EU Terminology in Interpreter Training: Selected Problem Areas Connected With EU-Related Texts

Selected aspects of the aforementioned issues shall be verified in a case study conducted on trainee interpreters

TRANSLATING MEDICAL TEXTS FOR LEGAL PURPOSES: A GROWING CHALLENGE FOR COURT TRANSLATORS AND INTERPRETERS

Przekład tekstów medycznych obejmuje cały szereg różnego typu tekstów, takich jak wypisy szpitalne, epikryzy, artykuły naukowe w czasopismach medycznych, ulotki informacyjne dla pacjenta (PILs) czy też wskazówki dotyczące stosowania leku (IFU). Wkracza również w sferę zainteresowania zawodowego tłumaczy przysięgłych z racji takich czynników jak np. migracja obywateli lub członkostwo Polski w UE i wynikające z tego procedury implementacji prawa unijnego do polskiego oraz wprowadzania wyrobów medycznych na rynek. Tłumacze przysięgli z konieczności więc mają do czynienia z całym szeregiem tekstów z różnych dziedzin medycyny (oraz dziedzin pokrewnych, takich jak np. farmakologia czy biologia). Trudnością i jednocześnie wyzwaniem dla tłumacza w takiej sytuacji stają się: brak wiedzy medycznej, problemy ze znajomością terminologii medycznej (oraz wszechobecnych skrótów i skrótowców) czy ogólnie pojętego dyskursu medycznego. Pociąga to za sobą rozwój nowego profesjonalnego podejścia do tłumaczenia takich tekstów jak również specyficznych kompetencji (dlatego w artykule pokrótce wyjaśnione zostaną pojęcia takie jak profesjonalizm i kompetencja). Podejście zaprezentowane w artykule będzie podejściem zorientowanym na tłumacza.Medical translation has been an area of an increased growth in the demand for translation services. It is considered to cover an extensive variety of genres, starting from hospital discharge reports, epicrises, specialist articles in medical journals, patient information leaflets (PILs) or instructions for use (IFU). It also has entered the area of activity of court translators due to e.g. migration or Poland’s membership in the EU and resultant EU-law implementation procedures (i.e., implementation of the Medical Devices Directive 93/42/EEC) and commercialisation of medical devices, thus generating the need to deal with an array of texts from the entire realm of various fields of medicine, and related disciplines (pharmacy, pharmacology, biology, etc.). Court translators are therefore facing difficulties and at the same time challenges, among which most important are the lack of medical knowledge, medical terminology (including acronyms and abbreviations) or medical phraseology in general. This entails the development of a new professional approach towards proceeding with such tasks, and requires constant improvement of skills and knowledge as well as special competencies that might be of help for translators (for this reason the notions of professionalism and translation competence shall be briefly elucidated). The focus of the article is placed on translation of medical texts seen from the point of view of translators and the purpose of translation, and not from the perspective of users, thus the approach is translator-centred

TŁUMACZ PRZYSIĘGŁY A DYREKTYWY: TERMINOLOGICZNE WYZWANIA ZWIĄZANE Z TŁUMACZENIEM DYREKTYWY DOTYCZĄCEJ WYROBÓW MEDYCZNYCH

The presentation addresses the field of translating EU texts (directives), specifically the Medical Device Directive. The translation of EU instruments lies within the scope of responsibilities of the translators working for the European Commission and the European Parliament. Yet, sworn translators working in their native countries face the need to translate medical documentation both for natural persons (that is necessary for administrative purposes) and for corporate bodies (that operate on the common European market and require e.g., declarations of conformity, instructions for use or EC design examinations certificates to commercialise their products and thus run their business). Naturally, sworn translators while performing tasks commissioned refer to and consult the accepted translated versions of EU instruments to remain in line with the versions that have been transposed into their national legislations. In this paper, the original (English) and the translated (Polish) versions of the Medical Device Directive (93/42/EEC) shall be compared and analysed to find whether the Polish version fully reflects assumed terminological consistency.Artykuł dotyczy przekładu tekstów związanych z Unią Europejską (dyrektyw), w szczególności dyrektywy dotyczącej wyrobów medycznych. Tłumaczenie tekstów unijnych znajduje się w gestii tłumaczy pracujących w Komisji Europejskiej i Parlamencie Europejskim. Tłumacze przysięgli świadczący swoje usługi we własnym kraju muszą się zmierzyć z tłumaczeniem tekstów i dokumentacji medycznej zarówno dla osób fizycznych (co bywa konieczne dla celów administracyjnych) oraz dla osób prawnych i firm działających na wspólnym rynku europejskim, które do prowadzenia swojej działalności potrzebują np. deklaracji zgodności, instrukcji użytkowania czy certyfikatów badania projektu WE w celu wprowadzenia produktów do obrotu). Tłumacze przysięgli w trakcie realizowania zleceń odwołują się do zaakceptowanych wersji dokumentów UE, aby zachować zgodność terminologiczną z wersjami przetransponowanymi do polskiego prawa. W artykule zostanie przeprowadzona analiza porównawcza oryginalnej (angielskiej) i przetłumaczonej (polskiej) wersji dyrektywy dotyczącej wyrobów medycznych (MDD, 93/42/EWG), która ma na celu zbadanie zgodności terminologicznej oryginału i przekładu.

