The idea of upbringing of a new man (homo sovieticus) in the political guidelines of the All-Union Pioneer Organization

Wszechzwiązkowa Organizacja Pionierska została powołana do życia przez przywódców rewolucji bolszewickiej w Rosji w roku 1922. Z założenia była ona "masową komunistyczną organizacją dzieci w Związku Radzieckim". Jej strategicznym celem miał być udział w wychowaniu nowego człowieka - homo sovieticus, wyższej odmiany homo sapiens. Zadanie to Organizacja Pionierska realizowała poprzez zorganizowanie dzieci w młodszym wieku szkolnym (od 9 do 14 roku życia) oraz poddanie ich systematycznej tresurze ideologicznej i politycznej w oparciu o model Lenina bądź Stalina. Nadzór nad działalnością Organizacji Pionierskiej sprawowała rządząca partia komunistyczna. W jej imieniu zaś pracami Organizacji Pionierskiej zawiadywał Komsomoł. Organizacja Pionierska, podobnie jak Komsomoł, miała swoje symbole, takie jak czerwona chusta o trzech końcach symbolizujących trzy pokolenia: komunistów, komsomolców i pionierów, odznaka pionierska, salut pionierski, mundur, fanfary i werbel.The All-Union Pioneer Organization was established in Russia in 1922 by the leaders of the Bolshevik Revolution as "a mass communist youth organization of the Soviet Union". The strategic goal of the organization was to participate in the creation of a new man - homo sovieticus, a better kind of homo sapiens. To that end, the Young Pioneers recruited children of age 9-14 and subjected them to thorough ideological and political indoctrination tailored to the teachings of Lenin and Stalin. The activity of the Pioneer Organization was supervised by the ruling communist party, although the direct governing body was the Komsomol. Similarly to the Komsomol, the Young Pioneers had its own specific symbols, such as the red neck scarf, with three ends symbolizing three generations: the communists, the komsomolets and the pioneers; the pioneer badge; the salute; the uniform; the fanfare and the drum

Towarzystwo Szkoły Świeckiej – lider komunistycznego ruchu laickiego z lat 60. XX wieku i wydawca czasopisma „Wychowanie”

Autor w swojej pracy opisał indoktrynujące znaczenie periodyku „Wychowanie” sygnowanego przez Towarzystwo Szkoły Świeckiej, które adresowano głównie do środowiska nauczycielskiego, wydawanego w latach 60. XX wieku.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Pedagogy of a lonely man? : reflections on the pedagogy of Janusz Korczak from the perspective of his "Diary"

Janusz Korczak, twórca jedynego w swoim rodzaju systemu pedagogicznego,od kilkudziesięciu lat urzeka i inspiruje kolejne pokolenia pedagogów na całym świecie. Z jednej strony, czerpiąc z jego spuścizny, podejmują oni własne poszukiwania, z drugiej natomiast próbują dogłębnie zrozumieć jego myśl i założenia uprawianej przez niego pedagogiki. Lektura jego Pamiętnika ujawnia, że decyzja o poświęceniu swego życia dzieciom zaniedbanym, jak i główne założenia jego systemu pedagogicznego korelują z odczuwanym od dzieciństwa poczuciem samotności i obcości w otaczającym świecie oraz - będącym ich następstwem - cierpieniem i poczuciem wstydu (które w wieku dojrzałym przekształciły się w postawę afirmacji swej odrębności). W tekście stawiam zatem pytanie, czy kategorię samotności (z jej istotą i następstwami) można uznać za klucz (jeden z wielu) do zrozumienia samego Janusza Korczaka i jego pedagogiki.Janusz Korczak, the creator of a unique pedagogical system, has been captivating and inspiring successive generations of educators all over the world for several decades. On the one hand, they continue his legacy and perform their own research, on the other, they try to thoroughly understand his ideas and the assumptions of his pedagogy. His Diary suggests that the decision to devote his life to neglected children as well as the main assumptions of his pedagogical system could be traced back to his childhood feelings of loneliness and alienation and the resulting suffering and shame, which in adulthood transformed into affirmation of his separateness. Therefore, in the text I ask the question whether the concept of loneliness (in its essence and with its consequences) can be considered one of the keys to understanding Janusz Korczak and his pedagogy

Udział czasopism pedagogicznych w procesie laicyzacji szkoły w Polsce w latach 1958–1961 (na przykładzie czasopism ZNP)

Artykuł podejmuje tematykę laicyzacji szkoły w Polsce w latach 1958–1961 oraz udział w tym procesie czasopism pedagogicznych wydawanych przez ZNP.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Propagandowe aspekty działalności czasopism pedagogicznych ukazujących się w latach PRL

Autor w swojej publikacji skupia się na propagandowej roli różnych czasopism pedagogicznych w okresie istnienia PRL. Roli, która polegała na ideologicznym wychowaniu ówczesnej młodzieży.Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00

Dylematy współczesnego wychowania i edukacji

Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publicationZe wstępu: Tematyka tomu koncentruje się wokół kluczowych problemów współczesnej oświaty i efektywnych sposobów ich przezwyciężania. Autorzy podjęli problemy dotyczące zagadnień metodologicznych, kontekstów wychowania szkolnego, dydaktyki szkoły wyższej, pedagogiki rodziny, kształcenia nauczycieli oraz zagadnień związanych z tłem społecznym i politycznym edukacji, a także uwarunkowaniami współczesnej edukacji. Dyskutowano też kwestie teleologii edukacji, określania jej celów ogólnych, pośrednich, szczegółowych i operacyjnych. Wymiana poglądów objęła również problematykę trwających przemian merytorycznych i reform strukturalnych w niektórych systemach oświatowych

