Two groups of churches in german sacred architecture of the historicism trend on the basis of chosen works of conrad Wilhelm Hase and Karl Friedrich Schinkel

Among the representatives of German historicism there are two who occupy the most prominent position: Conrad Wilhelm Hase, a graduate of the Academy of Fine Arts in Munich (at first a student in Hanover) and Karl Friedrich Schinkel, a student of the Berlin Building Academy. Among the wide oeuvre of these artists, sacred architecture is of essential importance. numerous temples designed by them have become separate chapters of forms, shaped in a separate, individual stylistic trend. Among the many realizations of other contemporary authors, Schinkel and Hase developed their own model of sacred object, which serves as a canvas for experiments with forms of historicism

Sztuka tworzenia miejsc

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publicatio

St. Mary Magdalene and St. Stanislaus Basilica in Szczepanów – from the gothic “Długosz” church to the twentieth-century double church

In Szczepanów, the alleged birthplace of St. Stanislaus and the later center of his cult, a brick and stone gothic church was erected in 1470. Previously, there were two wooden churches built one after another. The brick church was built due to the progressive degradation of the structure of the old temple. The church funded by Jan Długosz is an example of a gothic sacral building with perfectly selected proportions and an extremely harmonious combination of architectural forms. It is also the result of a well-thought-out composition program, based on the geometrical relationships of the basic figures: a triangle and a square. The church is in fact a miniature equivalent of a gothic cathedral containing adequate architectural elements, whose artistry and perfection are expressed in ideal proportions of the whole and contrasting size ratios of individual forms.The gothic church had one rectangular nave covered with a wooden beam ceiling and a narrower presbytery with a rib vault, closed with a hexagon. Two entrances led to the nave – direct from the west and from the south, through a square porch. An elongated rectangular sacristy with a cross vault adjoined the northern wall of the presbytery. The nave and the presbytery were covered with a slender, gabled roof, flanked by soaring gables of brick walls over the nave, while over the eastern end of the presbytery it was closed with three additional triangular slopes. The porch and the sacristy were covered with shed roofs led just up to the brick cornices of the temple.The church functioned unchanged for almost a century and a half, until 1610. At that time, a chapel was built on the northern side of the nave. Its outline with three buttresses, visible in a drawing by Władysław Łuszczkiewicz from 1893, indicates that it was a late Gothic structure, although it was built in modern times. The chapel added to the church, did not suppress the original architectural form and did not change the existing functional layout of the building. It was possible thanks to the addition of the gothic structure to the windowless northern wall of the nave.Another reconstruction, probably made in the 17th century, was related to the transformation of the existing porch into a chapel. At that time, the southern portal was walled up, and a small semicircular window was carved on the eastern side. The stonework of the internal portal was also removed, making a wider arcade here. As the western entrance to the church was insufficient, a new porch was added from the north side of the western span of the existing chapel.A radical reconstruction of this sacral complex took place at the beginning of the 20th century. At that time, the northern chapel with the adjacent porch and sacristy were torn down. From this side, next to the gothic church, a much larger neo-gothic “cathedral” with a basilica layout appeared, modularly and stylistically referring to the gothic building. The former church of St. Mary Magdalene has become a separate chapel, functionally incorporated into the layout of the new temple through doubled arcades made in the northern gothic wall and an annex in the place of the gothic sacristy, which connected the gothic chancel with the new one. The sacral complex shaped in this way acquired the character of a double church, an integrated form, but not devoid of separate features.Ceglano-kamienny kościół gotycki wzniesiony w 1470 roku w Szczepanowie z fundacji Jana Długosza jest interesującym przykładem przeobrażenia świątyni w kaplicę. Po neogotyckiej rozbudowie w latach 1907–1914 powstał w tym miejscu kościół w istocie podwójny, zawierający elementy zarówno spójne, jak i kontrastowe – pod względem gabarytów i stylistyki. Niniejszy artykuł zawiera charakterystykę kolejnych przemian strukturalnych tej niewielkiej pierwotnie budowli, która – znacznie powiększona na początku XX wieku – uzyskała charakter obiektu niemal katedralnego. Pomimo tak radykalnych działań szczepanowska świątynia stanowi przykład zespołu architektonicznego, w którym obydwie części – średniowieczna i neogotycka – są dla siebie wzajemnym tłem i uzupełnieniem

Medieval references in the architecture of Krakow churches from the beginning of the 20ᵗʰ century

