Destabilizacja genetyczna wywołana skumulowanym działaniem zanieczyszczeń środowiskowych i estrogenów

"Wszystkie organizmy są w sposób ciągły i nieunikniony narażone na kontakt z szeregiem egzogennych hydrofobowych związków ksenobiotycznych. Substancje te mają zdolność do przenikania lipidowych błon komórkowych i akumulacji w tkance tłuszczowej [1]. Zanieczyszczenia przemysłowe są źródłem powstawania związków o właściwościach mutagennych, cytotoksycznych, teratogennych i kancerogennych. Związki o podobnych właściwościach znajdujące się również w roślinach, nazywane są często ksenobiotykami. Do najczęściej badanych związków należą m.in.: dioksyny, aminy aromatyczne, benzopireny, benzoantarceny, polichlorowane bifenyle i nitrozaminy."(...

Niedobory folianów w diecie i ich wpływ na stabilność genetyczną

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperFolates take part in many major biochemical processes in human cells including: replication, DNA repair, DNA methylation and detoxification processes. Folic acid defi ciency in diet increases the risk of neural tube defect in fetus, cardiovascular disease in adults and furthermore the loss of genetic stability and, as the consequence, neoplastic diseases. The dietary deficiency of folic acid aff ects more than 90% of population in Malopolska Province

Czy rodzaj stosowanej diety: wegańska i wegetariańska lub tradycyjna, niewykluczająca mięsa, wpływa na zawartość metali ciężkich, dioksyn i polichlorowanych bifenyli w mleku kobiecym? Badanie wstępne

Wstęp: Zanieczyszczenie środowiska metalami ciężkimi, dioksynami i polichlorowanymi bifenylami (PCB) jest poważnym problemem ekologicznym oraz zdrowotnym, ponieważ m.in. wraz z pokarmem trafiają one do naszego organizmu. Metale i dioksyny mogą ulegać bioakumulacji i biomagnifikacji, zatem teoretycznie mniejszy poziom toksyn w organizmie powinien charakteryzować osoby stosujące dietę wegańską, czyli wykluczającą produkty pochodzenia zwierzęcego. Materiał i metody: W badaniu analizowano zawartość metali ciężkich: arsenu (As), baru (Ba), chromu (Cr), cynku (Zn), kadmu (Cd), kobaltu (Co), miedzi (Cu), niklu (Ni), ołowiu (Pb) i rtęci (Hg) oraz dioksyn i polichlorowanych bifenyli w mleku 34 kobiet w zależności od stosowanej przez nie diety (tradycyjnej lub wykluczającej mięso). Stężenie metali w mleku oznaczono metodą spektrometrii masowej, natomiast stężenie dioksyn i PCB - metodą chromatografii gazowej. Wyniki: Stwierdzono, że w części próbek zawartość arsenu, baru, chromu, niklu, ołowiu i rtęci przekroczyła dopuszczalne stężenia. Wyższe stężenie miedzi i chromu charakteryzowało próbki pochodzące od kobiet stosujących dietę tradycyjną, natomiast w mleku kobiet na diecie roślinnej występowało wyższe stężenie rtęci. Wiosną w pobieranych próbkach mleka występował wyższy niż jesienią poziom metali ciężkich. Stężenie dioksyn i polichlorowanych bifenyli nie przekroczyło dopuszczalnych wartości. Wnioski: Na podstawie analizowanych danych nie stwierdzono jednoznacznie pozytywnego lub negatywnego wpływu diety wegańskiej i wegetariańskiej - w porównaniu do diety tradycyjnej - na stężenie metali ciężkich, dioksyn i PCB w mleku kobiecym.Introduction: Pollution of the environment with heavy metals, dioxins and PCBs is a serious ecological and health problem; moreover, these toxins are also found in food. Metals and dioxins can bioaccumulate and biomagnify, which theoretically means there is a lower risk of toxicity for vegans, who exclude animal products. Material and methods: In the study the content of arsenic (As), barium (Ba), chromium (Cr), zinc (Zn), cadmium (Cd), cobalt (Co), copper (Cu), nickel (Ni), lead (Pb), mercury (Hg), dioxins and polychlorinated biphenyls were analyzed in the breast milk o f 34 women on different types of diet (vegan, vegetarian or traditional). The level of heavy metals in milk was determined with mass spectrometry and the levels of dioxins and PCBs were analyzed using gas chromatography. Results: The study revealed that in some samples the content of arsenic, barium, chromium, nickel, lead and mercury exceeded the allowable concentrations. Higher concentrations of copper and chromium were found in samples from women on a traditional diet, while in milk obtained from women on a plant diet there was a higher concentration of mercury. Higher concentrations of heavy metals were found in milk samples collected in spring than in samples collected in autumn. The concentration of dioxins and polychlorinated biphenyls did not exceed the admissible values. Conclusions: Based on the obtained results, it cannot be stated unequivocally whether a vegan and vegetarian diet compared to a traditional diet have a positive or negative influence on the concentration o f heavy metals, dioxins and PCBs in human milk

