Synthetic Approach to New Monocyclic β-Lactam Synthons

New cis and trans β-lactam synthons 4 and 9 have been prepared as suitable precursors for novel monocyclic P-lactam species. A new simple method have been found for the generation of 4 and 9 by hydrolysis of the 2-sulphonic acid methyl ester group and cleavage of the 3-phenoxyacetamido side chain of 2 and 7

ČIME SE BAVIMO U VRTIĆU I ZAŠTO MISLIMO DA JE TO VAŽNO?

Kada se započelo sa obukama vaspitača za primenu Osnova programa predškolskog vaspitanja i obrazovanja – Godine uzleta, učenje i istraživanje dece i vaspitača kroz teme/projekte našlo se u fokusu interesovanja stručne i naučne javnosti u oblasti predškolskog vaspitanja i obrazovanja. Vaspitači su se našli pred brojnim izazovima, a jedan od prvih jeste izbor i pokretanje tema/projekata. U radu su predstavljeni rezultati istraživanja koje je imalo cilj da ispita stavove vaspitača u vezi sa izborom i značajem određenih tema/projekata za rad sa decom – kakav odnos imaju prema slobodi koja im je poverena prilikom izbora tema/projekata i sadržaja vezanih za njih, u kojoj meri određeni faktori utiču na njihovu odluku da započnu istraživanje u okviru određene teme/projekta, kojim namerama/ciljevima se vode pri izboru i razvijanju tema/projekata. Korišćena je deskriptivna metoda sa anketiranjem kao istraživačkom tehnikom. Istraživanjem je obuhvaćeno 466 vaspitača sa teritorije Beograda. Rezultati istraživanja, koji se odnose na kriterijume izbora tema/projekata, pokazuju da vaspitači u značajnoj meri razumeju suštinske odrednice i potencijale nove programske koncepcije, a da oni koji su prošli obuku u značajno većoj meri pokreću teme/projekte zasnovane na zainteresovanosti dece za fenomene koji su bliski njihovom iskustvu, koji omogućavaju neposredno istraživanje dece i istinsko učešće dece u istraživanju. Međutim, rezultati koji se odnose na značaj realizovanih tema/projekata iz perspektive vaspitača pokazuju da u razumevanju procesa učenja deteta predškolskog uzrasta još uvek nije došlo do značajnih transformacija i da je vaspitačima u ovom segmentu potrebna snažnija podrška kako bi izašli iz dosadašnjih okvira i načina razvijanja realnog programa karakterističnih za prethodne koncepcije

Predžetveno finansiranje u poljoprivredi

This paper's goal is to determine the significance of pre-harvest financing system for agricultural sector. The system of pre-harvest financing was introduced successfully for the first time in Brazil in 1994. Pre-harvest financing was implemented as a pilot project for Serbia and Ukraine, with great support of the European Bank for Reconstruction and Development (EBRD). A comparative analysis of Brazilian, Serbian and Ukrainian system of pre-harvest financing was carried out in this paper. Its results show that the system of pre-harvest financing is of great significance for the agricultural production financing. The analysis shows that a basic difference among these three systems was in issuing a contract for pre-harvest financing. Therefore, the Brazilian contract has a specific standardization level and ensures the secondary trading with these contracts.Cilj rada je utvrđivanje značaja predžetvenog finansiranja za poljoprivredni sektor. Sistem predžetvenog finansiranja je prvi put uveden u Brazilu 1994. godine. Ovaj sistem je uveden kao pilot projekat u Srbiji i Ukrajini od strane Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD). U ovom radu je sprovedena komparativna analiza brazilskog, ukrajinskog i srpskog sistema predžetvenog finansiranja. Rezultati su pokazali da je sistem predžetvenog finansiranja od velikog značaja za finansiranje poljoprivre-dne proizvodnje. Prema rezultatima u ovom radu osnovna razlika između tri sistema je u izdavanju samog ugovora o predžetvenom finansiranju. U bra-zilskom sistemu ugovor je u potpunosti standa-rdizovan što omogućuje sekjuritizaciju i sekundarno trgovanje ovim ugovorima

Prevod i prepev „Proroštva proročice“ – nivoi odstupanja od izvornika

Qualitative characteristics of translation and/or adaptation sometimes depend vastly on the poetic tradition of the target language. In the process of mediation between source and target languages, the poetic corpus acquires form and often function that is remote from the point of its origin. Considering the fact that the source text quality and quantity is affected by language proximity i.e. remoteness, considerable challenges are indicated within the translation of the original idea and form of The Prediciton of The Prophetess into our language.Kvalitativna svojstva prevoda i/ili prepeva ponekad umnogome zavise od pesničke tradicije ciljnog jezika. U procesu posredovanja poetskog korpusa s polaznog na ciljni jezik tekst stiče formu, a često i funkciju koja nema mnogo dodirnih tačaka sа ishodišnom. Imajući u vidu to da jezička bliskost odnosno jezička udaljenost utiče na kvalitet i kvantitet teksta na ciljnom jeziku, može se govoriti o velikim izazovima po pitanju posredovanja ishodišne ideje i forme Proroštva proročice kod nas

