REZIDBA KROŠNJE NE SMANJUJE ALTERNATIVNU RODNOST JABUKE SORTE “ELSTAR”

Four alternative pruning strategies (A– 25 generative buds, B– 50 generative buds, C– 75 generative buds and D–100 generative buds per tree) for Elstar apple cultivar and their possible impact on improvement in productivity were examined in 1999 and 2000. Year was significant factor for all traits, except yield. The pruning strategy is significant for number of fruits per flower cluster and fruit mass. Interaction year and pruning strategy is significant only for number of fruits per flower cluster. Fruit mass was larger for pruning strategy A compared to the pruning strategies C and D. Yield efficiency and biennial bearing index were not affected by pruning strategies. The biennial bearing index variance was the lowest for the pruning strategy B. Trunk cross sectional area (TCSA) had negative impact on fruit mass in pruning strategy C. Correlation between the flower and crop density was positive in pruning strategy A. Flower density was in positive correlation with yield in pruning strategy C. The research shows that tree pruning alone will not result in adequate yield regulation in ‘Elstar’ apple.Istraživane su četiri različite varijante reza jabuke sorte Elstar u 1999. i 2000. godini te njihov mogući utjecaj na poboljšanje produktivnosti te sorte (rez A– opterećenje od 25 generativnih pupova /stablu, B– 50 generativnih pupova /stablu, C– 75 generativnih pupova /stablu i D–100 generativnih pupova /stablu). Godina je imala signifikantan utjecaj na sve tretmane, osim priroda. Načini rezidbe bili su signifikantni za broj plodova po gronji i za masu plodova. Interakcija godina*rez je signifikantna samo za broj plodova po gronji. Rez A dao je veću masu plodova u odnosu na rezove C i D. Efikasnost rodnosti i indeks alternacije nisu pokazali opravdane razlike izmeñu načina reza. Varijanca indeksa alternativnosti bila je najniža za rez B. Poprečna površina presjeka debla (TCSA) imala je negativan utjecaj na masu plodova kod reza C. Korelacija izmeñu broja gronja/TCSA i broja plodova /TCSA bila je pozitivna u rezu A. Broj gronja/TCSA u pozitivnoj je korelaciji s prirodom u rezu C. Zaključeno je da rezidba nadzemnog dijela ne može dati odgovarajuću regulaciju rodnosti jabuke sorte Elstar

MORFOLOŠKA IDENTIFIKACIJA DIAPORTHE/PHOMOPSIS SP. IZOLIRANOG S XANTHIUM ITALICUM

Diaporthe/Phomopsis sp. was isolated from Xanthium italicum (Italian cockleburr) for the first time in Eastern Croatia during 2004 year. As Diaporthe/Phomopsis species are known as pathogens of soybean, sunflower and other arable crops, it is important to study alternative hosts as a possible source of inoculum from an epidemiological point of view. This paper describes symptoms of infection on X. italicum, pathogen morphological and cultural characters on potato-dextrose agar (PDA), biometrical values of reproductive structures (pycnidia, beta conidia, perithecia, asci and ascospores) of naturally infected plants and of cultures grown on PDA. Results obtained from undertaken studies indicate that our Phomopsis sp. isolates from X. italicum belong to the group of P. helianthi.Tijekom 2004. godine s Xanthium italicum (dikica vodena) prvi put je u istočnoj Hrvatskoj izoliran Diaporthe/Phomopsis sp. Kako su Diaporthe/Phomopsis vrste poznati paraziti soje, suncokreta i drugog uzgajanog bilja, značajno je, s epidemiološkog stajališta, proučiti krug alternativnih domaćina kao mogućeg izvora inokuluma. U ovom su radu opisani simptomi zaraze na X. italicum, proučene su karakteristike parazita uzgojem na krumpir dekstroznom agaru (PDA), utvrđene su biometrijske vrijednosti reproduktivnih struktura: piknida, beta konidija, peritecija, askusa i askospora, s prirodno zaraženih biljaka i iz kultura razvijenih na PDA. Na temelju dobivenih rezultata proučavanja Phomopsis sp. s X. italicum, držimo da naši izolati pripadaju vrsti P. helianthi

