Edukacja międzykulturowa w obrazach. Siła humanistycznego przekazu emanująca z „National Geographic”

Autorka zwraca uwagę na ważną rolę społeczno-kulturową miesięcznika „National Geographic” w budowaniu osobistej wiedzy moralnej człowieka. Umieszczane w periodyku zdjęcia od blisko 110 lat „opowiadają” ludzkie historie w sposób jedyny w swoim rodzaju. Emanują siłą humanistycznego przekazu, który, zdaniem autorki, stanowi niezwykle cenne źródło wartościowych i bardzo potrzebnych treści i przeżyć.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Międzykulturowy dialog z Innym na łamach miesięcznika „Kontynenty” jako forma samokształcenia i samodoskonalenia

Autorka w swoim artykule skupiła się na miesięczniku „Kontynenty”, które skierowane było do czytelnika o zainteresowaniach geograficznych, podróżniczych, politycznych i etnograficznych. Ukazywało się oficjalnie w Polsce w czasach PRL-u, a swoją działalność zakończyło w 1990 r. Dla badaczki, jako pedagoga, szczególnie istotna jest problematyka edukacji międzykulturowej. Bowiem historia człowieka, jako istoty żyjącej w określonym kontekście kulturowym, w pewnym otoczeniu społecznym (po pierwsze najbliższym — tzn. rodzinnym i lokalnym), przyrodniczym, funkcjonującego w określonych warunkach ekonomicznych, budującego relacje z innymi ludźmi i działającego zgodnie z przyjętym systemem wartości, historia jego warta jest namysłu i wykorzystania w odniesieniu do naszych własnych doświadczeń.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Dylematy współczesnego wychowania i edukacji

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publicationZe wstępu: Tematyka tomu koncentruje się wokół kluczowych problemów współczesnej oświaty i efektywnych sposobów ich przezwyciężania. Autorzy podjęli problemy dotyczące zagadnień metodologicznych, kontekstów wychowania szkolnego, dydaktyki szkoły wyższej, pedagogiki rodziny, kształcenia nauczycieli oraz zagadnień związanych z tłem społecznym i politycznym edukacji, a także uwarunkowaniami współczesnej edukacji. Dyskutowano też kwestie teleologii edukacji, określania jej celów ogólnych, pośrednich, szczegółowych i operacyjnych. Wymiana poglądów objęła również problematykę trwających przemian merytorycznych i reform strukturalnych w niektórych systemach oświatowych

INTERCULTURAL EDUCATION AS A MEANS OF SHAPING THE THIRD HUMAN NATURE

Zderzające się koncepcje życia społecznego (od dominującego neoliberalnego konsumpcjonizmu po starający się przetrwać humanizm) i związane z nimi systemy wartości zmuszają do zastanowienia się, jakiego człowieka powinniśmy wychowywać. Radykalizująca się rzeczywistość społeczna domaga się od edukacji jednoznacznych odpowiedzi. Rozwiązania nie są proste, gdyż życie społeczne ulega ciągłej zmianie. W tej sytuacji warto odwoływać się do ujęć całościowych. Aktualną wydaje się być koncepcja wychowania estetycznego F. Schillera. Człowiek wg filozofa, powinien postrzegać swoje życie jako „estetyczną grę”, w której głównymi zawodnikami są dwie podstawowe natury człowieka, a arbitrem symboliczny świat kultury i sztuki. Dziś ów świat zwielokrotnił się. Wielokulturowość stała się znakiem naszych czasów, stąd edukacja międzykulturowa nabiera coraz większego znaczenia. Dlatego uaktualnione kształtowanie „człowieczeństwa w człowieku” i podejmowanie gry „w piękno” powinny czerpać z dorobku kulturowego wielu społeczeństw.Clashing ideas of social coexistence (from dominating neoliberal consumerism up to humanism which manages to survive) and its systems of values force to make reflection about the way how we should educate present and future generations. Our social reality which becomes more and more radical, claims for clear and unequivocal answers. But there are no easy educational solutions, as our social life undergoes constant changes. So, it is worth referring to holistic ideas. The F. Schiller’s idea of aesthetic education seems to be a very up-to-date one. According to philosopher, a man should treat his life as an “aesthetic game” with two main competitors – two human natures, and one referee – the symbolic world of art and culture. Today that world has multiplied. Multicultural reality has become the sign of our times, so the intercultural education gains particular importance. Thus the present process of building and shaping the “humanity in human being” by playing the “beauty” game should derive the abundance of cultural attainments from various societies and cultural/ethnic groups