Continuity in developing children's skills for independent learning at preschool and primary school age

Оспособљавање деце за самостално учење значајно је из два аспекта: прво – оно је важно за само дете, јер доприноси његовом оспособљавању да се самообразује, а тиме и природнијем и ефикаснијем уклапању у живот, и друго – оспособљавање деце за самостално учење доприноси бољим резултатима васпитно-образовног процеса. Од савремене наставе се очекује да оспособи ученике да владају методама и техникама интелектуалног рада како би и сами били у могућности да властитим самосталним активностима долазе до нових сазнања. Оспособљавање за самостални рад и учење почињу у раним фазама васпитно-образовног рада. Да би се развиле способности за самосталани ствралачки рад, потребно је поступно и континуирано уводити децу и ученике у технике и процедуре самосталног учења и оспособљавати их за самообразовање и самоконтролу властитог рада. У теоријском делу рада, након питања посвећених појму и развоју самосталности код деце и дидактичког одређења самосталног учења, посебна пажња посвећена је класификацији нивоа и облика самосталног рада деце и ученика, анализи значаја који је њиховом оспособљавању за самостално учење дат у основним програмским докуменатима код нас и разматрању могућности за оспособљавањем деце и ученика за самостално учење кроз примену различитих метода у васпитно-образовном раду са децом предшколског и млађег основношколског узраста. Oдгoвoрнoст у доношењу одлука које се односе на одређене дидактичке компоненте (иницијатива за самостално учење, садржај учења, конкретне активности деце или ученика, начин или процедура обављања поменутих активности и временски распоред или темпо учења) и кoнтрoлa учeњa представљају oснoву сaмoсталног учeњa, a мeрa у кoјoј учeник oдлучујe o кључним eлeмeнтимa прoцeсa учeњa јeсте мeрa њeгoвe сaмoсталности. С обзиром на то ко има контролу над одређеним дидактичким компонентама самосталног рада и учења деце и ученика, може се издвојити неколико облика или нивоа учења који се међусобно разликују по степену самосталности и продуктивности рада деце или ученика: директно поучавање, репродуктивно учење, вођено учење, продуктивно или стваралачко учење, пројектно учење и самоусмерено учење...Developing children’s skills for independent learning is important for two reasons; first of all, it is significant for children themselves, as it introduces them to the world of self-education and helps them cope with everyday life in a more natural and efficient way. Secondly, preparing children for self-education contributes to better results in the educational and pedagogical sense. Contemporary education is expected to help children develop the methods and techniques of intellectual work which will guide them to the mastery of new contents through their own independent activities. Introducing children to independent work and learning starts in the early stages of educational and pedagogical work. In order for independent creative working skills to be developed, it is necessary to introduce children gradually and continually into the techniques and procedures of independent work and to prepare them for self-education and working self-control. In the theoretical part of the thesis, after the questions related to the concept and development of independence in children, special attention is paid to the classification of the levels and forms of independent work in children and pupils, the analysis of the importance given to children’s preparation for independent work in the basic curricular documents in our country and to the consideration of possibilities for preparing children and pupils for independent work through the application of various methods in educational and pedagogical work with children at preschool and early primary school age. Responsibility in making decisions related to certain didactic components (independent learning initiative, contents to be mastered, concrete children’s or pupils’ activities, the way or procedure for performing these activities and the timing or pace of learning) and the control over learning make the basis for independent learning. The extent to which a student makes decisions about the key elements of the learning process is the measure of his or her independence. Depending on who has the control over specific didactic components of independent work and learning among children and pupils, several learning forms or levels can be recognized, which mutually differ in the level of independence and productivity present in children’s/pupils’ work. They are: direct teaching, reproductive learning, guided learning, productive or creative learning, project-based learning and self-directed learning..

Testing of upper ring of guiding apparatus during revitalization of A6 aggregate at HE Djerdap 1

In present paper, rejection of the upper ring of the guiding apparatus (URGA) during revitahzation of the A6 aggregates at HE Djerdap 1 has been presented. Rejection was conducted after 37 years of exploitation based on the decisions made after testing, both NDT and DT, and unsuccessful recovery using various welding technologie

Kakvo znanje o prošlosti učitelji traže od svojih učenika?

