściśle związana ze sztuką budowania jest określana mianem fotografii architektonicznej, jednakże niniejsza monografia nie została tą definicją ograniczona.This book contains a selection of theoretical works and photo essays as well as a chronicle of photo competitions organised in the Faculty of Architecture and Fine Arts at Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University since 2008, which is meant as the record of thoughts related to the specific, omnipresent though little examined so far, realm of the theory of architecture, i.e. photography. Its specific variant closely related to the building practice is called architectural photography. This monograph, however, is not restricted by means of the said definition and attempts at a slightly broader description of the phenomenon, reaching beyond its boundaries.Monografia powstała w ramach projektu badawczego nr WAiSP/DS/4/201

Cities of information civilization : new challenges

Preface: "The contemporary time is a period of far-reaching transformations driven by Information Technology, and the structure necessary for its functioning is the complex telecommunication Web. It is a revolutionary stage in which we are moving into a new civilization, an impetuous and creative stage - like all transition periods - liberating the intellect and spurring on the will of action, when it is possible to accomplish more than in periods of stability."(...

Architectural parasites: outhouses, inserts, seams – vanguard creation or expression of new needs

Architektoniczne huby to współczesne gadżety wysokiej jakości. Mogą doklejać się do elewacji, lądować na dachu, anektować niechciane skrawki terenu, zagnieżdżać się na rusztowaniu czy nawet na drzewie. Jeden z powodów ich powstawania to rosnąca świadomość estetyczna społeczeństwa, inne powody, zdaje się ważniejsze, to kurczące się zasoby wolnej przestrzeni miejskiej, świadomość ekologiczna czy też nowa filozofia samoograniczania. Najważniejsze jednak wydaje się to, że budowanie hub to moda – moda prawdziwie zaraźliwa. Poddając się zatem modzie, ale również myśleniu o przyszłości miast, niniejsza wypowiedź omawia rozwijający się nurt artystycznych działań, w które wpisuje się budowa atrakcyjnej mikroarchitektury, a także współczesne trendy takie jak oszczędność, gospodarność, odpowiedzialność i prostota, odnoszące się do miejsc zamieszkania – tych na stałe bądź tylko na chwilę. Pokazuje też na zamieszczonych ilustracjach, jak studenci architektury z kraju i zagranicy poradzili sobie z zadaniem „huba dla dwojga” w wybieranym przez nich indywidualnie miejskim kontekście.Architectural parasites are contemporary high quality gadgets. They can stick to the façade, land on the roof, annex unwanted patches of land, nest on scaffolding or even on a tree. One of the reasons for their growth is the society’s rising esthetic awareness. Other, seemingly more important causes include the shrinking reserves of spare urban space, ecological consciousness or the new philosophy of self-constraint. However, the most important thing is that parasite building is a truly contagious fashion. Thus, being easily led on but also thinking about the future of cities, the authors of this paper discuss the developing trend of artistic activities which includes the construction of attractive micro-architecture as well as such contemporary features as economy, frugality, responsibility and simplicity referring to permanent or temporary places of residence. The illustrations show how Polish and foreign architecture students handled an assignment entitled “A parasite for two” in an individually chosen urban context

Venice – a city good not only for children

Wenecja, miasto-muzeum, zdominowane na pierwszy rzut oka przez turystów, nie wydaje się oferować dobrych warunków do życia swoim stałym mieszkańcom. Tymczasem turystyka jest jedynie nakładką na codzienne życie miasta, a jego układ, skala przestrzeni publicznych i konsekwentne decyzje funkcjonalne uznawane są za rozwiązania modelowe, dające się łatwo adaptować do innych warunków. Kwestie uniwersalności cech środowiska mieszkaniowego Wenecji, które ułatwiają mieszkańcom kontakty międzyludzkie, wspomagają wychowanie dzieci i wzmacniają poczucie identyfikacji ze swoim sąsiedztwem i swoim miastem, pięknie podkreślił Lewis Mumford w swym fundamentalnym dziele The City in History pisząc, iż: „zadane nam przez Wenecję lekcje wciąż nie zostały odrobione”.Venice, a museum city seemingly dominated by tourists, does not seem to offer good living conditions to its permanent inhabitants. In fact, tourism is just a ‘cover-up’ for the city’s everyday life, whereas its layout, the scale of its public spaces and consistent functional decisions are regarded as model solutions, easily adaptable to different conditions. The questions of the universality of the features of Venetian housing environment – which make interpersonal contacts easier, support the raising of children and strengthen the feeling of identification with the neighbourhood and the city – were beautifully summed up by Lewis Mumford in his fundamental work The City in History: “the homework assigned by Venice has not been done yet”

Third places

Wszystkie znane nam Wielkie Miasta, reprezentujące Wielkie Cywilizacje, rozwinęły charakterystyczne i jedyne w swoim rodzaju, miejsca spotkań dla swoich mieszkańców, które to miejsca rosły i ewoluowały razem z miastami, stanowiąc zawsze ważny element życia miejskiego, łączący pojedynczych ludzi w prawdziwe społeczeństwa. Znamienite przykłady miejsc tego typu to nie tylko fora antycznego Rzymu i znane ze swej jednoczącej atmosfery ulice i place Wenecji czy Florencji. To także mniejsze w swej skali, ale za to wielkie „społecznym duchem” przyuliczne kawiarenki, puby, bistra, tawerny, miejskie targowiska czy małe narożne sklepiki, które ze względu na bogactwo oferowanych w nich towarów przyciągały zawsze i o każdej porze ludzi z sąsiedztwa. W miastach, gdzie wciąż znaleźć można bardziej lub mniej formalne miejsca spotkań, nawet ludzie obcy czują się tak jak w domu. W miastach, z kolei, gdzie takich miejsc nie ma nawet stali mieszkańcy czują się obco i samotnie.All the Big Cities we know, representing Big Civilizations, have developed unique meeting places for their inhabitants. These places have grown and evolved together with the cities as an important element of urban life which unites individuals into real societies. Excellent examples of such places are not only the fora of ancient Rome and the streets and squares of Venice and Florence, famous for their uniting atmosphere. They also include places which are smaller in scale but big in „social spirit”: street cafes, pubs, bistros, taverns, fairs or corner shops with a great variety of goods constantly attracting local people