POJĘCIE NORMY W PROFESJONALNYM PRZEKŁADZIE (TEKSTÓW PRAWNICZYCH)

The concept of translation norm has occupied a prominent place in Translation Studies as a terminological challenge for scholars and the reflection of their research fields. The emergence and internalisation of norms is a natural consequence of the socialisation process since norms can be also used as evaluation criteria for certain social (permissible and acceptable) behaviours. However, the operation of norms in translation is hard to be observed: the objects of direct observation are products of the translation process and results of norm-governed translator behaviour. A question might be asked whether norms hinder or rather facilitate the process – a potential answer suggests the dependence of norm application on the translator’s experience and knowledge accrued as factors central for successful performance. These factors are manifested in the performance of professional translators and interpreters, therefore the article focuses initially on the concept of professionalism in translation and interpreting. This is followed by a brief introduction of the notion of norms positioned in the context of translating and interpreting legal texts. The article closes with the presentation of the survey conducted among translation and interpreting trainees.Pojęcie normy tłumaczeniowej stanowi istotny punkt na mapie przekładoznawstwa, będąc zarówno terminologicznym wyzwaniem dla badaczy, jak i odzwierciedleniem ich zainteresowań. Zjawisko internalizacji norm jest naturalną konsekwencją procesu socjalizacji, ponieważ normy mogą służyć również jako kryteria oceny pewnych społecznie dopuszczalnych. Trudno jednakże zauważyć działanie norm: to, co do nas dociera, to produkty procesu tłumaczeniowego i skutki zachowania tłumacza kierującego się normą. Można zatem zadać pytanie, czy norma jest przeszkodą czy ułatwieniem pracy dla tłumacza – stosowanie norm może być pochodną skumulowanej wiedzy i doświadczenia tłumacza, które to czynniki przejawiają się w pracy tłumaczy-profesjonalistów. Artykuł zatem wstępnie koncentruje się na pojęciu profesjonalizmu w przekładzie. Następnie krótko omawia pojęcie norm w kontekście tłumaczenia tekstów prawnych i prawniczych. W artykule zaprezentowane zostaną ponadto wyniki badania przeprowadzonego na adeptach sztuki przekładu

IMPLIKACJE KOMPETENCJI TŁUMACZENIOWEJ W KONTEKŚCIE PRAWNYM: PERSPEKTYWA DYDAKTYCZNA

The paper addresses the existing models of translation competence that are relevant for didactics of legal translation. Translation competence is generally perceived as a theoretical construct embracing such areas as knowledge, skills and aptitudes that are vital for the performance of translation tasks. The paper shall start from concise presentation of most didactically relevant – in the author’s view – approaches to translation competence. This shall be followed by attempts aimed at the incorporation and integration of findings of competence research presented as well as practical solutions into the teaching and learning process with a view to legal translation competence.W artykule omówiono istniejące modele kompetencji tłumaczeniowej istotne z punktu widzenia dydaktyki przekładu prawniczego. Kompetencja tłumaczeniowa postrzegana jest jako konstrukt teoretyczny obejmujący takie obszary jak wiedza, zdolności i umiejętności, które są niezbędne do wykonywania zadań tłumaczeniowych. W pierwszej części artykułu zaprezentowane zostaną najbardziej relewantne z perspektywy dydaktycznej – w ocenie autorki – podejścia do kompetencji tłumaczeniowej, które poprzedzają – w części drugiej artykułu – próbę włączenia i integracji wyników przedstawionych badań w obszarze kompetencji tłumaczeniowej oraz rozwiązań praktycznych w procesie dydaktycznym ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji tłumaczeniowej w tłumaczeniu tekstów prawniczych

DYDAKTYKA PRZEKŁADU PRAWNICZEGO W POLSCE: STATUS ZAWODU, OCZEKIWANIA, RZECZYWISTOŚĆ, A KSZTAŁCENIE (PRZYSZŁEGO) EKSPERTA?

