An attempt at a typology of karst lakes in the Połaniec Basin (Małopolska Upland)

The main goal of the paper is to attempt a typology of karst lakes in the Połaniec Basin (Małopolska Upland). The typology was conducted on the basis of a dependence analysis of several essential morphometric parameters of lake basins. The considered data comprised 23 lakes with respect to15 morphometric features.The correlation analysis, mainly in a group of lakes that are located in single karst sinkholes, revealed that length and width of basins are distinctly associated features. It is also noticeable that basin shape determines lake volume, even though pools, that are characterised by similar water content volume, may differ in area. Moreover, an increase in maximum depth of basins does not necessarily imply any grow in their volume. Likewise, there is no prevalent dependence between basin area and maximum depth.The cluster analysis, among reasonable indications, singled out generally divisions of the considered lakes into two sets. One of the sets comprises Duży Staw and Dziki Staw, while the other consists of all the remaining lakes. Less frequent divisions into three indicated Duży Staw, Dziki Staw, and Czwarty Staw as leading lakes. Divisions into 19–22 clusters were also suggested, however it does not seem to be reliable. As a consequence, the cluster analysis elucidate that Duży Staw and Dziki Staw stand out the most from the other lakes. This remainder constitutes rather close to each other, but not an ideally uniform group of lakes

Middle Pleistocene fluvial, lacustrine and glaciolacustrine sediments of the Czyżów and Kuców formations (Kuców 9, 10 and 16 sections), Bełchatów outcrop, central Poland - the problem of stratigraphical interpretation

The article presents results of research of three sections (Kuców 9, 10 and 16). Two of them record fluvial and lacustrine interglacial sediments and the third, cold-stage glaciolacustrine sediments. They were formed inside the Miocene– Pliocene syncline depressions in a central part of the southern horst within the Kleszczów Graben. Fluvial and lacustrine deposits of the Middle Pleistocene Interglacial (Mazovian or Ferdynandovian in the Czyżów Formation) are described from the Kuców 9 and 10 sections. Their sediments are located in marginal parts of a buried river valley and within an oxbow palaeolake, then covered by glaciofluvial deposits of the Ławki (Early Saalian) and Rogowiec (Late Saalian) Formations. The Kuców 16 section comprises ice-dam sandy lithofacies (Kuców Formation, Elsterian) of a marginal part in a proglacial lake. Two pollen diagrams of K65/15 and Kuców 9 sections represent the Mazovian (Holsteinian) succession, although in the Kuców 9 section some features are typical for the Ferdinandovian succession

Plant macrofossils from the Czyżów Complex deposits of the Szczerców outcrop, central Poland

The paper presents the results of research into the plant macrofossils found in the tectonic Kleszczów Graben, within Mesopleistocene sandy sediments. A number of samples were collected at eight locations from river sediments containing variously sized fragments of plants, mostly from greenish sands overlying Neogene sediments.The structural characteristics of the sediments show a cyclic record of the formation of point bars, their washing out at supercritical conditions, and their aggradation by fine-grained material during flow waning. Based on lithological and structural studies, it has been demonstrated that the sands accumulated in an environment of a meandering river, whose valley bottom was covered with fairly dense vegetation, inhibiting the influx of mineral material to the floodplain from the surroundings – the valley or glacial plateau slopes. The aim of further analysis was to identify the plant genera of the individual macrofossils (about 40 specimens). The most numerous macrofossils were observed in the middle layers of the profile, within sandy megaripple structures, where mostly fragments of Fraxinus and Acer wood were present. In other layers, several fragments of Pinus and three pieces of Populus wood were identified. Additionally, young stems of dicotyledonous plants and fragments of rhytidome (the outer bark of a tree) were found. The results are discussed in combination with considerations on the deposition of the Czyżów Complex in the Bełchatów outcrop, and on the occurrence of local flora.