Još o toksičnosti kadmija - s posebnim osvrtom na nastanak oksidacijskoga stresa i na interakcije s cinkom i magnezijem

Discovered in late 1817, cadmium is currently one of the most important occupational and environmental pollutants. It is associated with renal, neurological, skeletal and other toxic effects, including reproductive toxicity, genotoxicity, and carcinogenicity. There is still much to find out about its mechanisms of action, biomarkers of critical effects, and ways to reduce health risks. At present, there is no clinically efficient agent to treat cadmium poisoning due to predominantly intracellular location of cadmium ions. This article gives a brief review of cadmium-induced oxidative stress and its interactions with essential elements zinc and magnesium as relevant mechanisms of cadmium toxicity. It draws on available literature data and our own results, which indicate that dietary supplementation of either essential element has beneficial effect under condition of cadmium exposure. We have also tackled the reasons why magnesium addition prevails over zinc and discussed the protective role of magnesium during cadmium exposure. These findings could help to solve the problem of prophylaxis and therapy of increased cadmium body burden.Iako je otkriven tek 1817. godine, kadmij je trenutačno jedan od najvažnijih onečišćivača životne i radne sredine. Štetno djeluje na bubrege, živčani sustav, kosti, reproduktivni sistem, a ima i genotoksične i karcinogene efekte. Nužna su dalja istraživanja vezana za mehanizme njegove toksičnosti, biomarkere efekata, kao i načine smanjenja rizika za zdravlje. Osim toga, do danas nije otkriven agens efikasan u terapiji trovanja kadmijem s obzirom na to da je kadmij intracelularni kation. U ovom radu dan je sažet pregled važnih mehanizama toksičnosti kadmija, kao što su nastanak oksidativnog stresa i interakcije s esencijalnim elementima, cinkom i magnezijem, na osnovi dostupnih literaturnih podataka, kao i naših ispitivanja koja upućuju na to da povećani unos navedenih esencijalnih elemenata pokazuje pozitivne efekte pri ekspoziciji kadmiju. Obrazložena je prednost suplementacije magnezijem pred suplementacijom cinkom i razmatrana preventivna uloga magnezija pri intoksikaciji kadmijem. Ovi su rezultati doprinos rješavanju problema profi lakse i terapije trovanja kadmijem

Physiological and cell ultrastructure disturbances in wheat seedlings generated by Chenopodium murale hairy root exudate.

Chenopodium murale L. is an invasive weed species significantly interfering with wheat crop. However, the complete nature of its allelopathic influence on crops is not yet fully understood. In the present study, the focus is made on establishing the relation between plant morphophysiological changes and oxidative stress, induced by allelopathic extract. Phytotoxic medium of C. murale hairy root clone R5 reduced the germination rate (24% less than control value) of wheat cv. Nataša seeds, as well as seedling growth, diminishing shoot and root length significantly, decreased total chlorophyll content, and induced abnormal root gravitropism. The R5 treatment caused cellular structural abnormalities, reflecting on the root and leaf cell shape and organization. These abnormalities mostly included the increased number of mitochondria and reorganization of the vacuolar compartment, changes in nucleus shape, and chloroplast organization and distribution. The most significant structural changes were observed in cell wall in the form of amoeboid protrusions and folds leading to its irregular shape. These structural alterations were accompanied by an oxidative stress in tissues of treated wheat seedlings, reflected as increased level of H2O2 and other ROS molecules, an increase of radical scavenging capacity and total phenolic content. Accordingly, the retardation of wheat seedling growth by C. murale allelochemicals may represent a consequence of complex activity involving both cell structure alteration and physiological processes.This is a post-peer-review, pre-copyedit version of an article published in Protoplasma. The final authenticated version is available online at: [http://dx.doi.org/10.1007/s00709-018-1250-0

