Altınkum kumsalında (Kuzey Kıbrıs) yeni bir geç holosen eolinit bulgusu

In this study, we investigated the main depositional characteristics and obtained Optically Stimulated Luminescence (OSL) ages of coastal eolianite on the north coast of Cyprus, where this occurrence had not previously been recorded. Based on EDX/SEM and XRD data and field observations, the studied eolianite that crops out between elevations of 1 m and 14 m a.s.l. is made up predominantly of quartz grains, most of which consist of medium- to fine-grained sand. The rock comprises aragonite, calcite and quartz with lesser amounts of bornite and hematite as accessory minerals. OSL ages indicated that the initial deposition of eolianite sands took place at 1.51 +/- 0.21 ka years ago.Bu çalışmada, daha önce bu konuda bir bulgunun kaydedilmediği Kuzey Kıbrıs kıyılarında tespit edilen kıyı eolinitinin başlıca birikim özellikleri ve Işık Uyarımlı Lüminesans yaş verileri araştırıldı. EDX/SEM ve XRD verileri ve arazi gözlemlerine göre deniz seviyesinden itibaren 1−14 m yükseltiler arasında yüzeyleyen eolinitte orta-ince kum boyutundaki kuvars taneleri egemendir. Kayaç aragonit, kalsit ve kuvars dışında az oranda bornit ve hematit içerir. OSL yaşları Eolinit kumlarının ilk birikim yaşının günümüzden 1.51±0.21 bin yıl önce biriktiğini göstermektedir.Publisher's Versio

A comparative morphological, compositional and tl study of tenedos (Bozcaada) and Sile aeolianites, Turkey

Aeolianites are carbonate-cemented deposits of coastal dune sands, mostly of Quaternary age. Even though aeolianite exposures on the coasts of the Mediterranean Sea are frequent, very few records have been documented from the coasts of either the Aegean or the Black Sea. The present study deals with evaluating and comparing both compositions and thermoluminescence (TL) ages of two recently reported samples of coastal aeolianites. Both were recovered at the Turkish coasts of Tenedos (Bozcaada) island, Aegean Sea and Şile, Western Black Sea. In the latter case, being the first record for the specific coastal area, the oldest age obtained was dated at 158±25 ka while the youngest age yielded was 108±14 ka. These values imply that both deposition and cementation occurred during the high sea stand of marine isotope stage 5 (MIS 5). In the case of Tenedos, the aeolianites were deposited between the early stage of the oxygen isotope stage 2 period (OIS 2) and the very late phase of the oxygen isotope stage 3 period (OIS 3). These latter TL results are in excellent agreement with a previous study of the same complex after applying OSL. Besides the ages, a number of luminescent features and properties in conjunction with compositional data suggest the dissimilarity for the quartz samples extracted from the aeolianites recovered at these two sampling sites, excluding thus any transport from one sampling site to the other, despite the short distance of the two sampling sites and the meteorological data regarding the preferable wind directions between them.Publisher's Versio

Luminescence dating of prehistoric site of smintheion (Gulpinar) in NW Turkey

This study aims to place the prehistoric settlement of Smintheion in northwestern Turkey in its temporal setting on the basis of the dating of the quartz from pottery and sediments collected from the site employing Optically Stimulated Luminescence and Thermoluminescence techniques. The site belongs to the problematic Middle Chalcolithic period in western Anatolia. This period represents a cultural upheaval in western Anatolia as it has a completely different material culture when compared to that of the preceding Early Chalcolithic period. The pottery and sediment samples were collected from two different locations of the Middle Chalcolithic settlement at Smintheion for dating study. The fact that this examined settlement is represented by a single cultural level provides an opportunity to obtain secure and reliable dates for the settlement. Results of this study show that the site can be dated to a period between 4800 and 4500 B.C.Publisher's Versio

SOLDERE HAVZASININ JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİNE MORFOMETRİK YAKLAŞIM: JEOMORFİK İNDİSLER İLE BİR UYGULAMA

