De Noordzee: een waardevol archief onder water. Meer dan 100 jaar onderzoek van strandvondsten en vondsten uit zee in België: een overzicht

De Noordzee kan beschouwd worden als een waardevol en speciaal archief, met heel wat interessante informatie over het verleden. De zone beneden de laagwaterlijn behoort tot het domein van de subtidale archeologie of de archeologie van het subgetijdengebied van de Noordzee. De zone tussen de hoog- en de laagwaterlijn behoort tot de intertidale archeologie of de archeologie van het intergetijdengebied van de Noordzee. In het eerste deel van deze studie wordt kort de geschiedenis van het onderzoek in deze beide zones geschetst. Daarna wordt in een tweede deel een chronologisch overzicht gegeven van de resultaten van het onderzoek en dit vanaf het ontstaan van de archeologie als wetenschappelijke discipline. In dit tweede deel wordt ook een klein aantal tot nu toe ongepubliceerde vondsten opgenomen van buiten het Belgische deel van de Noordzee. De reden hiervoor is zowel pragmatisch als inhoudelijk. Enerzijds worden deze vondsten geregistreerd samen met de andere vondsten, ze bevinden zich immers samen in de bestudeerde collecties. Anderzijds dragen ze ook inhoudelijk bij tot een beter inzicht in de genese van het hele zuidelijke Noordzeegebied, waarvan de zone onder Belgisch toezicht deel uitmaakt. Verder dienen in dit tweede deel ook een aantal vraagstellingen en onderzoeksstrategieën als basis voor de globale discussie in het derde deel van deze bijdrage. De bijdrage wordt ten slotte afgesloten met een zo volledig mogelijke bibliografie over het onderzoek in het Belgische deel van de Noordzee inclusief de stranden

Belgium : prehistoric and protohistoric archaeology in the intertidal and subtidal zones of the North Sea

The evidence for submerged prehistoric remains and landscapes in the Belgian sector of the North Sea is scarce. The majority of finds dredged and trawled from the seafloor consists of palaeontological material, notably mammalian bone remains, dating from the Early and Late Pleistocene, and possibly the Holocene. Scarce palaeontological and archaeological finds come from the intertidal zone. The available data are rather limited and strikingly sparse compared to neighbouring countries, yet it is steadily growing since the SeArch project. Recent investigations of an area with exceptionally high concentrations of Late Pleistocene and Palaeogene bone finds in the ‘Scheur’ illustrates this development and offers a promising avenue for future research. Growing awareness among a broader public is similarly resulting in an increase in reported chance finds, mainly from beaches. In due course, these growing numbers will hopefully allow quantitative support for certain hypotheses