Biomaterijali

Početak XXI veka nesumnjivo je obeležen interdisciplinarnim i multidisciplinarnim naporima istraživača u različitim oblastima nauke. Jedna od najizrazitijih tendencija ovog tipa uočava se u biomedicinskim istraživanjima, gde se združuju napori lekara, biologa, genetičara i biohemičara, s jedne strane, i biofizičara i inženjera, s druge strane – sa ciljem dubljeg razumevanja zdravlja i bolesti, i primene ovih saznanja u biomedicinskoj praksi, tako važnoj u svakodnevnom životu ljudi.Kao rezultat ovih svetskih trendova, u Srbiji već više godina na nekoliko fakulteta postoji nastava iz oblasti biomedicinskog inženjerstva, sa ciljem da osposobi inženjere ovih usmerenja za multidisciplinarno povezivanje znanja iz oblasti tehnike sa biomedicinskim znanjima. Jedan od bazičnih predmeta ovih usmerenja jesu Biomaterijali, kojima je i posvećen naš udžbenik, čiji je cilj da predstavi pregled teorije i prakse biomaterijala u biomedicinskoj nauci.Nauka o biomaterijalima je nesumnjivo najmultidisciplinarnija od svih nauka, jer zahteva ovladavanje znanjima iz mnogih oblasti nauke i tehnologije, inženjerstva i medicine, kako bi naučnici iz oblasti biomaterijala mogli da se uhvate u koštac sa ovom profesijom. Zato posle uvodnog dela, udžbenik iz Biomaterijala sadrži četiri celine: (I) Osnovni biomedicinski koncepti i reakcije organizma na biomaterijale, (II) Struktura, fizičko-mehanička karakterizacija i modeliranje biomaterijala i tkiva, (III) Savremeni biomaterijali i tehnologije, (IV) Perspektive biomaterijala i tehnologija, iza kojih slede Zadaci sa rešenjima, Ispitna test pitanja i Ispitna teorijska pitanja, koji pomažu studentima da lakše savladaju veoma obimno i kompleksno gradivo. Na kraju svakog poglavlja data su pitanja za rekapitulaciju, kao i spisak dopunske literature za opcionu detaljniju obradu pojedinih oblasti.Grupa od dvadeset četiri profesionalca sa univerziteta i naučnih instituta, pod okriljem Instituta tehničkih nauka Srpske akademije nauka i umetnosti, Beograd, i Društva za istraživanje materijala Srbije (MRS Srbija) doprinela je pisanju ovog kapitalnog udžbenika o biomaterijalima, prvog do sada na srpskom jeziku. Mada uključivanje veće grupe autora nužno dovodi do stilske neujednačenosti, ipak je oblast biomaterijala toliko multidisciplinarna da je ovakav pristup bio neophodan, kako uostalom pokazuju slična svetska iskustva sa uključivanjem i preko pedeset autora. Ipak urednici su se potrudili da koliko je to moguće stilski i pedagoški ujednače udžbenik, kako bi bio korisna literatura za sve studente diplomskih, master i doktorskih studija iz biomedicinskog inženjerstva u Srbiji i okruženju