The paper addresses the field of translating legal texts (from Polish into English and from English into Polish) from the point of view of translation teaching and skill development. Due to the changing perspective of the translator’s profession, the necessity has emerged to have a closer look at the way translation skills and competence are developed and how the objective of such training is perceived by users (trainees). The results of a survey (conducted among trainees prior to the course and as a follow-up) are presented; the survey was aimed at juxtaposing expectations expressed by trainees with their follow-up achievements. It was assumed that trainees’ awareness of potential competence-related problem areas (i.e. to underline the significance of such extralinguistic concepts as, e.g., background knowledge or cognitive factors) should be increased, combined with the responsibility for tasks performed as active participants of translation interactions. The complexity of competence, problems with defining the nature of expertise and its applicability to the research context as well as the significance of the didactic process still remain worthy objectives of further research. Trainees should be also made aware of changing market requirements and expectations as to skills and qualifications they should have to be highly appreciated and competitive employees.Artykuł dotyczy przekładu tekstów prawniczych (z języka angielskiego na język polskii z języka polskiego na język angielski) z perspektywy dydaktyki i kształtowania umiejętności.Z racji zmienności statusu zawodu tłumacza kwestią istotną staje się analiza sposobu rozwijaniaumiejętności i kompetencji tłumaczeniowych, a także postrzegania metod kształcenia w tymzakresie przez studentów. W artykule zaprezentowane zostaną wyniki ankiet studenckich(przeprowadzonych przed rozpoczęciem kursu przekładu prawniczego oraz jako follow-up),w których porównano początkowe oczekiwania studentów z późniejszą oceną ich dokonańw kontekście kształcenia. W badaniu założono, że należy zwiększyć świadomość problemówwynikających z potencjalnych deficytów kompetencji tłumacza u studentów, również w celupodkreślenia znaczenia takich pojęć pozajęzykowych jak np. wiedza ogólna lub czynnikipoznawcze. Proces taki powinien także oznaczać zwiększające się poczucie odpowiedzialnościza przekładany tekst, ponieważ studenci są czynnymi uczestnikami sytuacji tłumaczeniowej.Należy także nadmienić, że warto kontynuować badania nad złożonością zjawiska kompetencji,problemami z określeniem charakteru wiedzy eksperckiej i możliwościami jej zastosowaniaw kontekście badawczym jak również znaczeniem procesu dydaktycznego. Studenci powinnizdawać sobie również sprawę z dynamiki zmian na rynku, zmieniających się oczekiwańdotyczących umiejętności i kwalifikacji, które powinni posiadać, aby móc sprostać konkurencji

An Academic Conference as a Space for the Formation of Knowledge about Higher Education

The article presents the results of an analysis of Polish scientific conferences devoted to problems of higher education. The analysis focuses on two related issues: the intensity of the scientific and conference debate and its detailed subject matter. From a theoretical point ofview, scientific conferences have been included as an element of the dispositif of the university, a discursive system that combines strong regulatory processes with interpretive multiplicity and openness (Maeße & Hamann, 2016; Angermuller, 2010). The results of the study showed: 1) a limited share of scientific conferences in the debate on the reform of higher education, 2) their thematic consolidation, and 3) formations of pedagogization, economization, metaphorization and ethicalization of knowledge about the university as part of conference discourse

A newly discovered Przeworsk culture settlement and burial ground from the Late Pre-Roman and Roman period at Bejsce, Dist. Kazimierza Wielka - preliminary results of field-walking survey and rescue excavation

The article presents preliminary results of surface survey conducted under the leadership of the authors of this paper in spring of 2019 on multicultural complex of sites occupying a hill located in south-western part of Bejsce, Dist. Kazimierza Wielka. Among discovered finds the most numerous were the pottery fragments attributed to the Przeworsk culture dated to the Late Pre-Roman period, Roman pe-riod and early phase of Migration period. Settlement or possibly complex of settlements of the Przeworsk culture covered the southern part of the surveyed terrain form, while approximately 300 m to the north from the boundary of the settlement, remains of a badly damaged necropolis, dated to Late Pre-Roman and Early Roman Period were found. Because in case of one grave, situated immediately by a deep balk, ploughing uncovered a part of its fill in situ, to prevent the ongoing destruction of the grave, a decision was made to perform rescue excavations in this place