University in front of the necessity of teacher development towards intercultural dialogue and understanding – forms and methods

A contemporary teacher should represent a high level of consciousness about multicultural challenges involved in senses and meanings, social priorities, political and pedagogical ideas. At present, vocational preparation of disciples of education and their elder colleagues to cope with multicultural problems through intercultural education is weak or doesn’t exist at all. Multicultural courses or workshops that sometimes appear among educational propositions of professional development are rather valuable announcements of further, hopefully compulsory, activities. Today we pose questions about mission, or raison d’etre of our universities. We want to define educational aims and objectives, the range of university freedom or its dependence on business and economy. Neoliberal values, economical language, profits and losses, effectiveness, product and success, and finally business categories of thinking and acting (treating people) profoundly change university communities. Thus traditional university values are dragged out by tough rules of market game. In spite of that, students of pedagogical faculties should get special, deepened and humanistic training. It raises costs of education, but is the best investment for the future. One of the pedagogical areas which should play an important role in that process, is didactics. Organizational forms of education and learning-and-teaching methods are important elements of that pedagogical sub-discipline. The process of updating teachers’ training goes hand in hand with multicultural challenges. New methods, strategies, and shorter techniques, should be applied to correct present situation. That may entail some structural changes inside university’s order. Organizational forms, being influenced by new methods (like Storyline Method and Project Method) and approaches responding to new social problems (developing common abilities to live in multicultural societies) may get a new shape. Teachers need to feel free in applying various forms and methods to reach, in most natural ways for their pupils from different backgrounds, educational aims – aims which will develop each individual personality due to global and humanistic priorities

Effects of Using Musical Fairy Tales in the Classroom: Action Research in Poland

The paper concentrates on the problem of developing imagination understood as human trait and virtue. To realize the challenge educators have to face huge difficulties as a tendency to flatter the world and its inhabitants dominates and becomes more and more powerful. A musical fairy tale is presented as a valuable and effective school practice. From one side it refers to perennial human custom of listening, telling, and creating stories, fables, and sagas. They may base on real life or refer to imaginary situations. Thus creation may have various realizations, depending on personal knowledge, skills, life experience, cognitive horizon, individual interests and virtues. From the other side the idea of the fairy tale shown in the paper refers to the music and its uncountable possibilities of describing the world. Everything depends only on one’s imagination. The last part of the paper presents the effects of students’ work on musical fairy tales. Those students apart of being instrumentalists and vocalists of the Music Academy of Lodz, Poland plan to become music teachers in compulsory general education

Human – Posthuman – Transhuman: Who Will Undertake the Education for Sustainable Development?

Tekst prezentuje rozważania o szansach realizowania edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju w warunkach prognozowanej totalnej zmiany charakteru egzystencji człowieka w świecie. W niedalekiej przyszłości glob mają zamieszkiwać różne istoty humanoidalne i cyborgi, a „normalni” ludzie (tzn. bez genetycznych i/lub technologicznych ulepszeń) będą stanowić najniższą warstwę społeczną. Nowe społeczeństwo, odrzucające tradycyjny porządek i uniwersalne wartości pozbędzie się także innych reliktów dawnej epoki, jak kultura i sztuka. Po-człowieka nie trzeba będzie więc już wychowywać. Edukacja zostanie zastąpiona wgrywaniem danych w człowieka-maszynę. Taka istota, pozbawiona duszy, bez wykształconego poczucia odpowiedzialności za siebie i innych, oraz bez szacunku i miłości dla świata, nie będzie w stanie podjąć się realizacji wielkiego projektu, jakim jest praca na rzecz zrównoważonego rozwoju. Jeżeli więc „czarny scenariusz” ma pozostać tylko graniczną przestrogą – ostrzeżeniem dla ludzkości, to należy sprzeciwiać się niebezpiecznym praktykom manipulacji człowiekiem i aktywnie pielęgnować edukację humanistyczną.The paper presents deliberations on chances to undertake the education for sustainable development in the conditions of a predicted total change of the type of human existence. In the close future our globe is to be inhabited by various humanoids, strange creatures, and cyborgs, while “normal” people (without genetic and/or technological improvements) will constitute the lowest social class. A new society, neglecting the traditional social order and universal values will also abandon other relicts of an old epoch, like art and culture. Thus a post-human will not need to be educated any more. A teaching-learning process will be replaced by downloading data into human-machine’s brain/hardware. Such a creature – without soul, with no sense of responsibility for itself and the others, and without the idea of respect and love for the whole world will be unable to undertake and realize the immense project of sustainable development. So, if that “black scenario” is only to be a final warning for humanity, it should be obligatory for everyone to oppose all dangerous activities of human manipulations and actively cultivate and nurture human education