This study was undertaken with the aim to identify the kind of knowledge which primary school teachers in Serbia expect their pupils to show related to the elements of history within the subject Social Environmental and Scientific Education (SESE). The data were acquired by analyzing the pedagogical documentation (373 tasks devised by teachers) and by observing 46 SESE classes devoted to elements of history. The findings show that no matter which technique of testing pupils\u27 knowledge is applied, there is a notable predominance of demands on historical facts, rather than other forms of historical thinking, which appear only sporadically.Vrednovanje učeničkih znanja o povijesnim sadržajima utemeljeno na razvoju povijesnoga mišljenja pomiče fokus s učenja činjenica na ovladavanje proceduralnim znanjima. U suvremenim pristupima tim sadržajima učenje povijesnih činjenica samo je prvi korak u ostvarivanju znatno kompleksnijih ciljeva koji predstavljaju različite segmente povijesnoga mišljenja: ovladavanje vremenskim kategorijama i odnosima, razumijevanje uzročno-posljedičnih veza i povijesnoga konteksta, analizu povijesnih izvora i sl. U ovome su radu prikazani rezultati empirijskog istraživanja koje je provedeno s ciljem sagledavanja zahtjeva koje učitelji u Srbiji postavljaju pred učenike prilikom provjeravanja njihovih znanja o povijesnim sadržajima u nastavi Prirode i društva. Podaci su prikupljeni analizom pedagoške dokumentacije (373 zadatka koje se konstruirali učitelji) i promatranjem 46 sati Prirode i društva na kojima su realizirani povijesni sadržaji. Rezultati do kojih se došlo upućuju, bez obzira o kojoj tehnici provjeravanja znanja je riječ, na uvjerljivu dominaciju zahtjeva koji se odnose na znanje povijesnih činjenica, dok se ostale kategorije povijesnoga mišljenja tek mjestimično pojavljuju

Wheat Grain and Flour Quality as Affected by Cropping Intensity

Average grain yield of 3.93 t/ha in Croatia in the last decade (1991–2001) indicates that winter wheat (Triticum aestivum L.) is still widely grown under extensive production systems primarily characterized by suboptimal nitrogen fertilization. Therefore, the object of this research was to evaluate the bread-making quality of grain and flour of different wheat cultivars as influenced by cropping intensity and foliar nitrogen application at flowering. A field experiment under two cropping intensities, called intensive and extensive production systems, was conducted in the 1999/2000 growing season at the Faculty of Agriculture in Zagreb. The use of an intensive production system compared to an extensive system significantly improved hectolitre weight (1.9 %), protein content (16.9 %), wet gluten (59.7 %), sedimentation (67.2 %), falling number (7.8 %), water absorption (2.0 %), dough development time (78.2 %), dough stability (900.0 %), dough resistance (138.1%) and farinograph quality number (142.8 %), while it had no effect on gluten index, flour yield and physical grain properties (1000-grain weight, grain length, width and thickness). Under the intensive system, compared to the extensive production system, only softening degree decreased by 29.5 %, which also had positive impact on bread-making quality of wheat. Foliar nitrogen application at flowering additionally improved hectolitre weight (1.1 %), protein content (6.1 %), wet gluten (11.8 %), sedimentation (16.5 %), water absorption (2.5 %) and dough development time (28.4 %). The findings showed that wheat with better bread-making quality might be achieved under intensive production systems, particularly with high nitrogen fertilization rates

Influence of fertilization on cadmium accumulation in wheat grain

Jedan od najvažnijih izvora kontaminacije žitarica kadmijem je fosfatno gnojivo. Cilj ovoga rada je istražiti koncentracije kadmija u zrnu pšenice nakon prethodne gnojidbe značajno povećanim razinama fosfora i kalija. Pokus je postavljen na kiselom tlu prosječne plodnosti u Badljevini (općina Pakrac, županija Požeško-slavonska) u proljeće 2003. godine. Srednje vrijednosti koncentracija fosfora i kalija u zrnu se nisu značajno mijenjale dodatnom gnojidbom, dok su koncentracije kadmija bile niske i nisu uopće varirale. Naši rezultati ukazuju da nije bilo utjecaja prethodne gnojidbe s povećanim razinama fosfora i kalija na akumulaciju kadmija u zrnu pšenice. Potrebna su daljnja istraživanja akumulacije kadmija s više genotipova pšenice uzgajanih na različitim tipovima tla.One of the most important sources of cadmium contamination in cereals is phosphate fertilization. The objective of this study is to examine concentrations of cadmium in wheat grain after fertilization with significant increasing levels of phosphorus and potassium. The experiment was set on an acid soil of moderate fertility in Badljevina (Pakrac, Požega-Slavonia County) in the spring of 2003. Mean values of phosphorus and potassium concentrations in grain did not change significantly by increasing fertilization levels, whereas cadmium concentrations were low and they did not vary at all. Our results suggest that there was no influence of fertilization on cadmium accumulation in wheat grain. Further investigations are needed which would include more wheat genotypes grown on different soil types