Soldere Havzasında drenaj kuruluşu ve gelişimi kaya direnci faktörü ve tektonik denetimlidir. Drenaj kuruluşunun ilk safhasında Kuzey Anadolu Fayı’nın Bursa-Ulubat kolu havzanın açıldığıplatonun güneye doğru çarpılmasına yol açmışve bu çarpılmıştopografya üzerinde eğime konsekant ilk drenaj kuruluşu gerçekleşmiştir. Soldere’nin vadi yeri seçiminde KD-GB yönlü Soldere Fayırol oynamıştır. Havzanın orta kesiminde izlenen D-B yönlü bir başka fay Soldere’nin Karakaya Formasyonu üzerinde gençleşmesine yol açmıştır. Morfometrik veriler arazi gözlemleri ile deneştirildiğinde Soldere’nin kanal morfolojisi ile havza gelişiminin tektonik ile ilişkili olduklarınıgöstermektedir

GELİBOLU YARIMADASI’NIN KUZEYBATI KIYILARINDA ARAZİKULLANIMININ UZAKTAN ALGILAMA İLE İNCELENMESİ

Gelibolu Yarımadası’nın kuzeybatıkesiminde, Güneyli Köyü ve çevresinde yaklaşık 9.7 km uzunluğundaki kıyı şeridi ve gerisindeki kıyıbölgesinde, 1980’li yılların başından itibaren başlayan turizm faaliyetleri, arazi kullanımında önemli değişimlere yol açmıştır. Gelibolu-İstanbul karayolunun batısında kalan kıyıkesiminde genişbir alanda gözlenen hızlıyapılaşmanın yarattığıbu değişim farklıtarihlere ait hava fotoğrafları, topoğrafya haritalarıve uydu görüntülerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri CBS ortamında değerlendirilmesi ile ortaya konmuştur. Elde edilen bulgular ikincil konutların 2.2 km2lik bir sahada yayıldığınıgöstermektedir. Diğer taraftan son 30 yılıaşkın sürede ikincil konut sayısındaki artışla birlikte tarım ve orman alanlarının % 10’luk bir daralmaya maruz kalmıştır

First note on marine-like cementation of Late Holocene beachrock, Iznik Lake (Turkey)

Micro-fabric characteristics and optically stimulated luminescence (OSL) dating results are presented to discuss the controlling agents and timing of beachrock cementation on the fresh-water Iznik Lake shoreline. The beachrocks are made up of grain-supported polygenic conglomerate containing 20.42% carbonate with encrusted grains, basically as micrite coatings, isopachous aragonite rims, cryptocrystalline void fills and meniscus bridges. The optical ages of twelve samples yielded ages that range from 4.226 +/- 0.569 ka on the lowermost beds to 0.706 +/- 0.081 on the uppermost. This is the first report of precipitation of marine-like cements in Iznik Lake. The abundant aragonite-dominated cement is likely indicative of precipitation-prone dry evaporative conditions from the climatic optimum to the last millennia.We are grateful to the Scientific and Technological Research Council of Turkey (TUBITAK, Project number: 109Y143) who financially supported the projectPublisher's Versio