Zaburzenia poznawcze w chorobie Parkinsona

Kryteria rozpoznania choroby Parkinsona nie obejmują wprawdzie tak zwanych pozaruchowych jej objawów, ale w świetle obecnej wiedzy wydaje się, że takie objawy, jak zaburzenia autonomiczne, depresja i zaburzenia poznawcze, stanowią jej integralną część. Depresja i otępienie oraz związane z nimi zaburzenia psychotyczne stanowią prawdziwe wyzwanie dla lekarza. Utrzymanie dobrej sprawności ruchowej chorego nie może odbywać się kosztem jego funkcjonowania psychicznego. W późniejszych etapach choroby, kiedy to właśnie zaburzenia poznawcze i psychotyczne pojawiają się najczęściej i ich częstość narasta wraz z czasem trwania choroby (ok. 80% chorych po 8 latach trwania choroby), powstaje zawsze dylemat, czy zmniejszyć dawki leków dopaminergicznych kosztem sprawności ruchowej, poprawiając jednocześnie funkcjonowanie psychiczne chorego. Zaburzenia poznawcze odpowiadające otępieniu dotyczą średnio 20-40% wszystkich chorych. Jest to rodzaj otępienia podkorowego, którego rozpoznanie jest trudniej postawić, a towarzysząca depresja i bradyfrenia mogą być powodem pomyłek diagnostycznych. Postępowanie z chorym z otępieniem w przebiegu choroby Parkinsona zawsze wymaga wykluczenia innych przyczyn tych zaburzeń, jak stan majaczeniowy (np. w przebiegu infekcji), krwiak podtwardówkowy (w wyniku upadku i urazu głowy) oraz działań niepożądanych leków (np. z grupy leków antycholinergicznych). Niezależnie od sporów o naturę otępienia w chorobie Parkinsona (zmiany alzheimerowskie, rozsiane ciała Lewy’ego, zmiany naczyniowe), w mózgu chorych obserwuje się deficyt cholinergiczny związany ze zwyrodnieniem jądra Meynerta. Lekiem z wyboru, o udowodnionym działaniu w otępieniu w przebiegu choroby Parkinsona, jest riwastygmina (inhibitor cholinesterazy). Natomiast w zaburzeniach psychotycznych zaleca się neuroleptyk atypowy - klozapinę, który nie pogarsza funkcji ruchowych

Ograniczony wgląd w zaburzenia pamięci u osób z chorobą Huntingtona

Background and purpose Patients suffering from Huntington disease (HD) have been shown to present with poor self-awareness of a variety of symptoms. The study aimed to assess the self-awareness of memory impairment in HD in comparison to advanced Parkinson disease (PD), mild PD and cervical dystonia. Material and methods Self-awareness was tested in 23 patients with HD by comparing patient and caregiver ratings in reference to clinical control groups (25 patients with advanced PD, 21 with mild PD and 20 with cervical dystonia). Self-awareness was tested using the Self Rating Scale of Memory Functions, which was administered to both the patients and the caregivers. Neuropsychological assessment addressed general cognitive status (Mini-Mental State Examination), verbal learning (Auditory Verbal Learning Test, 15-word list) and mood (Montgomery-Asberg Depression Rating Scale). Results Patients with HD significantly underestimated their memory dysfunction. Underestimation of memory deficit correlated with disease duration and disease severity in HD. Conclusions Huntington disease patients underestimate memory dysfunction. These results add to the previous reports on poor insight in HD in other domains and suggest that anosognosia in HD, albeit usually rather mild, may be a generalized phenomenon.Wstęp i cel pracy U pacjentów z chorobą Huntingtona (ChH) stwierdza się zaburzoną samoświadomość wielu objawów. Badanie miało na celu ocenę samoświadomości zaburzeń pamięci u chorych na ChH w porównaniu z chorymi na zaawansowaną chorobę Parkinsona (ChP), ChP z niewielkim nasileniem objawów oraz chorymi na dystonię szyjną. Materiał i metody Samoświadomość zaburzeń pamięci zbadano u 23 chorych na ChH poprzez porównanie ocen pacjentów i opiekunów w odniesieniu do klinicznych grup porównawczych (25 chorych na zaawansowaną ChP, 21 chorych na ChP z niewielkim nasileniem objawów oraz 20 chorych na dystonię szyjną). Samoświadomość zaburzeń pamięci zbadano przy użyciu skali Samooceny funkcjonowania pamięci (Self Rating Scale of Memory Functions), którą wypełniali zarówno pacjenci, jak i opiekunowie. W badaniu neuropsychologicznym oceniano ogólny stan funkcjonowania poznawczego (Mini-Mental State Examination), uczenie się materiału słownego (Auditory Verbal Learning Test, lista 15 słów) oraz nastrój (Montgomery-Asberg Depression Rating Scale). Wyniki Chorzy na ChH nie byli w stanie właściwie ocenić nasilenia zaburzeń pamięci, uważając, że funkcjonuje ona lepiej, niż to było w rzeczywistości. Tendencja ta korelowała z czasem trwania choroby oraz nasileniem jej objawów. Wnioski Chorzy na ChH nie zdają sobie w pełni sprawy z nasilenia zaburzeń pamięci. Uzyskane wyniki wspierają wcześniejsze doniesienia z piśmiennictwa o zaburzonym wglądzie w ChH dotyczącym wielu sfer funkcjonowania i sugerują, że anozognozja w ChH, aczkolwiek zazwyczaj raczej łagodna, może mieć charakter uogólniony

Clinical correlates and prognostic value of plasma galectin-3 levels in degenerative aortic stenosis : a single-center prospective study of patients referred for invasive treatment