Idea zrównoważonego rozwoju w kształceniu studentów kierunków nauczycielskich

Contemporary neoliberal reality with clear and unambiguous rules of actions imposes tough social inter-dependences and obligations. At the same time, commonly present mainstream tendency to weaken interpersonal relations, to doubt in senses and meanings, and to accept each behaviour without the possibility to formulate personal attitude towards it, has led to total mess in human life. An unbalanced man hardly manages to exist in all devastated dimensions of his world: social, cultural, environmental and economical. The need to turn back and to reach the sustainable level of life becomes more and more clear. The route to sustainability needs ambitious, common and responsible education. The Decade of Education for Sustainable Development was the first global project. Now we should undertake activities presented in Global Action Plan. To make that immense plan become real we need properly and thoroughly prepared school teachers and academics. Pre-service and in-service teacher development becomes a global issue. Contemporary vocational obligations and expectations formulated towards that group of professionals considerably inhibit the process of change. That is why, the diagnosis of global pedeutological problems and tendencies is one of the most important steps for preparing a better plan to work with Polish teachers. The paper presents possible ways to work with students – future teachers – to develop sustainable awareness and attitudes, derived from proper knowledge and skills. Project X is one of the most interesting and inspiring educational tools. Basing on Polish primary and secondary curriculum, students of the University of Lodz learn how to think in sustainable manner, and how to join knowledge and skills from various schools subjects to build a holistic educational message.Współczesna neoliberalna rzeczywistość o jednoznacznych regułach zachowań narzuca twardą grę społeczną. Jednocześnie powszechnie panujący mainstreamowy „nakaz” domagający się rozmywania międzyludzkich relacji, podważania znaczeń i aprobaty wszelkich postaw bez możliwości ich oceny, doprowadził do całkowitego rozchwiania człowieka i jego świata w wymiarze społecznym, kulturowym, przyrodniczym i polityczno-gospodarczym. Potrzeba powrotu do równowagi staje się coraz bardziej czytelna. Droga do życia zrównoważonego wymaga dobrze, powszechnie i odpowiedzialnie prowadzonej edukacji. Pierwszym poważnym projektem w tym kierunku była Dekada Edukacji na rzecz Zrównoważonego Rozwoju. Dziś podejmuje się aktywności w ramach Globalnego Programu Działań. Aby wielki plan wprowadzania w życie idei zrównoważonego rozwoju mógł być przeprowadzony, potrzebni są dobrze przygotowani nauczyciele. Ich kształcenie staje się wyzwaniem o wymiarze ogólnoświatowym. Niestety obowiązki i oczekiwania stawiane nauczycielom znacząco hamują proces zmiany. Diagnoza pedeutologicznych tendencji i problemów w skali globalnej jest ważnym elementem przygotowania się do pracy z polskimi nauczycielami. W artykule ukazano możliwe do zastosowania (wykorzystując obecną podstawę programową do szkół podstawowych i średnich) sposoby rozbudzania świadomości i wprowadzania młodych ludzi w zagadnienia zrównoważonego rozwoju. Jednym z nich jest narzędzie – Projekt X, dzięki któremu studenci Uniwersytetu Łódzkiego – przyszli nauczyciele – uczą się, jak myśleć w sposób zrównoważony oraz łączyć problematykę i treści z różnych przedmiotów szkolnych w jeden spójny i wychowawczo pożądany edukacyjny przekaz