Nutritional Deficiencies among Young Students

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperYoung people need proper extent of nutrients to make the most of their possibilities. The academic studies is the period of intensive eff ort as well physical as intellectual. The young nervous system is permanently stressed and overloaded and it is in high need of diet rich in not only minerals and vitamins but also polyphenols and PUFAs. We analyzed 100 dietary questionnaires prepared by students of The Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University. The students’ diet is characterized by high nutritional deficiencies of vitamins B, especially folic acid, deficiencies of calcium, magnesium and iron. We found alarming defi cit of polyunsaturated fatty acids and vitamin E. Hardly three of the students completed their dietary allowances. Imbalanced diet may result in loss of health condition and intellectual efficiency, moreover it can be a reason of many diet-dependent diseases

International Scientific Conference Family – Health – Disease. Abstracts of Lectures and Posters

International Scientific Conference FAMILY – HEALTH – disease Abstracts of Lectures and Posters 26.09.2019 Kraków Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University edited by Małgorzata Kalemba-DrożdżCopyright© by Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego and Authors, Kraków 201

Preface

"The family is the basic social cell and a person’s closest environment; it plays the dominant non-medical role in shaping health as it is the primary source of knowledge about nutrition, life-style and disease prevention. The family may determine both healthy habits and anti-health behaviors; it infl uences the entire duration of a person’s life. It is important to emphasize the extremely signifi cant role of the family in providing care, supporting treatment processes, and giving company to an ill family member."(...

Wpływ róż na zdrowie – farmakologiczne i biochemiczne działanie ekstraktów z płatków Rosa rugosa i Rosa damascena

