Een archeologische evaluatie en waardering van houtskoolmeilers in het Zoerselbos (Zoersel, provincie Antwerpen)

Dit waarderend onderzoek van de restanten van houtskoolmeilers in het Zoerselbos biedt een historische en archeologische onderbouwing voor het behoud van dit bijzondere erfgoed. Naast het Grotenhout (Gierle) en het s Herenbos (Malle) is het Zoerselbos één van de weinige oudboskernen in het Kempisch district. Het behoort tot de meest waardevolle en belangrijke bosgebieden in Vlaanderen. Het gebied is beschermd als landschap en maakt deel uit van een ankerplaats. Bovenop vroeger onderzoek naar o.a. de ecohydrologie en biotoopkarteringen, die naast bijzondere ecologische elementen ook al cultuurhistorische elementen opnamen zoals houtskoolmeilers, ijskelders, mottes, laagovens, biedt dit interdisciplinaire onderzoeksproject op basis van archiefmateriaal, natuurhistorische waarden en landschappelijke relicten een beter beeld van dit oude bos als historisch (gebruikt) landschap. Concreet levert het archeologisch en paleo-ecologisch terreinonderzoek inzicht in het aantal, de ligging, het type, de opbouw en de bijhorende structuren, de omvang, de gebruikte houtsoorten, de ouderdom, de diachronische ontwikkeling, de seizoenaliteit en het hergebruik van de historische houtskoolmeilers in Zoerselbos. Restanten van houtskoolmeilers vormen historisch erfgoed dat buiten de oude bosgebieden door grondbewerking volledig verdwenen is. Het onderzoek in Zoerselbos toonde ook aan hoe weinig er van deze houtskoolmeilers gekend is. Het rapport besluit met een concreet beschermingsvoorstel en met aanbevelingen voor verder onderzoek en beheer van deze relicten

Variatie in bosgemeenschappen

De bossen van Nederland en Vlaanderen herbergen een grote diversiteit van bostypen. Tussen deze typen zijn grote verschillen in de voorgeschiedenis, hoofdboomsoort, plantensoort en diersoorten, ouderdom van de bomen en de bosgroeiplaats. Al deze aspecten zijn van belang voor het te voeren bosbeheer, dat vervolgens dan weer de structuur en soortensamenstelling van het bos beïnvloedt. Deze bijdrage geeft de bosgemeenschappen van Vlaanderen en Nederland weer

Saproxylic beetles in non-intervention and coppice-with-standards restoration management in Meerdaal forest (Belgium): an exploratory analysis

For many centuries, coppice-with-standards management was applied in the mixed oak stands of Meerdaal forest (Belgium). Over the last century, these stands were gradually converted to high forest. On an area of 20 ha, the coppice-with-standards management is being restored, with specific adaptations for biodiversity (conservation of dead wood and veteran trees). A survey of saproxylic beetles was performed at 8 locations in the forest, including one site within the coppice-with-standards restoration. This survey not only allowed an evaluation of the saproxylic beetle richness of the forest complex, but also made exploratory observations on the effect of this type of management, as compared to non-intervention, on species richness and composition of saproxylic beetles. The results show that the overall species richness in the forest complex was quite high and comparable to forest reserves in Germany. Both coppice-with-standards and high forest options appear to be equally species-rich, but consist of different communities, both containing specific, rare and notable species, with more thermophilous and light-demanding species in the coppice-with-standards plot. Based on these observations we suggest that a diversified management approach may be the most suitable to conserve and enhance diverse saproxylic beetle communities in formerly intensively managed semi-natural woodlands. This could include areas of active conservation management aimed at producing open-canopy stands with considerable amounts of sun-exposed deadwood, combined with areas of non-intervention in a matrix of multifunctional forests, where conservation of dead wood and veteran trees is fully incorporated in the management