Galectin-3 (Gal-3), a β-galactoside-binding lectin, has been implicated in myocardial fibrosis, development of left ventricular (LV) dysfunction and transition from compensated LV hypertrophy to overt heart failure (HF), being a novel prognostic marker in HF. Risk stratification is crucial for the choice of the optimal therapy in degenerative aortic stenosis (AS), affecting elderly subjects with coexistent diseases. Our aim was to assess correlates and prognostic value of circulating Gal-3 in real-world patients with degenerative AS referred for invasive treatment. Gal-3 levels were measured at admission in 80 consecutive patients with symptomatic degenerative AS (mean age: 79 ± 8 years; aortic valve area (AVA) index: 0.4 ± 0.1 cm2/m2). The therapeutic strategy was chosen following a dedicated multidisciplinary team-oriented approach, including surgical valve replacement (n = 11), transcatheter valve implantation (n = 19), balloon aortic valvuloplasty (BAV) (n = 25) and optimal medical therapy (n = 25). Besides routine echocardiographic indices, valvulo-arterial impedance (Zva), an index of global LV afterload, was computed. There were 22 deaths over a median follow-up of 523 days. Baseline Gal-3 correlated negatively with estimated glomerular filtration rate (eGFR) (r = −0.61, p < 0.001) and was unrelated to age, symptomatic status, AVA index, LV ejection fraction, LV mass index or Zva. For the study group as a whole, Gal-3 tended to predict mortality (Gal-3 >17.8 vs. Gal-3 <17.8 ng/mL; hazard ratio (HR): 2.03 (95% confidence interval, 0.88–4.69), p = 0.09), which was abolished upon adjustment for eGFR (HR: 1.70 (0.61–4.73), p = 0.3). However, in post-BAV patients multivariate-adjusted pre-procedural Gal-3 was associated with worse survival (HR: 7.41 (1.52–36.1), p = 0.01) regardless of eGFR. In conclusion, the inverse eGFR–Gal-3 relationship underlies a weak association between Gal-3 and adverse outcome in patients with degenerative AS referred for invasive therapy irrespective of type of treatment employed. In contrast, pre-procedural Gal-3 appears an independent mortality predictor in high-risk AS patients undergoing BAV

Ocena neuropsychologiczna i neuropsychiatryczna w chorobie Parkinsona — specyfika badania i dobór metod diagnostycznych

Celem pracy jest prezentacja podstawowych zagadnień diagnostyki zaburzeń poznawczych i emocjonalnych w chorobie Parkinsona ze szczególnym uwzględnieniem rekomendacji Movement Disorder Society (MDS) oraz European Federation of Neurological Societies (EFNS). Ocena neuropsychologiczna ma szczególne znaczenie w rozpoznawaniu łagodnych zaburzeń poznawczych w chorobie Parkinsona (PD-MCI, Parkinson’s disease mild cognitive impairment) oraz otępienia w przebiegu choroby Parkinsona (PD-D, Parkinson’s disease dementia). Ocena neuropsychologiczna pacjenta z PD wymaga indywidualnego doboru właściwych metod badania oraz umiejętności interpretacji wykonania zadań testowych, wykraczającej poza rutynowy pomiar czasu reakcji czy liczby poprawnych odpowiedzi. Omówiono problematykę oceny uwagi i pamięci operacyjnej, funkcji wzrokowo-przestrzennych i językowych, pamięci oraz funkcji wykonawczych. Ponadto przedstawiono rekomendacje MDS oraz EFNS dotyczące oceny przesiewowej oraz dynamicznej pozostałych objawów neuropsychiatrycznych: depresji, apatii, lęku, zaburzeń psychotycznych, zaburzeń kontroli impulsów oraz zaburzeń zachowania w fazie snu REM

Łagodne zaburzenia funkcji poznawczych i otępienie w chorobie Parkinsona — obraz kliniczny i aktualne kryteria diagnostyczne

Coraz większa skuteczność leczenia objawów ruchowych choroby Parkinsona (PD, Parkinson’s disease) powoduje wydłużanie się oczekiwanej długości życia pacjentów. Jednak z czasem trwania choroby zwiększa się częstość występowania objawów pozaruchowych, dlatego kontrola tych objawów w leczeniu staje się coraz istotniejszym problemem. Wśród objawów pozaruchowych PD jednymi z najbardziej rozpowszechnionych są zaburzenia poznawcze. W pracy przedstawiono aktualne kryteria diagnostyczne rozpoznawania otępienia w chorobie Parkinsona (PD-D, Parkinson’s disease dementia) oraz łagodnych zaburzeń poznawczych w chorobie Parkinsona (PD-MCI, mild cognitive impairment in Parkinson’s disease) opracowane przez grupę ekspertów Movement Disorder Society. Omówiono obraz kliniczny zaburzeń poznawczych w PD oraz częstość występowania i czynniki ryzyka rozwoju PD-D. Ponadto przedstawiono postępowanie w przypadku podejrzenia PD-D oraz PD-MCI, ze szczególnym uwzględnieniem różnych przyczyn mogących powodować zaburzenia poznawcze w PD