Arıburnu yalıtaşının (Gelibolu Yarımadası, Türkiye) kökeni ve yaşı üzerine

The beachrock formation on the Ariburnu coast situated in the Gelibolu Peninsula has been studied by field observation, thin-section interpretation, physicochemical analyses including ICP-AES and SEM/EDS, and OSL dating. These analyses reveal the presence of different amounts of major (Si, Ca, Mg, K, Fe, Al and Na) and trace elements within the beachrock cement with Si (36.2%) and Ca (32.68%) dominating the overall composition. Beachrocks composed of highly-fractured and friable beds reach a total thickness of 80 cm extending from + 60 cm at the uppermost level down to-1 m at their most seaward extent and grade from conglomerate to lithic arkose in vertical section. The total amount of CaCO(3) ranges between 59.08% and 36% and the cement consists of high-Mg calcite based on EDS analysis. From SEM examination, four main morphologies were identified in cement material: (1) micritic coatings, (2) cryptocrystalline pore-filling cement, (3) meniscus cement and (4) microbial cement and suggest the presence of marine phreatic conditions with the exception of meniscus bridges, which imply that cementation may have been dominated by carbonate-rich meteoric waters at any successive stage of cementation. Five buried beachrock samples under unconsolidated beach sand were sampled for Optically Stimulated Luminescence (OSL) dating and show that the minimum and maximum ages of beachrock are 1.42 +/- 0.20 ka and 2.28 +/- 0.28 ka BP, respectively.Bu çalışmada Gelibolu Yarımadası’nda, Arıburnu kıyılarındaki yalıtaşı oluşumu arazi verileri, ince kesit yorumlamaları, ICP-AES, EDS ve SEM analizleri ve OSL yaşlandırması ile ele alındı. Analizler yalıtaşı çimentosu içinde Si, Ca, Mg, K, Fe, Al ve Na gibi ana ve iz elementlerin nispeten farklı oranlarda bulunduğunu göstermektedir. Bileşimde Si (36.2%) ve Ca (32.68%) egemendir. Yalıtaşları bol kırıklı ve kırılgan, toplam 80 cm tabaka kalınlığına sahip olup, en yüksek seviyede +60 cm’den deniz içinde –1 m’ye kadar takip edilirler. Düşey kesitte çakıltaşlarından litik arkoza geçişlidirler. Toplam CaCO3 miktarı 59.08% ve 36% arasında değişir. EDS analizlerine gore çimento maddesi yüksek magnezyum kalsittir. SEM analizlerine göre çimento maddesinde 4 ana morfoloji tanımlanmıştır; (1) mikritik tabakalar, (2) kriptokristalin boşluk dolgusu çimento, (3) menisküs çimento ve (4) mikrobial çimento. Bu çimentolar, çimentolanmanın izleyen bir devresinde karbonat bakımından zengin meteorik sularca meydana getirildiğini gösteren menisküs çimento hariç, denizel freatik koşullarda geliştiğini göstermektedir. Kıyı çizgisi gerisindeki plaj kumları altından çıkarılan 5 örneğin ‘optik uyarımlı ışınım tekniği (OSL)’ yöntemi ile yaşlandırması yapıldı. Analizler yalıtaşının oluşum yaşı için minimum 1.42±0.20 bin yıl ve maksimum 2.28±0.28 bin yıl yaşlarını vermektedir.Publisher's Versio

İznik Gölü kıyılarındaki yalıtaşlarının kökeni, yaşı ve geç kuvaterner göl seviye değişimleri ile bağlantıları

İznik Gölü kıyılarında yalıtaşı oluşumunun kökeni, yaşı ve göl su seviyesi değişimleri ile bağlantılarının ele alındığı bu projede göl kıyısında 10 farklı lokalitede saptanan yalıtaşlarının jeomorfolojik, mineralojik-petrografik ve mikroanalitik incelemeleri ile optik lüminesans tarihlendirmeleri yapılarak böylesi bir tatlı su ortamında yalıtaşı oluşumunun gerekçeleri sorgulanmıştır. 53 yalıtaşı örneği üzerinden yapılan analiz ve tarihlendirme sonuçlarına göre birçok lokalitede polijenik konglomera seviyeleri ile başlayan yalıtaşlarında en eski yaş 20.285±2.067, en genç yaş ise 0.706±0.081 yıldır. Yalıtaşı oluşumunun 2 farklı dönemde yoğunluk kazandığı görülmektedir; son buzul maksimumu-Holosen arasındaki soğuk kurak devre, Klimatik Optimum ve Geç Holosen‟deki sıcak kurak devre. Taban birimini oluşturan konglomeratik düzeyler son buzul çağında göl seviyesinin alçalmamış olduğunu, aksine yüksek enerjili koşullarda bugünküne yakın bir seviyede plaj materyallerinin çimentolandığını göstermektedir. Klimatik optimum ve Geç Holosen‟de gelişen yalıtaşları ise göl seviyesinin bugüne göre 2 metre kadar alçaldığı devrede artan kuraklık ve buharlaşma sayesinde hızlanan aragonit çökelimi sonucunda gelişmiş olup, eski yalıtaşı düzeyleri üzerine süperimpoze olarak çimentolanmış olmalıdır. Yalıtaşlarının çimento mikromorfolojileri mikritik zarflar, boşluk dolguları, aragonit rimler, iğne yapıları ve menisküs çimento formları gibi denizel ortamda gel-git içi zonu karakterize eden yalıtaşları ile benzer çimento yapılarına sahiptir. Hemen tüm örneklerde düşük tuzlulukta deniz suyuna benzer bileşim veren 13C ve 18O bileşimleri ile de doğrulandığı gibi, bu durum göl suyunun jeokimyasal özellikleri, yüksek pH koşulları ve iklim koşullarının aragonit çökelimine uygun şartlar yarattığını göstermektedir. Kuzey Anadolu Fayı‟na dayalı deprem aktivitesinin, bir lokalitedeki sınırlı örnek dışında, yalıtaşlarına etkisi gözlenmemiştir.In this project which aims the origin and age of beachrocks and their relationships with changes of water level of the Iznik Lake, we investigated the mechanism of beachrock formation in a such fresh-water environment based on geomorphological, mineralogicpetrographic and microanalytical data and optical luminescence ages of beachrocks determined at ten different sections of the lake shoreline. The analysis and dating results from 53 samples of beachrocks which start with polygenic conglomerate at the bottom reveal that the oldest and youngest ages are 20.285±2.067 ka and 0.706±0.081 ka, respectively. Beachrock cementation appears to have occurred mostly at two different periods; i.e.a cold and dry period between the Last Glacial Maximum and Holocene and a hot and dry period between Climatic Maximum and the Late Holocene. The basal conglomeratic units may explain that the level of the lake during the last glacial was not descended, but, contrary to this, was at a similar position when beach materials were deposited under high energy conditions. The younger beachrocks which formed during climatic optimum and Late Holocene might have superimposed on older cemented beds as the result of precipitation of connective aragonite due to increased drought and evaporation when lake level was 2 m lower than the present one. The cement micro-morphologies of beachrocks comprise micritic envelops, pore-fillings, aragonite rims and meniscus bridges, as similar to those in intertidal beachrocks of sea coasts. As confirmed by 13C and 18O values which yielded similar compositions to that of eurohaline marine waters, this explains that geochemical composition, high pH and climatic features create favorable conditions for the precipitation of aragonite. With the exception of one example, no effect of earthquake by the North Anatolian Fault to beachrocks was determined.TÜBİTA

