Sofia A. Yanovskaya: The Marxist Pioneer of Mathematical Logic in the Soviet Union

K. Marx’s 200th jubilee coincides with the celebration of the 85 years from the first publication of his “Mathematical Manuscripts” in 1933. Its editor, Sofia Alexandrovna Yanovskaya (1896–1966), was a renowned Soviet mathematician, whose significant studies on the foundations of mathematics and mathematical logic, as well as on the history and philosophy of mathematics are unduly neglected nowadays. Yanovskaya, as a militant Marxist, was actively engaged in the ideological confrontation with idealism and its influence on modern mathematics and their interpretation. Concomitantly, she was one of the pioneers of mathematical logic in the Soviet Union, in an era of fierce disputes on its compatibility with Marxist philosophy. Yanovskaya managed to embrace in an originally Marxist spirit the contemporary level of logico-philosophical research of her time. Due to her highly esteemed status within Soviet academia, she became one of the most significant pillars for the culmination of modern mathematics in the Soviet Union. In this paper, I attempt to trace the influence of the complex socio-cultural context of the first decades of the Soviet Union on Yanovskaya’s work. Among the several issues I discuss, her encounter with L. Wittgenstein is striking

Logika narodu: Nacjonalizm, logika formalna i międzywojenna Polska

Between the World Wars, a robust research community emerged in the nascent discipline of mathematical logic in Warsaw. Logic in Warsaw grew out of overlapping imperial legacies, launched mainly by Polish-speaking scholars who had trained in Habsburg universities and had come during the First World War to the University of Warsaw, an institution controlled until recently by Russia and reconstructed as Polish under the auspices of German occupation. The intellectuals who formed the Warsaw School of Logic embraced a patriotic Polish identity. Competitive nationalist attitudes were common among interwar scientists – a stance historians have called “Olympic internationalism,” in which nationalism and internationalism interacted as complementary rather than conflicting impulses.One of the School’s leaders, Jan Łukasiewicz, developed a system of notation that he promoted as a universal tool for logical research and communication. A number of his compatriots embraced it, but few logicians outside Poland did; Łukasiewicz’s notation thus inadvertently served as a distinctively national vehicle for his and his colleagues’ output. What he had intended as his most universally applicable invention became instead a respected but provincialized way of writing. Łukasiewicz’s system later spread in an unanticipated form, when postwar computer scientists found aspects of its design practical for working under the specific constraints of machinery; they developed a modified version for programming called “Reverse Polish Notation” (RPN). RPN attained a measure of international currency that Polish notation in logic never had, enjoying a global career in a different discipline outside its namesake country. The ways in which versions of the notation spread, and remained or did not remain “Polish” as they traveled, depended on how readers (whether in mathematical logic or computer science) chose to read it; the production of a nationalized science was inseparable from its international reception.W okresie międzywojennym w rodzącej się dyscyplinie logiki matematycznej w Warszawie wyłoniła się silna społeczność badawcza. Logika w Warszawie wyrosła w wyniku nakładających się na siebie imperialnych spuścizn, dzięki działaniom głównie polskojęzycznych uczonych, którzy kształcili się na uniwersytetach habsburskich i przybyli w czasie I wojny światowej na Uniwersytet Warszawski, instytucję kontrolowaną do niedawna przez Rosję i zrekonstruowaną jako polską pod auspicjami niemieckiego okupanta. Intelektualiści, którzy tworzyli Warszawską Szkołę Logiki, przyjęli patriotyczną polską tożsamość. Konkurencyjne postawy nacjonalistyczne były powszechne wśród naukowców międzywojennych – stanowisko, które historycy nazwali „internacjonalizmem olimpijskim”, w którym nacjonalizm i internacjonalizm oddziaływały jako impulsy raczej wzajemnie się uzupełniające niż sprzeczne.Jeden z liderów Szkoły, Jan Łukasiewicz, opracował system notacji, który promował jako uniwersalne narzędzie do badań i komunikacji w logice. Wielu jego rodaków przyjęło ten system notacji, ale niewielu logików poza Polską. W ten sposób notacja Łukasiewicza nieumyślnie posłużyła jemu i jego współpracownikom jako narzędzie specyficznie polskie. Wynalazek, który w zamyśle miał być najbardziej uniwersalną formą zapisu, stał się szanowanym, lecz zrozumiałym tylko w kraju narzędziem. System notacji Łukasiewicza później rozprzestrzenił się w nieprzewidzianej formie, gdy powojenni informatycy zdali sobie sprawę z praktycznej użyteczności jego aspektów do pracy w specyficznych uwarunkowaniach maszynowych i opracowali zmodyfikowaną wersję tej notacji do programowania o nazwie „Reverse Polish Notation” (RPN). RPN osiągnął miarę waluty międzynarodowej, której nigdy nie miała polska notacja w logice, ciesząc się globalną karierą w innej dyscyplinie poza krajem jej imiennika. Drogi, w jakich wersje tej notacji rozprzestrzeniły się i pozostały lub nie pozostały „polskie” podczas tej podróży, zależały od tego, jak czytelnicy (zajmujący się logiką matematyczną albo informatyką) postanowili czytać tę notację; tworzenie znacjonalizowanej nauki było nierozerwalnie związane z jej międzynarodową recepcją

Aerospace bibliography, fifth edition

Bibliography of references, periodicals, and educational materials related to space fligh

Pavel Florensky and his world

This is an overview of the life and works of Pavel Florensky, an important and singular figure of the period rightly described as the \emph{Silver Age of Russian mathematics}, with a substantial overlap with the \emph{Silver Age of Russian literature, poetry and philosophy}. Florensky is certainly among the great scientists, philosophers, theologians and historians of art of the twentieth century, with a very atypical trajectory of life. He had a mathematical background and his work in philosophy, theology and history of art is imbued with mathematical ideas. Talking about his life and works is also an opportunity to reflect upon the Russian mathematical school of the first third of the twentieth century, its philosophical foundations and the conflicts it underwent. It is also an occasion for discussing poetry, literature and art during the Russian Silver Age. This article will appear as a chapter in the Handbook of the History and Philosophy of Mathematical Practice, edited by Bharath Sriraman, published by Springer, to appear in 2023