Biomaterijali

Početak XXI veka nesumnjivo je obeležen interdisciplinarnim i multidisciplinarnim naporima istraživača u različitim oblastima nauke. Jedna od najizrazitijih tendencija ovog tipa uočava se u biomedicinskim istraživanjima, gde se združuju napori lekara, biologa, genetičara i biohemičara, s jedne strane, i biofizičara i inženjera, s druge strane – sa ciljem dubljeg razumevanja zdravlja i bolesti, i primene ovih saznanja u biomedicinskoj praksi, tako važnoj u svakodnevnom životu ljudi.Kao rezultat ovih svetskih trendova, u Srbiji već više godina na nekoliko fakulteta postoji nastava iz oblasti biomedicinskog inženjerstva, sa ciljem da osposobi inženjere ovih usmerenja za multidisciplinarno povezivanje znanja iz oblasti tehnike sa biomedicinskim znanjima. Jedan od bazičnih predmeta ovih usmerenja jesu Biomaterijali, kojima je i posvećen naš udžbenik, čiji je cilj da predstavi pregled teorije i prakse biomaterijala u biomedicinskoj nauci.Nauka o biomaterijalima je nesumnjivo najmultidisciplinarnija od svih nauka, jer zahteva ovladavanje znanjima iz mnogih oblasti nauke i tehnologije, inženjerstva i medicine, kako bi naučnici iz oblasti biomaterijala mogli da se uhvate u koštac sa ovom profesijom. Zato posle uvodnog dela, udžbenik iz Biomaterijala sadrži četiri celine: (I) Osnovni biomedicinski koncepti i reakcije organizma na biomaterijale, (II) Struktura, fizičko-mehanička karakterizacija i modeliranje biomaterijala i tkiva, (III) Savremeni biomaterijali i tehnologije, (IV) Perspektive biomaterijala i tehnologija, iza kojih slede Zadaci sa rešenjima, Ispitna test pitanja i Ispitna teorijska pitanja, koji pomažu studentima da lakše savladaju veoma obimno i kompleksno gradivo. Na kraju svakog poglavlja data su pitanja za rekapitulaciju, kao i spisak dopunske literature za opcionu detaljniju obradu pojedinih oblasti.Grupa od dvadeset četiri profesionalca sa univerziteta i naučnih instituta, pod okriljem Instituta tehničkih nauka Srpske akademije nauka i umetnosti, Beograd, i Društva za istraživanje materijala Srbije (MRS Srbija) doprinela je pisanju ovog kapitalnog udžbenika o biomaterijalima, prvog do sada na srpskom jeziku. Mada uključivanje veće grupe autora nužno dovodi do stilske neujednačenosti, ipak je oblast biomaterijala toliko multidisciplinarna da je ovakav pristup bio neophodan, kako uostalom pokazuju slična svetska iskustva sa uključivanjem i preko pedeset autora. Ipak urednici su se potrudili da koliko je to moguće stilski i pedagoški ujednače udžbenik, kako bi bio korisna literatura za sve studente diplomskih, master i doktorskih studija iz biomedicinskog inženjerstva u Srbiji i okruženju

LACK OF ASSOCIATION OF TUMOR NECROSIS FACTOR-α G–308A AND TRANSFORMING GROWTH FACTOR-β1 C–509T POLYMORPHISMS IN PATIENTS WITH DEEP NECK SPACE INFECTIONS

Deep neck space infections are defined as infections that spread along the fascial planes and spaces of the head and neck. Even in the era of antibiotics, these infections can and have been potentially life-threatening conditions. The role of single nucleotide polymorphisms (SNPs) of tumor necrosis factor-a (TNF-a) and transforming growth factor-b1 (TGF-b1) genes in deep neck infections has not been studied. Thus, the aim of this study was to investigate the distribution of the TNF-a G-308A and TGF-b1 C-509T polymorphisms in patients suffering from infections of deep neck spaces and to determine the correlation of these polymorphisms with the values of inflammation markers [C-reactive protein (CRP) and white blood cell (WBC) count]. A total of 41 patients with infections of deep neck spaces and 44 healthy controls were screened for TNF-a G-308A and TGF-b1 C-509T polymorphisms using the polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP) method. The distribution of the TNF-a G-308A genotype in patients did not reveal statistically significant correlation compared to con-trols (p = 0.483, c2 = 0.491) as well as the distribution of the TGF-b1 C-509T genotypes (p = 0.644, c2 = 0.725). The distribution of TNF-a -308 and TGF-b1 -509 alleles was not significantly different in patients compared to controls. Moreover, CRP levels and WBC counts were not associated with TNF-a G-308A and TGF-b1 C-509T promoter polymorphisms in patients with deep neck infections. In conclusion, our study suggests that the TNF-a G-308A and TGF-b1 C-509T polymorphisms are not associated with infections of deep neck space