Pierwsze dekady XX wieku w architekturze sakralnej Krakowa są okresem stopniowego odejścia od praktyki bezpośredniego odwoływania się do wzorów średniowiecznych. Co prawda budowane wówczas świątynie stanowiły nadal odbicie układów klasycznych, lecz w coraz większej mierze stawały się wynikiem poszukiwań odmiennego sposobu wyrażenia dawnych form. Przejrzystym obrazem owego procesu historyzujących reinterpretacji są krakowskie kościoły: św. Józefa przy ul. Łobzowskiej, Matki Bożej Nieustającej Pomocy i św. Józefa w Podgórzu, Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny przy ul. Rakowickiej oraz Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ul. Kopernika. Ich stylistyka cechowała się nowym ujęciem i doborem środków wyrazu, bowiem architekci, eksperymentując z historyczną formą, coraz częściej ujmowali ją w syntetyczną konfigurację zestawień zgeometryzowanych układów pozbawionych rozbudowanych, filigranowych zdobień typowych dla ornamentyki średniowiecznej.The first decades of the 20ᵗʰ century witnessed a gradual departure from the practice of directly alluding to medieval models in the church architecture of Krakow. Although the churches built at that time were still reflections of classical layouts, they increasingly resulted from a search for a different way to express the old forms. Clear depictions of that process of historicising reinterpretation are the following churches in Krakow: St. Joseph’s Church in Łobzowska Street, Our Lady of Perpetual Succour Church and St. Joseph’s in Podgórze, the Immaculate Conception of the Virgin Mary in Rakowicka Street, and the Sacred Heart of Jesus in Kopernika Street. Their stylistics represented the new approach and means of expression since architects, while experimenting with the historic form, more and more frequently set it in a synthetic configuration of geometrical arrangements deprived of elaborate, filigree decorations so typical of medieval ornamentation

Church of the Annunciation of Our Lady in Odechów and the Canons’ House in Wiślica: A case of religious and lay architectural coherence

W artykule zamieszczono charakterystykę architektoniczną wybranych fundacji Jana Długosza: kościoła Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Odechowie i domu kanoników i wikariuszy w Wiślicy oraz dokonano ich porównania. Obiekty powstały w tym samym czasie, pod koniec pierwszego dziesięciolecia drugiej połowy XV wieku. Na podstawie nietypowego kształtu świątyni odechowskiej, zbudowanej na planie prostokąta, przypominającej układem dom gotycki, można było przypuszczać, że kształtowanie architektury obydwu budowli odbywało się drogą świadomie powiązanej akcji. W istocie kościół w Odechowie i dom w Wiślicy zawierają liczne spójne odwołania kompozycyjne, pomimo przeciwstawnych funkcji. Spotykamy się zatem ze szczególnym przykładem zależności formalnych, a zarazem wyodrębnionym typem średniowiecznego kościoła o współcześnie nieczytelnym pierwotnym układzie wskutek jego rozbudowy na początku XX wieku.This paper features an architectural overview of selected foundations by Jan Długosz: the Church of the Annunciation of Our Lady in Odechów and the canons’ and vicars’ house in Wiślica, as well as a comparison of these structures. The two buildings were built at the same time, during the first decade of the second half of the fifteenth century. The atypical shape of the Odechów church, built on a square plan and resembling a Gothic house in its layout, inclined us to assume that the design of the Odechów and Wiślica foundations took place via a deliberately linked action. Indeed, the church in Odechów and the house in Wiślica feature a range of coherent compositional references despite having opposing functions. We therefore encounter a special case of formal dependencies and an isolated type of medieval church with a layout that is currently illegible due to its extension at the start of the twentieth century

Church of the annunciation of Our Lady in Odechów and the Canons’ House in Wiślica : a case of religious and lay architectural coherence

W artykule zamieszczono charakterystykę architektoniczną wybranych fundacji Jana Długosza: kościoła Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Odechowie i domu kanoników i wikariuszy w Wiślicy oraz dokonano ich porównania. Obiekty powstały w tym samym czasie, pod koniec pierwszego dziesięciolecia drugiej połowy XV wieku. Na podstawie nietypowego kształtu świątyni odechowskiej, zbudowanej na planie prostokąta, przypominającej układem dom gotycki, można było przypuszczać, że kształtowanie architektury obydwu budowli odbywało się drogą świadomie powiązanej akcji. W istocie kościół w Odechowie i dom w Wiślicy zawierają liczne spójne odwołania kompozycyjne, pomimo przeciwstawnych funkcji. Spotykamy się zatem ze szczególnym przykładem zależności formalnych, a zarazem wyodrębnionym typem średniowiecznego kościoła o współcześnie nieczytelnym pierwotnym układzie wskutek jego rozbudowy na początku XX wieku.This paper features an architectural overview of selected foundations by Jan Długosz: the Church of the Annunciation of Our Lady in Odechów and the canons’ and vicars’ house in Wiślica, as well as a comparison of these structures. The two buildings were built at the same time, during the first decade of the second half of the fifteenth century. The atypical shape of the Odechów church, built on a square plan and resembling a Gothic house in its layout, inclined us to assume that the design of the Odechów and Wiślica foundations took place via a deliberately linked action. Indeed, the church in Odechów and the house in Wiślica feature a range of coherent compositional references despite having opposing functions. We therefore encounter a special case of formal dependencies and an isolated type of medieval church with a layout that is currently illegible due to its extension at the start of the twentieth century