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperRóże od starożytności były uznawane za „lekarstwo na wszystko”. Preparaty różane stosowano w medycynie greckiej, chińskiej, sumeryjskiej, egipskiej i indyjskiej. W starożytnym Rzymie uważano, że róże mają działanie wzmacniające i uspokajające oraz łagodzące skutki nadmiernego spożycia alkoholu. Współcześnie w ziołolecznictwie, medycynie i kosmetyce stosuje się różne formy różanych ekstraktów: olejek, absolut, hydrolat, olej z nasion oraz wyciąg z owoców. Róże mają również szerokie zastosowanie kulinarne, gdzie wykorzystuje się płatki, owoce oraz całą gamę wyciągów i przetworów różanych. Płatki róży zawierają związki fenolowe, szczególnie alkohol fenyloetylowy i antocyjany. Napar lub odwar z kwiatów róży jako dodatek do kąpieli i przemywań działa kojąco i stymuluje gojenie drobnych ran. Wyciąg z płatków róży działa przeciwbakteryjnie, przy czym nie niszczy naturalnej symbiotycznej fl ory, a jedynie bakterie chorobotwórcze. Glikozydy różane działają uspokajająco. Róże mają działanie rozkurczowe, łagodnie moczopędne i żółciopędne, mogą wspomagać leczenie zaburzeń trawienia i chorób wątroby. Chronią przed zatruciami i wspomagają detoksykację organizmu. Wszystkie formy ekstraktów różanych charakteryzują silne właściwości antyoksydacyjne. Róża zwiększa także aktywność enzymów przeciwutleniających. Najnowsze badania wskazują, że wyciągi z płatków róży mają działanie przeciwnowotworowe, chroniąc materiał genetyczny (DNA) przed nagromadzaniem się w nim uszkodzeń. Olejek różany (R. damascena) w kosmetyce stosuje się przeciwko starzeniu skóry, pękającym naczynkom krwionośnym, rozstępom, dermatozom, martwicy skóry, przesuszeniu, podrażnieniom, ranom, poparzeniom. Wykazano także silne działanie ochronne wyciągów z róży przeciwko uszkodzeniom DNA (wyniki własne). Wyciągi z owoców róż (R. rugosa, R. damascena) działają moczopędnie i wzmacniająco, hamują krwawienia z naczyń włosowatych. Ze względu na bardzo wysoką zawartość witaminy C, kilkukrotnie przewyższającą owoce jagodowe czy cytrusowe, szupinki róży mają doskonałe działanie wspomagające przy przeziębieniach, poważniejszych infekcjach układu oddechowego, chorobach przyzębia i krwawieniu z układu pokarmowego. W pracy przedstawiono przegląd aktualnych doniesień o działaniu farmakologicznym płatków róż oraz wyniki własne dotyczące ich genoprotekcyjnych właściwości.Roses form ancient times were used in Greek, Chinese, Sumerian, Egyptian and Indian medicine. Nowadays various forms of rose extracts: oil, absolute, hydrolate, seed oil and fruit extracts are used in phytotherapy, medicine and cosmetics. Roses have also culinary uses, which includes rose petals, fruit and a wide range of rose extracts and preparations. Rose fl owers contain phenolic compounds, especially phenyl ethyl alcohol and anthocyanins. Rose petals infusion or decoction soothes and stimulates the healing of minor wounds. Rose petals extract show antibacterial properties against pathogenic bacteria however not against symbiotic fl ora. Rosal glycosides reveals calming eff ect. Roses have antispasmodic, mild diuretic and cholagogue eff ects. Th ey protect against poisoning and support detoxifi cation processes. All forms of rose extracts are characterized by strong antioxidant properties. Roses also increases the activity of antioxidant enzymes. Recent studies show that rose petals extracts have antitumor activity due to protection of genetic material. Oil rose (R. damascena) is used in cosmetics to fi ght skin ageing, stretch marks, dermatosis, skin necrosis, dehydration, irritations, wounds and burns. Our results also show a strong protective eff ect of rose extracts against DNA damage. Th e rose fruit extracts (R. rugosa, R. canina) have diuretic eff ect and strengthen capillaries. Due to the very high content of vitamin C, several times exceeding the amount in berries or citrus, rose fruit extracts support organism during colds, respiratory infections, periodontal disease and the digestive tract bleeding. This paper presents an overview of current reports on pharmacological action of rose petals and the results of our own research on genoprotective properties of rose extracts

Genetic polymorphism in biosynthesis of estrogens. The risk of hormone-dependent neoplasms

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperStężenie steroidowych hormonów płciowych w organizmie zależne jest od czynników fizjologicznych, środowiskowych i genetycznych. Poziom estrogenów oraz ich dostępność w organizmie zależy w dużej mierze od aktywności enzymów biorących udział w ich syntezie i katabolizmie oraz siły wiązania estrogenów przez specyficzne białka transportowe i receptory estrogenowe. Wszystkie te białka kodowane są przez polimorficzne geny, co sprawia, że każda osoba charakteryzuje się odmiennymi zdolnościami metabolizowania estrogenów. Natomiast metabolizm estrogenów jest czynnikiem modyfikującym ryzyko zachorowania na nowotwory hormono-zależne.The sex steroid hormones levels depend on the physiological, environmental and genetic factors. The concentration of estrogens and their bioavailability is determined by the activity of enzymes involved in estrogens synthesis, catabolism and the strength of estrogens interaction with specified binding proteins and receptors. All the above proteins are coded by polymorphic genes, which leads to high inter-individual differences in estrogens metabolizing abilities. Whereas the estrogens metabolism is the factor which modulates the risk of hormone-dependent cancers

Ocena stanu odżywienia organizmu: practicum

Praca recenzowana / peer-reviewed pape

The level of endogenous DNA damage in lymphocytes isolated from blood is associated with the fluctuation of 17\beta-estradiol concentration in the follicular phase of healthy young women

The aim of this study was to evaluate whether the differences in plasma 17β-estradiol concentration in early and late follicular phases of the menstrual cycle can affect the level of endogenous DNA damage in lymphocytes assessed by comet assay, and whether the extent of this damage in the follicular phase is associated with the genotype of catechol-O-methyltransferase (COMT). The level of DNA damage was positively correlated with 17β-estradiol concentration only in the late follicular phase. Subjects with the COMT L/L homozygous mutated variant revealed more DNA damage as compared to individuals with the COMT wild-type and heterozygous (H/L+HH) genotype