Pleistocene terrace deposition related to tectonically controlled surface uplift: an example of the Kyrenia Range lineament in the northern part of Cyprus

AbstractIn this study, we consider how surface uplift of a narrow mountain range has interacted with glacial-related sea-level cyclicity and climatic change to produce a series of marine and non-marine terrace systems. The terrace deposits of the Kyrenia Range record rapid surface uplift of a long-lived tectonic lineament during the early Pleistocene, followed by continued surface uplift at a reduced rate during mid-late Pleistocene. Six terrace depositional systems are distinguished and correlated along the northern and southern flanks of the range, termed K0 to K5. The oldest and highest (K0 terrace system) is present only within the central part of the range. The K2–K5 terrace systems formed later, at sequentially lower levels away from the range. The earliest stage of surface uplift (K0 terrace system) comprises lacustrine carbonates interbedded with mass-flow facies (early Pleistocene?). The subsequent terrace system (K1) is made up of colluvial conglomerate and aeolian dune facies on both flanks of the range. The later terrace systems (K2 to K5) each begin with a basal marine deposit, interpreted as a marine transgression. Deltaic conglomerates prograded during inferred global interglacial stages. Overlying aeolian dune facies represent marine regressions, probably related to global glacial stages. Each terrace depositional system was uplifted and preserved, followed by subsequent deposits at progressively lower topographic levels. Climatic variation during interglacial–glacial cycles and autocyclic processes also exerted an influence on deposition, particularly on short-period fluvial and aeolian deposition

Impact of geographical factors on Coastal Tourism between İğneada and Kastro Bay, Thracian Black Sea coast, Turkey

This study discusses the relationship between tourism and geomorphologic features, climatic comfort and natural vegetation cover in the coastal region from İğneada to Kastro Bay on the Black Sea. From the point of view of climatic comfort, Thermo-Hygrometric Index (THI) values indicate that May, June, September and October are favorable for coastal tourism while in the months of July and August temperatures are too hot. SSI index values indicate that comfort levels prevail for most people in June and September although the weather can be perceived by some people as cool. In July and August, when the temperatures are higher, the climate is comfortable part of the time, but it is rather hot and sticky. Despite climatic comfort conditions not being suitable for long-duration coastal tourism in the Kıyıköy-İğneada area, the floristic richness of the area and presence of longose forests offer many opportunities in terms of ecotourism. There are also numerous lakes and streams presenting unique possibilities for a variety of so-far unexploited tourism activities. Geomorphologically, uncontaminated sandy beaches and coastal spits as well as sheltered bays such as Kastro Bay are among the important assets of the area in terms of coastal tourism