Child’s Right to Learn about Multicultural Europe in Future Teachers’ Education

Żyjemy w wielokulturowej Europie. Aby móc budować dobrą przyszłość dla Europy, trzeba wychowywać jej obywateli do kultury współprzebywania. Dziecko ma prawo do godnego życia, dlatego powinno uczyć się budować uczciwe relacje z innymi ludźmi. Odnoszą się do tego zarówno milenijne cele rozwoju (ang. MDGs), jak i założenia edukacji do zrównoważonego rozwoju (ang. ESD) – idee firmowane przez UNESCO. W obu przypadkach kultura posiada podstawowe znaczenie. Dziecko, poznając siebie i innych na tle własnej kultury i kultury tych innych, rozwija się w duchu otwartości i zrozumienia. Będąc świadomym podobieństw i różnic między ludźmi, może bez obaw współtworzyć społeczeństwo wielokulturowe. Aby taka edukacja międzykulturowa dała dobre rezultaty, potrzebni są całościowo przygotowani nauczyciele. Kształcenie przyszłych i doskonalenie obecnych nauczycieli wymaga nowego ujęcia zagadnień pedeutologicznych, które dziś potrzebują międzykulturowej aktualizacji. Bez odpowiedniej wiedzy i praktyki, kształcenie nauczycieli będzie odbiegać od wymagań społecznych, w tym oczekiwań wielokulturowej szkoły i klasy. Dlatego w kształceniu obecnych studentów kierunków pedagogicznych (S. Palka, A. de Tchorzewski) należy poszukiwać inspirujących i emocjonujących treści (publikacje tematyczne, podręczniki i karty pracy), które przy wykorzystaniu odpowiednich metod/strategii/modeli (np. model/skala Miltona Bennetta) stworzą z nich twórczych praktyków edukacyjnych. Jeśli prawem dziecka jest wielokierunkowy rozwój indywidualny i społeczny, który ma dawać szansę na bezpieczną i synergetyczną przyszłość, to nauczyciele muszą być w nowy sposób przygotowywani do swojej misji (np. projekty: K Duraj-Nowakowej, A. Kotusiewicz, H. Kwiatkowskiej). Tematyka wielokulturowa powinna zatem wejść do kanonu treści kształcenia pedagogów (Z. Jasiński, T. Lewowicki, J. Nikitorowicz).We live in a multiculturalEurope. To build good future for worthy and safe Europe it is indispensable to educate its citizens to the culture of common-being. A child has its right to dignity and respectful life. Thus he/she should learn to build sincere relations with other people. Those are the fundamental presumptions and ideas proclaimed by UNESCO. They constitute Millennium Development Goals (MDGs) and have an impact on education for sustainable development (ESD). In both cases culture has ultimate position. A child, learning about itself and about other people from the background of his/her own culture and in relation to the culture of those others, can develop the idea of openness and understanding. Being aware of similarities and differences between people he/she may create a multicultural society without fears and walls. We need holistically educated teachers to gain optimal effects of such intercultural education. Pre-service and in-service vocational education, need a new insight into pedeutology and need to update their tasks. Without proper knowledge and practice, teacher education will be far from social needs and multicultural school/class demands. Thus, contemporary students’ education of pedagogical faculties should be a field of human sciences (S. Palka, A. de Tchorzewski) where one can find inspiring and emotional propositions and educational solutions (thematic publications, manuals and toolkits). Working on multicultural problems, and using suitable methods/strategies/models (like Milton Bennett scale – DMIS) one may become a skilful and empathic educational practitioner. A child has its right to individual and social multidimensional development, to safe and synergic future. Thus teachers should be differently prepared to undertake their mission (projects of: K. Duraj-Nowakowa, A. Kotusiewicz, H. Kwiatkowska). Multicultural topics should be introduced to teaching-learning standards of vocational teacher education (Z. Jasiński, T. Lewowicki, J. Nikitorowicz).