Fiftieth Anniversary of History of Education in Gdańsk

In 2009, the Faculty of the History of Science, Learning and Education, operating within the structures of the Institute of Pedagogics at Gdańsk University, will celebrate 50th anniversary of its existence. The beginnings of the Faculty and the fust years of its operation are inseparably connected with the Higher School of Pedagogics in Gdańsk, in which, in 1958 students were offered courses in pedagogics. Following these developments, a proper organizational framework was established, which was supposed to promote the development of such studies. One of the elements was the Department of History of Learning and Education, renamed - at the close of the 1960s - the Faculty of the History of Learning and Education. Since 1983 it is the Faculty of the History of Science, Learning and Education. The founder and first director of the Department, and later of the Faculty was Professor Kazimierz Kubik. Following him, it was Professor Klemens Trzebiatowski who headed the Faculty for three years. Professor Lech Mokrzecki was the subsequent director for over twenty years. Since 2005, Professor Romuald Grzybowski from Gdańsk University has been the head of the Faculty. Since the foundation of the Faculty, its employees have been conducting intensive scholarly research, originally limited to local or regional studies, and later comprising all Poland. Numerous book publications, papers and lectures delivered at scholarly conferences, form a material confirmation of intense scholarly activity by research and teaching staff of the Faculty. The scholarly conferences organized or co-organized by individual Faculty employees must be evaluated similarly. Another confirmation of the energy of the Faculty is participation of its employees in the process of education of the young ranks of scholars. The completion of ambitious tasks was possible due to such factors as stability of scholarly staff combined with their systematic replacement, good relationships between the Faculty’s employees, and, first of all, creative personality of successive directors of the Faculty. Owing to this creativity, the Faculty has not only survived, but develops intensively in all spheres of scholarly and didactic activity

Socialization overshadowed by the conflict. The Educational Situation of Children and Youth in Poland under Władysław Gomułka’s Rule (1956-1970)

Cechą charakterystyczną przedłużonej dekady rządów W. Gomułki (1956-1970) była intensywna walka polityczna i ideologiczna, toczona przez władze komunistyczne z Kościołem katolickim (reprezentowanym przez Episkopat Polski) oraz z rodzicami uczniów, uczęszczających do szkół różnych szczebli. Istotą konfliktu były odmienne wizje rozwoju duchowego społeczeństwa polskiego. Tradycyjną religijność Polaków partia chciała zastąpić kulturą laicką, a moralność opartą na Dekalogu – bliżej nieokreśloną moralnością socjalistyczną. Pretekstem do wznowienia niezwykle intensywnej, a momentami dramatycznej walki była zagrożona według propagandy komunistycznej laickość szkoły (za sprawą krzyży zawieszonych na ścianach, jak również przywrócenia po październiku 1956 r. lekcji religii) oraz rzekoma nietolerancja wobec uczniów niewierzących. Kolejną przyczyną napięć był spór o 1000-lecie Chrztu Polski, różnie obchodzone przez Kościół i władze komunistyczne. Konflikt partii z Episkopatem pociągał za sobą wiele negatywnych następstw, zakłócał stan równowagi społecznej, tak ważny dla prawidłowego przebiegu socjalizacji, uniemożliwiał prawidłowy przebieg sytuacji wychowawczych – zarówno w skali makro, jak i w wymiarze jednostkowym. W rezultacie prowadził do zaburzeń procesu wychowania. Badania socjologów ujawniały wiele negatywnych zjawisk w sferze moralnej i ideowej młodzieży, a także zmiany w podejściu do ideałów, norm i wartości. Rzutowały one niekorzystnie zarówno na życie osobiste młodych ludzi, jak i na przebieg głównych procesów społecznych, w których uczestniczyli przedstawiciele pokolenia, dojrzewającego w latach rządów W. Gomułki

The ideological aims and organisational structure of the Vladimir Lenin All-Union Pioneer Organisation and its place in the system of education of a new man (homo sovieticus)

One of the characteristics of the second half of the 19th and 20th centuries was the tendency of young people to gather in youth associations and organisations. Some of these were created spontaneously and their activities were illegal, while others were created by the authorities of particular states, especially totalitarian ones. One example of such an organisation was the All-Union Pioneer Organisation, established by the leaders of the Bolshevik Revolution in Russia in 1922. Its strategic goal was to participate in the education of the new man, who was to become homo sovieticus, a higher variety of homo sapiens, in the future. The Pioneer Organisation fulfilled this task by organising children of school age (aged 9 to 14) and subjecting them to a systematic ideological and political training based on the Leninist or Stalinist model. The activities of the Pioneer Organisation were supervised by the Komsomol and additionally by the leadership of the communist party ruling the USSR. The structure of the Pioneer Organisation included groups, packs and cells. Like the Komsomol, the Pioneer Organisation also had its symbols, such as the threepointed red scarf that symbolised three generations: communists, komsomolets and pioneers, as well as a pioneer badge, a pioneer salute, a uniform, bugles and a snare drum